I Maksimilian İosif (alm. Maximilian Maria Michael Johann Baptist Franz de Paula Joseph Kaspar Ignatius Nepomuk; 27 may 1756[…] – 13 oktyabr 1825[…], Münxen) — 1795–1799-cu illərdə Çvaybrükgen hersoqu, IV Maksimilian İosif adı ilə 1799-cu ildən 1806-cı ilə qədər Bavariyanın son kürfürstü, 1806-cı ildən 1825-ci ilə qədər isə I Maksimilian İosif adı ilə Bavariyanın ilk kralı idi. O, Vittelsbax sülaləsinin bir qolu olan Pfals-Birkenfeld-Çvaybrükgen ailəsinin üzvü idi.
I Maksimilian | |
---|---|
alm. Maximilian I. von Bayern | |
1 yanvar 1806 – 13 oktyabr 1825 | |
Əvvəlki | Titul yaradıldı |
Sonrakı | I Lüdviq |
Əvvəlki | |
Sonrakı | Titul ləğv edildi |
Əvvəlki | Karl Teodor |
Sonrakı | Titul ləğv edildi |
Əvvəlki | Karl Teodor |
Sonrakı | Yoahim Mürat |
Əvvəlki | II Frans |
Sonrakı | II Frans |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum adı | Maximilian I. Maria Michael Johann Baptist Franz de Paula Joseph Kaspar Ignatius Nepomuk von Bayern |
Doğum tarixi | 27 may 1756[…] |
Vəfat tarixi | 13 oktyabr 1825[…](69 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Fəaliyyəti | əsilzadə, siyasətçi, rəsm kolleksioneri[d], dövlət xadimi |
Uşaqları | |
Ailəsi | Vittelsbax sülaləsi |
Dini | katolisizm |
Rütbəsi | general |
Elmi fəaliyyəti | |
Elm sahəsi | Dövlət idarəetməsi, siyasət, Aktiv idarəçilik |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
İlk illəri
Çvaybrükgen hersoqu və Pfals-Sulzbax hersoqinyası Mariya Franziskanın oğlu Maksimilian 27 may 1756-cı ildə Heydelberq və Manhaym arasındakı Şvetzingendə anadan olub. 1767-ci ildə atasının ölümündən sonra o, əvvəlcə valideyn nəzarətindən uzaq qaldı, çünki anası aktyordan bir uşaq dünyaya gətirdikdən sonra ərinin sarayından qovulmuşdu. Maksimilian əvəzində öz əmisi nəzarəti altında təhsil almışdı. 1777-ci ildə Fransa ordusunda polkovnik rütbəsində xidmətə başladı. O, sürətlə general-mayor rütbəsinə yüksəldi. 1782-ci ildən 1789-cu ilə qədər o, Strasburqda xidmət edirdi. Strasburq Universitetində işlədiyi dövrdə Avstriyanın gələcək kansleri Klemens fon Metternix bir müddət Maksimilianın qonağı olmuşdu.Fransız İnqilabının başlaması ilə Maksimilian Avstriya tərəfə keçdi ilə əvəz etdi və Fransaya qarşı döyüşdü.
Hersoq kimi
1 aprel 1795-ci ildə Maksimilian qardaşı yerinə Çvaybrükgen hersoqu oldu, lakin onun hersoqluğunun ərazisi Fransa tərəfindən tamamilə işğal edilmişdi. 1799-cu il fevralın 16-da Bavariya kurfürstü Karl Teodorun ölümü və Pfalz-Sulzbax nəslinin yox olması ilə Bavariya və Pfals kürfürstü, Müqəddəs Roma İmperiyasının baş mehmandarı və Berq hersoqu oldu. Özünə IV Maksimilian İosif adı seçən yeni kurfürst, taxta çıxdığı zaman Bavariya ordusunu bərbad vəziyyətdə olduğunu gördü: Demək olar ki, heç bir bölük tam gücdə deyildi, geyimləri praktiki deyildi və qoşunlar pis təlim keçmişdi. Buna görə də ordunun tezliklə yenidən qurulmasını önünə prioritet vəzifə kimi qoydu.
Maksimiliyanın Fransaya rəğbəti və maarifçilik ideyalarına simpatiyası Bavariya taxtına oturanda özünü büruzə verdi. Yeni təşkil edilən Xarici İşlər Nazirliyinə Karl Teodor dövründə rəğbətini itirdikdən sonra bir müddət Maksimilianın şəxsi katibi kimi fəaliyyət göstərmiş əslən fransız qraf təyin etdi. Kənd təsərrüfatı və ticarət inkişaf etdirildi, qanunlar yaxşılaşdırıldı, yeni cinayət məcəlləsi tərtib edildi, vergilər və rüsumlar ənənəvi imtiyazlar nəzərə alınmadan bərabərləşdirildi, bir sıra dini qurumların fəaliyyəti dayandırıldı, onların gəlirləri təhsil və digər faydalı məqsədlər üçün istifadə edildi. 1800-cü ilin mayında bağladı və onu Landsxut şəhərinə köçürdü.
Xarici siyasətdə Maksimilian alman milliyyətçiliyinə rəğbət bəsləmirdi və onun münasibəti tamamilə sülalə və ya ən azı mülahizələrlə diktə olunurdu. 1813-cü ilə qədər o, Napoleonun alman müttəfiqləri arasında ən sadiqi idi, böyük qızını Ejen de Boharne ilə evləndirmişdi. Onun mükafatı (26 dekabr 1805) ilə gəldi. Bu müqavilənin şərtlərinə görə o, kral titulu və Şvabiya və mühüm hissələrini alacaqdı. O, 1806-cı il yanvarın 1-də kral titulunu aldı və əvəzində martın 15-də Berq hersoqluğunu Napoleonun qaynı Yoahim Murata verdi.
Kral kimi
Bavariyanın yeni kralı mənsub hökmdarların ən mühümü idi və Avstriyanın təkidi ilə VI Koalisiyaya qoşulana və Leypsiq döyüşü ərəfəsinə qədər Napoleonun müttəfiqi olaraq qaldı. Şərtlərdən biri olaraq öz krallığını qoruyub-saxlamasını irəli sürmüşdü. Oktyabrın 14-də Bavariya Napoleon Fransasına qarşı rəsmi müharibə elan etdi. Bunu şahzadə Lüdviq və feldmarşal Fon Vrede də dəstəkləyirdi.
Paris Müqaviləsi ilə keçmiş müqabilində Avstriyaya güzəştə getdi. Şəxsən iştirak etdiyi Vyana Konqresində Maksimilian köhnə Pfalsın qərb hissəsinin müqabilində Zalsburq, İnnfirtel və Hausrukfirtel bölgələrini də Avstriyaya güzəşə getməli oldu.
Vyanada və ondan sonrakı konqreslərdə Maksimilian Almaniyanın Bavariyanın müstəqilliyinə təhlükə yarada biləcək hər hansı yenidən qurulmasına qətiyyətlə qarşı çıxdı və onun tam suverenliyin Almaniyanın hökmdar olan knyazlarına qalması prinsipində israr etməsi, yeni Almaniya ittifaqının yaradılmasına böyük töhfə verdi. Maksimilian 13 oktyabr 1825-ci ildə Münhendəki vəfat etdi və onun yerinə oğlu I Lüdviq keçdi. Maksimilian Münhendəki Teatin Kilsəsində dəfn edildi.
Ailəsi
Maksimilian iki dəfə evləndi və hər iki nikahdan uşaqları oldu:
- (14 aprel 1765 – 30 mart 1796), Hesse-Darmştadt hersoqu qızı idi. 30 sentyabr 1785-ci ildə Darmştadtda evləndilər:
- I Lüdviq (25 avqust 1786 – 29 fevral 1868)
- Avqusta Amaliya (21 iyun 1788 – 13 may 1851) — Ejen de Boharne ilə evlənmişdi.
- Amaliya Mariya Avqusta (9 oktyabr 1790 – 24 yanvar 1794), uşaqkən öldü.
- Karolina Avqusta (8 fevral 1792 – 9 fevral 1873) — , daha sonra Avstriya imperatoru II Fransla ilə evləndi.
- (7 iyul 1795 – 16 avqust 1875) — Maria-Anna-Sophia Petin ilə evləndi.
- (13 iyul 1776 – 13 noyabr 1841), qızı idi. 9 mart 1797-ci ildə Karlsruedə evləndilər.
- Şahzadə Maksimilian Jozef Karl Fridrix (28 oktyabr 1800 – 12 fevral 1803), körpə ikən öldü.
- Şahzadə Elizabet Ludovika ("Eliza") (13 noyabr 1801 – 14 dekabr 1873) — Prussiya kralı IV Fridrix Vilhelm ilə evləndi.
- Şahzadə Amaliya Avqusta (13 noyabr 1801 – 8 noyabr 1877) — Saksoniya kralı ilə evləndi.
- Şahzadə Sofiya Friderike Dorotea (27 yanvar 1805–1872) — Avstriyalı arxhersoqu ilə evlənmişdi, Avstriya imperatoru I Frans İosif və anası.
- Şahzadə Ludovika Vilhelmina (30 avqust 1808 – 25 yanvar 1892) — qolundan Maksimilian İosiflə evləndi.
- Şahzadə Maksimiliana İosofia Karolina (21 iyul 1810 – 4 fevral 1821), uşaqlıqda öldü.
İstinadlar
- Maximilian I // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Lundy D. R. Maximilian IV (I) Joseph König von Bayern // The Peerage (ing.).
- Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- public domain: Kisholm, Hyu, redaktorMaximilian I., king of Bavaria // Britannika Ensiklopediyası. 17 (XI). Cambridge University Press. 1911. səh. 921. This article incorporates text from a publication now in the
- . Metternich: Councillor of Europe (1997 təkrar nəşri). London: Orion. 1972. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
I Maksimilian Iosif alm Maximilian Maria Michael Johann Baptist Franz de Paula Joseph Kaspar Ignatius Nepomuk 27 may 1756 13 oktyabr 1825 Munxen 1795 1799 cu illerde Cvaybrukgen hersoqu IV Maksimilian Iosif adi ile 1799 cu ilden 1806 ci ile qeder Bavariyanin son kurfurstu 1806 ci ilden 1825 ci ile qeder ise I Maksimilian Iosif adi ile Bavariyanin ilk krali idi O Vittelsbax sulalesinin bir qolu olan Pfals Birkenfeld Cvaybrukgen ailesinin uzvu idi I Maksimilianalm Maximilian I von Bayern Bavariya krali1 yanvar 1806 13 oktyabr 1825EvvelkiTitul yaradildiSonrakiI LudviqPfals Cvaybrukgen hersoquEvvelkiSonrakiTitul legv edildiBavariya kurfurstu Pfals kurfurstuEvvelkiKarl TeodorSonrakiTitul legv edildiBerq hersoquEvvelkiKarl TeodorSonrakiYoahim MuratEvvelkiII FransSonrakiII FransSexsi melumatlarDogum adi Maximilian I Maria Michael Johann Baptist Franz de Paula Joseph Kaspar Ignatius Nepomuk von BayernDogum tarixi 27 may 1756 1756 05 27 Vefat tarixi 13 oktyabr 1825 1825 10 13 69 yasinda Vefat yeri Munxen Bavariya KralligiDefn yeri Teatin kilsesiFealiyyeti esilzade siyasetci resm kolleksioneri d dovlet xadimiUsaqlari I Ludviq Bavariya krali Ailesi Vittelsbax sulalesiDini katolisizmRutbesi generalElmi fealiyyetiElm sahesi Dovlet idareetmesi siyaset Aktiv idarecilik Vikianbarda elaqeli mediafayllarIlk illeriCvaybrukgen hersoqu ve Pfals Sulzbax hersoqinyasi Mariya Franziskanin oglu Maksimilian 27 may 1756 ci ilde Heydelberq ve Manhaym arasindaki Svetzingende anadan olub 1767 ci ilde atasinin olumunden sonra o evvelce valideyn nezaretinden uzaq qaldi cunki anasi aktyordan bir usaq dunyaya getirdikden sonra erinin sarayindan qovulmusdu Maksimilian evezinde oz emisi nezareti altinda tehsil almisdi 1777 ci ilde Fransa ordusunda polkovnik rutbesinde xidmete basladi O suretle general mayor rutbesine yukseldi 1782 ci ilden 1789 cu ile qeder o Strasburqda xidmet edirdi Strasburq Universitetinde islediyi dovrde Avstriyanin gelecek kansleri Klemens fon Metternix bir muddet Maksimilianin qonagi olmusdu Fransiz Inqilabinin baslamasi ile Maksimilian Avstriya terefe kecdi ile evez etdi ve Fransaya qarsi doyusdu Hersoq kimi1 aprel 1795 ci ilde Maksimilian qardasi yerine Cvaybrukgen hersoqu oldu lakin onun hersoqlugunun erazisi Fransa terefinden tamamile isgal edilmisdi 1799 cu il fevralin 16 da Bavariya kurfurstu Karl Teodorun olumu ve Pfalz Sulzbax neslinin yox olmasi ile Bavariya ve Pfals kurfurstu Muqeddes Roma Imperiyasinin bas mehmandari ve Berq hersoqu oldu Ozune IV Maksimilian Iosif adi secen yeni kurfurst taxta cixdigi zaman Bavariya ordusunu berbad veziyyetde oldugunu gordu Demek olar ki hec bir boluk tam gucde deyildi geyimleri praktiki deyildi ve qosunlar pis telim kecmisdi Buna gore de ordunun tezlikle yeniden qurulmasini onune prioritet vezife kimi qoydu Maksimiliyanin Fransaya regbeti ve maarifcilik ideyalarina simpatiyasi Bavariya taxtina oturanda ozunu buruze verdi Yeni teskil edilen Xarici Isler Nazirliyine Karl Teodor dovrunde regbetini itirdikden sonra bir muddet Maksimilianin sexsi katibi kimi fealiyyet gostermis eslen fransiz qraf teyin etdi Kend teserrufati ve ticaret inkisaf etdirildi qanunlar yaxsilasdirildi yeni cinayet mecellesi tertib edildi vergiler ve rusumlar enenevi imtiyazlar nezere alinmadan beraberlesdirildi bir sira dini qurumlarin fealiyyeti dayandirildi onlarin gelirleri tehsil ve diger faydali meqsedler ucun istifade edildi 1800 cu ilin mayinda bagladi ve onu Landsxut seherine kocurdu Xarici siyasetde Maksimilian alman milliyyetciliyine regbet beslemirdi ve onun munasibeti tamamile sulale ve ya en azi mulahizelerle dikte olunurdu 1813 cu ile qeder o Napoleonun alman muttefiqleri arasinda en sadiqi idi boyuk qizini Ejen de Boharne ile evlendirmisdi Onun mukafati 26 dekabr 1805 ile geldi Bu muqavilenin sertlerine gore o kral titulu ve Svabiya ve muhum hisselerini alacaqdi O 1806 ci il yanvarin 1 de kral titulunu aldi ve evezinde martin 15 de Berq hersoqlugunu Napoleonun qayni Yoahim Murata verdi Kral kimiBavariyanin yeni krali mensub hokmdarlarin en muhumu idi ve Avstriyanin tekidi ile VI Koalisiyaya qosulana ve Leypsiq doyusu erefesine qeder Napoleonun muttefiqi olaraq qaldi Sertlerden biri olaraq oz kralligini qoruyub saxlamasini ireli surmusdu Oktyabrin 14 de Bavariya Napoleon Fransasina qarsi resmi muharibe elan etdi Bunu sahzade Ludviq ve feldmarsal Fon Vrede de destekleyirdi Paris Muqavilesi ile kecmis muqabilinde Avstriyaya guzeste getdi Sexsen istirak etdiyi Vyana Konqresinde Maksimilian kohne Pfalsin qerb hissesinin muqabilinde Zalsburq Innfirtel ve Hausrukfirtel bolgelerini de Avstriyaya guzese getmeli oldu Vyanada ve ondan sonraki konqreslerde Maksimilian Almaniyanin Bavariyanin musteqilliyine tehluke yarada bilecek her hansi yeniden qurulmasina qetiyyetle qarsi cixdi ve onun tam suverenliyin Almaniyanin hokmdar olan knyazlarina qalmasi prinsipinde israr etmesi yeni Almaniya ittifaqinin yaradilmasina boyuk tohfe verdi Maksimilian 13 oktyabr 1825 ci ilde Munhendeki vefat etdi ve onun yerine oglu I Ludviq kecdi Maksimilian Munhendeki Teatin Kilsesinde defn edildi AilesiMaksimilian iki defe evlendi ve her iki nikahdan usaqlari oldu 14 aprel 1765 30 mart 1796 Hesse Darmstadt hersoqu qizi idi 30 sentyabr 1785 ci ilde Darmstadtda evlendiler I Ludviq 25 avqust 1786 29 fevral 1868 Avqusta Amaliya 21 iyun 1788 13 may 1851 Ejen de Boharne ile evlenmisdi Amaliya Mariya Avqusta 9 oktyabr 1790 24 yanvar 1794 usaqken oldu Karolina Avqusta 8 fevral 1792 9 fevral 1873 daha sonra Avstriya imperatoru II Fransla ile evlendi 7 iyul 1795 16 avqust 1875 Maria Anna Sophia Petin ile evlendi 13 iyul 1776 13 noyabr 1841 qizi idi 9 mart 1797 ci ilde Karlsruede evlendiler Sahzade Maksimilian Jozef Karl Fridrix 28 oktyabr 1800 12 fevral 1803 korpe iken oldu Sahzade Elizabet Ludovika Eliza 13 noyabr 1801 14 dekabr 1873 Prussiya krali IV Fridrix Vilhelm ile evlendi Sahzade Amaliya Avqusta 13 noyabr 1801 8 noyabr 1877 Saksoniya krali ile evlendi Sahzade Sofiya Friderike Dorotea 27 yanvar 1805 1872 Avstriyali arxhersoqu ile evlenmisdi Avstriya imperatoru I Frans Iosif ve anasi Sahzade Ludovika Vilhelmina 30 avqust 1808 25 yanvar 1892 qolundan Maksimilian Iosifle evlendi Sahzade Maksimiliana Iosofia Karolina 21 iyul 1810 4 fevral 1821 usaqliqda oldu IstinadlarMaximilian I Encyclopaedia Britannica ing Lundy D R Maximilian IV I Joseph Konig von Bayern The Peerage ing Cex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi This article incorporates text from a publication now in the public domain Kisholm Hyu redaktorMaximilian I king of Bavaria Britannika Ensiklopediyasi 17 XI Cambridge University Press 1911 seh 921 Metternich Councillor of Europe 1997 tekrar nesri London Orion 1972 ISBN 978 1 85799 868 9