Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
IV Qoca Hakon və ya IV Hakon Hakonsson (q.skan. Hákon Hákonarson, norv. Håkon Håkonsson) — 1217–1263-cü illərdə (). Onun hakimiyyəti 46 il davam etmişdir. Bu isə sonra Norveçdəki ən uzunmüddətli hakimiyyət idi. O, və övladı idi. Hakon anadan olmuşdu. 1217-ci ildə kralı olmuşdur. Onun hakimiyyəti dövründə vətəndaş müharibəsi və digər daxili münaqişələr sona çatmışdır. Birkebeynerlər fraksiyasının kralı olaraq, Hakonsson son taxt iddiaçısı olan 1227-ci ildə qaldırdığı üsyanı yatırmışdır. Sonuncu üsyan onun qayınatası qraf qaldırılmışdır ki, o da 1240-cı ildə vəfat etmişdir. O, Hakonssonun hakimiyyətinin ilk dövrlərində səltənət naibi olmuşdur. 1247-ci ildə Hakon onun tacqoyma mərasimi Bergendə rəhbərliyi ilə keçirilmişdir.
| IV Qoca Hakon | |
|---|---|
| q.skan. Hákon Hákonarson | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1204[…] |
| Vəfat tarixi | 16 dekabr 1263 |
| Dəfn yeri |
|
| Atası | III Hakon[d] |
| Anası | Varteyqli İnqa[d] |
| Həyat yoldaşları |
|
| Uşaqları |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Onun hakimiyyəti dövrü Norveçin ən qüdrətli və ya qızıl dövrü hesab olunur. O, qonşu ölkələrlə də diplomatik əlaqəli möhkəmləndirmişdir. IV Hakon Hakonsson 1258-ci ildə qızı Kastiliya kralının qardaşına ərə vermişdir. Roma Papası və Müqəddəs Roma İmperatoru ilə dostluq əlaqəli quran Hakonsson müxtəlif vaxtlarda papadan imperator tacını almaq, İrlandiya krallarının nümayəndələrindən İrlandiyanın ali kralı olmaq və Fransa kralından fransız səlib donanmasının komandiri olmaq təkliflərini almışdır. O, həməsr Avropa ədəbiyyat nümunələrini qədim skandinav dilinə tərcümə etdirərək və Avropa üslublu monumental daş tikililər inşa etdirərək Avropa mədəniyyətinin Norveçdəki təsisirini qüvvətləndirmişdir. Əlavə olaraq, Hakonsson fəal və istilaçı bir xarici siyasət tətbiq etmişdir. Onun hakimiyyəti dövründə İslandiya və Qrenlandiya Norveç taxtından asılı vəziyyətə düşmüşdür.
IV Hakon Hakonsson 1262-ci ildə elçilər göndərmişdir. 1263-cü ildə o, Şotlandiya kralı oraya iddiasını bəyan etdikdən sonra Hebrid adalarını müdafiə etmək üçün böyük bir donanma qurmuşdur. Bir neçə döyüşdən sonra Böyük Britaniyanın şimal və qərbindəki adaları tutmaqdan başqa bir nəticə əldə edə bilməyən Hakonsson donanmasını Orkney adalarında sahilə çıxmışdır. Qışı orada keçirməyə çalışan IV Hakon Hakonsson 17 dekabr 1263-cü il tarixində vəfat etmişdir.
Həyatı
Tarixi mənbələr
Hakonsson barədə olan əsas mənbə onun ölümündən bir qədər sonrakı illərdə yazılan "" əsəridir. Oğlu sifarişi ilə yazılan əsər İslandiya yazıçısı və siyasətçisi (Snorri Sturlusonun qardaşı oğlu) tərəfindən yazılmışdır. İslandiyadakı krallıq nümayəndələri ilə münaqişəyə girən Sturla Hakonsson ilə barışmaq üçün 1263-cü ildə Norveçə gəlmişdir. Oraya çatanda Sturla Hakonssonun Şotlandiyada olduğunu və onun yerinə Norveçi oğlu Maqnusun idarə etdiyini öyrənir. Maqnus ilk vaxtlarda Sturlaya soyuq yanaşsa da, onun rəvayətçilik və bacarıqları Maqnusun və onun yoldaşlarının Sturlayayla səmimi əlaqə qurmasına səbəb olmuşdur. Sturlanın müəllifi olduğu bu saqa Norveç kralları barədə olan ən ətraflı və faktiki saqa hesab olunur. Əsərin məzmunu arxiv materialı və Hakonssonun yaxınları tərəfindən verilən şifahi məlumatlara əsaslanır. Əsər Sverrelər sülaləsinin siyasi məramnaməni və Hakonssonun krallığını açıq şəkildə dəstəkləyir.
Mənşə və uşaqlıq
Hakon Hakonsson 1204-cü ildə Folkenborqda (indiki ) anadan olmuşdur. Onun 1204-cü ilin yayında və ya mart–aprel aylarında anadan olduğu güman edilir. Onun anası olduğu bir fakt olsa da, tarixçilər onun atasının isə fraksiyasının kralı olduğuna inanırlar, çünki İnqa 1203-cü ilin axırlarında Borqdakı (indiki ) Sverresson ilə bir yataqxanada olmuşdur. Hakon Sverresson Hakonun anadan olmasından əvvəl vəfat etmişdir, ancaq İnqanın iddiası Hakon Sverressonun yoldaşları tərəfindən dəstəklənmişdir. Hakon nəzarətində olan bir ərazidə anadan olmuşdur və onun anasının iddiası onları təhlükəli mövqeyə qoymuşdur. Baqlerlər Hakonu axtarmağa başlasalar da, döyüşçülərdən ibarət bir birkebeynerlər dəstəsi 1205-ci və ya 1206-cı ildə Hakonu özləriylə götürərək oradan qaçıblar və Nidarosdakı (indiki ) yeni birkebeynerlər kralının yanına gediblər. Dəstə gözlənilməz bir çovğuna yaxalanır, buna görə də Torsteyn Skevla və Skyervald Skrukka xizək vasitəsilə Hakonu Lillehammerdən aparıblar. Onlar axırda Hakonu kral İnqenin sarayına gətiriblər. Bu hadisə müasir dövrdə Norveçdə adlı illik xizəksürmə bayramı ilə qeyd olunur. Hakonun təhlükəli uşaqlığı xristianlığı Norveçə gətirən kral uşaqlığı, eləcə də İsa Məsihin uşaqlığı ilə müqayisə olunurdu. Bu isə onun nüfuzuna müsbət təsir göstərirdi.
Hakimiyyət
Vərəsəlik uğrunda mübarizə
Papa tərəfindən tanınma
Mədəni təsir və qanuni islahatlar
Xaricə müdaxilələr
Şotlandiya yürüşü və ölümü
Evlilik və uşaqları
Hakonssonun hakimiyyətinə görüşlər
Populyar mədəniyyətdə
Qeydlər
Mənbə
İstinadlar
- King of Norway Haakon IV Haakonsson // Faceted Application of Subject Terminology.
- Haakon IV Haakonsson // Encyclopædia Britannica (ing.).
- . "Da birkebeinerne skapte historie". aftenposten.no (norveç). . 19 oktyabr 2011. 19 dekabr 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 18 fevral 2019.
- Helle, 1995. səh. 74
- Bagge, 1996. səh. 91
- Helle, 1995. səh. 75
- "Haakon 4 Haakonsson". (norveç). . 17 fevral 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 18 fevral 2019.
- Bagge, 1996 və 95
Ədəbiyyat
- . From Gang Leader to the Lord's Anointed: Kingship in Sverris saga and Hakonar saga Hakonarsonar. The Viking Collection: Studies in Northern civilization. 8. Odense University. 1996. ISBN . ISSN 0108-8408.
- Barrou, Q. U. S. Kingship and Unity: Scotland 1000-1306. Edinburq: Edinburgh University. 1981. ISBN .
- Derri, T. K. A history of Scandinavia: Norway, Sweden, Denmark, Finland, and Iceland. Minnesota: University of Minnesota. 2000. ISBN .
- Forte, Angelo; Oram, Riçard D.; Pedersen, Frederik. Viking Empires. Kembric: Cambridge University. 2005. ISBN .
- Fray, Plantagenet Somerset; Fray, Fiona Somerset. A History of Ireland. Abinqdon: Routledge. 1991. ISBN .
- . Under kirke og kongemakt: 1130-1350. Aschehougs Norgeshistorie. 3. Oslo: Aschehoug. 1995. ISBN .
- . Norges historie. 2. Kristiyaniya (Oslo): P. T. Malling. 1870.
- Luis, Suzann. The art of Matthew Paris in the Chronica majora. Oklend: University of California. 1987. ISBN .
- Lidon, Ceyms F. The Making of Ireland: From Ancient Times to the Present. Abinqdon: Routledge. 1998. ISBN .
- Layn, Filipp. Kingship and state formation in Sweden, 1130-1290. Amsterdam: BRILL. 2007. ISBN .
- O'Kallaqan, Cozef F. The Norwegian Alliance // The Learned King: The Reign of Alfonso X of Castile. Filadelfiya: University of Pennsylvania. 1993. 202–204.
- O'Kallaqan, Cozef F. The Gibraltar Crusade: Castile and the Battle for the Strait. University of Pennsylvania. 2011. ISBN .
- Orfild, Lester B.; Boyer, Bencamin F. The Growth of Scandinavian Law. Nyu-Cersi: The Lawbook Exchange. 2002 [İlk nəşr: 1953]. ISBN .
Xarici keçidlər
- The Norwegian account of Haco's expedition against Scotland, A.D. MCCLXIII Qutenberq layihəsində.
![image]()
Haakon // Britannika Ensiklopediyası (XI). 1911.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
IV Qoca Hakon ve ya IV Hakon Hakonsson q skan Hakon Hakonarson norv Hakon Hakonsson 1217 1263 cu illerde Onun hakimiyyeti 46 il davam etmisdir Bu ise sonra Norvecdeki en uzunmuddetli hakimiyyet idi O ve ovladi idi Hakon anadan olmusdu 1217 ci ilde krali olmusdur Onun hakimiyyeti dovrunde vetendas muharibesi ve diger daxili munaqiseler sona catmisdir Birkebeynerler fraksiyasinin krali olaraq Hakonsson son taxt iddiacisi olan 1227 ci ilde qaldirdigi usyani yatirmisdir Sonuncu usyan onun qayinatasi qraf qaldirilmisdir ki o da 1240 ci ilde vefat etmisdir O Hakonssonun hakimiyyetinin ilk dovrlerinde seltenet naibi olmusdur 1247 ci ilde Hakon onun tacqoyma merasimi Bergende rehberliyi ile kecirilmisdir IV Qoca Hakonq skan Hakon HakonarsonSexsi melumatlarDogum tarixi 1204 Vefat tarixi 16 dekabr 1263Defn yeri Muqeddes Maqnus katedrali d Atasi III Hakon d Anasi Varteyqli Inqa d Heyat yoldaslari Marqrete Skulesdotter d 1225 Usaqlari Genc Hakon d Norvecli Kristina d VI Maqnus Laqabote d Vikianbarda elaqeli mediafayllar Onun hakimiyyeti dovru Norvecin en qudretli ve ya qizil dovru hesab olunur O qonsu olkelerle de diplomatik elaqeli mohkemlendirmisdir IV Hakon Hakonsson 1258 ci ilde qizi Kastiliya kralinin qardasina ere vermisdir Roma Papasi ve Muqeddes Roma Imperatoru ile dostluq elaqeli quran Hakonsson muxtelif vaxtlarda papadan imperator tacini almaq Irlandiya krallarinin numayendelerinden Irlandiyanin ali krali olmaq ve Fransa kralindan fransiz selib donanmasinin komandiri olmaq tekliflerini almisdir O hemesr Avropa edebiyyat numunelerini qedim skandinav diline tercume etdirerek ve Avropa uslublu monumental das tikililer insa etdirerek Avropa medeniyyetinin Norvecdeki tesisirini quvvetlendirmisdir Elave olaraq Hakonsson feal ve istilaci bir xarici siyaset tetbiq etmisdir Onun hakimiyyeti dovrunde Islandiya ve Qrenlandiya Norvec taxtindan asili veziyyete dusmusdur IV Hakon Hakonsson 1262 ci ilde elciler gondermisdir 1263 cu ilde o Sotlandiya krali oraya iddiasini beyan etdikden sonra Hebrid adalarini mudafie etmek ucun boyuk bir donanma qurmusdur Bir nece doyusden sonra Boyuk Britaniyanin simal ve qerbindeki adalari tutmaqdan basqa bir netice elde ede bilmeyen Hakonsson donanmasini Orkney adalarinda sahile cixmisdir Qisi orada kecirmeye calisan IV Hakon Hakonsson 17 dekabr 1263 cu il tarixinde vefat etmisdir HeyatiTarixi menbeler Hakonsson barede olan esas menbe onun olumunden bir qeder sonraki illerde yazilan eseridir Oglu sifarisi ile yazilan eser Islandiya yazicisi ve siyasetcisi Snorri Sturlusonun qardasi oglu terefinden yazilmisdir Islandiyadaki kralliq numayendeleri ile munaqiseye giren Sturla Hakonsson ile barismaq ucun 1263 cu ilde Norvece gelmisdir Oraya catanda Sturla Hakonssonun Sotlandiyada oldugunu ve onun yerine Norveci oglu Maqnusun idare etdiyini oyrenir Maqnus ilk vaxtlarda Sturlaya soyuq yanassa da onun revayetcilik ve bacariqlari Maqnusun ve onun yoldaslarinin Sturlayayla semimi elaqe qurmasina sebeb olmusdur Sturlanin muellifi oldugu bu saqa Norvec krallari barede olan en etrafli ve faktiki saqa hesab olunur Eserin mezmunu arxiv materiali ve Hakonssonun yaxinlari terefinden verilen sifahi melumatlara esaslanir Eser Sverreler sulalesinin siyasi meramnameni ve Hakonssonun kralligini aciq sekilde destekleyir Mense ve usaqliq Birkebeynerlerin korpe Hakonu xilas etmeyinin tesviri XIX esr Hakon Hakonsson 1204 cu ilde Folkenborqda indiki anadan olmusdur Onun 1204 cu ilin yayinda ve ya mart aprel aylarinda anadan oldugu guman edilir Onun anasi oldugu bir fakt olsa da tarixciler onun atasinin ise fraksiyasinin krali olduguna inanirlar cunki Inqa 1203 cu ilin axirlarinda Borqdaki indiki Sverresson ile bir yataqxanada olmusdur Hakon Sverresson Hakonun anadan olmasindan evvel vefat etmisdir ancaq Inqanin iddiasi Hakon Sverressonun yoldaslari terefinden desteklenmisdir Hakon nezaretinde olan bir erazide anadan olmusdur ve onun anasinin iddiasi onlari tehlukeli movqeye qoymusdur Baqlerler Hakonu axtarmaga baslasalar da doyusculerden ibaret bir birkebeynerler destesi 1205 ci ve ya 1206 ci ilde Hakonu ozleriyle goturerek oradan qaciblar ve Nidarosdaki indiki yeni birkebeynerler kralinin yanina gedibler Deste gozlenilmez bir covguna yaxalanir buna gore de Torsteyn Skevla ve Skyervald Skrukka xizek vasitesile Hakonu Lillehammerden apariblar Onlar axirda Hakonu kral Inqenin sarayina getiribler Bu hadise muasir dovrde Norvecde adli illik xizeksurme bayrami ile qeyd olunur Hakonun tehlukeli usaqligi xristianligi Norvece getiren kral usaqligi elece de Isa Mesihin usaqligi ile muqayise olunurdu Bu ise onun nufuzuna musbet tesir gosterirdi Hakimiyyet Vereselik ugrunda mubarize Papa terefinden taninma Medeni tesir ve qanuni islahatlar Xarice mudaxileler Sotlandiya yurusu ve olumu Evlilik ve usaqlariHakonssonun hakimiyyetine goruslerPopulyar medeniyyetdeQeydlerMenbeIstinadlar King of Norway Haakon IV Haakonsson Faceted Application of Subject Terminology Haakon IV Haakonsson Encyclopaedia Britannica ing Da birkebeinerne skapte historie aftenposten no norvec 19 oktyabr 2011 19 dekabr 2014 tarixinde Istifade tarixi 18 fevral 2019 Helle 1995 seh 74 Bagge 1996 seh 91 Helle 1995 seh 75 Haakon 4 Haakonsson norvec 17 fevral 2019 tarixinde Istifade tarixi 18 fevral 2019 Bagge 1996 ve 95 Edebiyyat From Gang Leader to the Lord s Anointed Kingship in Sverris saga and Hakonar saga Hakonarsonar The Viking Collection Studies in Northern civilization 8 Odense University 1996 ISBN 8778381088 ISSN 0108 8408 Barrou Q U S Kingship and Unity Scotland 1000 1306 Edinburq Edinburgh University 1981 ISBN 9780748601042 Derri T K A history of Scandinavia Norway Sweden Denmark Finland and Iceland Minnesota University of Minnesota 2000 ISBN 9780816637997 Forte Angelo Oram Ricard D Pedersen Frederik Viking Empires Kembric Cambridge University 2005 ISBN 9780521829922 Fray Plantagenet Somerset Fray Fiona Somerset A History of Ireland Abinqdon Routledge 1991 ISBN 9780415048880 Under kirke og kongemakt 1130 1350 Aschehougs Norgeshistorie 3 Oslo Aschehoug 1995 ISBN 8203220312 Norges historie 2 Kristiyaniya Oslo P T Malling 1870 Luis Suzann The art of Matthew Paris in the Chronica majora Oklend University of California 1987 ISBN 9780520049819 Lidon Ceyms F The Making of Ireland From Ancient Times to the Present Abinqdon Routledge 1998 ISBN 9780415013482 Layn Filipp Kingship and state formation in Sweden 1130 1290 Amsterdam BRILL 2007 ISBN 9789004155787 O Kallaqan Cozef F The Norwegian Alliance The Learned King The Reign of Alfonso X of Castile Filadelfiya University of Pennsylvania 1993 202 204 O Kallaqan Cozef F The Gibraltar Crusade Castile and the Battle for the Strait University of Pennsylvania 2011 ISBN 9780812243024 Orfild Lester B Boyer Bencamin F The Growth of Scandinavian Law Nyu Cersi The Lawbook Exchange 2002 Ilk nesr 1953 ISBN 9781584771807 Xarici kecidlerVikianbarda IV Qoca Hakon ile elaqeli mediafayllar var The Norwegian account of Haco s expedition against Scotland A D MCCLXIII Qutenberq layihesinde Haakon Britannika Ensiklopediyasi XI 1911