Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Həbəşistan Hicrətləri — İslam tarixində ilk müsəlman səfərləridir.
Birinci hicrətin səbəbləri
Müsəlmanların sayının və nüfuzunun artdığını görən Qureyş, artıq yalnız tənqidlə kifayətlənmir, təzyiq və zülmə də əl atırdı. Qəbiləsinin aman hüququndan məhrum etdiyi müsəlmanları müdafiə etməyə gücü çatmayan Məhəmməd peyğəmbər onların sığınması üçün ərəb qəbilələri arasında yer tapmadığı üçün Həbəşistana (Efiopiya) getmələrinə icazə verdi.
Sual yaranır ki, bəs nə üçün Həbəşistan?! Qeyd edək ki, Həbəşistanı "Nəccaşi" tutullu xristianlığı qəbul etmiş Kral Əshəmə adlı şəxs idarə edirdi. Bundan əlavə İslama qədərki dövürdə Kral Əshəmənin məkkəli tacirlərlə ticarət münasibətlərində ədaləti ilə tanınması, bölgəyə Məkkə yaxınlığındakı Şüybə limanından asanlıqla gedilə bilməsi kimi səbəbləri də qeyd edə bilərik.
Birinci hicrət
Müşriklərin tənqidinə tab gətirə bilməyən müsəlmanlar hicrət etmək üçün Məhəmməd peyğəmbərə müraciət etdikdə Allah rəsulu vəhy gəlmədiyi üçün hicrətə icazə vermirdi. Lakin aşağıdakı ayə nazil olduqdan sonra icazə verdi. Ayədə belə buyurur: "Ey mömin qullarım! Şübhəsiz ki, Mənim bu yerim genişdir. Elə isə yalnız Mənə ibadət edin." İslam tarixində birinci hicrət olaraq bilinən bu səfər besətin beşinci ili miladi təqvimlə 615-ci ildə baş tutmuşdur.
On biri kişi, dördü qadın olmaqla on altı müsəlman Qırmızı dəniz vasitəsilə Osman ibn Məzun başçılığında səfər etmişdir. Səfərdə iştirak edənlər: Osman İbn Məzun, Osman İbn Əffan, Məhəmməd peyğəmbərin qızı və Osman ibn Əffanın arvadı Ruqiyyə, Əbu Huzeyfə ibn Utbə və arvadı Səhlə, Zübeyr ibn Əvvam, Musab ibn Ümeyr, Əbdürrahman ibn Ovf, Əbu Sələmə Məhzumi və arvadı Ümmü Sələmə, Amir ibn Rəbiə və arvadı Leyla, Xətb ibn Əmr, Səhl ibn Beyza və Abdullah ibn Məsud olmuşdur.
Qureyş izə düşüb Qırmızı dəniz sahilinə çatdıqda artıq müsəlmanlar Həbəşistan torpaqlarında idilər. Amma çox keçmədi ki, mühacirlərə müşriklərin müsəlmanlarla sülh bağladığı xəbəri çatdı. Əvvəlki zülm-işgəəncənin başa çatdığını düşünüb Məkkəyə qayıtdılar, amma Məkkəyə çatmağa az qalmış kədərli həqiqət onları qarşıladı. Belə ki, müşriklərin ədavəti Məhəmməd peyğəmbər və müsəlmanlara azalmaq əvəzinə daha da artmışdı.
İkinci hicrətin səbəbləri
Həbəşistana hicrət edənlər qayıtdıqları zaman gördülər ki, zülm azalmayıb, əksinə, artıb. Buna görə də bəziləri Məkkədəki tanışlarının himayəsinə sığındı. Bəziləri də gizlənməli oldu. Çünki Qureyş gələnləri təqib etməkdə qərarlı idi. Bununla yanaşı başqa qəbilələri də müsəlmanlara əziyyət verməyə təşviq edirdi. Buna görə də Məhəmməd peyğəmbər müsəlmanları yenidən Həbəşistana hicrət etmələrini tövsiyə etdi. Eyni zamanda müsəlmanlara Həbəşistanda xoş davranılması da bu səbəblər arasında idi. Xüsusilə Nəccaşi haqqında tarix yazır ki, xeyirxah, Allaha və İsa peyğəmbərin onun elçisi olduğuna inanan açıqfikirli biri olmuşdur. Hansı ki, birinci hicrətlə müqaisədə hicrət edənlərin sayının yüzdən çox olması bunun əyani sübutudur.
İkinci hicrət
İkinci hicrət besətin altıncı ili miladi təqvimlə 616-cı ildə Məhəmməd peyğəmbərin göstərişi ilə Məkkədən Qırmızı dəniz vasitəsilə Həbəşistana edilmişdir. Cəfər ibn Əbu Talibin başçılığı altında olan bu hicrətdə 120-ə yaxın adam iştirak etmişdir. Müsəlmanların özlərinə sığınacaq tapması müşriklərə yer eləmişdi. Buna görə Qureyş Əmr ibn As və Abdullah ibn Əbu Rəbiəni hədiyyələrlə Kral Nəccaşinin yanına göndərdilər. Lakin Kral müsəlmanları dinlədikdən sonra hədiyyələri Qureyş elçilərinə qaytararaq belə dedi: "Allah (mənə bu səltənəti qaytararkən) məndən rüşvət almadı ki, mən də sizdən alım. Bunu edərkən insanların dediyini etmədi ki, mən də onun işində (dinində) insanların dediyini edim". Bundan sonra müşriklər Məkkəyə qayıtdılar. Müsəlmanlar isə Nəccaşinin ölkəsində qorxusuz-ürküsüz yaşamağa başladılar.
Lakin Məkkəyə əli boş qayıdan müşriklər Məhəmməd peyğəmbərin babası Qusey ibn Kilabın vaxtı ilə tikdirdiyi Darun-Nədvədə toplaşaraq qərara gəldilər ki, Məhəmməd peyğəmbəri öldürsünlər. Ancaq Allah rəsuluna vəhy edərək onların qurduğu hiyləni pozdu. Ayədə buyurur: "Bir zaman kafirlər səni həbs etmək, öldürmək və ya yurdundan qovmaq üçün sənə qarşı hiylə qururdular. Onlar hiylə işlətdilər, Allah da hiylə işlətdi. Allah hiylə işlədənlərin ən yaxşısıdır".
Beləliklə Həbəşistanda mühacirət həyatı yaşayan müsəlmanların bir qismi daha sonra Məkkəyə qayıtsa da qalan böyük qismi hicrətin yeddinci ili miladi 628-ci ildə Mədinəyə hicrət etmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- E. Əzizova, İslam tarixi, (Bakı-2019)
- Ənkəbud, 29/ 56.
- Ş. Şərifov, İslam tarixi, (Elim və təhsil, Bakı-2017)
- M. Qəzzali, Peyğəmbərin həyatı, (İdrak içtimai birliyi, Bakı-2021)
- Ənfal, 8/30.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hebesistan Hicretleri Islam tarixinde ilk muselman seferleridir Neccasinin Mekke muselmanlarini qarsilamasinin tesviri Birinci hicretin sebebleriMuselmanlarin sayinin ve nufuzunun artdigini goren Qureys artiq yalniz tenqidle kifayetlenmir tezyiq ve zulme de el atirdi Qebilesinin aman huququndan mehrum etdiyi muselmanlari mudafie etmeye gucu catmayan Mehemmed peygember onlarin siginmasi ucun ereb qebileleri arasinda yer tapmadigi ucun Hebesistana Efiopiya getmelerine icaze verdi Sual yaranir ki bes ne ucun Hebesistan Qeyd edek ki Hebesistani Neccasi tutullu xristianligi qebul etmis Kral Esheme adli sexs idare edirdi Bundan elave Islama qederki dovurde Kral Eshemenin mekkeli tacirlerle ticaret munasibetlerinde edaleti ile taninmasi bolgeye Mekke yaxinligindaki Suybe limanindan asanliqla gedile bilmesi kimi sebebleri de qeyd ede bilerik Birinci hicretMusriklerin tenqidine tab getire bilmeyen muselmanlar hicret etmek ucun Mehemmed peygembere muraciet etdikde Allah resulu vehy gelmediyi ucun hicrete icaze vermirdi Lakin asagidaki aye nazil olduqdan sonra icaze verdi Ayede bele buyurur Ey momin qullarim Subhesiz ki Menim bu yerim genisdir Ele ise yalniz Mene ibadet edin Islam tarixinde birinci hicret olaraq bilinen bu sefer besetin besinci ili miladi teqvimle 615 ci ilde bas tutmusdur On biri kisi dordu qadin olmaqla on alti muselman Qirmizi deniz vasitesile Osman ibn Mezun basciliginda sefer etmisdir Seferde istirak edenler Osman Ibn Mezun Osman Ibn Effan Mehemmed peygemberin qizi ve Osman ibn Effanin arvadi Ruqiyye Ebu Huzeyfe ibn Utbe ve arvadi Sehle Zubeyr ibn Evvam Musab ibn Umeyr Ebdurrahman ibn Ovf Ebu Seleme Mehzumi ve arvadi Ummu Seleme Amir ibn Rebie ve arvadi Leyla Xetb ibn Emr Sehl ibn Beyza ve Abdullah ibn Mesud olmusdur Qureys ize dusub Qirmizi deniz sahiline catdiqda artiq muselmanlar Hebesistan torpaqlarinda idiler Amma cox kecmedi ki muhacirlere musriklerin muselmanlarla sulh bagladigi xeberi catdi Evvelki zulm isgeencenin basa catdigini dusunub Mekkeye qayitdilar amma Mekkeye catmaga az qalmis kederli heqiqet onlari qarsiladi Bele ki musriklerin edaveti Mehemmed peygember ve muselmanlara azalmaq evezine daha da artmisdi Ikinci hicretin sebebleriHebesistana hicret edenler qayitdiqlari zaman gorduler ki zulm azalmayib eksine artib Buna gore de bezileri Mekkedeki tanislarinin himayesine sigindi Bezileri de gizlenmeli oldu Cunki Qureys gelenleri teqib etmekde qerarli idi Bununla yanasi basqa qebileleri de muselmanlara eziyyet vermeye tesviq edirdi Buna gore de Mehemmed peygember muselmanlari yeniden Hebesistana hicret etmelerini tovsiye etdi Eyni zamanda muselmanlara Hebesistanda xos davranilmasi da bu sebebler arasinda idi Xususile Neccasi haqqinda tarix yazir ki xeyirxah Allaha ve Isa peygemberin onun elcisi olduguna inanan aciqfikirli biri olmusdur Hansi ki birinci hicretle muqaisede hicret edenlerin sayinin yuzden cox olmasi bunun eyani subutudur Ikinci hicretIkinci hicret besetin altinci ili miladi teqvimle 616 ci ilde Mehemmed peygemberin gosterisi ile Mekkeden Qirmizi deniz vasitesile Hebesistana edilmisdir Cefer ibn Ebu Talibin basciligi altinda olan bu hicretde 120 e yaxin adam istirak etmisdir Muselmanlarin ozlerine siginacaq tapmasi musriklere yer elemisdi Buna gore Qureys Emr ibn As ve Abdullah ibn Ebu Rebieni hediyyelerle Kral Neccasinin yanina gonderdiler Lakin Kral muselmanlari dinledikden sonra hediyyeleri Qureys elcilerine qaytararaq bele dedi Allah mene bu selteneti qaytararken menden rusvet almadi ki men de sizden alim Bunu ederken insanlarin dediyini etmedi ki men de onun isinde dininde insanlarin dediyini edim Bundan sonra musrikler Mekkeye qayitdilar Muselmanlar ise Neccasinin olkesinde qorxusuz urkusuz yasamaga basladilar Lakin Mekkeye eli bos qayidan musrikler Mehemmed peygemberin babasi Qusey ibn Kilabin vaxti ile tikdirdiyi Darun Nedvede toplasaraq qerara geldiler ki Mehemmed peygemberi oldursunler Ancaq Allah resuluna vehy ederek onlarin qurdugu hiyleni pozdu Ayede buyurur Bir zaman kafirler seni hebs etmek oldurmek ve ya yurdundan qovmaq ucun sene qarsi hiyle qururdular Onlar hiyle isletdiler Allah da hiyle isletdi Allah hiyle isledenlerin en yaxsisidir Belelikle Hebesistanda muhaciret heyati yasayan muselmanlarin bir qismi daha sonra Mekkeye qayitsa da qalan boyuk qismi hicretin yeddinci ili miladi 628 ci ilde Medineye hicret etmisdir Hemcinin baxHicret Hicri Teqvim HicretlerIstinadlarE Ezizova Islam tarixi Baki 2019 Enkebud 29 56 S Serifov Islam tarixi Elim ve tehsil Baki 2017 M Qezzali Peygemberin heyati Idrak ictimai birliyi Baki 2021 Enfal 8 30 Xarici kecidler