Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Harut və Marut (ərəb. هاروت وماروتعدل) — Quranda adları çəkilən mələklər. Rəvayətə görə Harut və Marut sehrlə məşğul olur və insanlara sehrin sirrlərini öyrədirdilər.
Etimologiyası
Harut və Marut adları Ərəbcə olmadığı irəli sürülür. Bu adların hansı dildən gəlməsi ilə bağlı fərqli fikirlər irəli sürülmüşdür. Bəzilərinə görə bu adlar Süryanicə, Ermənicə, Hindcə, Əcəmcə və Musəvicə olduğunu deyilsə, də əsas görüş bu adların Sami dilindən gəlməsidir. Bir sıra tədqiqatçılar bu adların ilk dəfə Zərdüştün kitabı olan Avestada HaurVatat və Ameratat şəkildə keçdiyini qeyd edirlər. Ümumiyyətlə İslam dinində bəhs olunan Harut və Marut adları İslamdan əvvəlki din və mədəniyyətlərdə də rastlanılır. Bunlara Şumer, Akkat, Zərdüştlük və Hinduizmi göstərə bilərik.
Qurani-Kərimdə
Qurani-Kərimin Bəqərə surəsində bəhs olunan Harut və Marut adları keçmişdən günümüzə qədər mübahisəli bir mövzu olmuşdur. Belə ki, bəzi təfsirçilərin Harut və Marutu iki mələk olaraq qəbul etdiyi halda bəziləri bunları insan oğlu olduğuvə içki içərək zina edib adam öldürdüyünü, bəziləri isə Şeytan olduğunu rəvayət etmişdir. Bu mələklər haqqında Qurani-Kərimin ancaq Bəqərə surəsinin 102-ci ayəsində məlimat verilir. Qurani-Kərimdə kecən bu ayədə deyilir:
 | Onlar Süleymanın səltənətində şeytanların oxuduqlarının ardınca getdilər. Süleyman kafir olmadı. Lakin şeytanlar sehri və Babildə Harut və Marut adlı iki mələyə nazil olanı insanlara öyrədərək kafir oldular. Mələklər: "Biz ancaq bir sınağıq, sən gəl kafir olma!"– deməmiş onu heç kəsə öyrətmirdilər. Yəhudilər ərlə arvadı bir-birindən ayıracaq işləri onlardan öyrənirdilər. Lakin onlar Allahın izni olmadan heç kəsə zərər verə bilməzlər. Onlar özlərinə zərər verən, faydası olmayan şeyləri öyrənirdilər. Onlar bilirdilər ki, onu əldə edən kimsə üçün axirətdə heç bir pay yoxdur. Nəfslərinin əvəzində satın aldıqları şey necə də pisdir! Kaş bunu biləydilər! |  |
Ayədən göründüyü kimi Harut və Marutun Babil yaxınlığında yaşadığı məlum olur. Mifoloji fikirlərə görə Allahın iradəsi əsasında insanlara sehr öyrədən mələklər, qiyamət gününə qədər bir mağarada başaşağı vəziyyətdə asılaraq qalacaqlar. Yanlarına gələn adamlara öyrədəcəkləri sehrin cəzasının cəhənnəm olduğunu xəbərdarlıq etdikdən sonra sehr öyrətdiklərinə inanılır.
Hekayə
Harut və Marutla bağlı Qurani-kərimdə olmayan bir çox məlumat İsrailiyatdan İslam dininə keçmişdir. Onlardan ən məhşuru belədir: “İdris peyğəmbərin dövründə insanların günahları ardınca mələklər etiraz edib Allaha “Rəbbimiz onları məhv etməyəcəkmisən?” deyər. Bundan sonra Allah mələklərə “mən sizin qəlblərinizdən şəhvəti və Şeytanı qaldırdım, əgər qaldırmasaydım siz də eyni şeyləri edərdiniz” buyurur. Mələklər belə bir imtahanla qarşılaşsaydılar özlərini qoruya biləcəklərini sübut etmək istəyirlər. Bundan sonra Allah aralarından iki mələk seçmələrini buyurur, onlar da Harut və Marutu seçirlər və yer üzünə göndərirlər. Zöhrə adında gözəl bir qadın ərindən boşanmaq üçün bu iki mələyin yanına gəlir. Bunlar qadına aşiq olur və günaha düşmək istəyirlər. Zöhrə isə istəyini yerinə yetirməyincə razı olmayacağını bildirir. Harut və Marutun təkidlərinə qarşılıq olaraq Zöhrə bütə sitayiş etmələri, içki içmələri və haqsız yerə qan tökmələri şərtini irəli sürür. Başlanğıcda mələklər bunları qəbul etməsələr də sonradan içki içməyi digərlərinə nisbətən daha münasib bilirlər və sərxoş olurlar. Bundan sonra digər günahları da işləyirlər. Zöhrə onlardan İsmiəzəmi öyrənərək səmaya yüksəlir. Bundan sonra Allah Harut və Marutu cəzalandırmaq istəyir. Buna görə də Harut və Marut İdris peyğəmərdən şəfaət istəyirlər. İdris peyğəmər də bu iki mələyə dünya və ya axirət cəzalarından birini seçməsini istəyir. Dünya cəzasını seçən Harut və Marut Babildə bir quyuda saçlarından aşağı Qiyamətə qədər cəza çəkmək üçün asılırlar.
Həmin mağaranın yeri barədə müxtəlif fikirlər mövcuddur. Mağaranın girişinin çox kiçik olması (bir insanın keçə biləcəyindən daha kiçik) və iki dağın arasında yerləşməsi rəvayəti mövcuddur. Dəməşq yaxınlığında girişi çox kiçik olan və iki dağın arasında yerləşən bir mağaranın olması, Harut və Marutun həmin mağarada olduğu rəvayətini gücləndirmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- M.B. Şeyran, “Klassik türk şirinde melek düşüncesi", (Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi,Temmuz-2020)
- Bəqərə, 2/102.
- E. Fatiş, “Meleklerin Masumiyeti Bağlamında Harut ve Marut Problemi", (Aralık Ü. İlahiyat F. 2013/1)
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Harut ve Marut ereb هاروت وماروتعدل Quranda adlari cekilen melekler Revayete gore Harut ve Marut sehrle mesgul olur ve insanlara sehrin sirrlerini oyredirdiler Zekeriyye el Qezvini terefinden verilmis Harut ve Marut tesviri EtimologiyasiHarut ve Marut adlari Erebce olmadigi ireli surulur Bu adlarin hansi dilden gelmesi ile bagli ferqli fikirler ireli surulmusdur Bezilerine gore bu adlar Suryanice Ermenice Hindce Ecemce ve Musevice oldugunu deyilse de esas gorus bu adlarin Sami dilinden gelmesidir Bir sira tedqiqatcilar bu adlarin ilk defe Zerdustun kitabi olan Avestada HaurVatat ve Ameratat sekilde kecdiyini qeyd edirler Umumiyyetle Islam dininde behs olunan Harut ve Marut adlari Islamdan evvelki din ve medeniyyetlerde de rastlanilir Bunlara Sumer Akkat Zerdustluk ve Hinduizmi gostere bilerik Qurani KerimdeQurani Kerimin Beqere suresinde behs olunan Harut ve Marut adlari kecmisden gunumuze qeder mubahiseli bir movzu olmusdur Bele ki bezi tefsircilerin Harut ve Marutu iki melek olaraq qebul etdiyi halda bezileri bunlari insan oglu olduguve icki icerek zina edib adam oldurduyunu bezileri ise Seytan oldugunu revayet etmisdir Bu melekler haqqinda Qurani Kerimin ancaq Beqere suresinin 102 ci ayesinde melimat verilir Qurani Kerimde kecen bu ayede deyilir Onlar Suleymanin seltenetinde seytanlarin oxuduqlarinin ardinca getdiler Suleyman kafir olmadi Lakin seytanlar sehri ve Babilde Harut ve Marut adli iki meleye nazil olani insanlara oyrederek kafir oldular Melekler Biz ancaq bir sinagiq sen gel kafir olma dememis onu hec kese oyretmirdiler Yehudiler erle arvadi bir birinden ayiracaq isleri onlardan oyrenirdiler Lakin onlar Allahin izni olmadan hec kese zerer vere bilmezler Onlar ozlerine zerer veren faydasi olmayan seyleri oyrenirdiler Onlar bilirdiler ki onu elde eden kimse ucun axiretde hec bir pay yoxdur Nefslerinin evezinde satin aldiqlari sey nece de pisdir Kas bunu bileydiler Ayeden gorunduyu kimi Harut ve Marutun Babil yaxinliginda yasadigi melum olur Mifoloji fikirlere gore Allahin iradesi esasinda insanlara sehr oyreden melekler qiyamet gunune qeder bir magarada basasagi veziyyetde asilaraq qalacaqlar Yanlarina gelen adamlara oyredecekleri sehrin cezasinin cehennem oldugunu xeberdarliq etdikden sonra sehr oyretdiklerine inanilir HekayeHarut ve Marutla bagli Qurani kerimde olmayan bir cox melumat Israiliyatdan Islam dinine kecmisdir Onlardan en mehsuru beledir Idris peygemberin dovrunde insanlarin gunahlari ardinca melekler etiraz edib Allaha Rebbimiz onlari mehv etmeyecekmisen deyer Bundan sonra Allah meleklere men sizin qelblerinizden sehveti ve Seytani qaldirdim eger qaldirmasaydim siz de eyni seyleri ederdiniz buyurur Melekler bele bir imtahanla qarsilassaydilar ozlerini qoruya bileceklerini subut etmek isteyirler Bundan sonra Allah aralarindan iki melek secmelerini buyurur onlar da Harut ve Marutu secirler ve yer uzune gonderirler Zohre adinda gozel bir qadin erinden bosanmaq ucun bu iki meleyin yanina gelir Bunlar qadina asiq olur ve gunaha dusmek isteyirler Zohre ise isteyini yerine yetirmeyince razi olmayacagini bildirir Harut ve Marutun tekidlerine qarsiliq olaraq Zohre bute sitayis etmeleri icki icmeleri ve haqsiz yere qan tokmeleri sertini ireli surur Baslangicda melekler bunlari qebul etmeseler de sonradan icki icmeyi digerlerine nisbeten daha munasib bilirler ve serxos olurlar Bundan sonra diger gunahlari da isleyirler Zohre onlardan Ismiezemi oyrenerek semaya yukselir Bundan sonra Allah Harut ve Marutu cezalandirmaq isteyir Buna gore de Harut ve Marut Idris peygemerden sefaet isteyirler Idris peygemer de bu iki meleye dunya ve ya axiret cezalarindan birini secmesini isteyir Dunya cezasini secen Harut ve Marut Babilde bir quyuda saclarindan asagi Qiyamete qeder ceza cekmek ucun asilirlar Hemin magaranin yeri barede muxtelif fikirler movcuddur Magaranin girisinin cox kicik olmasi bir insanin kece bileceyinden daha kicik ve iki dagin arasinda yerlesmesi revayeti movcuddur Demesq yaxinliginda girisi cox kicik olan ve iki dagin arasinda yerlesen bir magaranin olmasi Harut ve Marutun hemin magarada oldugu revayetini guclendirmisdir Hemcinin baxMikayil Israfil Cebrayil Melek Dusmus MeleklerIstinadlarM B Seyran Klassik turk sirinde melek dusuncesi Ankara Haci Bayram Veli Universitesi Temmuz 2020 Beqere 2 102 E Fatis Meleklerin Masumiyeti Baglaminda Harut ve Marut Problemi Aralik U Ilahiyat F 2013 1 Xarici kecidler