Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yüksək partlayıcılı tank əleyhinə mərmi (ing. high-explosive anti-tank) (HEAT) və ya Kumulyativ mərmi - kumulyativ effektdən istifadə olunan əsas artelleriya təyinatlı mərmi növüdür. Zirehli (tank, pzm və sairə), eləcə də dəmir-beton hədəfləri vurmaq üçün nəzərdə tutulur. Kumulyativ mərmi korpusdan, partlayıcı doldurucudan, kumulyativ çuxurcuqdan, partladıcıdan və trasserdən ibarətdir. Yüksək çıxış sürətini Neuman effekti ilə istifadə edərək möhkəm və qalın zirehi daha təsirli bir şəkildə vurur. Səs sürətindən 25 dəfə daha sürətli hərəkət edərək, zirehə yüksək təsir göstərir. Mərminin xarici hissəsi metal astarla örtülmüşdür. İkinci Dünya Müharibəsi dövründə misdən istifadə edilmişdir. Mərmi tank zirehinə çatmazdan 2 metr əvvəl əsasən bölünür və dağılır. HEAT mərmisinin effekttivliyi əsasən döyüş başlığının diametri ilə mütənasibdir. Zirehin xaricində partlayan mərmi, sonra sanki zirehə bir barmaq ilə yumruq vurmaq kimi yüksək təsir göstərir. Bu təsir ilə zirehdə bir deşik açılır. Ümumiyyətlə, mərmi diametrinə nisbətən 150% ilə 250% arasındakı genişlikdə təsirli olur. Yeni versiya mərmilərdə bu nisbət 700%-ə qədər artır. HEAT mərmisi fırlanarsa, effektivliyi azalır. Buna görə də, mərkəzdənqaçma gücünü azaldacaq formada hazırlanır. Bu mərmilərin xüsusi dizaynları yivli toplarla və ya yivsiz toplarla atıla bilər. HEAT başlıqları idarə olunan raketlərdə, silah bombalarında və ya minaatan mərmilərində istifadə edilə bilər
Tarixi
İlk HEAT başlığı, ingilis istehsalı No. 68 adlı silah bombasında istifadə edilmişdir. Bunun daha da inkişaf etdirilmişi isə ABŞ istehsalı “Bazuka” və İngilis istehsalı PIAT minaatanları idi. Almanlar isə 1940-cı ilin yayında Panzer-IV və StuG III zirehli maşınlarının topu ilə atıla bilən 7,5 cm Gr. 38-i istehsal etdi. Bunu 1941-ci ilin yayında paraşüt qoşunları tərəfindən silah bombası olaraq istifadə edilən 7.5 cm Gr. 38 H1/A izlədi. 1942-ci ildə digər ordu hissələri tərəfindən istifadə edilmiş Gr. 38 H1/B istehsal edilmişdir. 1942-ci ildə Panzerfaust, 1943-cü ildə Puppçen və Panzerschreck kimi roketli tank əleyhinə silahlar istehsal edilmiş və müharibənin sonuna qədər Nasist Almaniyası tərəfindən istifadə edilmişdir.
Ədəbiyyat
- Советская военная энциклопедия. Москва, 1980, Военное издательство министерства обороны СССР.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yuksek partlayicili tank eleyhine mermi ing high explosive anti tank HEAT ve ya Kumulyativ mermi kumulyativ effektden istifade olunan esas artelleriya teyinatli mermi novudur Zirehli tank pzm ve saire elece de demir beton hedefleri vurmaq ucun nezerde tutulur Kumulyativ mermi korpusdan partlayici doldurucudan kumulyativ cuxurcuqdan partladicidan ve trasserden ibaretdir Yuksek cixis suretini Neuman effekti ile istifade ederek mohkem ve qalin zirehi daha tesirli bir sekilde vurur Ses suretinden 25 defe daha suretli hereket ederek zirehe yuksek tesir gosterir Merminin xarici hissesi metal astarla ortulmusdur Ikinci Dunya Muharibesi dovrunde misden istifade edilmisdir Mermi tank zirehine catmazdan 2 metr evvel esasen bolunur ve dagilir HEAT mermisinin effekttivliyi esasen doyus basliginin diametri ile mutenasibdir Zirehin xaricinde partlayan mermi sonra sanki zirehe bir barmaq ile yumruq vurmaq kimi yuksek tesir gosterir Bu tesir ile zirehde bir desik acilir Umumiyyetle mermi diametrine nisbeten 150 ile 250 arasindaki genislikde tesirli olur Yeni versiya mermilerde bu nisbet 700 e qeder artir HEAT mermisi firlanarsa effektivliyi azalir Buna gore de merkezdenqacma gucunu azaldacaq formada hazirlanir Bu mermilerin xususi dizaynlari yivli toplarla ve ya yivsiz toplarla atila biler HEAT basliqlari idare olunan raketlerde silah bombalarinda ve ya minaatan mermilerinde istifade edile bilerRus menseli 125 mm lik BK 14mTarixiIlk HEAT basligi ingilis istehsali No 68 adli silah bombasinda istifade edilmisdir Bunun daha da inkisaf etdirilmisi ise ABS istehsali Bazuka ve Ingilis istehsali PIAT minaatanlari idi Almanlar ise 1940 ci ilin yayinda Panzer IV ve StuG III zirehli masinlarinin topu ile atila bilen 7 5 cm Gr 38 i istehsal etdi Bunu 1941 ci ilin yayinda parasut qosunlari terefinden silah bombasi olaraq istifade edilen 7 5 cm Gr 38 H1 A izledi 1942 ci ilde diger ordu hisseleri terefinden istifade edilmis Gr 38 H1 B istehsal edilmisdir 1942 ci ilde Panzerfaust 1943 cu ilde Puppcen ve Panzerschreck kimi roketli tank eleyhine silahlar istehsal edilmis ve muharibenin sonuna qeder Nasist Almaniyasi terefinden istifade edilmisdir EdebiyyatSovetskaya voennaya enciklopediya Moskva 1980 Voennoe izdatelstvo ministerstva oborony SSSR