Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gəncəçay yaxud Gəncə çayı — Azərbaycanda çay. Başlanğıcını Kiçik Qafqazdan götürür və Kür çayına tökülür.
| Gəncəçay | |
|---|---|
| azərb. Gəncəçay | |
 | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Rayonlar | |
| Şəhər | |
| Mənbəyi | Murovdağ silsiləsi |
| Mənsəbi | Kür çayı, Mingəçevir su anbarı |
| Uzunluğu | 99 km |
| Su sərfi | 4 m³/san |
| Su sistemi | Mingəçevir su anbarı/Kür/Xəzər dənizi |
| Su hövzəsi | Xəzər dənizi |
| Hövzəsinin sahəsi | 752 km² |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Ümumi məlumat
Gəncəçay Kiçik Qafqazın Murovdağ silsiləsinin şimal yamacından axmağa başlayır. Çayın mənsəbi 2814 m yüksəklikdədir. Gəncəçay Kürə mənsəbindən 720 km yuxarıda tökülür. Gəncəçayın uzunluğu 99 km, hövzəsinin sahəsi 752 km2-dir. Çayın 9 qolundan 5-i sağ, 4-ü isə sol qoludur.
Hövzə cənubda yerləşən bol yağıntılı alp çəmənliklərdən şimalda yerləşən az yağıntılı quru çöl və yarımsəhra çöllərinə qədər uzanır. Çayın hövzəsi cənubdan şimala doğru enli və uzunsovdur. Murovdağ silsiləsi boyu Tərtərçayla, qərbdən Qoşqarçayın hövzəsi, şərqdən isə Kürəkçayın hövzəsi ilə həmsərhəddir. Çayın hövzəsinin orta eni 7,8 km, orta yüksəkliyi isə 119 m-dir. çayın tam düşməsi 2744 m, çayın orta meyilliliyi 27,7%, çay şəbəkəsinin sıxlığı 0,64 km/km2-dir.
Gəncəçay yaz gursulu rejim fazalı çay qrupuna aiddir. Gursululuq adətən mart ayından iyun ayınadək davam edir. Gursulu rejim fazasının orta çoxillik davamiyyəti 137–150 gündür. Gursulu rejim fazasının başlamasının orta tarixi 17 mart, Zurnabadda 9 mart, Alaxançallıda 20 mart, qurtarma tarixi isə müvafiq olaraq 4–6 avqustdur. Gəncəçayın qolu olan isə gursululuq 133 gün davam edir. Orta başlama tarixi 17 mart, qurtarma tarixi isə 28 iyuldur. Çayın sol qolu gursululuq 131 gün davam edir, gursulu rejim fazasının orta çoxillik başlanması 6 mart, qurtarma tarixi isə 15 iyuldur.
Gəncəçayın qidalanmasında qar suları 32%, yeraltı sular isə 44% təşkil edir. Yaz gursulu fazasında illik axım həcminin 60%-dən çoxunu təşkil edir. Avqust, oktyabr, bəzən noyabr aylarında qisamüddətli daşqınlar yaranır. əsas çay və onun qolları üzərində 5 hidrometrik məntəqə var.
Gəncəçayın qolları
| Çayın ad | Hansı sahildən birləşir | Mənbəyindən məsafə, km | Uzunluq, km | Hövzə, km2 |
|---|---|---|---|---|
| sol | 91 | 11 | 29 | |
| sağ | 85 | 9 | 14 | |
| sağ | 75 | 15 | 48 | |
| sağ | 72 | 7 | 14 | |
| sağ | 69 | 6 | 10 | |
| sol | 66 | 28 | 69 | |
| sağ | 59 | 6 | 12 | |
| sol | 56 | 12 | 46 | |
| sol | 53 | 13 | 25 |
İstinadlar
- gsaz.az. "Azərbaycan çayları" (az.). 2014-08-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-01-16.
- Məmmədov, Maqbet. Azərbaycan Hidroqrafiyası (PDF). Bakı: Təhsil. 202. səh. 49-50. 2020-10-28 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-01-25.
- (PDF). 2011. səh. 11. 2020-01-25 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-01-25. (#first_missing_last)
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Gencecay yaxud Gence cayi Azerbaycanda cay Baslangicini Kicik Qafqazdan goturur ve Kur cayina tokulur Gencecayazerb Gencecay Olke AzerbaycanRayonlar Goygol rayonuDaskesen rayonuSeher GenceMenbeyi Murovdag silsilesiMensebi Kur cayi Mingecevir su anbariUzunlugu 99 kmSu serfi 4 m sanSu sistemi Mingecevir su anbari Kur Xezer deniziSu hovzesi Xezer deniziHovzesinin sahesi 752 km menbeyi mensebiGencecay Azerbaycanin fiziki xeritesinde 40 19 02 sm e 46 05 18 s u 40 54 22 sm e 46 27 18 s u Vikianbarda elaqeli mediafayllarUmumi melumatGencecay Kicik Qafqazin Murovdag silsilesinin simal yamacindan axmaga baslayir Cayin mensebi 2814 m yukseklikdedir Gencecay Kure mensebinden 720 km yuxarida tokulur Gencecayin uzunlugu 99 km hovzesinin sahesi 752 km2 dir Cayin 9 qolundan 5 i sag 4 u ise sol qoludur Hovze cenubda yerlesen bol yagintili alp cemenliklerden simalda yerlesen az yagintili quru col ve yarimsehra collerine qeder uzanir Cayin hovzesi cenubdan simala dogru enli ve uzunsovdur Murovdag silsilesi boyu Tertercayla qerbden Qosqarcayin hovzesi serqden ise Kurekcayin hovzesi ile hemserheddir Cayin hovzesinin orta eni 7 8 km orta yuksekliyi ise 119 m dir cayin tam dusmesi 2744 m cayin orta meyilliliyi 27 7 cay sebekesinin sixligi 0 64 km km2 dir Gencecay yaz gursulu rejim fazali cay qrupuna aiddir Gursululuq adeten mart ayindan iyun ayinadek davam edir Gursulu rejim fazasinin orta coxillik davamiyyeti 137 150 gundur Gursulu rejim fazasinin baslamasinin orta tarixi 17 mart Zurnabadda 9 mart Alaxancallida 20 mart qurtarma tarixi ise muvafiq olaraq 4 6 avqustdur Gencecayin qolu olan ise gursululuq 133 gun davam edir Orta baslama tarixi 17 mart qurtarma tarixi ise 28 iyuldur Cayin sol qolu gursululuq 131 gun davam edir gursulu rejim fazasinin orta coxillik baslanmasi 6 mart qurtarma tarixi ise 15 iyuldur Gencecayin qidalanmasinda qar sulari 32 yeralti sular ise 44 teskil edir Yaz gursulu fazasinda illik axim hecminin 60 den coxunu teskil edir Avqust oktyabr bezen noyabr aylarinda qisamuddetli dasqinlar yaranir esas cay ve onun qollari uzerinde 5 hidrometrik menteqe var Gencecayin qollariCayin ad Hansi sahilden birlesir Menbeyinden mesafe km Uzunluq km Hovze km2sol 91 11 29sag 85 9 14sag 75 15 48sag 72 7 14sag 69 6 10sol 66 28 69sag 59 6 12sol 56 12 46sol 53 13 25Istinadlargsaz az Azerbaycan caylari az 2014 08 18 tarixinde Istifade tarixi 2020 01 16 Memmedov Maqbet Azerbaycan Hidroqrafiyasi PDF Baki Tehsil 202 seh 49 50 2020 10 28 tarixinde PDF Istifade tarixi 2020 01 25 PDF 2011 seh 11 2020 01 25 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 01 25 first missing last Hemcinin baxAzerbaycan caylari Gence bulvari