Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gövhər Qazıyeva (azərb. Gövhər Əhməd qızı Qazıyeva; 1887, Tiflis – 1960, İran) — Azərbaycanın ilk peşəkar aktrisası (ilk rolunu 1906-cı ildə oynayıb). "Göyərçin" ləqəbi ilə tanınmışdır.
| Gövhər Qazıyeva | |
|---|---|
| Gövhər Əhməd qızı Qazıyeva | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Tiflis, Tiflis qəzası, Tiflis quberniyası, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | (73 yaşında) |
| Vəfat yeri | Cənubi Azərbaycan |
| Vətəndaşlığı |  Rusiya imperiyası |
| Həyat yoldaşı | Mirzəağa Əliyev (ikinci evliliyi) |
| Uşağı | İsmayıl (ilk evlilikdən) |
| Atası | Əhməd Qazıyev |
| Fəaliyyəti | aktrisa |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Gövhər Qazıyeva 1887-ci ildə Tiflis şəhərində ziyalı ailəsində anadan olub. O, orada Nəcib Qızlar İnstitutunu bitirib, rus və Azərbaycan dilində mükəmməl təhsil alıb.
Fəaliyyəti
XIX əsrin sonu - XX əsrin əvvəli Tiflisin teatr mühiti, çox maraqlı və rəngarəng idi. Tiflis zadəgan teatrında həvəskar azərbaycanlı aktyorlar da tez-tez tamaşalar verirdilər. Bu zaman Tiflisdə bir neçə Azərbaycan teatr truppası fəaliyyət göstərirdi. Bunlardan mühümləri Mirzə Əli Abbasovun rəhbərlik etdiyi "Dram cəmiyyəti" və Həbib bəy Köçərlinskinin başçılıq etdiyi "Səadət" truppası idi. 1906-cı ildən səhnə fəaliyyətinə başlayan Gövhər Qazıyeva hər iki truppanın tamaşalarında uğurla çıxış etmişdir.
İfa etdiyi rollar
Azərbaycanın ilk qadın aktrisası olan Göhvər Qazıyevanın Tiflis zadəgan teatrında iştirak etdiyi ilk tamaşa Nəcəf bəy Vəzirovun "Müsibəti-Fəxrəddin" faciəsi idi. 1910-cu il oktyabrın 9-da verilmiş bu tamaşa böyük müvəffəqiyyətlə keçmişdi. Yenə həmin il oktyabrın 30-da "Səadət" dram dəstəsi Şəmsəddin Saminin "Gaveyi-ahəngər" pyesini tamaşaya qoymuşdu. Tamaşada Gavə rolunda Sultanov, Fərhad rolunda Mir Seyfəddin Kirmanşahlı, Xubçöhr rolunda Gövhər Qazıyeva çıxış edirdilər.
Gövhər Qazıyevanın şöhrəti tez bir zamanda bütün Zaqafqaziyaya yayıldı. Bakı qəzetləri ona məqalələr həsr etdi. "Nicat" cəmiyyəti onu Bakıya çağırdı.
Gövhər Qazıyevanın repertuarı geniş və əhatəli idi. O, Henrix Heynenin "Əlmənsur", Loxmanovanın "Napoleonun vəfatı", Namiq Kamalın "Qara bəla" əsərləri ilə yanaşı, Azərbaycan dramaturqlarının tamaşalarında da oynamışdır. Azərbaycanlı qızı Nəriman Nərimanovun "Nadir şah" pyesində Gülcahan, Əbdürrəhimbəy Haqverdiyevin "Pəri Cadu" tamaşasında Hafizə, Səkinə Axundzadənin "Bəxtsiz cavan" faciəsində Mehri xanım, Zülfüqar Hacıbəyovun "Evliykən subay" əsərində Pərizad rollarını sənətkarlıqla yaratmışdır. Üzeyir Hacıbəyovun "O olmasın, bu olsun" tamaşasında Gülnaz, "Leyli və Məcnun"da Leyli rollarının ifaçısı olan Gövhər Qazıyeva bu obrazları səhnədə özünəməxsus tərzdə canlandıra bilmişdir.
1911-ci il mayın 26-da və 30-da Tiflisdə Gövhər Qazıyevanın benefisi keçirildi. Bu gecədə ilk dəfə Zülfüqar Hacıbəyovun "On bir yaşlı arvad" pyesi göstərilmişdi. Lakin azərbaycanlı qadının səhnəyə çıxması nadan, cahil adamları narahat edirdi. Odur ki, cahillər və din xadimləri müsəlman qadının səhnəyə çıxması əleyhinə müxtəlif fitnələr törədirdilər.
Tərəf müqabilləri
Gövhər Qazıyeva Azərbaycan teatr səhnəsinin bir çox görkəmli aktyorları - Hüseyn Ərəblinski, Mirzəağa Əliyev, Hüseynqulu Sarabski, Mirseyfəddin Kirmanşahlı və başqaları ilə birgə çıxış etmişdir. Onun Mirzəağa Əliyevlə əməkdaşlığı ilk dəfə Tiflisdə "Əlli yaşında cavan" tamaşasında olmuşdur. İrəvanda onlar daha böyük müvəffəqiyyət əldə etmişdilər.
Ailə həyatı
Mirzağa Əliyevlə Gövhər Qazıyevanın sənət dostluğu sonralar məhəbbətə çevrildi. 1912-ci ilin mayında onlar evlənib Bakıya köçdülər. Çar hökuməti orqanlarının fitnəkarlığı nəticəsində Mirzağa Əliyev həmin il Həştərxana sürgün olundu. Gövhər Qazıyeva isə 1913-cü ildə Polşaya getdi və Varşavada "Müqəddəs Sofiya" tibb məktəbinə daxil oldu, 1915-ci ildə mamalıq üzrə bu təhsil müəssisəsini bitirib Bakıya qayıtdı. 1915-ci ildə "Bəsirət" qəzeti akuşerka Gövhər xanım Əliyevanın peşə fəaliyyətinə başlaması haqqında bir elan da vermişdi.
Mirzağa Əliyevlə Gövhər Qazıyevanın tale yolları ayrıldığı üçün onlar boşanmışdılar. Qəribədir ki, evlənəndən sonra M.Əliyev həyat yoldaşının səhnədə çıxış etməsinə icazə verməmişdir. Reallıq budur ki, Gövhər Qazıyeva ərə gedəndən sonra səhnəyə çıxmamışdır. Bu, G.Qazıyevanın ikinci nikahı idi və birinci ərindən onun İsmayıl adlı oğlu vardı.
1937-ci ildə Gövhər Qazıyeva artıq daimi yaşadığı İrandan bir neçə günlüyə Bakıya gəlir. Keçmiş səhnə yoldaşları teatrda onun şərəfinə qəbul düzəldirlər. Keçmiş aktrisa Cəfər Cabbarlının "Almaz" pyesinin tamaşasına baxır. Tamaşa və qəbul günü qeyri-adi hadisə baş verir. Gövhər Qazıyeva on beş ildən bəri itirdiyi oğlu İsmayılı tapır. Qəfil sevincdən özünü itirmiş qadın hamıya hədiyyə paylayırmış.
Gövhər Qazıyeva İrana görkəmli aktyor və rejissor Mirseyfəddin Kirmanşahlının təhriki ilə getmişdir.
Vəfatı
1960-cı ildə Cənubi Azərbaycanda vəfat etmiş Gövhərin - Göyərçin xanımın Azərbaycan teatrının salnaməsinə ilk qaranquş kimi düşməsi təbiidir.
İstinadlar
- Əbdülhüseyn Ənbiya oğlu. "" XX əsrin 100 görkəmli azərbaycanlısı"" (PDF) (Azərbaycan). files.preslib.az. 23 may 2011 tarixində (PDF).
- ""Teatra səs gətirən ilk qadın aktrisamız"" (Azərbaycan). anl.az. 5 noyabr 2012 tarixində .
Xarici keçidlər
- Azərbaycanın ilk aktrisası kimdir?
- Azərbaycanın ilk qadın bəstəkar, rəssam, müğənni və aktrisası Gövhər Qazıyeva
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Govher Govher Qaziyeva azerb Govher Ehmed qizi Qaziyeva 1887 Tiflis 1960 Iran Azerbaycanin ilk pesekar aktrisasi ilk rolunu 1906 ci ilde oynayib Goyercin leqebi ile taninmisdir Govher QaziyevaGovher Ehmed qizi QaziyevaDogum tarixi 1887Dogum yeri Tiflis Tiflis qezasi Tiflis quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1960 73 yasinda Vefat yeri Cenubi AzerbaycanVetendasligi Rusiya imperiyasiHeyat yoldasi Mirzeaga Eliyev ikinci evliliyi Usagi Ismayil ilk evlilikden Atasi Ehmed QaziyevFealiyyeti aktrisa Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiGovher Qaziyeva 1887 ci ilde Tiflis seherinde ziyali ailesinde anadan olub O orada Necib Qizlar Institutunu bitirib rus ve Azerbaycan dilinde mukemmel tehsil alib FealiyyetiXIX esrin sonu XX esrin evveli Tiflisin teatr muhiti cox maraqli ve rengareng idi Tiflis zadegan teatrinda heveskar azerbaycanli aktyorlar da tez tez tamasalar verirdiler Bu zaman Tiflisde bir nece Azerbaycan teatr truppasi fealiyyet gosterirdi Bunlardan muhumleri Mirze Eli Abbasovun rehberlik etdiyi Dram cemiyyeti ve Hebib bey Kocerlinskinin basciliq etdiyi Seadet truppasi idi 1906 ci ilden sehne fealiyyetine baslayan Govher Qaziyeva her iki truppanin tamasalarinda ugurla cixis etmisdir Ifa etdiyi rollar Azerbaycanin ilk qadin aktrisasi olan Gohver Qaziyevanin Tiflis zadegan teatrinda istirak etdiyi ilk tamasa Necef bey Vezirovun Musibeti Fexreddin faciesi idi 1910 cu il oktyabrin 9 da verilmis bu tamasa boyuk muveffeqiyyetle kecmisdi Yene hemin il oktyabrin 30 da Seadet dram destesi Semseddin Saminin Gaveyi ahenger pyesini tamasaya qoymusdu Tamasada Gave rolunda Sultanov Ferhad rolunda Mir Seyfeddin Kirmansahli Xubcohr rolunda Govher Qaziyeva cixis edirdiler Govher Qaziyevanin sohreti tez bir zamanda butun Zaqafqaziyaya yayildi Baki qezetleri ona meqaleler hesr etdi Nicat cemiyyeti onu Bakiya cagirdi Govher Qaziyevanin repertuari genis ve ehateli idi O Henrix Heynenin Elmensur Loxmanovanin Napoleonun vefati Namiq Kamalin Qara bela eserleri ile yanasi Azerbaycan dramaturqlarinin tamasalarinda da oynamisdir Azerbaycanli qizi Neriman Nerimanovun Nadir sah pyesinde Gulcahan Ebdurrehimbey Haqverdiyevin Peri Cadu tamasasinda Hafize Sekine Axundzadenin Bextsiz cavan faciesinde Mehri xanim Zulfuqar Hacibeyovun Evliyken subay eserinde Perizad rollarini senetkarliqla yaratmisdir Uzeyir Hacibeyovun O olmasin bu olsun tamasasinda Gulnaz Leyli ve Mecnun da Leyli rollarinin ifacisi olan Govher Qaziyeva bu obrazlari sehnede ozunemexsus terzde canlandira bilmisdir 1911 ci il mayin 26 da ve 30 da Tiflisde Govher Qaziyevanin benefisi kecirildi Bu gecede ilk defe Zulfuqar Hacibeyovun On bir yasli arvad pyesi gosterilmisdi Lakin azerbaycanli qadinin sehneye cixmasi nadan cahil adamlari narahat edirdi Odur ki cahiller ve din xadimleri muselman qadinin sehneye cixmasi eleyhine muxtelif fitneler toredirdiler Teref muqabilleri Govher Qaziyeva Azerbaycan teatr sehnesinin bir cox gorkemli aktyorlari Huseyn Ereblinski Mirzeaga Eliyev Huseynqulu Sarabski Mirseyfeddin Kirmansahli ve basqalari ile birge cixis etmisdir Onun Mirzeaga Eliyevle emekdasligi ilk defe Tiflisde Elli yasinda cavan tamasasinda olmusdur Irevanda onlar daha boyuk muveffeqiyyet elde etmisdiler Aile heyatiMirzaga Eliyevle Govher Qaziyevanin senet dostlugu sonralar mehebbete cevrildi 1912 ci ilin mayinda onlar evlenib Bakiya kocduler Car hokumeti orqanlarinin fitnekarligi neticesinde Mirzaga Eliyev hemin il Hesterxana surgun olundu Govher Qaziyeva ise 1913 cu ilde Polsaya getdi ve Varsavada Muqeddes Sofiya tibb mektebine daxil oldu 1915 ci ilde mamaliq uzre bu tehsil muessisesini bitirib Bakiya qayitdi 1915 ci ilde Besiret qezeti akuserka Govher xanim Eliyevanin pese fealiyyetine baslamasi haqqinda bir elan da vermisdi Mirzaga Eliyevle Govher Qaziyevanin tale yollari ayrildigi ucun onlar bosanmisdilar Qeribedir ki evlenenden sonra M Eliyev heyat yoldasinin sehnede cixis etmesine icaze vermemisdir Realliq budur ki Govher Qaziyeva ere gedenden sonra sehneye cixmamisdir Bu G Qaziyevanin ikinci nikahi idi ve birinci erinden onun Ismayil adli oglu vardi 1937 ci ilde Govher Qaziyeva artiq daimi yasadigi Irandan bir nece gunluye Bakiya gelir Kecmis sehne yoldaslari teatrda onun serefine qebul duzeldirler Kecmis aktrisa Cefer Cabbarlinin Almaz pyesinin tamasasina baxir Tamasa ve qebul gunu qeyri adi hadise bas verir Govher Qaziyeva on bes ilden beri itirdiyi oglu Ismayili tapir Qefil sevincden ozunu itirmis qadin hamiya hediyye paylayirmis Govher Qaziyeva Irana gorkemli aktyor ve rejissor Mirseyfeddin Kirmansahlinin tehriki ile getmisdir Vefati1960 ci ilde Cenubi Azerbaycanda vefat etmis Govherin Goyercin xanimin Azerbaycan teatrinin salnamesine ilk qaranqus kimi dusmesi tebiidir IstinadlarEbdulhuseyn Enbiya oglu XX esrin 100 gorkemli azerbaycanlisi PDF Azerbaycan files preslib az 23 may 2011 tarixinde PDF Teatra ses getiren ilk qadin aktrisamiz Azerbaycan anl az 5 noyabr 2012 tarixinde Xarici kecidlerAzerbaycanin ilk aktrisasi kimdir Azerbaycanin ilk qadin bestekar ressam mugenni ve aktrisasi Govher Qaziyeva