Göylər — Azərbaycan Respublikasının Şamaxı rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Göylər kəndi (Göylərdağ) həmçinin Acıdərə və Çöl Göylər kəndləri ilə birlikdə meydana gələn Göylər inzibati ərazi dairəsinin mərkəzidir.
Göylər | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Poçt indeksi | AZ 5615 |
Göylər kəndi Şamaxı rayonunda əhalisinin sayına görə ən böyük kənddir.
Tarixi
Şirvan xanlığında inzibati ərazi vahidi olan Elat mahalının tərkibində 1821-ci ildə Göylər kəndi də daxil olmaqla 20 oba (Bəyi, Xalac, Ərəbəbdülkərim, Bozavand, Qovlar, Paşalı, Zəngənə, Qaraimanlı, Karrar, Bayat, Pərdili, Xınıslı, Cəyirli, Birinci Ucarlı, İkinci Ucarlı, Üçüncü Ucarlı, Mirikənd, Taliş, Şamlı, Göylər) birləşmişdi. Bu mahalın sakinləri əsasən maldarlıq, qismən isə əkinçiliklə məşğul olurdular.
Tarixi abidələri
- Qalacıq yaşayış yeri (III–XIII əsrlər)
- Pirmərdəkan türbəsi (XII–XIII əsrlər)
- Küp qəbirlər nekropolu (Antik dövr)
- Şəhərgah (Antik dövr – orta əsrlər)
- Şəhərgahın qəbiristanlığı (Antik dövr – orta əsrlər)
- Saxsılı taxta yaşayış yeri (Antik dövr – ilk orta əsrlər)
- Pirəbağdad nekropolu (Antik dövr)
- Göylər məscidi (XII–XIII əsrlər)
Coğrafiyası
Əhalisi
Göylər kəndinin də daxil olduğu Elat mahalında 1821-ci ildə 1016 ailə yaşayırdı. 2009-cu il 1 Yanvar tarixli məlumatlara əsasən Göylər kəndinin əhalisi 7200 nəfər idi.
Şamaxı soyqırımı
Şamaxıda Lalayan, Samson Aspirov və T. Əmirovun quldur dəstələri 1918-ci il Aprelin 3-dən 16-a kimi Şamaxı əhalisinə qanlı divan tutmuşdular. Şamaxı qəzasında yerli erməni-rus-molokan kəndlilərinin köməyi ilə daşnaqlar 8000-dən artıq dinc azərbaycanlı əhali öldürmüşlər. 72 kəndi dağıtmış, 12 məhəllə məscidi və 800 illik tarixə sahib Şamaxı cümə məscidi içərisindəki insanlarla birlikdə yandırmışlar. Öldürülənlərin 1600 nəfərindən çoxu qadın, 965 nəfəri isə uşaq olmuşdu. Dağıdılan 72 kənddən biri də Göylər idi. Mənbələrdən belə aydın olur ki, erməni quldurları Göylərdə 55 nəfəri qətlə yetirmişdir. Onlar arasında kişilərlə birlikdə qadın və uşaqlar da var. Ermənilərin törədikləri vəhşiliklər indinin özündə də yaddaşlardan silinməyib.
Şəhid və itkinləri
Qarabağ müharibəsi
- Sərdar Səfərov Ələddin oğlu
- Bayramov Kamil Canbaba oğlu
Aprel döyüşləri
İkinci Qarabağ müharibəsi
Elm və Təhsili
Göylər kəndi Azərbaycan elminə və təhsilinə bir çox insanlar bəxş etmişdir ki, onlardan da Nurqələm Mikayılovu, Aləm Nuriyevi, Elxan Nuriyevi qeyd etmək olar. Göylər kəndində (Dağ Göylər) iki orta məktəb fəaliyyət göstərir. Bunlar və .
Mədəniyyəti
2015-ci il fevralın 16-dan mayın 29-na kimi keçirilən 5-ci Muğam Televiziya Müsabiqəsinin qalibi Göylər kəndindən olan Nisbət Sədrayeva seçilmişdir.
Səhiyyə sistemi
Göylər kəndində 15 çarpaylıq Göylər kənd xəstəxanası fəaliyyət göstərir.
İqtisadiyyatı
Göylər kəndinin əhalisi başlıca olaraq əkinçilik, qismən bağçılıq və heyvandarlıq üzrə ixtisaslaşmışdır. Əkinçilikdə aparıcı yeri taxılçılıq tutur. Digər əkinçilik sahələri yerli istehlak xarakteri daşıyır. Əhalisinin yerli təlabatının ödənilməsi üçün həyətyanı sahələrdə bostan-tərəvəz məhsulları, meyvə yetişdirilir və arı saxlanılır. Heyvandarlığın başlıca sahəsi maldarlıq və qoyunçuluqdur.
Göylər kəndi qədim məskunlaşmış ərazi olsa da, sənaye cəhətdən nisbətən zəif inkişaf etmişdir. Azərbaycan Sovet İttifaqının tərkibində olan zaman kəndin sənayesinin əsasını yerli kənd təsərrüfatı məhsullarını emal edən yeyinti və yüngül sənaye sahələri təşkil edirdi. Kəndin yüngül sənayesi əsasən şərabçılıq, meyvəçilik, tikiş və xalçalıq sahələri ilə təmsil olunurdu. Yeyinti sənayesində əsas yeri üzüm məhsulunun emalı – şərabçılıq tuturdu. SSRİ-nin "alkoqolizmə qarşı mübarizə kampaniyası" çərçivəsində Azərbaycanda bir sıra bölgələrdə o cümlədən Göylər kəndində üzümçülük təsərrüfatı ləğv edildi. Üzüm sahələri saxlanılmaqla süfrə üzüm sortları əkmək planları isə SSRİ dağıldıqdan sonra torpaq sahələrinin kəndlilərə paylanılması nəticəsində reallaşmadı. Hal-hazırda kəndlilərə məxsus torpaqlarda taxıl əkilir və demək olar ki, bütün həyətyanı sahələrdə üzüm çardaqları var. Kəndin torpaq ehtiyatları və ərazisinin orta dağlıqda yerləşməsi burada bir çox təsərrüfat sahələrinin inkişafı üçün, o cümlədən dəmyə əkinçiliyi üçün şərait yaradır.
Kəndin iqtisadiyyatında tikinti materialları, əsasən mişar daşı istehsalı üçün xammal bazası (Mədan dağı) var.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2021-10-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-04-15.
- . 2017-07-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-02.
Xarici keçidlər
- Youtube-da bax: Şamaxı abidələri (film, 09.09.2007)
- Göylər kəndində 1918-ci il Mart soyqırımının nəticələri
- Göylər kəndinin mənşəyi, etimologiyası və el yozumu
Şamaxı rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Goyler Azerbaycan Respublikasinin Samaxi rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Goyler kendi Goylerdag hemcinin Acidere ve Col Goyler kendleri ile birlikde meydana gelen Goyler inzibati erazi dairesinin merkezidir Goyler40 29 27 sm e 48 41 05 s u Olke AzerbaycanTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00Reqemsal identifikatorlarPoct indeksi AZ 5615Xeriteni goster gizle Goyler Goyler kendi Samaxi rayonunda ehalisinin sayina gore en boyuk kenddir TarixiSirvan xanliginda inzibati erazi vahidi olan Elat mahalinin terkibinde 1821 ci ilde Goyler kendi de daxil olmaqla 20 oba Beyi Xalac Erebebdulkerim Bozavand Qovlar Pasali Zengene Qaraimanli Karrar Bayat Perdili Xinisli Ceyirli Birinci Ucarli Ikinci Ucarli Ucuncu Ucarli Mirikend Talis Samli Goyler birlesmisdi Bu mahalin sakinleri esasen maldarliq qismen ise ekincilikle mesgul olurdular Tarixi abideleri Qalaciq yasayis yeri III XIII esrler Pirmerdekan turbesi XII XIII esrler Kup qebirler nekropolu Antik dovr Sehergah Antik dovr orta esrler Sehergahin qebiristanligi Antik dovr orta esrler Saxsili taxta yasayis yeri Antik dovr ilk orta esrler Pirebagdad nekropolu Antik dovr Goyler mescidi XII XIII esrler Pirmerdekan turbesiCografiyasiEhalisiGoyler kendinin de daxil oldugu Elat mahalinda 1821 ci ilde 1016 aile yasayirdi 2009 cu il 1 Yanvar tarixli melumatlara esasen Goyler kendinin ehalisi 7200 nefer idi Samaxi soyqirimi Samaxida Lalayan Samson Aspirov ve T Emirovun quldur desteleri 1918 ci il Aprelin 3 den 16 a kimi Samaxi ehalisine qanli divan tutmusdular Samaxi qezasinda yerli ermeni rus molokan kendlilerinin komeyi ile dasnaqlar 8000 den artiq dinc azerbaycanli ehali oldurmusler 72 kendi dagitmis 12 mehelle mescidi ve 800 illik tarixe sahib Samaxi cume mescidi icerisindeki insanlarla birlikde yandirmislar Oldurulenlerin 1600 neferinden coxu qadin 965 neferi ise usaq olmusdu Dagidilan 72 kendden biri de Goyler idi Menbelerden bele aydin olur ki ermeni quldurlari Goylerde 55 neferi qetle yetirmisdir Onlar arasinda kisilerle birlikde qadin ve usaqlar da var Ermenilerin toredikleri vehsilikler indinin ozunde de yaddaslardan silinmeyib Sehid ve itkinleri Qarabag muharibesi Serdar Seferov Eleddin oglu Bayramov Kamil Canbaba ogluAprel doyusleri Elsen Selim oglu SemedovIkinci Qarabag muharibesi Rza Canbaba oglu Memmedov Sehadet Qalib oglu Usubov Terlan Dergah oglu Atakisiyev Musfiq Bayram oglu Mecidov Elgun Vasif oglu Quliyev Sahmurad Natiq oglu IsgenderovElm ve TehsiliGoyler kendi Azerbaycan elmine ve tehsiline bir cox insanlar bexs etmisdir ki onlardan da Nurqelem Mikayilovu Alem Nuriyevi Elxan Nuriyevi qeyd etmek olar Goyler kendinde Dag Goyler iki orta mekteb fealiyyet gosterir Bunlar ve Medeniyyeti2015 ci il fevralin 16 dan mayin 29 na kimi kecirilen 5 ci Mugam Televiziya Musabiqesinin qalibi Goyler kendinden olan Nisbet Sedrayeva secilmisdir Sehiyye sistemiGoyler kendinde 15 carpayliq Goyler kend xestexanasi fealiyyet gosterir IqtisadiyyatiGoyler kendinin ehalisi baslica olaraq ekincilik qismen bagciliq ve heyvandarliq uzre ixtisaslasmisdir Ekincilikde aparici yeri taxilciliq tutur Diger ekincilik saheleri yerli istehlak xarakteri dasiyir Ehalisinin yerli telabatinin odenilmesi ucun heyetyani sahelerde bostan terevez mehsullari meyve yetisdirilir ve ari saxlanilir Heyvandarligin baslica sahesi maldarliq ve qoyunculuqdur Goyler kendi qedim meskunlasmis erazi olsa da senaye cehetden nisbeten zeif inkisaf etmisdir Azerbaycan Sovet Ittifaqinin terkibinde olan zaman kendin senayesinin esasini yerli kend teserrufati mehsullarini emal eden yeyinti ve yungul senaye saheleri teskil edirdi Kendin yungul senayesi esasen serabciliq meyvecilik tikis ve xalcaliq saheleri ile temsil olunurdu Yeyinti senayesinde esas yeri uzum mehsulunun emali serabciliq tuturdu SSRI nin alkoqolizme qarsi mubarize kampaniyasi cercivesinde Azerbaycanda bir sira bolgelerde o cumleden Goyler kendinde uzumculuk teserrufati legv edildi Uzum saheleri saxlanilmaqla sufre uzum sortlari ekmek planlari ise SSRI dagildiqdan sonra torpaq sahelerinin kendlilere paylanilmasi neticesinde reallasmadi Hal hazirda kendlilere mexsus torpaqlarda taxil ekilir ve demek olar ki butun heyetyani sahelerde uzum cardaqlari var Kendin torpaq ehtiyatlari ve erazisinin orta dagliqda yerlesmesi burada bir cox teserrufat sahelerinin inkisafi ucun o cumleden demye ekinciliyi ucun serait yaradir Kendin iqtisadiyyatinda tikinti materiallari esasen misar dasi istehsali ucun xammal bazasi Medan dagi var Istinadlar Arxivlenmis suret 2021 10 23 tarixinde Istifade tarixi 2016 04 15 2017 07 29 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 02 02 Xarici kecidlerYoutube da bax Samaxi abideleri film 09 09 2007 Goyler kendinde 1918 ci il Mart soyqiriminin neticeleri Goyler kendinin menseyi etimologiyasi ve el yozumu Samaxi rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin