Gövhər Sultan (1605, Konstantinopol, Osmanlı imperiyası – 1631, Konstantinopol, Osmanlı imperiyası) — 14-cü Osmanlı sultanı I Əhmədin qızı.
Gövhər Sultan | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1605 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 1631 |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Atası | I Əhməd |
Həyat yoldaşları |
|
Uşağı | Safiyə xanım Sultan |
Ailəsi | Osmanlı xanədanı |
Həyatı
Sultan Əhməd dövrü
Gövhər Sultan 1608-ci ildə İstanbulda dünyaya gəlmişdir. Atası Osmanlı sultanı I Əhməd, anası isə Mahpeykər Kösəm Sultandır. Adını atasının böyük bibisi olan Gövhər Sultandan almışdır. Belə ki, Sultan Əhməd böyük bibisinə olan sevgisindən qızlarından birinin adını da məhz Gövhər qoymuşdu. Osmanlı tarixində ilk dəfə atası Sultan Əhmədin səltənətində başlanılan və uşaq yaşdakı xanım sultanların dövlət xadimləriylə evləndirilməsinə əsaslanan saray ənənəsinə uyğun olaraq, böyük bacısı Aişə Sultan kimi, Gövhər Sultan da hələ azyaşlı bir uşaq ikən evləndirildi.
1611-ci ilin sentyabrında yenicə kaptan-ı dərya təyin edilərək paytaxta çağırılan Misir bəylərbəyi Mehmed Paşayla nigahlandı. Cütlüyün toy mərasimi paşanın paytaxta gəlişiylə başlayan şənliklər əsnasında baş tutdu. Bu şənliklər əsnasında bacısı Aişə Sultan da sədrəzəm Nasuh Paşayla nigahlandı. Atası Sultan Əhmədin istəyilə baş tutan bu evliliklər tamamilə siyasi xarakter daşımaqda idi. Yaşı səbəbilə, zifaf gecəsi olmadı və saray ənənələrinə görə, Gövhər Sultanın həddi-buluğa çatması gözlənildi. Buna baxmayaraq nigahın ardından Mehmed Paşanın siyasi nüfuzu xeyli artdı. 1614-cü ildə edam olunan bacanağı Nasuh Paşanın yerinə sədrəzəm təyin edildi.
Sultan Osman dövrü
1617-ci ildə atası Sultan Əhmədin vəfatının ardından anası Mahpeykər Kösəm Sultan və bacıları köhnə saraya göndərilən Gövhər Sultan öz nüfuzunu qoruya bildi. Ancaq Mehmed Paşanın 1619-cu ildə vəzifədən alınması, ertəsi il isə vəfat etməsinin ardından Gövhər Sultan hələ 12 yaşında ikən dul qaldı. Bəzi mənbələrdə onun bu evlilikdən bir oğlu olduğu qeyd edilsə də, paşa vəfat etdiyi əsnada Gövhər Sultanın yaşının az olması bu iddianı dəstəkləmir.
Cəmi bir il sonra ögey qardaşı Sultan Osmanın istəyilə, 9 dekabr 1621-ci ildə vəzirlərdən Rəcəb Paşayla nigahlandı. Nigahın ardından cütlüyə Sultanəhməd meydanındakı İbrahim Paşa sarayı hədiyyə edildi.
Sultan Murad dövrü
Siyasi nüfuzu artan Rəcəb Paşa 1623-cü ilin aprelində kaptan-ı dəryalığa, 1626-cı ilin iyulunda sədarət naibliyinə, 10 fevral 1632-ci ildə isə sədrəzəmliyə yüksəldi. Buna baxmayaraq ordunun daxilindəki bəzi qrupları Sultan Murada qarşı ayaqlandırması səbəb göstərilərək 18 may 1632-ci ildə edam olundu. Beləcə, Gövhər Sultan ikinci dəfə dul qaldı. Gövhər Sultanın bu nigahından Safiyə xanım Sultan adlı bir qızının olduğu, bu qızının isə 1644-cü ildə Hələb bəylərbəyi Siyavuş Paşayla evləndirildiyi məlumdur.
Həyatının qalan hissəsiylə bağlı yetərli məlumat olmayan Gövhər Sultanın 1660-cı ildən sonrakı ödəmə kitablarında adının keçməməsi onun bu tarixdə vəfat etdiyini göstərir. Qardaşı oğlu IV Mehmedin səltənətində 1660-cı ildə vəfat edən Gövhər Sultanın cənazəsi Sultan Əhməd türbəsinə, digər ailə fərdlərinin yanına dəfn edilmişdir.
Mənbə
- Evliya Celebi. The Intimate Life of an Ottoman Statesman Albany: State University of New York, 1991. P.134
- Freely, John (1999). Inside the Seraglio: Private Lives of the Sultans in Istanbul. Viking.
- Peirce, Leslie P. (1993). The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire. Oxford University Press.
İstinadlar
- Uluçay, Mustafa Çağatay (2011). Padişahların kadınları ve kızları. ISBN ISBN : 9789754378405.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Govher Sultan Govher Sultan 1605 Konstantinopol Osmanli imperiyasi 1631 Konstantinopol Osmanli imperiyasi 14 cu Osmanli sultani I Ehmedin qizi Govher SultanSexsi melumatlarDogum tarixi 1605Dogum yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiVefat tarixi 1631Vefat yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiDefn yeri Sultan Ehmed turbesiAtasi I EhmedHeyat yoldaslari Okuz Mehmed Pasa 1611 1620 Topal Receb Pasa 1621 1632 Usagi Safiye xanim SultanAilesi Osmanli xanedaniHeyatiSultan Ehmed dovru Govher Sultan 1608 ci ilde Istanbulda dunyaya gelmisdir Atasi Osmanli sultani I Ehmed anasi ise Mahpeyker Kosem Sultandir Adini atasinin boyuk bibisi olan Govher Sultandan almisdir Bele ki Sultan Ehmed boyuk bibisine olan sevgisinden qizlarindan birinin adini da mehz Govher qoymusdu Osmanli tarixinde ilk defe atasi Sultan Ehmedin seltenetinde baslanilan ve usaq yasdaki xanim sultanlarin dovlet xadimleriyle evlendirilmesine esaslanan saray enenesine uygun olaraq boyuk bacisi Aise Sultan kimi Govher Sultan da hele azyasli bir usaq iken evlendirildi 1611 ci ilin sentyabrinda yenice kaptan i derya teyin edilerek paytaxta cagirilan Misir beylerbeyi Mehmed Pasayla nigahlandi Cutluyun toy merasimi pasanin paytaxta gelisiyle baslayan senlikler esnasinda bas tutdu Bu senlikler esnasinda bacisi Aise Sultan da sedrezem Nasuh Pasayla nigahlandi Atasi Sultan Ehmedin isteyile bas tutan bu evlilikler tamamile siyasi xarakter dasimaqda idi Yasi sebebile zifaf gecesi olmadi ve saray enenelerine gore Govher Sultanin heddi buluga catmasi gozlenildi Buna baxmayaraq nigahin ardindan Mehmed Pasanin siyasi nufuzu xeyli artdi 1614 cu ilde edam olunan bacanagi Nasuh Pasanin yerine sedrezem teyin edildi Govher Sultanin Sultan Ehmed turbesindeki mezariSultan Osman dovru 1617 ci ilde atasi Sultan Ehmedin vefatinin ardindan anasi Mahpeyker Kosem Sultan ve bacilari kohne saraya gonderilen Govher Sultan oz nufuzunu qoruya bildi Ancaq Mehmed Pasanin 1619 cu ilde vezifeden alinmasi ertesi il ise vefat etmesinin ardindan Govher Sultan hele 12 yasinda iken dul qaldi Bezi menbelerde onun bu evlilikden bir oglu oldugu qeyd edilse de pasa vefat etdiyi esnada Govher Sultanin yasinin az olmasi bu iddiani desteklemir Cemi bir il sonra ogey qardasi Sultan Osmanin isteyile 9 dekabr 1621 ci ilde vezirlerden Receb Pasayla nigahlandi Nigahin ardindan cutluye Sultanehmed meydanindaki Ibrahim Pasa sarayi hediyye edildi Sultan Murad dovru Siyasi nufuzu artan Receb Pasa 1623 cu ilin aprelinde kaptan i deryaliga 1626 ci ilin iyulunda sedaret naibliyine 10 fevral 1632 ci ilde ise sedrezemliye yukseldi Buna baxmayaraq ordunun daxilindeki bezi qruplari Sultan Murada qarsi ayaqlandirmasi sebeb gosterilerek 18 may 1632 ci ilde edam olundu Belece Govher Sultan ikinci defe dul qaldi Govher Sultanin bu nigahindan Safiye xanim Sultan adli bir qizinin oldugu bu qizinin ise 1644 cu ilde Heleb beylerbeyi Siyavus Pasayla evlendirildiyi melumdur Heyatinin qalan hissesiyle bagli yeterli melumat olmayan Govher Sultanin 1660 ci ilden sonraki odeme kitablarinda adinin kecmemesi onun bu tarixde vefat etdiyini gosterir Qardasi oglu IV Mehmedin seltenetinde 1660 ci ilde vefat eden Govher Sultanin cenazesi Sultan Ehmed turbesine diger aile ferdlerinin yanina defn edilmisdir MenbeEvliya Celebi The Intimate Life of an Ottoman Statesman Albany State University of New York 1991 P 134 Freely John 1999 Inside the Seraglio Private Lives of the Sultans in Istanbul Viking ISBN 978 0140270563 Peirce Leslie P 1993 The Imperial Harem Women and Sovereignty in the Ottoman Empire Oxford University Press ISBN 978 0 195 08677 5IstinadlarUlucay Mustafa Cagatay 2011 Padisahlarin kadinlari ve kizlari ISBN ISBN 9789754378405