Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gökcə ət-Türki (tam adı: İzzəddin Əbül-Müzəffər Gögcə ibn Əbdüllah ət-Türki) — Eldənizlərin vassallarından olmuşdur. İraqi Əcəmdə yəni İran ərazisində Xarəzmşahlara və Eldənizlərə qarşı fəal döyüş əməliyyatları aparmışdır. Bir müddət İraqi Əcəmi sultan titulu ilə idarə etmiş xəlifə ən-Nasir ilə müttəfiq olmuşdur.
Həyatı
Xarəzmşah Təkişin Xarəzmə qayıtmasından sonra İraq məmlükləri bir yerə yığışaraq Xarəzmşahlara qarşı mübarizəyə başladılar. İttifaqın başında duran Cahan Pəhləvanın vassalı Gökcə ət-Türki ilə birlikdə xəlifə ən-Nasir də Xarəzmşahlara qarşı hərəkətə keçmişdi. Xarəzmşah tərəfindən Özbəyə verilən köhnə İraq Səlcuq torpaqları xəlifə ilə Gökcə arasında bölüşdürüldü. Rey, Savə, Qum, Kaşan Gökcənin, İsfahan, Həmədan, Zəncan və Qəzvin isə Xəlifənin əlinə keçdi. Özbək Həmədanın idarəsini öz əlinə aldı.
Xarəzmşah Təkiş vəfatında sonra taxta oğlu Əlaəddin Məhəmməd keçdi. Xarəzm taxtında meydana gələn hökmdar dəyişikliyindən istifadə edən Gökcə, Özbək və Əbu Bəkr İraqi Əcəm bölgəsindəki fəallıqlarını artırdılar. Həmədana gələn Atabəy Əbu Bəkr buranın idarəsini qardaşına verib, İsfahanı öz əlinə keçirdi. Reyin idarəsi isə Gökcəyə verilir. Ancaq Eldənizlərlə onların vassalları arasındakı ixtilaf yenidən canlandı. Atabəy Əbu Bəkrin başı içki və kef məclislərinə qarışdığından onun vəzifəsini ölkənin əsil sahibi kimi hərəkət edən Cəmaləddin Ay-Aba aparırdı. Bu vəziyyət Gökcənin gücünün artmasına səbəb oldu. Bir çox saray əyyanları Gökcənin tərəfinə keçməyə başladılar.
Çox keçmədən Atabəy Əbu Bəkrin tərəfdarlarının və ordusunun çox hissəsi Gökcənin tərəfinə keçdi. Əbu Bəkr İsfahana çəkildi, Gökcə isə təntənəli surətdə Həmədana daxil oldu. Bu zaman onunla qalan digər əmirlərin də xəyanəti nəticəsində Əbu Bəkrə tamamilə Azərbaycana çəkildi. Lakin 1203-1204-cü illərdə Gökcəyə qarşı Cahan Pəhləvanın keçmiş vassallarından Şəmsəddin Aydoğmuş çıxış etdi. Baş vermiş döyüşdə Gökcə öldürüldü və bütün torpaqları Aydoğmuşun əlinə keçdi. Aydoğmuş hakimiyyətini qanuniləşdirmək üçün onunla birgə üsyana qalxan Eldəniz şəhzadəsi Özbəyi sultan elan etsə də bütün hakimiyyəti öz əlində cəmləmişdi.
İstinadlar
- Əkbər N.Nəcəf.s.40.
- Azərbaycan tarixi.s.320-321.
- Əkbər N.Nəcəf.s.41.
- Ziya Bünyadov.s.90.
Ədəbiyyat
- Ziya Bünyadov. Azərbaycan Atabəyləri dövləti (1136-1225-ci illər). Bakı, "Şərq-Qərb", 2007. 312 səh.
- Əkbər N.Nəcəf. Səlcuqlu dövlətləri və atabəyləri tarixi (Oğuzların ortaya çıxmasından - XIV əsrə qədər). Bakı, "Qanun", 2010.
- Azərbaycan tarixi. Yeddi cilddə. II cild (III-XIII əsrin I rübü). Bakı, "Elm", 2007. 608 səh. - 24 səh.
- Nuriyeva İradə Tofiq qızı. Azərbaycan dövlətləri intibah dövründə. Bakı, "Mütərcim", 2015. – 32 səh.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Gokce et Turki tam adi Izzeddin Ebul Muzeffer Gogce ibn Ebdullah et Turki Eldenizlerin vassallarindan olmusdur Iraqi Ecemde yeni Iran erazisinde Xarezmsahlara ve Eldenizlere qarsi feal doyus emeliyyatlari aparmisdir Bir muddet Iraqi Ecemi sultan titulu ile idare etmis xelife en Nasir ile muttefiq olmusdur HeyatiXarezmsah Tekisin Xarezme qayitmasindan sonra Iraq memlukleri bir yere yigisaraq Xarezmsahlara qarsi mubarizeye basladilar Ittifaqin basinda duran Cahan Pehlevanin vassali Gokce et Turki ile birlikde xelife en Nasir de Xarezmsahlara qarsi herekete kecmisdi Xarezmsah terefinden Ozbeye verilen kohne Iraq Selcuq torpaqlari xelife ile Gokce arasinda bolusduruldu Rey Save Qum Kasan Gokcenin Isfahan Hemedan Zencan ve Qezvin ise Xelifenin eline kecdi Ozbek Hemedanin idaresini oz eline aldi Xarezmsah Tekis vefatinda sonra taxta oglu Elaeddin Mehemmed kecdi Xarezm taxtinda meydana gelen hokmdar deyisikliyinden istifade eden Gokce Ozbek ve Ebu Bekr Iraqi Ecem bolgesindeki fealliqlarini artirdilar Hemedana gelen Atabey Ebu Bekr buranin idaresini qardasina verib Isfahani oz eline kecirdi Reyin idaresi ise Gokceye verilir Ancaq Eldenizlerle onlarin vassallari arasindaki ixtilaf yeniden canlandi Atabey Ebu Bekrin basi icki ve kef meclislerine qarisdigindan onun vezifesini olkenin esil sahibi kimi hereket eden Cemaleddin Ay Aba aparirdi Bu veziyyet Gokcenin gucunun artmasina sebeb oldu Bir cox saray eyyanlari Gokcenin terefine kecmeye basladilar Cox kecmeden Atabey Ebu Bekrin terefdarlarinin ve ordusunun cox hissesi Gokcenin terefine kecdi Ebu Bekr Isfahana cekildi Gokce ise tenteneli suretde Hemedana daxil oldu Bu zaman onunla qalan diger emirlerin de xeyaneti neticesinde Ebu Bekre tamamile Azerbaycana cekildi Lakin 1203 1204 cu illerde Gokceye qarsi Cahan Pehlevanin kecmis vassallarindan Semseddin Aydogmus cixis etdi Bas vermis doyusde Gokce olduruldu ve butun torpaqlari Aydogmusun eline kecdi Aydogmus hakimiyyetini qanunilesdirmek ucun onunla birge usyana qalxan Eldeniz sehzadesi Ozbeyi sultan elan etse de butun hakimiyyeti oz elinde cemlemisdi IstinadlarEkber N Necef s 40 Azerbaycan tarixi s 320 321 Ekber N Necef s 41 Ziya Bunyadov s 90 EdebiyyatZiya Bunyadov Azerbaycan Atabeyleri dovleti 1136 1225 ci iller Baki Serq Qerb 2007 312 seh Ekber N Necef Selcuqlu dovletleri ve atabeyleri tarixi Oguzlarin ortaya cixmasindan XIV esre qeder Baki Qanun 2010 Azerbaycan tarixi Yeddi cildde II cild III XIII esrin I rubu Baki Elm 2007 608 seh 24 seh Nuriyeva Irade Tofiq qizi Azerbaycan dovletleri intibah dovrunde Baki Mutercim 2015 32 seh Hemcinin baxEldenizler