Fridrix Paulus (alm. Friedrich Wilhelm Ernst Paulus; 23 sentyabr 1890 və ya 21 sentyabr 1890 – 1 fevral 1957[…], Drezden) - İkinci dünya müharibəsində mühüm rol oynamış alman general-feldmarşalı, 6-cı ordunun komandanı.
Fridrix Paüls | |
---|---|
alm. Friedrich Wilhelm Ernst Paulus | |
| |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Hessen, Almaniya İmperiyası |
Vəfat tarixi | (66 yaşında) |
Vəfat yeri | Drezden, ADR |
Vəfat səbəbi | Yan amiotrofik skleroz |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı | Almaniya |
Təhsili | |
Hərbi fəaliyyəti | |
Mənsubiyyəti | Alman |
Qoşun növü | Almaniya İmperiyası ordusu, Reyxşiir, Heer (Vermaxt) |
Hərbi hissə | |
Xidmət illəri | 1910-1943 |
Rütbəsi | general-feldmarşal |
Döyüşlər |
|
Təltifləri | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Müharibə başladıqdan sonra Almaniya Donanmasına qoşulmaq istəsə də, müraciəti qəbul edilmədi. Münxen Universitetində hüquq üzrə təhsil aldıqdan sonra 1909-cu ildə Alman ordusuna daxil oldu və gizir rütbəsində hərbi xidmətə başladı. 1910-cu ilin fevralında 111-ci Piyada Alayında xidmətə başladıqdan sonra, 1911-ci ildə 3-cü Baden piyada bölüyünə rəhbərlik edərkən leytenant rütbəsini əldə edir. 4 iyul 1912-ci ildə Yelena Rozetti-Solesku ilə ailə həyatı qurur.
Birinci dünya müharibəsi ərzində 3-cü taborda qərargah zabiti vəzifəsində xidmət edir. Həm şərq, həm də qərb cəbhəsində bir çox uğurlu əməliyyatlarda iştirak edir. Xidmət zabiti olaraq Alpenskopa daxil olduqdan sonra , Fransa və Serbiya ərazisində baş verən döyüş əməliyyatlarında iştirak edir. Müharibə başa çatdıqda o, artıq mayor rütbəsinə qədər yüksəlmişdi.
1940-cı ilin avqust ayında general-leytenant rütbəsinə yüksəlir və bir ay sonra Almaniya Ordusu Baş Qərargah rəisinin müavini vəzifəsinə təyin olunur. O, bu vəzifədə Sovet İttifaqının işğalı üçün planın hazırlanmasına kömək etmişdir. rütbəsinə yüksəldikdən sonra 1942-ci ilin yanvar ayında 6-cı Orduya komandan təyin olunur.
İkinci dünya müharibəsi zamanı Qərb cəbhəsində vacib rol oynayırdı. Döyüşlərdə onun rəhbərliyi altında olan birliklər benzin problemi yaşasa da, çox böyük uğurlar qazandı. Yeni vəzifəsi Stalinqradı ələ keçirmək idi. Sovet qoşunları 600,000 nəfərlik hərbi birləşmə ilə bu şəhəri müdafiə edirdi. Çətin vəziyyətdə qalan Paulusun köməyinə feldmarşal rəhbərliyi altında olan 1-ci Tank Ordusu gəldi. Yenidən toplanan 6-cı Ordu Stalinqrada daxil olmağa başladı. Əsas birliklərdən uzaqlaşan almanlar tankların çətin hərəkət etdiyi dağılmış evlərdən snayper atəşinin altında çoxsaylı itki verməyə başladılar. Sovet qoşunları köməyə gələn əlavə qüvvələrlə birlikdə almanları mühasirəyə almağa başladı. Bu zaman, Hitler 4-cü Tank Ordusunun köməyə göndərilməsini əmr edir, lakin Erix fon Manşteyn bu tapşırığı yerinə yetirə bilmir. Hitler general Paulusa sonuncu dəfə mühasirə xəttini yarmağa cəhd etməyi əmr edir, lakin Paulus bunu qəbul etmir. Paulusun təslim olmağı düşündüyünü başa düşən Hitler ona "Sizi feldmarşal elan edirəm və bunu da unutmayın ki, indiyə qədər heç bir alman feldmarşalı əsir düşməmişdir" deyir, lakin Paulus ertəsi gün təslim olur.
Müharibədən sonra
Müharibə başa çatdıqdan sonra 1946-cı ildə günahkar elan olunaraq həbsə məhkum edildi. 1953-cü ilə qədər həbsxanada qaldı. Nürnberq məhkəməsi əsnasında ona bir jurnalist tərəfindən Stalinqradda əsir düşənlərin aqibəti barədə soruşurlar. Stalinqradda əsir düşən 91,000 alman məhkumun yarısı Sibirdə yerləşən əsir düşərgələrinə yürüş zamanı ölmüşdü. Müharibə bitdikdən sonra sadəcə olaraq 6,000 əsir öz ölkəsinə qayıda bilmişdi. 1953-cü ildə Almaniya Demokratik Respublikasına köçməsinə icazə verildi və 1953-1956-cı illər aralığında Drezden şəhərində həyatını davam etdirdi. Şərqi Almaniya Hərbi Tarix Araşdırma İnstitutu mülki idarəsinin başçısı olaraq işlədi.
Drezden şəhərində 1 fevral 1957-ci il tarixində, Stalinqradda təslim olmasından 14 il 1 gün sonra vəfat etdi. Vəsiyyəti ilə cənazəsi Qərbi Almaniyanın Baden şəhərində səkkiz il əvvəl vəfat edən həyat yoldaşının yanında dəfn olunmuşdur.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Almaniya Tarix Muzeyi
- Sovetika.ru - site about Soviet era 2007-03-10 at the Wayback Machine Articles about and by Paulus
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118739654 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Паулюс Фридрих // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fridrix Paulus alm Friedrich Wilhelm Ernst Paulus 23 sentyabr 1890 ve ya 21 sentyabr 1890 1 fevral 1957 Drezden Ikinci dunya muharibesinde muhum rol oynamis alman general feldmarsali 6 ci ordunun komandani Fridrix Paulsalm Friedrich Wilhelm Ernst Paulus Fridrix Pauls herbi uniformadaSexsi melumatlarDogum tarixi 23 sentyabr 1890Dogum yeri Hessen Almaniya ImperiyasiVefat tarixi 1 fevral 1957 66 yasinda Vefat yeri Drezden ADRVefat sebebi Yan amiotrofik sklerozDefn yeri Baden BadenVetendasligi AlmaniyaTehsili Marburq UniversitetiHerbi fealiyyetiMensubiyyeti AlmanQosun novu Almaniya Imperiyasi ordusu Reyxsiir Heer Vermaxt Herbi hisseXidmet illeri 1910 1943Rutbesi general feldmarsalDoyusler Birinci Dunya muharibesi Ikinci Dunya muharibesi Polsa kampaniyasi 1939 d Fransa kampaniyasi Barbarossa emeliyyati Stalinqrad doyusuTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiBirinci dunya muharibesi Muharibe basladiqdan sonra Almaniya Donanmasina qosulmaq istese de muracieti qebul edilmedi Munxen Universitetinde huquq uzre tehsil aldiqdan sonra 1909 cu ilde Alman ordusuna daxil oldu ve gizir rutbesinde herbi xidmete basladi 1910 cu ilin fevralinda 111 ci Piyada Alayinda xidmete basladiqdan sonra 1911 ci ilde 3 cu Baden piyada boluyune rehberlik ederken leytenant rutbesini elde edir 4 iyul 1912 ci ilde Yelena Rozetti Solesku ile aile heyati qurur Birinci dunya muharibesi erzinde 3 cu taborda qerargah zabiti vezifesinde xidmet edir Hem serq hem de qerb cebhesinde bir cox ugurlu emeliyyatlarda istirak edir Xidmet zabiti olaraq Alpenskopa daxil olduqdan sonra Fransa ve Serbiya erazisinde bas veren doyus emeliyyatlarinda istirak edir Muharibe basa catdiqda o artiq mayor rutbesine qeder yukselmisdi Ikinci dunya muharibesi 1940 ci ilin avqust ayinda general leytenant rutbesine yukselir ve bir ay sonra Almaniya Ordusu Bas Qerargah reisinin muavini vezifesine teyin olunur O bu vezifede Sovet Ittifaqinin isgali ucun planin hazirlanmasina komek etmisdir rutbesine yukseldikden sonra 1942 ci ilin yanvar ayinda 6 ci Orduya komandan teyin olunur Ikinci dunya muharibesi zamani Qerb cebhesinde vacib rol oynayirdi Doyuslerde onun rehberliyi altinda olan birlikler benzin problemi yasasa da cox boyuk ugurlar qazandi Yeni vezifesi Stalinqradi ele kecirmek idi Sovet qosunlari 600 000 neferlik herbi birlesme ile bu seheri mudafie edirdi Cetin veziyyetde qalan Paulusun komeyine feldmarsal rehberliyi altinda olan 1 ci Tank Ordusu geldi Yeniden toplanan 6 ci Ordu Stalinqrada daxil olmaga basladi Esas birliklerden uzaqlasan almanlar tanklarin cetin hereket etdiyi dagilmis evlerden snayper atesinin altinda coxsayli itki vermeye basladilar Sovet qosunlari komeye gelen elave quvvelerle birlikde almanlari muhasireye almaga basladi Bu zaman Hitler 4 cu Tank Ordusunun komeye gonderilmesini emr edir lakin Erix fon Mansteyn bu tapsirigi yerine yetire bilmir Hitler general Paulusa sonuncu defe muhasire xettini yarmaga cehd etmeyi emr edir lakin Paulus bunu qebul etmir Paulusun teslim olmagi dusunduyunu basa dusen Hitler ona Sizi feldmarsal elan edirem ve bunu da unutmayin ki indiye qeder hec bir alman feldmarsali esir dusmemisdir deyir lakin Paulus ertesi gun teslim olur Muharibeden sonra Paulus solda ve komekcileri polkovnik Vilhelm Adam orta ve general leytenant Artur Smit sagda Stalinqradda teslim olarken Muharibe basa catdiqdan sonra 1946 ci ilde gunahkar elan olunaraq hebse mehkum edildi 1953 cu ile qeder hebsxanada qaldi Nurnberq mehkemesi esnasinda ona bir jurnalist terefinden Stalinqradda esir dusenlerin aqibeti barede sorusurlar Stalinqradda esir dusen 91 000 alman mehkumun yarisi Sibirde yerlesen esir dusergelerine yurus zamani olmusdu Muharibe bitdikden sonra sadece olaraq 6 000 esir oz olkesine qayida bilmisdi 1953 cu ilde Almaniya Demokratik Respublikasina kocmesine icaze verildi ve 1953 1956 ci iller araliginda Drezden seherinde heyatini davam etdirdi Serqi Almaniya Herbi Tarix Arasdirma Institutu mulki idaresinin bascisi olaraq isledi Drezden seherinde 1 fevral 1957 ci il tarixinde Stalinqradda teslim olmasindan 14 il 1 gun sonra vefat etdi Vesiyyeti ile cenazesi Qerbi Almaniyanin Baden seherinde sekkiz il evvel vefat eden heyat yoldasinin yaninda defn olunmusdur Hemcinin baxUcuncu Reyx Ikinci dunya muharibesi Stalinqrad doyusuXarici kecidlerVikianbarda Fridrix Paulus ile elaqeli mediafayllar var Almaniya Tarix Muzeyi Sovetika ru site about Soviet era 2007 03 10 at the Wayback Machine Articles about and by PaulusIstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Deutsche Nationalbibliothek Record 118739654 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Paulyus Fridrih Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969