Fiqaro evlənir (KV 527, it. Le nozze di Figaro ossia la folle giornata) — Mosartın fr. Pierre Augustin Caron de Beaumarchaisin pyesi əsnasında Lorenso da Pontenin yazmış olduğu librettoya bəstələmiş olduğu dörd pərdəli opera. Operanın ilk premyerası 1 may 1786-cı ildə Vyanada Burqteatrın səhnəsində oynanılır.
Fiqaro evlənir | |
---|---|
it. Le nozze di Figaro ossia la folle giornata | |
Bəstəkar | |
Librettoçu | Lorenso da Ponte |
Dili | italyanca |
Süjet | fr. Pierre Augustin Caron de Beaumarchaisin pyesi |
Janr | Komediya |
Pərdə | 4 |
Yaradılma tarixi | 1786 |
İlk səhnələşdirmə | 1 may 1786 Burqteater[d] |
Müddəti | 3½ saat |
Personajlar | Personajlar
|
Premyera | 1 may, 1786 Burqteatr, Vyana |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Yazılma tarixi
Mosart operanı 1785-ci ilin dekabrında Vyanadakı Domqasse mənzilində bəstələməyə başlamış, 5 ay ərzində bitirmişdir. Operanın süjeti Bomarşın pyesindən götürülmüşdür. Həmin dövrdə aristokratiynı lağa qoyan, Fransa inqilabı ilə əlaqəli bu əsər Vyanada qadağan edilmişdir. Mosartdan başqa L. Benda (1786), İ Şults, N. İzuar (1797) və başqaları da bu mövzuda opera yazmışdılar. Bu mövzuya Mosartdan 30 il sonra demək olar ki, sonuncu və daha uğurlu Coakkino Rossini müraciət edərək "Sevilya bərbəri" operasını yazmışdır.
Orkestrin tərkibi
:
Basso kontinuo:
Personajlar
Personajlar | Səslər | Premyera 1 may 1786 |
---|---|---|
Qraf Almaviva | Sefano Mandini | |
Fiqaro, onun qulluqçusu | bariton | Françesko Benuççi |
Qrafinya Rozina Almaviva | soprano | Luiza Laski |
Susanna, onun qulluqçusu | soprano | Nensi Storas |
Kerubino, paj | mezzo-soprano | Doroteya Bussaani |
Marselina | mezzo-soprano | Mariya Mandini |
Don Bazilio, musiqi müəllimi | tenor | Maykl Kelli |
Don Kursio, hakim | tenor | Maykl Kelli |
Bartolo, Sevilyalı həkim | Françesko Bussani | |
Antonio, qrafın bağbanı | Françesko Bussani | |
Barbarina, onun qızı | soprano | Anna Qotlib |
I Pərdə
Qraf qəsrin bir dairəsi. "Cinque, dieci, venti, trenta" – "Beş, on, iyirmi, otuz" qulluqçu Fiqaro toydan sonra gəlin gətirəcəyi Susanna ilə yaşayacağı otağı ölçür. Susanna isə güzgü qarşısında gəlinlik baş örtüyünü prob edir. Fiqaro qrafın ona ayırmış olduğu otaqdan çox razı olsa da Susanna qrafın bu səxavətinin arxasında bir hiylənin olduğunu zənn edir. Qraf Almaviva yəqin ki, toy gəcəsi gəlinin dadına birinci baxmaq fikrindədir! Susanna hər şeydən xəbərsiz Fiqaronu başa salmağa çalışır. Fiqaro ağasının "səxavətinə" lap mat qalır. Qraf Rozina ilə evləndikdən sonra bu ənənəni ləğv etdiyini söyləmişdir. O qrafa sədaqətlə qulluq etsə də öz namusunu qorumağa qadirdir. Bu nikaha qrafın təsərrüfatçısı Marselina və onun sevgilisi doktor Bartalo mane olmaq fikrindədirlər. Bartolo hələ də hiyləgər bərbərin qraf Almaviva ilə Rozinanın evliliyinə necə nail olduğunu yadından çıxartmamışdır. Fiqarodan qisas almaq istəyən qoca Bartolo işə keçir. Bir vaxtlar Fiqaro Marsellodan borc bul alaraq əvəzində qaytara bilməyəcəyi təqdirdə ona evlənəcəyini yazılı şəkildə təsdiqləmişdir. Süsanna bu vəziyyətdən bərk narahatdır. Qrafın pajı Kerubino Susannaya qrafinya Rozinaya olan eşqindən söz açır. Məlum olur ki, paj demək olar ki, qraf qəsrindəki bütün qadınların düşgünüdür və bunun üzündən hər dəfə də başına qəribə işlər gəlir. Bu yaxınlarda qraf onu bağban Antonionun qızı Barbarina ilə bir yerdə yaxalayır. Bundan hiddətə gələn qraf onu qəsrdən qovur. Paj Kerubinonu bu fəziyyətdən qrafiniya Rozina qurtara bilər. Bu məqsədlə Susannadan onun haqqında qrafinyaya bir neçə xoş söz deməsini xahiş edir. Elə bu dəm qraf daxil olur. Bunu görcək paj dərhal özünü gizlədir və qrafın ondan heç də geri qalmadığının şahidi olur. Qraf Almaviva qulluqçu Susannaya görüşə gəlməyi təkid edir. Musiqi müəllimi Bazilionun onu görməsindən ehtiyat edən qraf özünü gizlədir, lakin qraf Bazilionun dilindən paj ilə qrafiniya arasındakı münasibət haqqında eşitdikdə özünü saxlaya bilməyib aşkara çıxır. Bu an o, Pajında burada olduğunu öyrəndikdə lap özündən çıxır. Qrafı sakit etmək üçün Susanna onun yadına oa göstərdiyi nəvaziş və diqqətdən pajın da xəbəri vardır. Bu zaman bir kəndli daxil olaraq, qrafa feodal qanunu olan "birinci gecə haqqını" ləğv etdiyinə görə minnətdarlıq edir. Bu hal qrafı cin atına mindirir. Kerubino nə qədər aman edirsə qraf qərarında qətidir. Paj dərhal polkuna dönüb hərbi xidmətini davam etdirməlidir.
II Pərdə
Qrafinya Rozinanın dairəsi. Suzanna, Fiqaro və qrafinya yolunu azmış qrafın dərsinivermək üçün ədbir tökürlər. Süzanna qrafın görüş təklifini qəbul etməli, onun yerinə isə görüşə Suzannanın paltarında paj Kerubino getməlidir. Paj təzəcə görüş üçün geyindirilir ki, qraf gəlir. Onu qonşu otaqda gizlədirlər. Qonşu otaq qapısının kilidli olması onun diqqətini çəkmiş olur. Qısqanc qraf Rozinadan açarı tələb edir. Ala bilmədikdə qapını sındırmaq üçün alət dalınca gedir. Qrafinya onu sakitləşdirmək üçün onun arxasınca gedir. Fürsətdən istifadə edən Susanna otağa keçir, pajisə pəncərədənqaçır. Qraf əmindir kiqrafinyanın sədaqəsizliyini üzə çıxara biləcəkdir. Budur qapı sındırılır. Otaqdan Susannaçıxır. Pərt olmuş qraf Rozinadan üzr istəməyə məcbur qalır, lakin içəri əlində sınmış dibçəklə bağban Antonio daxil olur. Kimsə pəncərədəntullanarkən dibçəyi sındırmış olmalıdır. Buzaman Fiqaro "etiraf" etməli olur ki, Susannanın yanından — pəncərədən tullanan o olmuşdur. Qraf başını tam itirir. Buan Bartoli və Marselina Fiqarodan borcu geri qaytarmağı tələb etmək üçün gəlirlər, lakin Fiqroda borcu qaytarmaq üçün pul yoxdur. O, bunagörə də məhkəmədə cavab verməlidir.
III Pərdə
Qraf qəsrinin zalı. Məhkəmə işi Marselinanın xeyrinə qərar vrir, lakin Fiqro təsərrüfatçıya evlənməkdən yaxa qurtara bilir. Məlum olur ki, Fiqaro Marselina və Bartolonun hələ körpəikən oğurlanmış oğludur. Oğullarının tapılmasına sevinən valideynlər özlərinə toy eləmək istəyirlər. Fiqaro görür ki, qraf hansısa bir məktubu oxuyur. Bu məktubla məhz Susanna qrafa görüş təyin etmişdir. Bu zaman gecə yarısı bağçadakı görüşə Susannanın yerinə onun qiyafətində qrafinya gəlmiş olur. Məktuba taxılmış sancaq əgər görüş baş tutarsa Susannaya qayıtmalıdır. Fiqaro qrafı izləməkdə davam edir.
IV Pərdə
Qraf Almavivin bağçası. Ay işığında Barbarina itirmiş olduğu sancağını axtarır. Fiqaro ondan soruşanda ki, nə edir, cavabında, qraf sancağın Susannaya çatdırılmasını istəmişdir deyir. Susannadan şübhələnən Fiqaro onlara göz qoymaqda davam edir. Susannanın qrafinyanın, qrafinyanın isə Susannanın paltarında gördükdə məsələ aydın olur. Nəticədə qraf qrafinyadan yalvararaq üzr istəməyə məcburdur. Rosina onu bağışlayır. Beləliklə sərsəm keçən gün şən sonluqla və bayramla bitmiş olur.
Ariyalar
- Se vuol ballare — Fiqaronun ariyası, I pərdə, II səhnə
- La vendetta — Doktor Bartolonun ariyası , I pərdə, III səhnə
- Non so più cosa son, cosa faccio — Kerubinonun ariysı, I pərdə, V səhnə
- Non più andrai — Fiqaronun ariyası, I pərdə, VIII səhnə
- Porgi, amor, qualche ristoro — Qrafiniya Rozinanın ariyası, II pərdə, I səhnə
- Voi, che sapete — Kerubinonun ariysı, II pərdə, II səhnə
- Venite, inginocchiatevi — Susannanın ariysı, II pərdə, II səhnə
- Hai gia vinta la causa…Vedrò mentr’io sospiro — Qraf Almavivin ariyası, III pərdə, IV səhnə
- E Susanna non vien!…Dove sono i bei momenti — Qrafiniya Rozinanın ariyası, III pərdə, VIII səhnə
- Sull'aria|Sull’aria…Che soave zeffiretto — Susanna — Qrafiniya Rozinanın dueti, III pərdə, X səhnə
- L’ho perduta, me meschina — Barbarinanın ariyası, IV pərdə, I səhnə
- Il capro e la capretta — Marselinanın ariyası, IV pərdə, IV səhnə
- In quegli anni — Don Bazilionun ariyası, IV pərdə, VI səhnə
- Tutto è disposto…Aprite un po' quegli occhi — Fiqaronun ariyası, IV pərdə, VIII səhnə
- Giunse alfin il momento…Deh vieni, non tardar — Susannanın ariyası, IV pərdə, X səhnə
Həmçinin bax
- Archivio Storico Ricordi. 1808.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fiqaro evlenir KV 527 it Le nozze di Figaro ossia la folle giornata Mosartin fr Pierre Augustin Caron de Beaumarchais in pyesi esnasinda Lorenso da Pontenin yazmis oldugu librettoya bestelemis oldugu dord perdeli opera Operanin ilk premyerasi 1 may 1786 ci ilde Vyanada Burqteatrin sehnesinde oynanilir Fiqaro evlenirit Le nozze di Figaro ossia la folle giornataI Perdeden sehne akvarel XIX esrBestekarLibrettocu Lorenso da PonteDili italyancaSujet fr Pierre Augustin Caron de Beaumarchais in pyesiJanr KomediyaPerde 4Yaradilma tarixi 1786Ilk sehnelesdirme 1 may 1786 Burqteater d Muddeti 3 saatPersonajlar Personajlar Qraf Almaviva bas Qrafinya Rozina soprano Fiqaro bariton Susanno soprano Kerubino paj mezzo soprano Don Bazilio tenor Bartolo bas Antonio bas Barbarina soprano Marselina mezzo soprano Premyera 1 may 1786 Burqteatr Vyana Vikianbarda elaqeli mediafayllarYazilma tarixiMosart operani 1785 ci ilin dekabrinda Vyanadaki Domqasse menzilinde bestelemeye baslamis 5 ay erzinde bitirmisdir Operanin sujeti Bomarsin pyesinden goturulmusdur Hemin dovrde aristokratiyni laga qoyan Fransa inqilabi ile elaqeli bu eser Vyanada qadagan edilmisdir Mosartdan basqa L Benda 1786 I Sults N Izuar 1797 ve basqalari da bu movzuda opera yazmisdilar Bu movzuya Mosartdan 30 il sonra demek olar ki sonuncu ve daha ugurlu Coakkino Rossini muraciet ederek Sevilya berberi operasini yazmisdir Orkestrin terkibi 2 fleyta 2 qaboy 2 klarnet 2 faqot 2 2 davul Simli aletler Basso kontinuo klavesin ve violoncelPersonajlarPersonajlar Sesler Premyera 1 may 1786 drijor MosartQraf Almaviva Sefano MandiniFiqaro onun qulluqcusu bariton Francesko BenucciQrafinya Rozina Almaviva soprano Luiza LaskiSusanna onun qulluqcusu soprano Nensi StorasKerubino paj mezzo soprano Doroteya BussaaniMarselina mezzo soprano Mariya MandiniDon Bazilio musiqi muellimi tenor Maykl KelliDon Kursio hakim tenor Maykl KelliBartolo Sevilyali hekim Francesko BussaniAntonio qrafin bagbani Francesko BussaniBarbarina onun qizi soprano Anna QotlibI PerdeQraf qesrin bir dairesi Cinque dieci venti trenta Bes on iyirmi otuz qulluqcu Fiqaro toydan sonra gelin getireceyi Susanna ile yasayacagi otagi olcur Susanna ise guzgu qarsisinda gelinlik bas ortuyunu prob edir Fiqaro qrafin ona ayirmis oldugu otaqdan cox razi olsa da Susanna qrafin bu sexavetinin arxasinda bir hiylenin oldugunu zenn edir Qraf Almaviva yeqin ki toy gecesi gelinin dadina birinci baxmaq fikrindedir Susanna her seyden xebersiz Fiqaronu basa salmaga calisir Fiqaro agasinin sexavetine lap mat qalir Qraf Rozina ile evlendikden sonra bu eneneni legv etdiyini soylemisdir O qrafa sedaqetle qulluq etse de oz namusunu qorumaga qadirdir Bu nikaha qrafin teserrufatcisi Marselina ve onun sevgilisi doktor Bartalo mane olmaq fikrindedirler Bartolo hele de hiyleger berberin qraf Almaviva ile Rozinanin evliliyine nece nail oldugunu yadindan cixartmamisdir Fiqarodan qisas almaq isteyen qoca Bartolo ise kecir Bir vaxtlar Fiqaro Marsellodan borc bul alaraq evezinde qaytara bilmeyeceyi teqdirde ona evleneceyini yazili sekilde tesdiqlemisdir Susanna bu veziyyetden berk narahatdir Qrafin paji Kerubino Susannaya qrafinya Rozinaya olan esqinden soz acir Melum olur ki paj demek olar ki qraf qesrindeki butun qadinlarin dusgunudur ve bunun uzunden her defe de basina qeribe isler gelir Bu yaxinlarda qraf onu bagban Antonionun qizi Barbarina ile bir yerde yaxalayir Bundan hiddete gelen qraf onu qesrden qovur Paj Kerubinonu bu feziyyetden qrafiniya Rozina qurtara biler Bu meqsedle Susannadan onun haqqinda qrafinyaya bir nece xos soz demesini xahis edir Ele bu dem qraf daxil olur Bunu gorcek paj derhal ozunu gizledir ve qrafin ondan hec de geri qalmadiginin sahidi olur Qraf Almaviva qulluqcu Susannaya goruse gelmeyi tekid edir Musiqi muellimi Bazilionun onu gormesinden ehtiyat eden qraf ozunu gizledir lakin qraf Bazilionun dilinden paj ile qrafiniya arasindaki munasibet haqqinda esitdikde ozunu saxlaya bilmeyib askara cixir Bu an o Pajinda burada oldugunu oyrendikde lap ozunden cixir Qrafi sakit etmek ucun Susanna onun yadina oa gosterdiyi nevazis ve diqqetden pajin da xeberi vardir Bu zaman bir kendli daxil olaraq qrafa feodal qanunu olan birinci gece haqqini legv etdiyine gore minnetdarliq edir Bu hal qrafi cin atina mindirir Kerubino ne qeder aman edirse qraf qerarinda qetidir Paj derhal polkuna donub herbi xidmetini davam etdirmelidir II PerdeQrafinya Rozinanin dairesi Suzanna Fiqaro ve qrafinya yolunu azmis qrafin dersinivermek ucun edbir tokurler Suzanna qrafin gorus teklifini qebul etmeli onun yerine ise goruse Suzannanin paltarinda paj Kerubino getmelidir Paj tezece gorus ucun geyindirilir ki qraf gelir Onu qonsu otaqda gizledirler Qonsu otaq qapisinin kilidli olmasi onun diqqetini cekmis olur Qisqanc qraf Rozinadan acari teleb edir Ala bilmedikde qapini sindirmaq ucun alet dalinca gedir Qrafinya onu sakitlesdirmek ucun onun arxasinca gedir Fursetden istifade eden Susanna otaga kecir pajise penceredenqacir Qraf emindir kiqrafinyanin sedaqesizliyini uze cixara bilecekdir Budur qapi sindirilir Otaqdan Susannacixir Pert olmus qraf Rozinadan uzr istemeye mecbur qalir lakin iceri elinde sinmis dibcekle bagban Antonio daxil olur Kimse penceredentullanarken dibceyi sindirmis olmalidir Buzaman Fiqaro etiraf etmeli olur ki Susannanin yanindan pencereden tullanan o olmusdur Qraf basini tam itirir Buan Bartoli ve Marselina Fiqarodan borcu geri qaytarmagi teleb etmek ucun gelirler lakin Fiqroda borcu qaytarmaq ucun pul yoxdur O bunagore de mehkemede cavab vermelidir III PerdeQraf qesrinin zali Mehkeme isi Marselinanin xeyrine qerar vrir lakin Fiqro teserrufatciya evlenmekden yaxa qurtara bilir Melum olur ki Fiqaro Marselina ve Bartolonun hele korpeiken ogurlanmis ogludur Ogullarinin tapilmasina sevinen valideynler ozlerine toy elemek isteyirler Fiqaro gorur ki qraf hansisa bir mektubu oxuyur Bu mektubla mehz Susanna qrafa gorus teyin etmisdir Bu zaman gece yarisi bagcadaki goruse Susannanin yerine onun qiyafetinde qrafinya gelmis olur Mektuba taxilmis sancaq eger gorus bas tutarsa Susannaya qayitmalidir Fiqaro qrafi izlemekde davam edir IV PerdeQraf Almavivin bagcasi Ay isiginda Barbarina itirmis oldugu sancagini axtarir Fiqaro ondan sorusanda ki ne edir cavabinda qraf sancagin Susannaya catdirilmasini istemisdir deyir Susannadan subhelenen Fiqaro onlara goz qoymaqda davam edir Susannanin qrafinyanin qrafinyanin ise Susannanin paltarinda gordukde mesele aydin olur Neticede qraf qrafinyadan yalvararaq uzr istemeye mecburdur Rosina onu bagislayir Belelikle sersem kecen gun sen sonluqla ve bayramla bitmis olur AriyalarLibretto 1786Se vuol ballare Fiqaronun ariyasi I perde II sehne La vendetta Doktor Bartolonun ariyasi I perde III sehne Non so piu cosa son cosa faccio Kerubinonun ariysi I perde V sehne Non piu andrai Fiqaronun ariyasi I perde VIII sehne Porgi amor qualche ristoro Qrafiniya Rozinanin ariyasi II perde I sehne Voi che sapete Kerubinonun ariysi II perde II sehne Venite inginocchiatevi Susannanin ariysi II perde II sehne Hai gia vinta la causa Vedro mentr io sospiro Qraf Almavivin ariyasi III perde IV sehne E Susanna non vien Dove sono i bei momenti Qrafiniya Rozinanin ariyasi III perde VIII sehne Sull aria Sull aria Che soave zeffiretto Susanna Qrafiniya Rozinanin dueti III perde X sehne L ho perduta me meschina Barbarinanin ariyasi IV perde I sehne Il capro e la capretta Marselinanin ariyasi IV perde IV sehne In quegli anni Don Bazilionun ariyasi IV perde VI sehne Tutto e disposto Aprite un po quegli occhi Fiqaronun ariyasi IV perde VIII sehne Giunse alfin il momento Deh vieni non tardar Susannanin ariyasi IV perde X sehneHemcinin baxArchivio Storico Ricordi 1808