Klarnet — nəfəslə çalınan musiqi aləti. Simfonik orkestrin tərkibinə daxil olan əsas alətlərdən biridir.
Klarnet | |
---|---|
Hornbostel–Zaks təsnifatı | 422.211.2-71 |
İxtiraçı | İohann Denner[…] |
Audio nümunəsi | |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Söz açımı
Italyanca «clarinetto» - «kiçik klarina» deməkdir. Klarina isə (latınca «clarus» - aydın) XVIII əsrdə aydın, təmiz səsə malik olan yüksək registrli truba aləti idi.
Tarixçə
Klarnet ağac nəfəs alətlərindən biri olub, 1690-cı ildə Nürnberqli alman musiqi ustası İohann Xristof Denner tərəfindən ixtira olunmuşdur. Artıq XVIII əsrdən etibarən müasir təkmilləşmiş formada orkestrlərin tərkibinə daxil olmuşdur. Solo, ansambl və eləcə də simfonik orkestrin ən başlıca ağac nəfəs aləti kimi geniş tədbiq edilir.
Quruluşu və diapazonu
Silindr şəkilli boru formasındadır, birdilçəkli olub, klapanlar sistemi ilə təchiz olunmuşdur. Uzunluğu 70 sm olan borudan və qamış müştükdən ibarətdir və çoxlu sayda klapanlar vasitasilə çalınır. Onun diapazonu kiçik oktavanın «re» («re b») notundan III oktavanın «lya» - «si b» notuna qədər davam edir. Klarnetin tembri registr bölgüsünə görə müxtəlifdir: aşağı registrdə daha tutqun; orta registrdə mülayim, ifadəli; yüksək registrdə işıqlı və cingiltili səslənir. Klarnet transpozisiyalı musiqi alətləri qrupuna aiddir. Orkestr və ansambllarda, adətən in A və in B kökündə klarnetlərdən istifadə edilir.
Növləri
Dörd müxtəlif növü var:
- böyük klarnet
- kiçik klarnet
- bas blarnet - quruluşuna görə klarnet kimidir, yalnız iri həcminə və bir qədər dəyişilmiş formasına görə fərqlənir. İlk dəfə XIX əsrdə opera musiqisində, daha sonra simfonik musiqidə tətbiq olunmuşdur..
- bassethorn (alt klarnet).
Ünlü klarnetçalanlar
- Əşrəf Əşrəfzadə.
- Ata Atakişiyev
- Vəli Qədimov
- Vaqif Mirzəyev
İstinadlar
- Риман Г. Кларнет (rus.). // Музыкальный словарь: Перевод с 5-го немецкого издания / под ред. Ю. Д. Энгель, пер. Б. П. Юргенсон Москва: Музыкальное издательство П. И. Юргенсона, 1901. Т. 2. С. 632–633.
- Соловьев Н. Кларнет (rus.). // Энциклопедический словарь СПб: Брокгауз — Ефрон, 1895. Т. XV. С. 297.
- Əfrasiyab Bədəlbəyli. İzahlı monoqrafik musiqi lüğəti - Klarnet 2015-06-07 at the Wayback Machine
- "Sevda Əliqızı. Hekayətli musiqi lüğəti - K hərfi". 2014-03-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-06-18.
- Əfrasiyab Bədəlbəyli. İzahlı monoqrafik musiqi lüğəti - Bas klarnet 2015-06-07 at the Wayback Machine
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Klarnet nefesle calinan musiqi aleti Simfonik orkestrin terkibine daxil olan esas aletlerden biridir KlarnetHornbostel Zaks tesnifati 422 211 2 71Ixtiraci Iohann Denner Audio numunesi source source Fayl haqqinda melumat Vikianbarda elaqeli mediafayllarSoz acimiItalyanca clarinetto kicik klarina demekdir Klarina ise latinca clarus aydin XVIII esrde aydin temiz sese malik olan yuksek registrli truba aleti idi TarixceKlarnet agac nefes aletlerinden biri olub 1690 ci ilde Nurnberqli alman musiqi ustasi Iohann Xristof Denner terefinden ixtira olunmusdur Artiq XVIII esrden etibaren muasir tekmillesmis formada orkestrlerin terkibine daxil olmusdur Solo ansambl ve elece de simfonik orkestrin en baslica agac nefes aleti kimi genis tedbiq edilir Qurulusu ve diapazonuSilindr sekilli boru formasindadir birdilcekli olub klapanlar sistemi ile techiz olunmusdur Uzunlugu 70 sm olan borudan ve qamis mustukden ibaretdir ve coxlu sayda klapanlar vasitasile calinir Onun diapazonu kicik oktavanin re re b notundan III oktavanin lya si b notuna qeder davam edir Klarnetin tembri registr bolgusune gore muxtelifdir asagi registrde daha tutqun orta registrde mulayim ifadeli yuksek registrde isiqli ve cingiltili seslenir Klarnet transpozisiyali musiqi aletleri qrupuna aiddir Orkestr ve ansambllarda adeten in A ve in B kokunde klarnetlerden istifade edilir NovleriDord muxtelif novu var boyuk klarnet kicik klarnet bas blarnet qurulusuna gore klarnet kimidir yalniz iri hecmine ve bir qeder deyisilmis formasina gore ferqlenir Ilk defe XIX esrde opera musiqisinde daha sonra simfonik musiqide tetbiq olunmusdur bassethorn alt klarnet Unlu klarnetcalanlarEsref Esrefzade Ata Atakisiyev Veli Qedimov Vaqif MirzeyevIstinadlarRiman G Klarnet rus Muzykalnyj slovar Perevod s 5 go nemeckogo izdaniya pod red Yu D Engel per B P Yurgenson Moskva Muzykalnoe izdatelstvo P I Yurgensona 1901 T 2 S 632 633 Solovev N Klarnet rus Enciklopedicheskij slovarSPb Brokgauz Efron 1895 T XV S 297 Efrasiyab Bedelbeyli Izahli monoqrafik musiqi lugeti Klarnet 2015 06 07 at the Wayback Machine Sevda Eliqizi Hekayetli musiqi lugeti K herfi 2014 03 31 tarixinde Istifade tarixi 2013 06 18 Efrasiyab Bedelbeyli Izahli monoqrafik musiqi lugeti Bas klarnet 2015 06 07 at the Wayback MachineHemcinin baxAta Atakisiyev Musiqi ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin