Feterston əsir düşərgəsi (ing. Featherston prisoner of war camp) – İkinci dünya müharibəsi zamanı əsir düşən yapon əsgərlər üçün Yeni Zelandiyanın qəsəbəsində yaradılmış . Burada 800-dən yapon əsir saxlanılmışdır. Onların çoxu Cənubi Sakit okeanda əsir düşən yapon əsgərlər idi.
Əsir düşərgəsi 1943-cü ildə baş vermiş Feterston insidentinə görə tanınır. Yaponlarla mühafizəçilər arasında baş verən qarşıdurma zamanı mühafizəçilər əsirlərə atəş açmış, nəticədə, 48 yapon ölmüşdür.
Tarixi
Feterston əsir düşərgəsi 1942-ci ilin sentyabrında ABŞ ordusunun tələbi ilə qəsəbəsində yaradılmış və yapon əsirlər üçün nəzərdə tutulmuşdur. 1942–43-cü illərdə Yeni Zelandiya hökuməti Quadalkanaldan 868 yapon əsir qəbul etmişdir. Onlar Feterston əsir düşərgəsinə gətirilmiş və burada alaqlama, əkinçilik, mebel hazırlama kimi işlərdə işlədilmişdirlər. Bir çoxu öz taleləri ilə barışsa da, bəzi əsirlər intihar etməyə cəhd etmişdirlər.
25 fevral 1943-cü ildə 240 yapon əsirdən ibarət qrup kompaundlarından çıxmayaraq işləməyəcəklərini bildirmiş və tətil elan etmişdir. Silahlı mühafizəçilər içəriyə daxil olsalar da, yaponlar çıxmaqdan imtina etmişdirlər. Düşərgənin adyutantı əsirlərdən biri olan leytenant Adaçini vurmuş və bunu görən yaponlar mühafizəçilərə hücum etmişdirlər. Atəş əmri verilməməsinə baxmayaraq, mühafizəçilər onlara daş atan yaponlara tüfəng və pulemyot tapançalarla atəş açmağa başlamışdırlar. Otuz saniyə çəkən atışmadan sonra 31-i dərhal, 17-si daha sonra olmaqla 48 yapon ölmüş, 74 yapon isə yaralanmışdır. Yeni Zelandiya tərəfindən isə bir nəfər ölmüş, 6 nəfər isə yaralanmışdır.
İnsidentlə bağlı baş tutan hərbi məhkəmə Yeni Zelandiyanın tərəfini dəstəkləmiş, Yaponiya hökuməti məhkəmənin qərarını tanımamışdır.
İrs
Müharibədən sonra Feterstona qayıdan ilk keçmiş müharibə əsiri 1974-cü ildə düşərgə ərazisinə gələrək ölən yaponlar üçün büxur yandırmışdır. Yaponiya hökumətinin dəstəyi ilə 1976-cı ildə düşərgə ərazisində memorial yaradılmışdır. Ərazidə yerləşdirilmiş xatirə lövhəsinin üzərində yapon və ingilis dillərində Matsuo Başoya aid hayku yazılıb:
Seyr et yay otlaqlarını Geriyə qalan tək şey Döyüşçülərin arzuları |
insident haqqında "Şuriken" adlı pyes yazmış, bu əsər 1983-cü ildə tamaşaya qoyulmuşdur. 2002-ci ildə rəssam düşərgə haqqında 12 paneldən ibarət işini sərgiləmişdir.
İstinadlar
- Copland, Tessa. "Featherston prisoner of war camp". Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand (ingiliscə). 2022-03-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 avqust 2022.
Xarici keçidlər
- Vikianbarda Feterston əsir düşərgəsi ilə əlaqəli mediafayllar var.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Feterston esir dusergesi ing Featherston prisoner of war camp Ikinci dunya muharibesi zamani esir dusen yapon esgerler ucun Yeni Zelandiyanin qesebesinde yaradilmis Burada 800 den yapon esir saxlanilmisdir Onlarin coxu Cenubi Sakit okeanda esir dusen yapon esgerler idi Feterston esir dusergesinde yaponlar ucun qoyulmus xatire lovhesi Lovhenin uzerinde yapon dilinde XVII esre aid hayku yazilmisdir Esir dusergesi 1943 cu ilde bas vermis Feterston insidentine gore taninir Yaponlarla muhafizeciler arasinda bas veren qarsidurma zamani muhafizeciler esirlere ates acmis neticede 48 yapon olmusdur TarixiFeterston esir dusergesi 1942 ci ilin sentyabrinda ABS ordusunun telebi ile qesebesinde yaradilmis ve yapon esirler ucun nezerde tutulmusdur 1942 43 cu illerde Yeni Zelandiya hokumeti Quadalkanaldan 868 yapon esir qebul etmisdir Onlar Feterston esir dusergesine getirilmis ve burada alaqlama ekincilik mebel hazirlama kimi islerde isledilmisdirler Bir coxu oz taleleri ile barissa da bezi esirler intihar etmeye cehd etmisdirler 25 fevral 1943 cu ilde 240 yapon esirden ibaret qrup kompaundlarindan cixmayaraq islemeyeceklerini bildirmis ve tetil elan etmisdir Silahli muhafizeciler iceriye daxil olsalar da yaponlar cixmaqdan imtina etmisdirler Dusergenin adyutanti esirlerden biri olan leytenant Adacini vurmus ve bunu goren yaponlar muhafizecilere hucum etmisdirler Ates emri verilmemesine baxmayaraq muhafizeciler onlara das atan yaponlara tufeng ve pulemyot tapancalarla ates acmaga baslamisdirlar Otuz saniye ceken atismadan sonra 31 i derhal 17 si daha sonra olmaqla 48 yapon olmus 74 yapon ise yaralanmisdir Yeni Zelandiya terefinden ise bir nefer olmus 6 nefer ise yaralanmisdir Insidentle bagli bas tutan herbi mehkeme Yeni Zelandiyanin terefini desteklemis Yaponiya hokumeti mehkemenin qerarini tanimamisdir IrsMuharibeden sonra Feterstona qayidan ilk kecmis muharibe esiri 1974 cu ilde duserge erazisine gelerek olen yaponlar ucun buxur yandirmisdir Yaponiya hokumetinin desteyi ile 1976 ci ilde duserge erazisinde memorial yaradilmisdir Erazide yerlesdirilmis xatire lovhesinin uzerinde yapon ve ingilis dillerinde Matsuo Basoya aid hayku yazilib Seyr et yay otlaqlarini Geriye qalan tek sey Doyusculerin arzulari insident haqqinda Suriken adli pyes yazmis bu eser 1983 cu ilde tamasaya qoyulmusdur 2002 ci ilde ressam duserge haqqinda 12 panelden ibaret isini sergilemisdir IstinadlarCopland Tessa Featherston prisoner of war camp Te Ara the Encyclopedia of New Zealand ingilisce 2022 03 30 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 avqust 2022 Xarici kecidlerVikianbarda Feterston esir dusergesi ile elaqeli mediafayllar var