Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Tüfəng — odlu silah olub, uzun lüləyə malikdir. Lüləyinin uzunluğu ən azı 30 sm ölçüsündə olur. Onun ümumi uzunluğu isə ən azı 60 sm-dir (qundaq, çaxmaq, lülək).
| Tüfəng | |
|---|---|
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tüfəngdən hücum, müdafiə, siqnal vermək, ov, idman və ya oyunlarda istifadə edilə bilər. Tüfənglər adətən atəş zamanı əldə tutulduğundan onlara əl silahı da deyirlər.
Tarixi haqqında
Bu gün bizə məlum olan tüfəng hələ 1300-cü ildə məlum olan atəşli silahın əsasında inkişaf etdirilmişdir. İlk vaxtlarda bu tökmə yolu ilə hazırlanmış borudan ibarət idi. Bu boru kiçik deşikdən alovlandırılırdı.
İlk əl boruları çox qeyri dəqiq idi. XVI əsrin ortalarında hazırlama texnologiyasının inkişafı nəticəsində onların dəqiqliyi artır. Bu ərəfədə düzəldilmiş tüfənglər artıq bu gün məlum olanlar ilə oxşarlıqları vardır. Onların çoxunda mexaniki dartma sistemi var idi. Ağır çəkiyə malik olduğundan onlar çox vaxt dayaq üzərində qoyulurdular ki, bu, atəş zamanı yaranan təkanları səngidirdi.
XVI əsrdə dəmirçilik peşəsi inkişaf etdikdən sonra borular Muşketlərlə əvəz olunmağa başlayır. Muşketlər sürətlə inkişaf etdirilərək döyüş meydanlarında geniş tətbiq olunurlar. İplə alışqan getdikcə çaxmaq daşları (bu Filint də adlanır) ilə əvəz olunmağa başalyır. Bütün bunlar tüfəngin daha da geniş tətbiq edilməsinə imkan yaradır. XIX əsrdə istifadə edilən patronlarda yeni model - kapsulalar tətbiq olunmağa başlayır. Tüfəngin titəyi çəkildikdə çaxmaq başlığı kapsulanın uc hissəsinə dəyərək oradakı zərbəyə həssas partlayıcı maddəni alışdırır və bununla kapsuladakı barıt alovlanır. Əvvəlki modellərə nisbətən bu mexanzim rütubatə və hava durumuna qarşı həssas deyildi.
XIX əsrin ortalarına qədər yuxarıda təsvir olunan tüfəng modelləri qabaqdan doldurulurdular. Bundan sonra arxadan doldurulan silahlar meydana gəlir. Əvvəldə kağız patronlardan istifadə edilməyə başlayır. 1860-cı ildə sənaye üsulu ilə istehsal olunmuş metal gilzəli patronların tətbiqinə keçilir. Bununla tüfənglərin iç prinsipində də təkmilləşmə baş verir. Çoxdəfə yüklənən tüfənglər meydana gəlir.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Tufeng odlu silah olub uzun luleye malikdir Luleyinin uzunlugu en azi 30 sm olcusunde olur Onun umumi uzunlugu ise en azi 60 sm dir qundaq caxmaq lulek Tufeng Vikianbarda elaqeli mediafayllarM1 Garand Tufengden hucum mudafie siqnal vermek ov idman ve ya oyunlarda istifade edile biler Tufengler adeten ates zamani elde tutuldugundan onlara el silahi da deyirler Tarixi haqqindaParker silahinin caxmaq hissesi 1810 XIX esre aid tufeng Azerbaycan poct markasinda Bu gun bize melum olan tufeng hele 1300 cu ilde melum olan atesli silahin esasinda inkisaf etdirilmisdir Ilk vaxtlarda bu tokme yolu ile hazirlanmis borudan ibaret idi Bu boru kicik desikden alovlandirilirdi Ilk el borulari cox qeyri deqiq idi XVI esrin ortalarinda hazirlama texnologiyasinin inkisafi neticesinde onlarin deqiqliyi artir Bu erefede duzeldilmis tufengler artiq bu gun melum olanlar ile oxsarliqlari vardir Onlarin coxunda mexaniki dartma sistemi var idi Agir cekiye malik oldugundan onlar cox vaxt dayaq uzerinde qoyulurdular ki bu ates zamani yaranan tekanlari sengidirdi XVI esrde demircilik pesesi inkisaf etdikden sonra borular Musketlerle evez olunmaga baslayir Musketler suretle inkisaf etdirilerek doyus meydanlarinda genis tetbiq olunurlar Iple alisqan getdikce caxmaq daslari bu Filint de adlanir ile evez olunmaga basalyir Butun bunlar tufengin daha da genis tetbiq edilmesine imkan yaradir XIX esrde istifade edilen patronlarda yeni model kapsulalar tetbiq olunmaga baslayir Tufengin titeyi cekildikde caxmaq basligi kapsulanin uc hissesine deyerek oradaki zerbeye hessas partlayici maddeni alisdirir ve bununla kapsuladaki barit alovlanir Evvelki modellere nisbeten bu mexanzim rutubate ve hava durumuna qarsi hessas deyildi XIX esrin ortalarina qeder yuxarida tesvir olunan tufeng modelleri qabaqdan doldurulurdular Bundan sonra arxadan doldurulan silahlar meydana gelir Evvelde kagiz patronlardan istifade edilmeye baslayir 1860 ci ilde senaye usulu ile istehsal olunmus metal gilzeli patronlarin tetbiqine kecilir Bununla tufenglerin ic prinsipinde de tekmillesme bas verir Coxdefe yuklenen tufengler meydana gelir