Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az
  • Vikipediya

Feminizmin dördüncü dalğası ing Fourth wave feminism təxminən 2012 ci ildə başlamış və qadınların gücləndirilməsinə inte

Feminizmin dördüncü dalğası

Feminizmin dördüncü dalğası
www.wikimedia.az-az.nina.azhttps://www.wikimedia.az-az.nina.az

Feminizmin dördüncü dalğası (ing. Fourth-wave feminism) — təxminən 2012-ci ildə başlamış və qadınların gücləndirilməsinə, internet alətlərindən istifadəyə və interseksionallığa diqqət yetirən feminist hərəkatı. Bu dalğa, cinsiyyətlə bağlı normalara və cəmiyyətdə qadınların marjinallaşdırılmasına qarşı çıxaraq daha böyük gender bərabərliyinə nail olmağa çalışır. Dördüncü dalğa feminizm əsasən cinsi istismar, cinsi təcavüz, cinsi zorakılıq, qadınların obyektləşdirilməsi və iş yerində seksizm mövzularına yönəlmişdir. İnternet aktivizmi bu dalğanın əsas xüsusiyyətlərindən biridir və bu problemlərin daha geniş yayılması üçün istifadə olunur.

Hərəkat cinsindən asılı olmayaraq bərabər gəlir əldə edilməsini tələb edir və ənənəvi gender rollarını tənqid edərək onların məhdudlaşdırıcı olduğunu bildirir. Həmçinin cinsi zorakılıq, obyektləşdirilmə, təcavüz və gender əsaslı zorakılığa qarşı çıxır.

Bəzi tədqiqatçılar bu hərəkatı post-feminizmə qarşı bir reaksiya kimi qiymətləndirirlər. Post-feminizm, qadınlarla kişilər arasında artıq bərabərliyin əldə edildiyini iddia edir. Dördüncü dalğa feminizm isə ikinci dalğa feminizmdən bəzi ideyaları yenidən gündəmə gətirmişdir. yazır ki, bu dalğa "cinsi istismarı, zorlamanı, qadınlara qarşı zorakılığı, qeyri-bərabər maaşı, qadınların müəyyən və qeyri-realist bədən tipinə uyğunlaşmaq üçün gördüyü təzyiqləri" tənqid edir və "siyasət və biznesdə qadın təmsilçiliyinin artmasını müdafiə edir".

Tarixi və tərifi

Bəzi feministlər iddia edirlər ki, 1980-ci illərdə Marqaret Tetçer və Ronald Reyqan kimi mühafizəkar siyasi fiqurlar feministlərin o vaxta qədər əldə etdiyi uğurlara qarşı çıxmışdır. Bununla yanaşı, Şimali Amerika, Latın Amerikası və Avropada feministlər müəyyən məqsədlərinə nail ola bilmişdilər, məsələn:

  • Dövlət tərəfindən idarə olunan qadın haqları institutlarının yaradılması,
  • Feministlərin hökumət işlərində iştirakı.

Avropada və Latın Amerikasında üçüncü dalğa feminizm 1990-cı illərdə başladı. Bu dövrdə:

  • Dodaq boyası feminizmi (ing. lipstick feminism) və istehlakçı feminizm (ing. consumerist feminism) öz populyarlığını itirməyə başladı.
  • Feminist aktivistlər Amerika akademikləri tərəfindən irəli sürülən queer nəzəriyyəsini rədd etməyə başladılar.

Dördüncü dalğa feminizm isə müxtəlif ölkələrdə media və internet vasitəsilə yavaş-yavaş formalaşdı. Bu hərəkat, əsasən orta məktəblərdə, institutlarda və universitetlərdə feminist dalğalar haqqında kifayət qədər məlumat almamış yeni bir qadın nəsli tərəfindən formalaşdı. Feminist biliklər qeyri-rəsmi yollarla öyrənildi və feministlərin virtual akademiyası yarandı. Burada feministlər "şəxsi olan siyasidir" prinsipini mənimsədilər. Əvvəlki dalğalar kimi, dördüncü dalğa da vahid bir ideologiya, qurum və ya kollektivdən ibarət deyildi. Əsas məqsədi qadınlara qarşı zorakılığın qarşısını almaq, onların öz yollarını seçməkdə azad olmalarını təmin etmək, qadınlara qarşı qarşılıqlı dəstək və öhdəlik hissini gücləndirmək idi.

İspaniyada hərəkatın inkişafı

İspaniyada dördüncü dalğa feminizm Ana Orantes adlı qadının öldürülməsindən sonra geniş vüsət almışdır. 17 dekabr 1997-ci ildə, Orantesin həyat yoldaşı onu öz evində yandıraraq öldürdü. Buna səbəb, Orantesin Canal Sur telekanalında ərinin ona qarşı zorakılığından açıq şəkildə danışması idi. Bu hadisə İspaniyada məişət zorakılığına dair geniş müzakirələrə yol açdı. RTVE (İspaniyanın dövlət telekanalı) öz siyasətini dəyişdi və gender əsaslı zorakılığa dair xəbərlərin yayımına yeni qaydalar tətbiq etdi. Digər televiziya kanalları və media qurumlarında da oxşar müzakirələr aparıldı. Məişət zorakılığı ilə bağlı zarafatlar artıq İspan televiziyalarında qəbul edilməz hala gəldi. İspaniyadakı dördüncü dalğa feministləri ilk dövrlərdə El Mundo, El País və infoLibre kimi qəzetlərdə çalışırdılar. Jurnalistlər mediadan istifadə edərək əsasən seksist zorakılıq və onun mediada təsviri mövzusunda müzakirələr aparırdılar. Sonralar isə diqqətlərini İspaniyada qadınların kişilərlə eyni maaşı ala bilməməsi və feminist aktivizmin virtual platformalara daşınması məsələlərinə yönəltdilər.

İstinadlar

  1. "Feminism - Intersectionality, Inclusivity, Activism | Britannica". www.britannica.com (ingilis). 2025-01-17. İstifadə tarixi: 2025-02-10.
  2. Grady, Constance. "The waves of feminism, and why people keep fighting over them, explained". Vox (ingilis). 2018-03-20. İstifadə tarixi: 2020-06-27.
  3. Shiva, Negar; Kharazmi, Zohreh Nosrat. The Fourth Wave of Feminism and the Lack of Social Realism in Cyberspace. OCLC 1236110330.
  4. Diamond, Jill; Dye, Michaelanee; LaRose, Daphne; Bruckman, Amy. "Holdback!: the role of storytelling online in a social movement organization". Research Gate. 2013. İstifadə tarixi: 2023-03-07.
  5. "Four Waves of Feminism". Pacific University (ingilis). 2015-10-25. İstifadə tarixi: 2023-05-25.
  6. "La cuarta ola feminista ha llegado y esto es lo que debes saber". Código Nuevo (ispan). 2018-03-05. 25 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-25.
  7. Vega Ugalde, Silvia. "Comentarios al Dossier: 'Nuevas voces feministas en América Latina: ¿continuidades, rupturas, resistencias?'". Iconos. Revista de Ciencias Sociales (ingilis). No. 46. 2013. 103–109. doi:10.17141/iconos.46.2013.58. ISSN 1390-1249. 26 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 April 2019.
  8. Guilló Girard, Clara Inés. El sentido de ser víctima y la víctima como sentido: tecnologías de enunciación de la violencia de género (PDF) (Tezis) (ispan). Universidad Complutense de Madrid. 2018. 25 April 2019 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 25 April 2019.
  9. webdeveloper. "Estudio sobre la recuperación integral de las mujeres víctimas de violencia de género en Cantabria". Dirección General de Igualdad y Mujer (ispan). 25 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-25.
  10. "Somos la Cuarta Ola; el feminismo estratégico". Kamchatka (ispan). 26 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-26.
  11. Cuaderno, El. "Entrevista a Beatriz Gimeno". El Cuaderno (ispan). 2018-10-29. 26 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-26.
  12. "¿Qué significa que somos la Cuarta Ola feminista?". Las Gafas Violetas (ispan). 2019-03-07. 26 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-26.
  13. Urzaiz, Begoña Gómez. "Ana de Miguel: 'Considerar que dar las campanadas medio desnuda es un acto feminista es un error garrafal'". S Moda El País (ispan). 2017-12-21. 25 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-25.
  14. Digital, Estrella. "La cuarta ola del movimiento feminista". Estrella Digital (ispan). 25 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-25.
  15. Aragón, El Periódico de. "Pepa Bueno: 'Estamos en una cuarta ola imparable de feminismo'". El Periódico de Aragón (ispan). 5 November 2018. 25 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-25.
  16. "Yolanda Besteiro defiende un 8-M que se sienta 'en cada uno de los rincones del planeta', también en los pueblos". Lanza Digital (ispan). 2019-03-09. 26 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-26.
  17. Albalat, Miriam Ruiz Castro / J. G. "Juicio a 'la Manada', segunda parte". elperiodico (ispan). 2018-11-06. 25 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-25.
  18. "Lo que Vox no te cuenta sobre la Ley contra la violencia de género". Cuartopoder (ispan). 2019-01-09. 25 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-25.
  19. ConcienciaCultural. "Nuria Coronado, periodista y activista de género: 'Sin feminismo, no hay democracia'" (ispan). 25 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-25.
  20. "Feminismo Al Poder". Qué Leer (ispan). 2019-03-08. 25 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-25.
  21. "Cinzia Arruzza: "Las mujeres son las que están enfrentando el ascenso de la extrema derecha en todo el mundo"". Infobae (ispan). 9 December 2018. 26 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-26.

Ədəbiyyat

  • Diamond, Diana. "The Fourth Wave of Feminism: Psychoanalytic Perspectives". Studies in Gender and Sexuality. 10 (4). 2009: 213–223. doi:10.1080/15240650903228187. ISSN 1940-9206.
  • Munro, Ealasaid. "Feminism: A Fourth Wave?". Political Insight. 4 (2). 2013: 22–25. doi:10.1111/2041-9066.12021. 2 December 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 November 2015.
  • Retallack, Hanna; Ringrose, Jessica; Lawrence, Emilie. 'Fuck Your Body Image': Teen Girls' Twitter and Instagram Feminism in and Around School // Coffey, Julia; Budgeon, Shelley; Cahill, Helen (redaktorlar ). Learning Bodies: The Body in Youth and Childhood Studies. 2. Singapore: Springer. 2016. 85–103. doi:10.1007/978-981-10-0306-6_6. ISBN .

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Feminizmin dorduncu dalgasi ing Fourth wave feminism texminen 2012 ci ilde baslamis ve qadinlarin guclendirilmesine internet aletlerinden istifadeye ve interseksionalliga diqqet yetiren feminist herekati Bu dalga cinsiyyetle bagli normalara ve cemiyyetde qadinlarin marjinallasdirilmasina qarsi cixaraq daha boyuk gender beraberliyine nail olmaga calisir Dorduncu dalga feminizm esasen cinsi istismar cinsi tecavuz cinsi zorakiliq qadinlarin obyektlesdirilmesi ve is yerinde seksizm movzularina yonelmisdir Internet aktivizmi bu dalganin esas xususiyyetlerinden biridir ve bu problemlerin daha genis yayilmasi ucun istifade olunur Herekat cinsinden asili olmayaraq beraber gelir elde edilmesini teleb edir ve enenevi gender rollarini tenqid ederek onlarin mehdudlasdirici oldugunu bildirir Hemcinin cinsi zorakiliq obyektlesdirilme tecavuz ve gender esasli zorakiliga qarsi cixir Bezi tedqiqatcilar bu herekati post feminizme qarsi bir reaksiya kimi qiymetlendirirler Post feminizm qadinlarla kisiler arasinda artiq beraberliyin elde edildiyini iddia edir Dorduncu dalga feminizm ise ikinci dalga feminizmden bezi ideyalari yeniden gundeme getirmisdir yazir ki bu dalga cinsi istismari zorlamani qadinlara qarsi zorakiligi qeyri beraber maasi qadinlarin mueyyen ve qeyri realist beden tipine uygunlasmaq ucun gorduyu tezyiqleri tenqid edir ve siyaset ve biznesde qadin temsilciliyinin artmasini mudafie edir Tarixi ve terifiBezi feministler iddia edirler ki 1980 ci illerde Marqaret Tetcer ve Ronald Reyqan kimi muhafizekar siyasi fiqurlar feministlerin o vaxta qeder elde etdiyi ugurlara qarsi cixmisdir Bununla yanasi Simali Amerika Latin Amerikasi ve Avropada feministler mueyyen meqsedlerine nail ola bilmisdiler meselen Dovlet terefinden idare olunan qadin haqlari institutlarinin yaradilmasi Feministlerin hokumet islerinde istiraki Avropada ve Latin Amerikasinda ucuncu dalga feminizm 1990 ci illerde basladi Bu dovrde Dodaq boyasi feminizmi ing lipstick feminism ve istehlakci feminizm ing consumerist feminism oz populyarligini itirmeye basladi Feminist aktivistler Amerika akademikleri terefinden ireli surulen queer nezeriyyesini redd etmeye basladilar Dorduncu dalga feminizm ise muxtelif olkelerde media ve internet vasitesile yavas yavas formalasdi Bu herekat esasen orta mekteblerde institutlarda ve universitetlerde feminist dalgalar haqqinda kifayet qeder melumat almamis yeni bir qadin nesli terefinden formalasdi Feminist bilikler qeyri resmi yollarla oyrenildi ve feministlerin virtual akademiyasi yarandi Burada feministler sexsi olan siyasidir prinsipini menimsediler Evvelki dalgalar kimi dorduncu dalga da vahid bir ideologiya qurum ve ya kollektivden ibaret deyildi Esas meqsedi qadinlara qarsi zorakiligin qarsisini almaq onlarin oz yollarini secmekde azad olmalarini temin etmek qadinlara qarsi qarsiliqli destek ve ohdelik hissini guclendirmek idi Ispaniyada herekatin inkisafiIspaniyada dorduncu dalga feminizm Ana Orantes adli qadinin oldurulmesinden sonra genis vuset almisdir 17 dekabr 1997 ci ilde Orantesin heyat yoldasi onu oz evinde yandiraraq oldurdu Buna sebeb Orantesin Canal Sur telekanalinda erinin ona qarsi zorakiligindan aciq sekilde danismasi idi Bu hadise Ispaniyada meiset zorakiligina dair genis muzakirelere yol acdi RTVE Ispaniyanin dovlet telekanali oz siyasetini deyisdi ve gender esasli zorakiliga dair xeberlerin yayimina yeni qaydalar tetbiq etdi Diger televiziya kanallari ve media qurumlarinda da oxsar muzakireler aparildi Meiset zorakiligi ile bagli zarafatlar artiq Ispan televiziyalarinda qebul edilmez hala geldi Ispaniyadaki dorduncu dalga feministleri ilk dovrlerde El Mundo El Pais ve infoLibre kimi qezetlerde calisirdilar Jurnalistler mediadan istifade ederek esasen seksist zorakiliq ve onun mediada tesviri movzusunda muzakireler aparirdilar Sonralar ise diqqetlerini Ispaniyada qadinlarin kisilerle eyni maasi ala bilmemesi ve feminist aktivizmin virtual platformalara dasinmasi meselelerine yoneltdiler Istinadlar Feminism Intersectionality Inclusivity Activism Britannica www britannica com ingilis 2025 01 17 Istifade tarixi 2025 02 10 Grady Constance The waves of feminism and why people keep fighting over them explained Vox ingilis 2018 03 20 Istifade tarixi 2020 06 27 Shiva Negar Kharazmi Zohreh Nosrat The Fourth Wave of Feminism and the Lack of Social Realism in Cyberspace OCLC 1236110330 Diamond Jill Dye Michaelanee LaRose Daphne Bruckman Amy Holdback the role of storytelling online in a social movement organization Research Gate 2013 Istifade tarixi 2023 03 07 Four Waves of Feminism Pacific University ingilis 2015 10 25 Istifade tarixi 2023 05 25 La cuarta ola feminista ha llegado y esto es lo que debes saber Codigo Nuevo ispan 2018 03 05 25 April 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 25 Vega Ugalde Silvia Comentarios al Dossier Nuevas voces feministas en America Latina continuidades rupturas resistencias Iconos Revista de Ciencias Sociales ingilis No 46 2013 103 109 doi 10 17141 iconos 46 2013 58 ISSN 1390 1249 26 April 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 April 2019 Guillo Girard Clara Ines El sentido de ser victima y la victima como sentido tecnologias de enunciacion de la violencia de genero PDF Tezis ispan Universidad Complutense de Madrid 2018 25 April 2019 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 25 April 2019 webdeveloper Estudio sobre la recuperacion integral de las mujeres victimas de violencia de genero en Cantabria Direccion General de Igualdad y Mujer ispan 25 April 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 25 Somos la Cuarta Ola el feminismo estrategico Kamchatka ispan 26 April 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 26 Cuaderno El Entrevista a Beatriz Gimeno El Cuaderno ispan 2018 10 29 26 April 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 26 Que significa que somos la Cuarta Ola feminista Las Gafas Violetas ispan 2019 03 07 26 April 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 26 Urzaiz Begona Gomez Ana de Miguel Considerar que dar las campanadas medio desnuda es un acto feminista es un error garrafal S Moda El Pais ispan 2017 12 21 25 April 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 25 Digital Estrella La cuarta ola del movimiento feminista Estrella Digital ispan 25 April 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 25 Aragon El Periodico de Pepa Bueno Estamos en una cuarta ola imparable de feminismo El Periodico de Aragon ispan 5 November 2018 25 April 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 25 Yolanda Besteiro defiende un 8 M que se sienta en cada uno de los rincones del planeta tambien en los pueblos Lanza Digital ispan 2019 03 09 26 April 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 26 Albalat Miriam Ruiz Castro J G Juicio a la Manada segunda parte elperiodico ispan 2018 11 06 25 April 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 25 Lo que Vox no te cuenta sobre la Ley contra la violencia de genero Cuartopoder ispan 2019 01 09 25 April 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 25 ConcienciaCultural Nuria Coronado periodista y activista de genero Sin feminismo no hay democracia ispan 25 April 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 25 Feminismo Al Poder Que Leer ispan 2019 03 08 25 April 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 25 Cinzia Arruzza Las mujeres son las que estan enfrentando el ascenso de la extrema derecha en todo el mundo Infobae ispan 9 December 2018 26 April 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 26 EdebiyyatDiamond Diana The Fourth Wave of Feminism Psychoanalytic Perspectives Studies in Gender and Sexuality 10 4 2009 213 223 doi 10 1080 15240650903228187 ISSN 1940 9206 Munro Ealasaid Feminism A Fourth Wave Political Insight 4 2 2013 22 25 doi 10 1111 2041 9066 12021 2 December 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 November 2015 Retallack Hanna Ringrose Jessica Lawrence Emilie Fuck Your Body Image Teen Girls Twitter and Instagram Feminism in and Around School Coffey Julia Budgeon Shelley Cahill Helen redaktorlar Learning Bodies The Body in Youth and Childhood Studies 2 Singapore Springer 2016 85 103 doi 10 1007 978 981 10 0306 6 6 ISBN 978 981 10 0306 6

Nəşr tarixi: Fevral 25, 2025, 13:21 pm
Ən çox oxunan
  • Fevral 05, 2025

    Yuri Kox

  • Fevral 05, 2025

    Yuri Brezan

  • Fevral 01, 2025

    Yuno

  • Yanvar 30, 2025

    Yun Sok Yol

  • Yanvar 30, 2025

    Yildirimlia

Gündəlik

  • Samir Abasov

  • Potomak çayı

  • Yaponiya

  • Almaniya

  • 1951

  • Argentina

  • Misir

  • 1992

  • Ermənistan

  • 25 fevral

NiNa.Az - Studiya

  • Vikipediya

Bülletendə Qeydiyyat

E-poçt siyahımıza abunə olmaqla siz həmişə bizdən ən son xəbərləri alacaqsınız.
Əlaqədə olmaq
Bizimlə əlaqə
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Bütün hüquqlar qorunur.
Müəllif hüququ: Dadaş Mammedov
Yuxarı