Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fatma Hüseyn qızı Səttarova (yanvar 1922, Bakı) — Azərbaycanlı uzunömürlü, Müharibə və əmək veteranı. Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədri.
| Fatma Səttarova | |
|---|---|
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | yanvar 1922 (102 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
| Təhsili | |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Qoşun növü | piyada |
| Rütbəsi | əsgər |
| Təltifləri | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyat və fəaliyyəti
Fatma Səttarova 1922-ci ildə Bakıda dünyaya gəlib.
Müharibə illərində
Ailənin tək övladı olsa da, müharibənin başlandığı ilk aylarda 1941-ci ildə 18 yaşında İkinci Dünya Müharibəsində tibb bacısı kimi könüllü surətdə cəbhəyə yollanıb. 1940-cı ildə Bakıda Tibb Texnikumundan yenicə məzun olmuş, 1941-ci ilin yanvarında ailə həyatı qurmuşdu. Beş ay sonra isə İkinci Dünya müharibəsi başlayıb. Texnikumda hərbi kafedra olub. Məktəbi qurtaranda Fatma Səttarovaya diplomla yanaşı, hərbi rütbə və hərbi bilet də veriblər. Cəmi bir neçə aydan sonra onun həyatı tamamilə dəyişir. İyunun 22-də Almaniyanın Sovet İttifaqına hücum etməsi elan olunur. O vaxt Fatma xanım həyat yoldaşı Məhəmmədlə birlikdə hərbi komissarlığa gəlib könüllü cəbhəyə getmək istədiklərini deyiblər. Fatma Səttarova cəbhəyə gedəndə həyat yoldaşı Pyotr Montin adına maşınqayırma zavodunun direktoru idi. Müharibə başlayanda bu zavod profilini dəyişərək hərbi təyinatlı silah-sursat istehsalına keçmişdi. Zavodun işçiləri isə arxa cəbhənin iştirakçıları olub. Ona görə də Məhəmməd Bakıda qalıb, Fatma xanım isə şəfqət bacısı kimi cəbhəyə gedib.
Cəbhədə keçirdiyi günlər barədə danışan Fatma Səttarova deyir ki, müharibənin zülmünü ancaq onu yaşayan bilər:
 | Müharibəyə gedəndə çox gənc idim, lakin orada çoxsaylı ölümlərin şahidi oldum. Bunları xatırlamaq çox çətindir, cəbhə yollarını, ağır xəsarət almış əsgərləri artilleriyanın atəşləri altında döyüş meydanından çıxarmağımızı, hərbi hospitallardakı günləri unutmaq mümkün deyil. O vaxtdan neçə illər keçsə də, müharibəni unutmaq olmaz. O zamanlar hər kəs onun qarşısında doğma Vətəni düşməndən müdafiə etmək vəzifəsi dayandığını bilirdi". |  |
Fatma Səttarova müharibə dövründə 1941–1942-ci illərdə Moskva uğrunda döyüşdə iştirak edib. Müharibə ilə yanaşı, Fatma Səttarova da o vaxt böyümüşdü, təcrübəli tibb bacısı idi. Tibb bacısı kimi borcunu yerinə yetirən Fatma Səttarova cəbhə yollarında çoxlu sayda yaralıların həyatını xilas edib. O vaxt Moskva ətrafında döyüş meydanında onun özünü də yerin altından çıxardıblar. O, səngərdə olarkən tanklar onun üstündən keçib.
O vaxt almanlar Leninqradı mühasirəyə almışdılar. Ordu getdikcə irəliləyirdi. Fatma Səttarova ordu ilə birgə Ladoqa gölü ilə hərəkət edib şəhərə daxil olub. Alman təyyarələri hər tərəfi bombalayıblar. Fatma Səttarova dörd ay yarım mühasirədə olan Leninqraddan o biri sahilə Ladoqa gölü üzərindən salınmış "Həyat yolu" körpüsü ilə ərzaq, dava-dərman daşınması və bərələrin keçirilməsi zamanı döyüşlərdə neçə-neçə insanın həlak olmasının şahidi olub. Bütün bunlara baxmayaraq o, sağ qalıb. O vaxt Leninqradın müdafiəçiləri Neva üzərində qala kimi dayanıblar və faşistlərə təslim olmayıblar, qurbanlar veriblər. Sovet ordusu blokadanı açandan sonra təcrübəli tibb bacısı yaralıları gəmilərlə Ladoqa gölü vasitəsilə Leninqraddan çıxarmağa başlayıb. Onu isə Stalinqrad cəbhəsinə göndəriblər. Fatma Səttarova sovet ordusu ilə birlikdə Berlinə qədər gedib. Macarıstana çatanda orada xəstələnib və 1945-ci ilin fevralında Tibbi Komissiyanın qərarı ilə ordudan tərxis olunub. Yaralılardan ibarət eşelonu müşayiət edərək fevralda Bakıya qayıdıb. Cəmi üç ay sonra mayın 9-da sovet ordusu faşizm üzərində qələbə qazanıb.
Müharibədən sonra
Müharibədən sonra o, yeni həyata başlayıb və səhiyyə sistemində işləməyib. Bakı Dövlət Universitetində İqtisadiyyat fakültəsində təhsil alıb. İkinci Dünya müharibəsi veteranının 4 övlad, 11 nəvə, 25 nəticəsi var. Bütün həyatı boyu işləyib, uzun illər rəhbər vəzifələr tutub. Hazırda ictimai həyatda və müxtəlif tədbirlərdə fəal iştirak edir.
Fatma Səttarova müharibə və əmək veteranı kimi hazırda da Respublika Veteranlar Təşkilatının keçirdiyi tədbirlərdə fəal iştirak etməklə, onun tanıdılmasında əməyini və gənclərin Vətənə, dövlətə sədaqət ruhunda tərbiyəsində biliyini əsirgəmir. Tez-tez cəbhə bölgələrində olub, əsgərlərlə görüşən Fatma Səttarova Azərbaycanı MDB ölkələrində İkinci Dünya müharibəsi ilə bağlı keçirilən tədbirlərdə layiqincə təmsil etmiş, o cümlədən Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı həqiqətlərin beynəlxalq ictimaiyyətə çatdırılmasında fəal rol oynayıb.
Müharibə veteranı Fatma Səttarova ziyalı kimi ölkənin ictimai-siyasi, mədəni həyatında böyük xidmətlər göstərir, gənclərin vətənpərvərlik ruhunda tərbiyəsi işində yaxından və fəal iştirak edir. O, müharibə illərində müxtəlif hospitallarda xidmət edib, həmçinin Leninqradın blokadasında və Moskva ətrafında gedən döyüşlərdə iştirak edib. Fatma Səttarova müharibədən sonra Vətənə qayıdaraq ali təhsil alıb və müxtəlif vəzifələrdə çalışıb. Alman faşizminə qarşı döyüşlərdə şücaətlər göstərən Fatma Səttarova yüksək təhsili, dünyagörüşü ilə fərqlənir. Uzun illər dövlət qurumlarında çalışdığı dövrlərdə o, səmərəli fəaliyyəti ilə bunu dəfələrlə sübuta yetirib. fevral 2021-ci ildə Azərbaycan Respublikası Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranlar Təşkilatınin sədri vəzifəsində Tofiq Ağahüseynovu əvəzlədi.
Mükafatları
Fatma Səttarova, o cümlədən Rusiyada Böyük Qələbənin 75 illiyi münasibətilə keçirilmiş MDB ölkələrindən olan müharibə iştirakçıları olmuş veteran qadınlar martda "Qalxan və qızılgül" Ümumrusiya illik ictimai mükafatının təqdim edilməsi ilə bağlı mərasimə də dəvət edilib. Fatma xanıma Moskvada iki medal — "1941–1945-ci illərin müharibəsində Qələbənin 75 illiyi" və "Vətənin fəxri" medalları ilə təltif olunub.
Respublika Veteranlar Təşkilatında Fatma Səttarovanın anadan olmasının 95 illiyi münasibətilə keçirilmiş tədbirdə Respublika Veteranlar Təşkilatının təsis etdiyi "Veteran Həmrəyliyi" medalı Təşkilatın rəyasət heyətinin qərarı ilə Fatma Səttarovaya təqdim edildi.
2021-ci ilin 9 may tarixində, Fatma Səttarovanın şərəfinə Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin Fəxri Qaravulu düzülmüşdür.
2022-ci ilin 24 yanvar tarixində, Azərbaycan Respublikasının ictimai həyatında uzunmüddətli səmərəli fəaliyyətinə görə Fatma Səttarova "İstiqlal" ordeni ilə təltif edildi.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2024-05-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-05-08.
- "Sovet ordusu ilə Berlinə qədər gedən qəhrəman – Fatma Səttarova" (Azərbaycan dili). ordu.az. 9 may 2020 tarixində .
- . 2020-10-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-13.
- "İkinci Dünya müharibəsi veteranı Fatma Səttarova: Müharibə illərini hər zaman xatırlayıram". azertag.az. 2020-05-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-05-09.
- "Doxsan doqquz yaşında təşkilata sədr seçilən qadın uzunömürlü olmağının sirrini açdı". sputnik.az. 2022-04-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-04-04.
- "Respublika Veteranlar Təşkilatında Fatma xanım Səttarovanın anadan olmasının 95 illiyi tamam olması münasibətilə keçirilmiş tədbir" (Azərbaycan dili). veteran.gov.az. 22 avqust 2019 tarixində .
- "İkinci Dünya müharibəsinin iştirakçısı Fatma Səttarovanın şərəfinə hərbi qarovul düzüldü!". İCTİMAİ TV. 09.05.2021. 2022-06-20 tarixində . İstifadə tarixi: 26.05.2021.
- Azərbaycan Prezidentinin saytı. "F.H.Səttarovanın "İstiqlal" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". www.president.az ( (az.)). 24.01.2022. 2022-01-25 tarixində . İstifadə tarixi: 24.01.2022.
Xarici keçidlər
- 95 yaşını qeyd edən müharibə və əmək veteranı Fatma Səttarova: "Mən xoşbəxt insanam"
- İkinci Dünya müharibəsi veteranı Fatma Səttarova: Müharibə illərini hər zaman xatırlayıram
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fatma Huseyn qizi Settarova yanvar 1922 Baki Azerbaycanli uzunomurlu Muharibe ve emek veterani Muharibe Emek ve Silahli Quvveler Veteranlari Teskilatinin sedri Fatma SettarovaSexsi melumatlarDogum tarixi yanvar 1922 102 yas Dogum yeri Baki Baki qezasi Azerbaycan SSRVetendasligi Azerbaycan SSRITehsili Baki Dovlet UniversitetiHerbi fealiyyetiQosun novu piyadaRutbesi esgerTeltifleri 2022 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyat ve fealiyyetiFatma Settarova 1922 ci ilde Bakida dunyaya gelib Muharibe illerinde Ailenin tek ovladi olsa da muharibenin baslandigi ilk aylarda 1941 ci ilde 18 yasinda Ikinci Dunya Muharibesinde tibb bacisi kimi konullu suretde cebheye yollanib 1940 ci ilde Bakida Tibb Texnikumundan yenice mezun olmus 1941 ci ilin yanvarinda aile heyati qurmusdu Bes ay sonra ise Ikinci Dunya muharibesi baslayib Texnikumda herbi kafedra olub Mektebi qurtaranda Fatma Settarovaya diplomla yanasi herbi rutbe ve herbi bilet de veribler Cemi bir nece aydan sonra onun heyati tamamile deyisir Iyunun 22 de Almaniyanin Sovet Ittifaqina hucum etmesi elan olunur O vaxt Fatma xanim heyat yoldasi Mehemmedle birlikde herbi komissarliga gelib konullu cebheye getmek istediklerini deyibler Fatma Settarova cebheye gedende heyat yoldasi Pyotr Montin adina masinqayirma zavodunun direktoru idi Muharibe baslayanda bu zavod profilini deyiserek herbi teyinatli silah sursat istehsalina kecmisdi Zavodun iscileri ise arxa cebhenin istirakcilari olub Ona gore de Mehemmed Bakida qalib Fatma xanim ise sefqet bacisi kimi cebheye gedib Cebhede kecirdiyi gunler barede danisan Fatma Settarova deyir ki muharibenin zulmunu ancaq onu yasayan biler Muharibeye gedende cox genc idim lakin orada coxsayli olumlerin sahidi oldum Bunlari xatirlamaq cox cetindir cebhe yollarini agir xesaret almis esgerleri artilleriyanin atesleri altinda doyus meydanindan cixarmagimizi herbi hospitallardaki gunleri unutmaq mumkun deyil O vaxtdan nece iller kecse de muharibeni unutmaq olmaz O zamanlar her kes onun qarsisinda dogma Veteni dusmenden mudafie etmek vezifesi dayandigini bilirdi Fatma Settarova muharibe dovrunde 1941 1942 ci illerde Moskva ugrunda doyusde istirak edib Muharibe ile yanasi Fatma Settarova da o vaxt boyumusdu tecrubeli tibb bacisi idi Tibb bacisi kimi borcunu yerine yetiren Fatma Settarova cebhe yollarinda coxlu sayda yaralilarin heyatini xilas edib O vaxt Moskva etrafinda doyus meydaninda onun ozunu de yerin altindan cixardiblar O sengerde olarken tanklar onun ustunden kecib O vaxt almanlar Leninqradi muhasireye almisdilar Ordu getdikce irelileyirdi Fatma Settarova ordu ile birge Ladoqa golu ile hereket edib sehere daxil olub Alman teyyareleri her terefi bombalayiblar Fatma Settarova dord ay yarim muhasirede olan Leninqraddan o biri sahile Ladoqa golu uzerinden salinmis Heyat yolu korpusu ile erzaq dava derman dasinmasi ve berelerin kecirilmesi zamani doyuslerde nece nece insanin helak olmasinin sahidi olub Butun bunlara baxmayaraq o sag qalib O vaxt Leninqradin mudafiecileri Neva uzerinde qala kimi dayaniblar ve fasistlere teslim olmayiblar qurbanlar veribler Sovet ordusu blokadani acandan sonra tecrubeli tibb bacisi yaralilari gemilerle Ladoqa golu vasitesile Leninqraddan cixarmaga baslayib Onu ise Stalinqrad cebhesine gonderibler Fatma Settarova sovet ordusu ile birlikde Berline qeder gedib Macaristana catanda orada xestelenib ve 1945 ci ilin fevralinda Tibbi Komissiyanin qerari ile ordudan terxis olunub Yaralilardan ibaret eselonu musayiet ederek fevralda Bakiya qayidib Cemi uc ay sonra mayin 9 da sovet ordusu fasizm uzerinde qelebe qazanib Muharibeden sonra Muharibeden sonra o yeni heyata baslayib ve sehiyye sisteminde islemeyib Baki Dovlet Universitetinde Iqtisadiyyat fakultesinde tehsil alib Ikinci Dunya muharibesi veteraninin 4 ovlad 11 neve 25 neticesi var Butun heyati boyu isleyib uzun iller rehber vezifeler tutub Hazirda ictimai heyatda ve muxtelif tedbirlerde feal istirak edir Fatma Settarova muharibe ve emek veterani kimi hazirda da Respublika Veteranlar Teskilatinin kecirdiyi tedbirlerde feal istirak etmekle onun tanidilmasinda emeyini ve genclerin Vetene dovlete sedaqet ruhunda terbiyesinde biliyini esirgemir Tez tez cebhe bolgelerinde olub esgerlerle gorusen Fatma Settarova Azerbaycani MDB olkelerinde Ikinci Dunya muharibesi ile bagli kecirilen tedbirlerde layiqince temsil etmis o cumleden Dagliq Qarabag munaqisesi ile bagli heqiqetlerin beynelxalq ictimaiyyete catdirilmasinda feal rol oynayib Muharibe veterani Fatma Settarova ziyali kimi olkenin ictimai siyasi medeni heyatinda boyuk xidmetler gosterir genclerin vetenperverlik ruhunda terbiyesi isinde yaxindan ve feal istirak edir O muharibe illerinde muxtelif hospitallarda xidmet edib hemcinin Leninqradin blokadasinda ve Moskva etrafinda geden doyuslerde istirak edib Fatma Settarova muharibeden sonra Vetene qayidaraq ali tehsil alib ve muxtelif vezifelerde calisib Alman fasizmine qarsi doyuslerde sucaetler gosteren Fatma Settarova yuksek tehsili dunyagorusu ile ferqlenir Uzun iller dovlet qurumlarinda calisdigi dovrlerde o semereli fealiyyeti ile bunu defelerle subuta yetirib fevral 2021 ci ilde Azerbaycan Respublikasi Muharibe Emek ve Silahli Quvveler Veteranlar Teskilatinin sedri vezifesinde Tofiq Agahuseynovu evezledi MukafatlariFatma Settarova o cumleden Rusiyada Boyuk Qelebenin 75 illiyi munasibetile kecirilmis MDB olkelerinden olan muharibe istirakcilari olmus veteran qadinlar martda Qalxan ve qizilgul Umumrusiya illik ictimai mukafatinin teqdim edilmesi ile bagli merasime de devet edilib Fatma xanima Moskvada iki medal 1941 1945 ci illerin muharibesinde Qelebenin 75 illiyi ve Vetenin fexri medallari ile teltif olunub Respublika Veteranlar Teskilatinda Fatma Settarovanin anadan olmasinin 95 illiyi munasibetile kecirilmis tedbirde Respublika Veteranlar Teskilatinin tesis etdiyi Veteran Hemreyliyi medali Teskilatin reyaset heyetinin qerari ile Fatma Settarovaya teqdim edildi 2021 ci ilin 9 may tarixinde Fatma Settarovanin serefine Azerbaycan Respublikasi Silahli Quvvelerinin Fexri Qaravulu duzulmusdur 2022 ci ilin 24 yanvar tarixinde Azerbaycan Respublikasinin ictimai heyatinda uzunmuddetli semereli fealiyyetine gore Fatma Settarova Istiqlal ordeni ile teltif edildi Istinadlar Arxivlenmis suret 2024 05 08 tarixinde Istifade tarixi 2024 05 08 Sovet ordusu ile Berline qeder geden qehreman Fatma Settarova Azerbaycan dili ordu az 9 may 2020 tarixinde 2020 10 13 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 05 13 Ikinci Dunya muharibesi veterani Fatma Settarova Muharibe illerini her zaman xatirlayiram azertag az 2020 05 10 tarixinde Istifade tarixi 2020 05 09 Doxsan doqquz yasinda teskilata sedr secilen qadin uzunomurlu olmaginin sirrini acdi sputnik az 2022 04 04 tarixinde Istifade tarixi 2022 04 04 Respublika Veteranlar Teskilatinda Fatma xanim Settarovanin anadan olmasinin 95 illiyi tamam olmasi munasibetile kecirilmis tedbir Azerbaycan dili veteran gov az 22 avqust 2019 tarixinde Ikinci Dunya muharibesinin istirakcisi Fatma Settarovanin serefine herbi qarovul duzuldu ICTIMAI TV 09 05 2021 2022 06 20 tarixinde Istifade tarixi 26 05 2021 Azerbaycan Prezidentinin sayti F H Settarovanin Istiqlal ordeni ile teltif edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencami www president az az 24 01 2022 2022 01 25 tarixinde Istifade tarixi 24 01 2022 Xarici kecidler95 yasini qeyd eden muharibe ve emek veterani Fatma Settarova Men xosbext insanam Ikinci Dunya muharibesi veterani Fatma Settarova Muharibe illerini her zaman xatirlayiram