Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fatimə binti Musa əl-Kâzım bilinən adıyla Fatimə Məsumə (Ərəbcə: فاطمة المعصومة, Farsca: فاطمه معصومه), Musa əl-Kazım və Nəcmə Xatunun qızı. Türbəsi İranın Qum şəhərindəki Fatimə-i Məsumə Türbəsidir.
| Fatimə binti Musa əl-Kazım | |
|---|---|
| ərəb. فاطمة بنت موسى الكاظم | |
 | |
| Doğum tarixi | 21 mart 790 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 4 noyabr 816 (26 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Dəfn yeri | |
| Atası | İmam Kazım |
| Fəaliyyəti | ilahiyyatçı |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Fatiməi Məsumə On iki imamdan VII imam olan Musa əl-Kazımın qızı və VIII imam olan Əli ər-Rzanın bacısıdır. Qədim mənbələrdə doğum tarixi haqqında dəqiq bir məlumat yoxdur, lakin bəzi mənbələrdə doğum tarixinin hicrətin 173-cü ilində Zilqədə ayının ilk günündə Mədinədə olduğu bildirilmişdir.
Məsumənin adı Fatimədir. Bir neçə ləqəbə malikdir: Tahirə, Həmidə, Barre, Rəşidə, Təqiyə, Nəqiyə, Raziyə, Mərziyyə, Seyyidə, Uhtu Rza, Məsumə, Əhli-beyt Kəriməsi, Sitti, Fatimeyi-Kubra.
Fatiməyi Məsumə qardaşını görmək üçün hicrətin 201-ci ilində Mədinədən İrana gəldi. Məşhəd şəhərinə gedərkən İranın Savə şəhərinə çatanda xəstələndi. Qum şəhərinə çatdıqdan 17 gün sonra 28 yaşında vəfat etmişdir.
Vəfat tarixi haqqında dəqiq bir məlumat yoxdur, ancaq yeni mənbələrə görə, hicrətin 201-ci ilində Rəbiülaxır ayının 10 və ya 12-də vəfat etmişdir.
Fatiməyi Məsumənin məzarının ziyarətinin fəzilətli olduğu barədə Məsum İmamlardan bəzi hədislər nəql olunmuşdur. Cəfər Sadiqdən rəvayət olunan bir hədis belədir: "Allahın bir hərəmi var və o yer Məkkədir. Rəsulullahın bir hərəmi var və o yer Mədinədir. Möminlərin əmirinin bir hərəmi var və o yer Kufədir və biz Əhli-beytində bir hərəmi var və o yer Qumdur."
Həzrət Məsumənin (ə) həyatına qısa bir baxış
201-ci hicri-qəməri ilində yəni imam Rzanın (ə) Mərvə sürgün edildiyindən bir il sonra Həzrət Fatimeyi-Məsumə (ə) öz qardaşları ilə birlikdə imamı və qardaşı imam Rizanı (ə) görmək və beyətini təzələmək üçün yola düşdü. Savə şəhərinə çatanda bir dəstə Əhli-beyt düşməni və Abbasi hökumətinin məmurları xanımın tərəfdarlarına hücum etdilər.
O Həzrətin karvanından 23 nəfər şəhid oldu. Tədqiqatçı alim Cəfər Mürtəza Amilinin nəzərinə əsasən həzrət Məsumə (ə) da bir əhli-beyt düşməninin əli ilə zəhərləndi. Ətrafdakıların şəhadəti, xanımın özünün zəhərlənməsi Quma dönməsinə səbəb oldu (ümumiyyətlə Abbasi hakimiyyəti imamı görməyə gedən bütün karvanları təzyiqə məruz qoyurdu.
Əvvəldə qeyd etdiyimiz kimi Qum əhli-beyt tərəfdarlarının pənahgahı idi və xanım da oraya getməyi məsləhət gördü). Xanım buyurdu: "Məni Qum şəhərinə aparın, çünki atamın belə buyurduğunu eşitdim: Qum şəhəri bizim tərəfdarlarımızın mərkəzidir."
Beləliklə, karvan Quma tərəf hərəkət etdi. Qum şəhərinin böyükləri xanımın Quma gəlməsini eşitdikdə şad oldular və o Həzrətin görüşünə çıxdılar.
Əşəri sülaləsinin böyüyü Musa ibn əl-Xəzrəc o alicənab qadının dəvəsinin yüyənindən tutub aparmağa başladı. Xanım camaatın gurultulu şad səs-küyü hərə daxil oldu və Musa ibn əl-Xəzrəcin evində onun üçün ayrılmış mənzilə yerləşdi.
Xanım on yeddi gün vilayət və imamət şəhəri olan Qumda ibadətə və itaətə, Allah-Təala ilə minacata məşğul oldu. O Həzrət bərəkətli ömrünün son günlərini də böyük Yaradanın hüzurunda ibadətlə keçirtdi.
Lakin Fatimə (ə) nəslindən olan belə fəzilətli bir xanımın şəhərə gəlməsindən sevinən ürəklər tezliklə qəm-qüssəyə qərq oldu və müqəddəs xanımın vəfatı əhli-beyt aşiqlərini hüznə, əzaya və matəmə qərq etdi.
Xanımın belə tez və qəfil ölümü əvvəlcə qeyd etdiyimiz kimi Savə şəhərində bir düşmən qadının vasitəsi ilə zəhərlənməsi və təzyiqdən yaranmış narahatlıq nəticəsində idi və bu qəbul edilə biləcək səbəbdir. O Həzrət bir baxışdan həzrət Zeynəbə (ə) bənzəyirdi.
Çünki Yəzid imam Hüseyni (ə) mənfi çöhrə kimi tanıtmaq istədikdə Həzrət Zeynəb (ə) öz əsirliyi, nitqi və Yəzidin nöqsanlarını söyləməklə onu ifşa etdi və həqiqəti xalqa çatdırdı.
Həzrət Məsumə də (ə) ona bənzər bir iş gördü. Çünki Məmun imam Rzanı (ə) zorla Xorasana aparmış, lakin xalqın gözündə imama çox ehtiram göstərdiyini nümayiş etdirmişdi.
Həzrət Məsumə (ə) öz gəlişi ilə Məmunun imamı zorla apardığını ifşa etdi. Xanım vəfat etdi. Ona qüsl verib, kəfənə bürüdülər, lakin dəfn etmək istədikdə gördülər ki, xanımı dəfn etmək üçün ona məhrəm olan kimsə yoxdur.
Çox götür-qoydan sonra Qadir adlı təqvalı və pak bir qocanı bu iş üçün məsləhət gördülər. Lakin nə Qadir, nə də başqa mömin və saleh müsəlmanlar bu əzəmətli xanımı dəfn etməyə layiq deyildilər.
Çünki əhli-beytin (ə) Məsuməsini məsum imam dəfn etməli idi. Camaat həmin saleh qocanın gəlməsini gözləyirdi ki, birdən qumsallıqdan iki süvarinin onlara tərəf gəldiyini gördülər.
Cənazəyə çatanda atdan düşüb, cənazəyə namaz qıldılar və Rəsulallahın (s) reyhanəsinin pak cismini əvvəlcədən hazırlanmış sərdabədə dəfn etdilər.
Sonra isə heç kimlə bir kəlmə də kəsmədən atlarına minib getdilər və onları heç kəs tanımadı. Ayətullah Fazil Lənkəraninin fikrincə o iki nəfərin məsum imam olmaları heç də zəif fikrə oxşamır.
Dəfndən sonra Musa ibn əl-Xəzrəc qəbrin üzərində həsirdən bir kölgəlik düzəltdi. O kölgəlik imam Cavadın (ə) qızı həzrət Zeynəb (ə) qəbrin üzərində kərpicdən bir türbə düzəldənə qədər dururdu.
Beləliklə də, o böyük islam banisinin pak türbəsi əhli-beyt aşiqlərinin qəlbinin qibləsinə çevrildi və vilayət vurğunlarının şəfa evinə döndü. (Əlbəttə o xanımın Quma gəlməsini bir az fərqli şəkildə də nəql etmişlər. Belə ki, Qum böyükləri xanımın Xorasana yola düşdüyünü eşidib Savəyə getdilər ki, xanımı Quma dəvət etsinlər. Hadisənin sonrası eynidir.)
Həzrət Məsumənin fəzilətləri
Həzrəti Məsumənin (ə) fəzilətləri çoxdur. Lakin biz onların bəzisinə işarə edirik. Biz xanımın Quma gəlmə tarixini oxuyanda görürük ki, on yeddi günlük qaldığı yerdə dərhal özü üçün bir ibadətgah düzəldir və öz Yaradanı ilə minacata başlayır.
Bu xanımın ibadətə nə qədər aşiq olduğunu və Allah-Təala ilə söhbətə və rabitəyə nə qədər əhəmiyyət verdiyini göstərir. Bundan əlavə xanım ravi və mühəddisə (hədis nəql edən) olmuş və bir çox mühüm hədislər o həzrətin vasitəsi ilə gəlib çatmışdır.
Qazi Nurullah Şüştəri yazır: "İmam Cəfər Sadiq (ə) buyurub: "Agah olun. Allahın bir hərəmi vardır və o Məkkədir. Peyğəmbərin bir hərəmi vardır və o Mədinədir.
Əmir əl-mömininin bir hərəmi vardır və o Kufədir. Agah olun ki, mənim və mənim övladlarımın hərəmi Qumdur. Bilin ki, Qum kiçik Kufədir. Agah olun. Behiştin səkkiz qapısı var və onun üçü Quma açılır." Sonra imam buyurdu:
تقبض فيها امرأة من ولدي و اسمها فاطمة بنت موسي تدخل بشفاعتها شيعتي الجنة باجمعهم
"Qumda mənim övladlarımdan Fatimə Musa (ə) qızı adlı bir xanım dünyadan köçəcək və onun şəfaətinin bərəkətindən mənim şiələrim hamılıqla behiştə daxil olacaqlar." (Məcalisül-möminin, c.1, səh.83,)
Xanımın əzəməti barədə təkcə bu kifayətdir ki, imam Riza (ə) xanımı "Məsumə" adlandırmışdır:
من زار المعصومه بقم كمن زارني
Bundan əlavə imam Riza (ə) özü o xanımın ziyarətini Sədə öyrətmiş və ona xanımı ziyarət edərkən "ey Fatimə, Allahın yanında mənə şəfaət elə" - cümləsini deməyi əmr etmişdir. Bu isə xanımın şəfaətçi olduğunu sübut edir. (Biharul-ənvar, c.102, səh.265-266)
Həzrət Məsumə (ə) Həzrət Zeynəbə (ə) bir neçə cəhətdən bənzəyir.
1. Hər iki xanım məsum imamın qızıdır. Zeynəb (ə) Əmir əl-möminin Əlinin (ə), Məsumə (ə) isə Musa ibn Cəfərin (ə) qızıdır.
2. Hər iki xanım məsum imamın bacısıdır. Biri Həsən (ə) və Hüseynin (ə), digəri isə imam Rizanın (ə) bacısıdır.
3. Hər iki xanım məsum imamın bibisidir. Biri imam Zeyn əl-abidinin (ə), digəri isə imam Cəvadın (ə) bibisidir.
4. Hər iki xanım Allahın höccəti və məsum imam tərəfindən təsirlənmişdir.
5. Hər iki xanım üç məsum imamın hörmətinə layiq görülmüşdür. Həzrət Zeynəb (ə) atası həzrət Əli (ə), qardaşı imam Hüseyn (ə) və qardaşı oğlu imam Zeyn əl-abidin (ə) tərəfindən, həzrət Məsumə isə babası imam Sadiq (ə), qardaşı imam Riza (ə) və qardaşı oğlu imam Cəvad (ə) tərəfindən möhtərəm sayılmışdır.
6. Hər iki xanım öz qardaşını çox sevirdi, Həzrət Zeynəb (ə) imam Hüseyni (ə), Həzrət Məsumə (ə) isə imam Rizanı (ə).
7. Hər iki xanım qardaşa olan məhəbbətin şiddətindən öz evlərini, yaşayışlarını, vətənlərini tərk edərək səfər əziyyətinə qatlaşdılar.
Həzrət Zeynəb (ə) Mədinədən İraqa, sonra isə Şama getdi. Həzrət Məsumə (ə) isə Mədinədən İrana, axırda isə Quma gedərək orada dəfn olundu.
8. Hər iki xanımın vətəni Mədinə olduğu halda qürbətdə dəfn olunublar. Həzrət Zeynəb (ə) Şam və ya Misirdə, həzrət Məsumə (ə) isə İranda.
9. Hər iki xanımın qəbri müsəlmanların ümumi ziyarətgahına çevrilib.
10. Hər iki xanımın iki ziyarət yeri vardır. Həzrət Zeynəbin (ə) həm Misirdə, həm də Şamda, həzrət Məsumənin (ə) isə həm Sittiyyə mədrəsəsində, yaşadığı və ibadət etdiyi Beytun-Nurda, həm də hərəmində ziyarət yeri vardır.
Həzrət Məsumənin kəramətləri
1. Xanımın hərəminin qapısının açarını saxlayan, hərəmin xidmətçilərindən, Qum alimlərindən biri və imam Həsən Əsgəri (ə) məscidinin imam-camaatının mükəbbiri olan bir şəxs deyirdi: "Soyuq qış gecələrinin birində yuxuda gördüm ki, Həzrət Məsumə (ə) mənə buyurdu: "Qalx minarələrdə çıraq yandır!"
Mən yuxudan oyandım, amma yuxuma fikir vermədim. Yatdım və yenə həmin yuxu təkrar olundu. Mən yenə fikir vermədim. Üçüncü dəfə yenə həmin yuxunu gördüm və mənə buyurdu: "Sənə demirəmmi, qalx minarədə çıraq yandır?" Mən bu dəfə qalxdım və səbəbini bilmədiyim halda minarələrdə çıraq yandırdım və qayıdıb yatdım.
Səhər oyanıb hərəmin qapılarını açdım. Günəş çıxandan sonra dostlarımla divar dibində oturub qış günəşinin altında söhbət etməyə başladıq. Birdən diqqətimi bir-biri ilə danışan bir neçə zəvvarın söhbəti cəlb etdi.
Gördüm ki, bir-birlərinə deyirlər: "Bu xanımın möcüzəsini gördünüz? Əgər dünən o qarlı və soyuq havada bu xanımın hərəminin işıqları yanmasaydı heç cür yolu tapa bilməyib çöldə qırılardıq!"
2. Məşhəd şəhərindən Əmir Muhəmməd Kuhi nəql edir: "Üç il idi ki, iflic olmuşdum və yeriyə bilmədiyim üçün əlil arabasında hərəkət edirdim. Dəfələrlə Məşhəd və Tehranın peşəkar həkimlərinə müraciət etsəm də, çarə tapmırdım.
Dua məclislərində iştirak edib imam Rizadan (ə) şəfa istəsəm də, xeyri olmurdu. Nəhayət, bir dəfə ailəm ilə birgə hərəmə getdik və mən yana-yana dedim: "Ağa! Axı siz qeyri-müsəlmanları məhrum etmirsiniz.
Bəs mən ki, sizi sevənlərdənəm, niyə mənə baxmırsınız? Ağa, ya mənə cavab verin, ya da Quma gedib bacınıza şikayət edəcək və onu vasitəçi edəcəyəm."
Sonra həzrət Məsuməyə (ə) xitabən dedim: "Mən sizin qardaşınızın qonşusuyam. Ailəm böyükdür. Bacardığım qədər düz olmuşam və ömrümdə xəyanət etməmişəm. Niyə mənə şəfa vermir?"
Bundan sonra məni yuxu tutdu. Yuxuda gördüm bir xanım mənə buyurdu: "Gərək Quma gələsiniz ki, mən sizə şəfa verəm." Mən dedim: "İndi ki, bizim evə gəlmisiniz, elə buradaca şəfa verin, mənim Quma gəlməyə pulum yoxdur." O xanım buyurdu: "Siz gərək Quma gələsiniz."
Mən oyanıb yuxumu ailəm üçün danışdım. Bir az sükutdan sonra oğlum dedi: "Ata, biz nəyimiz vardırsa, sənin müalicənə xərcləmişik, amma mən evdəki su şüşəsinin qutularını satıb bir az pul yığmışam. Götürün bu pulu, gedin Quma. Ümidvaram şəfa tapasınız."
Mən Quma yola düşdüm. Quma çatdım, dəstəmaz alıb hərəmə getdim. İki nəfərdən qoluma girib, məni zirehin yanına aparmalarını xahiş etdim. Yorğun idim, odur ki, bir az dua edib yatdım.
Yuxuda gördüm ki, bir xanım mənə deyir: "Oğlum, xoş gəlmisən, daha şəfa tapdın, qalx, səndə heç xəstəlik yoxdur." Mən dedim: "Mən xəstəyəm və hərəkət edə bilmirəm!" O xanım mənə çay dolu bir piyalə verdi və buyurdu: "İç!" Mən çayı içdim. Birdən yuxudan oyanıb gördüm ki, ayaq üstə dura bilirəm. Qalxıb, müqəddəs zirehi öpməyə başladım."
Həzrət Məsumədən hədislər
1. İmam Rizanın (ə) qızı Fatimə (ə) imam Musanın (ə) qızları Fatimə, Zeynəb və Umm-Gülsümdən (ə), onlar imam Sadiqin qızı Fatimədən (ə), o, imam Baqirin qızı Fatimədən (ə), o, imam Səccadın (ə) qızı Fatimədən (ə), o, imam Hüseynin (ə) qızları Fatimə və Səkinədən (ə), onlar Fatimeyi-Zəhranın (ə) qızı Umm-Gülsümdən (ə) və o da Fatimeyi Zəhradan (ə) belə nəql edir ki, həzrət Fatimə (ə) üzünü camaata tutub buyurdu: "Rəsulallahın (s) Qədir-Xum günü "Kimin mən mövlasıyamsa (rəhbəriyəmsə), Əli də (məndən sonra) onun mövlasıdır (rəhbəridir)" dediyini unutdunuzmu? Unutdunuzmu ki, Peyğəmbər buyurdu: "Ya Əli, sənin mənə nisbətin (bağlılığın) Harunun Musaya nisbəti kimidir."" (əl-Qədr, c.1, səh196)
2. Həzrət Fatimeyi Məsumə (ə) imam Sadiqin (ə) qızı Fatimədən, o imam Baqirin (ə) qızı Fatimədən, o, imam Səccadın (ə) qızı Fatimədən, o, imam Hüseynin (ə) qızı Fatimədən, o, Əmir əl-mömininin (ə) qızı Zeynəbdən və o da Fatimeyi-Zəhradan (ə) nəql edir: "Rəsulallah (ə) buyurdu: "Bilin, hər kəs Ali-Muhəmmədin (s) məhəbbəti ilə ölsə, şəhid olmuşdur."" (Əl-lulu-ul əs-səminə, səh217)
İstinadlar
- Deutsche Nationalbibliothek Record #119418282 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- "Hz. Fatıma Masume'nin Vefatı Münasebetiyle". 2018-07-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-02-25.
- "Hz. Mâsume'nin Ölüm Tarihi". 2020-02-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-02-25.
- "چرا دختر موسی بن جعفر(ع) معصومه(س) نام گرفت؟/ ورود حضرت معصومه (س) به قم". 2017-08-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-02-25.
- "Hz. Masume'nin (s.a) Kısaca Hayatı". 2018-07-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-02-25.
- . 2018-07-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-25.
- "10- Hz. Mâsume'nin Mezarını Ziyaret Etmenin Sevabı". 2020-02-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-02-25.
- "Arxivlənmiş surət". 2020-02-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-02-25.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fatime binti Musa el Kazim bilinen adiyla Fatime Mesume Erebce فاطمة المعصومة Farsca فاطمه معصومه Musa el Kazim ve Necme Xatunun qizi Turbesi Iranin Qum seherindeki Fatime i Mesume Turbesidir Fatime binti Musa el Kazimereb فاطمة بنت موسى الكاظم Dogum tarixi 21 mart 790Dogum yeri Medine Abbasiler xilafetiVefat tarixi 4 noyabr 816 26 yasinda Vefat yeri Qum Merkez bexsi d Qum sehristani Qum ostani IranDefn yeri Fatime i Mesume TurbesiAtasi Imam KazimFealiyyeti ilahiyyatci Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiFatimei Mesume On iki imamdan VII imam olan Musa el Kazimin qizi ve VIII imam olan Eli er Rzanin bacisidir Qedim menbelerde dogum tarixi haqqinda deqiq bir melumat yoxdur lakin bezi menbelerde dogum tarixinin hicretin 173 cu ilinde Zilqede ayinin ilk gununde Medinede oldugu bildirilmisdir Mesumenin adi Fatimedir Bir nece leqebe malikdir Tahire Hemide Barre Reside Teqiye Neqiye Raziye Merziyye Seyyide Uhtu Rza Mesume Ehli beyt Kerimesi Sitti Fatimeyi Kubra Fatimeyi Mesume qardasini gormek ucun hicretin 201 ci ilinde Medineden Irana geldi Meshed seherine gederken Iranin Save seherine catanda xestelendi Qum seherine catdiqdan 17 gun sonra 28 yasinda vefat etmisdir Fatimeyi Mesumenin TurbesiFatime i Mesume turbesi 1955 Vefat tarixi haqqinda deqiq bir melumat yoxdur ancaq yeni menbelere gore hicretin 201 ci ilinde Rebiulaxir ayinin 10 ve ya 12 de vefat etmisdir Fatimeyi Mesumenin mezarinin ziyaretinin feziletli oldugu barede Mesum Imamlardan bezi hedisler neql olunmusdur Cefer Sadiqden revayet olunan bir hedis beledir Allahin bir heremi var ve o yer Mekkedir Resulullahin bir heremi var ve o yer Medinedir Mominlerin emirinin bir heremi var ve o yer Kufedir ve biz Ehli beytinde bir heremi var ve o yer Qumdur Hezret Mesumenin e heyatina qisa bir baxis201 ci hicri qemeri ilinde yeni imam Rzanin e Merve surgun edildiyinden bir il sonra Hezret Fatimeyi Mesume e oz qardaslari ile birlikde imami ve qardasi imam Rizani e gormek ve beyetini tezelemek ucun yola dusdu Save seherine catanda bir deste Ehli beyt dusmeni ve Abbasi hokumetinin memurlari xanimin terefdarlarina hucum etdiler O Hezretin karvanindan 23 nefer sehid oldu Tedqiqatci alim Cefer Murteza Amilinin nezerine esasen hezret Mesume e da bir ehli beyt dusmeninin eli ile zeherlendi Etrafdakilarin sehadeti xanimin ozunun zeherlenmesi Quma donmesine sebeb oldu umumiyyetle Abbasi hakimiyyeti imami gormeye geden butun karvanlari tezyiqe meruz qoyurdu Evvelde qeyd etdiyimiz kimi Qum ehli beyt terefdarlarinin penahgahi idi ve xanim da oraya getmeyi meslehet gordu Xanim buyurdu Meni Qum seherine aparin cunki atamin bele buyurdugunu esitdim Qum seheri bizim terefdarlarimizin merkezidir Belelikle karvan Quma teref hereket etdi Qum seherinin boyukleri xanimin Quma gelmesini esitdikde sad oldular ve o Hezretin gorusune cixdilar Eseri sulalesinin boyuyu Musa ibn el Xezrec o alicenab qadinin devesinin yuyeninden tutub aparmaga basladi Xanim camaatin gurultulu sad ses kuyu here daxil oldu ve Musa ibn el Xezrecin evinde onun ucun ayrilmis menzile yerlesdi Xanim on yeddi gun vilayet ve imamet seheri olan Qumda ibadete ve itaete Allah Teala ile minacata mesgul oldu O Hezret bereketli omrunun son gunlerini de boyuk Yaradanin huzurunda ibadetle kecirtdi Lakin Fatime e neslinden olan bele feziletli bir xanimin sehere gelmesinden sevinen urekler tezlikle qem qusseye qerq oldu ve muqeddes xanimin vefati ehli beyt asiqlerini huzne ezaya ve mateme qerq etdi Xanimin bele tez ve qefil olumu evvelce qeyd etdiyimiz kimi Save seherinde bir dusmen qadinin vasitesi ile zeherlenmesi ve tezyiqden yaranmis narahatliq neticesinde idi ve bu qebul edile bilecek sebebdir O Hezret bir baxisdan hezret Zeynebe e benzeyirdi Cunki Yezid imam Huseyni e menfi cohre kimi tanitmaq istedikde Hezret Zeyneb e oz esirliyi nitqi ve Yezidin noqsanlarini soylemekle onu ifsa etdi ve heqiqeti xalqa catdirdi Hezret Mesume de e ona benzer bir is gordu Cunki Memun imam Rzani e zorla Xorasana aparmis lakin xalqin gozunde imama cox ehtiram gosterdiyini numayis etdirmisdi Hezret Mesume e oz gelisi ile Memunun imami zorla apardigini ifsa etdi Xanim vefat etdi Ona qusl verib kefene buruduler lakin defn etmek istedikde gorduler ki xanimi defn etmek ucun ona mehrem olan kimse yoxdur Cox gotur qoydan sonra Qadir adli teqvali ve pak bir qocani bu is ucun meslehet gorduler Lakin ne Qadir ne de basqa momin ve saleh muselmanlar bu ezemetli xanimi defn etmeye layiq deyildiler Cunki ehli beytin e Mesumesini mesum imam defn etmeli idi Camaat hemin saleh qocanin gelmesini gozleyirdi ki birden qumsalliqdan iki suvarinin onlara teref geldiyini gorduler Cenazeye catanda atdan dusub cenazeye namaz qildilar ve Resulallahin s reyhanesinin pak cismini evvelceden hazirlanmis serdabede defn etdiler Sonra ise hec kimle bir kelme de kesmeden atlarina minib getdiler ve onlari hec kes tanimadi Ayetullah Fazil Lenkeraninin fikrince o iki neferin mesum imam olmalari hec de zeif fikre oxsamir Defnden sonra Musa ibn el Xezrec qebrin uzerinde hesirden bir kolgelik duzeltdi O kolgelik imam Cavadin e qizi hezret Zeyneb e qebrin uzerinde kerpicden bir turbe duzeldene qeder dururdu Belelikle de o boyuk islam banisinin pak turbesi ehli beyt asiqlerinin qelbinin qiblesine cevrildi ve vilayet vurgunlarinin sefa evine dondu Elbette o xanimin Quma gelmesini bir az ferqli sekilde de neql etmisler Bele ki Qum boyukleri xanimin Xorasana yola dusduyunu esidib Saveye getdiler ki xanimi Quma devet etsinler Hadisenin sonrasi eynidir Hezret Mesumenin feziletleriHezreti Mesumenin e feziletleri coxdur Lakin biz onlarin bezisine isare edirik Biz xanimin Quma gelme tarixini oxuyanda goruruk ki on yeddi gunluk qaldigi yerde derhal ozu ucun bir ibadetgah duzeldir ve oz Yaradani ile minacata baslayir Bu xanimin ibadete ne qeder asiq oldugunu ve Allah Teala ile sohbete ve rabiteye ne qeder ehemiyyet verdiyini gosterir Bundan elave xanim ravi ve muheddise hedis neql eden olmus ve bir cox muhum hedisler o hezretin vasitesi ile gelib catmisdir Qazi Nurullah Susteri yazir Imam Cefer Sadiq e buyurub Agah olun Allahin bir heremi vardir ve o Mekkedir Peygemberin bir heremi vardir ve o Medinedir Emir el momininin bir heremi vardir ve o Kufedir Agah olun ki menim ve menim ovladlarimin heremi Qumdur Bilin ki Qum kicik Kufedir Agah olun Behistin sekkiz qapisi var ve onun ucu Quma acilir Sonra imam buyurdu تقبض فيها امرأة من ولدي و اسمها فاطمة بنت موسي تدخل بشفاعتها شيعتي الجنة باجمعهم Qumda menim ovladlarimdan Fatime Musa e qizi adli bir xanim dunyadan kocecek ve onun sefaetinin bereketinden menim sielerim hamiliqla behiste daxil olacaqlar Mecalisul mominin c 1 seh 83 Xanimin ezemeti barede tekce bu kifayetdir ki imam Riza e xanimi Mesume adlandirmisdir من زار المعصومه بقم كمن زارني Bundan elave imam Riza e ozu o xanimin ziyaretini Sede oyretmis ve ona xanimi ziyaret ederken ey Fatime Allahin yaninda mene sefaet ele cumlesini demeyi emr etmisdir Bu ise xanimin sefaetci oldugunu subut edir Biharul envar c 102 seh 265 266 Hezret Mesume e Hezret Zeynebe e bir nece cehetden benzeyir 1 Her iki xanim mesum imamin qizidir Zeyneb e Emir el mominin Elinin e Mesume e ise Musa ibn Ceferin e qizidir 2 Her iki xanim mesum imamin bacisidir Biri Hesen e ve Huseynin e digeri ise imam Rizanin e bacisidir 3 Her iki xanim mesum imamin bibisidir Biri imam Zeyn el abidinin e digeri ise imam Cevadin e bibisidir 4 Her iki xanim Allahin hocceti ve mesum imam terefinden tesirlenmisdir 5 Her iki xanim uc mesum imamin hormetine layiq gorulmusdur Hezret Zeyneb e atasi hezret Eli e qardasi imam Huseyn e ve qardasi oglu imam Zeyn el abidin e terefinden hezret Mesume ise babasi imam Sadiq e qardasi imam Riza e ve qardasi oglu imam Cevad e terefinden mohterem sayilmisdir 6 Her iki xanim oz qardasini cox sevirdi Hezret Zeyneb e imam Huseyni e Hezret Mesume e ise imam Rizani e 7 Her iki xanim qardasa olan mehebbetin siddetinden oz evlerini yasayislarini vetenlerini terk ederek sefer eziyyetine qatlasdilar Hezret Zeyneb e Medineden Iraqa sonra ise Sama getdi Hezret Mesume e ise Medineden Irana axirda ise Quma gederek orada defn olundu 8 Her iki xanimin veteni Medine oldugu halda qurbetde defn olunublar Hezret Zeyneb e Sam ve ya Misirde hezret Mesume e ise Iranda 9 Her iki xanimin qebri muselmanlarin umumi ziyaretgahina cevrilib 10 Her iki xanimin iki ziyaret yeri vardir Hezret Zeynebin e hem Misirde hem de Samda hezret Mesumenin e ise hem Sittiyye medresesinde yasadigi ve ibadet etdiyi Beytun Nurda hem de hereminde ziyaret yeri vardir Hezret Mesumenin kerametleri1 Xanimin hereminin qapisinin acarini saxlayan heremin xidmetcilerinden Qum alimlerinden biri ve imam Hesen Esgeri e mescidinin imam camaatinin mukebbiri olan bir sexs deyirdi Soyuq qis gecelerinin birinde yuxuda gordum ki Hezret Mesume e mene buyurdu Qalx minarelerde ciraq yandir Men yuxudan oyandim amma yuxuma fikir vermedim Yatdim ve yene hemin yuxu tekrar olundu Men yene fikir vermedim Ucuncu defe yene hemin yuxunu gordum ve mene buyurdu Sene demiremmi qalx minarede ciraq yandir Men bu defe qalxdim ve sebebini bilmediyim halda minarelerde ciraq yandirdim ve qayidib yatdim Seher oyanib heremin qapilarini acdim Gunes cixandan sonra dostlarimla divar dibinde oturub qis gunesinin altinda sohbet etmeye basladiq Birden diqqetimi bir biri ile danisan bir nece zevvarin sohbeti celb etdi Gordum ki bir birlerine deyirler Bu xanimin mocuzesini gordunuz Eger dunen o qarli ve soyuq havada bu xanimin hereminin isiqlari yanmasaydi hec cur yolu tapa bilmeyib colde qirilardiq 2 Meshed seherinden Emir Muhemmed Kuhi neql edir Uc il idi ki iflic olmusdum ve yeriye bilmediyim ucun elil arabasinda hereket edirdim Defelerle Meshed ve Tehranin pesekar hekimlerine muraciet etsem de care tapmirdim Dua meclislerinde istirak edib imam Rizadan e sefa istesem de xeyri olmurdu Nehayet bir defe ailem ile birge hereme getdik ve men yana yana dedim Aga Axi siz qeyri muselmanlari mehrum etmirsiniz Bes men ki sizi sevenlerdenem niye mene baxmirsiniz Aga ya mene cavab verin ya da Quma gedib baciniza sikayet edecek ve onu vasiteci edeceyem Sonra hezret Mesumeye e xitaben dedim Men sizin qardasinizin qonsusuyam Ailem boyukdur Bacardigim qeder duz olmusam ve omrumde xeyanet etmemisem Niye mene sefa vermir Bundan sonra meni yuxu tutdu Yuxuda gordum bir xanim mene buyurdu Gerek Quma gelesiniz ki men size sefa verem Men dedim Indi ki bizim eve gelmisiniz ele buradaca sefa verin menim Quma gelmeye pulum yoxdur O xanim buyurdu Siz gerek Quma gelesiniz Men oyanib yuxumu ailem ucun danisdim Bir az sukutdan sonra oglum dedi Ata biz neyimiz vardirsa senin mualicene xerclemisik amma men evdeki su susesinin qutularini satib bir az pul yigmisam Goturun bu pulu gedin Quma Umidvaram sefa tapasiniz Men Quma yola dusdum Quma catdim destemaz alib hereme getdim Iki neferden qoluma girib meni zirehin yanina aparmalarini xahis etdim Yorgun idim odur ki bir az dua edib yatdim Yuxuda gordum ki bir xanim mene deyir Oglum xos gelmisen daha sefa tapdin qalx sende hec xestelik yoxdur Men dedim Men xesteyem ve hereket ede bilmirem O xanim mene cay dolu bir piyale verdi ve buyurdu Ic Men cayi icdim Birden yuxudan oyanib gordum ki ayaq uste dura bilirem Qalxib muqeddes zirehi opmeye basladim Hezret Mesumeden hedisler1 Imam Rizanin e qizi Fatime e imam Musanin e qizlari Fatime Zeyneb ve Umm Gulsumden e onlar imam Sadiqin qizi Fatimeden e o imam Baqirin qizi Fatimeden e o imam Seccadin e qizi Fatimeden e o imam Huseynin e qizlari Fatime ve Sekineden e onlar Fatimeyi Zehranin e qizi Umm Gulsumden e ve o da Fatimeyi Zehradan e bele neql edir ki hezret Fatime e uzunu camaata tutub buyurdu Resulallahin s Qedir Xum gunu Kimin men movlasiyamsa rehberiyemse Eli de menden sonra onun movlasidir rehberidir dediyini unutdunuzmu Unutdunuzmu ki Peygember buyurdu Ya Eli senin mene nisbetin bagliligin Harunun Musaya nisbeti kimidir el Qedr c 1 seh196 2 Hezret Fatimeyi Mesume e imam Sadiqin e qizi Fatimeden o imam Baqirin e qizi Fatimeden o imam Seccadin e qizi Fatimeden o imam Huseynin e qizi Fatimeden o Emir el momininin e qizi Zeynebden ve o da Fatimeyi Zehradan e neql edir Resulallah e buyurdu Bilin her kes Ali Muhemmedin s mehebbeti ile olse sehid olmusdur El lulu ul es semine seh217 IstinadlarDeutsche Nationalbibliothek Record 119418282 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Hz Fatima Masume nin Vefati Munasebetiyle 2018 07 18 tarixinde Istifade tarixi 2020 02 25 Hz Masume nin Olum Tarihi 2020 02 25 tarixinde Istifade tarixi 2020 02 25 چرا دختر موسی بن جعفر ع معصومه س نام گرفت ورود حضرت معصومه س به قم 2017 08 03 tarixinde Istifade tarixi 2020 02 25 Hz Masume nin s a Kisaca Hayati 2018 07 19 tarixinde Istifade tarixi 2020 02 25 2018 07 08 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 02 25 10 Hz Masume nin Mezarini Ziyaret Etmenin Sevabi 2020 02 25 tarixinde Istifade tarixi 2020 02 25 Arxivlenmis suret 2020 02 25 tarixinde Istifade tarixi 2020 02 25