Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Eak (həmçinin Ayak və ya Oyak, q.yun. Αἰακός, lat. Aeacus) — qədim yunan mifologiyasında personaj, Zevsin oğlu və Egina adasının hökümdarı. O, güclü ədalət və dindarlıq hissləri ilə seçilirdi. Axilles və Ayaks Telamonidin də daxil olduğu Eakidlər sülaləsinin əcdadıdır. Bir mifə görə, vəfatından sonra axirət dünyasında oldu.
| Eak | |
|---|---|
| q.yun. Αιακός | |
 | |
| Mifologiya | Yunan mifologiyası |
| Cinsi | kişi |
| Atası | Zevs |
| Anası | Egina |
| Qardaşı | |
| Arvadı | , Psamafaya |
| Uşaqları | , , Telamon |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Mifologiyada
Eakın anası Egina idi, hansı ki çay tanrısı qızı və Saronikos körfəzində yerləşən adanın eponimi olmuşdur (qədim müəlliflərindən yalnız biri Eakın anası kimi digər qadını qeyd edir). Elə məhz bu adada Eak dünyaya göz açdı. Hesiod tərəfindən yazılmış mifin köhnə versiyasına görə, o, orada yeganə insan idi; Zevs onun istəyi ilə yerli qarışqaları insanlara çevirdi və beləliklə yeni xalqı yarandı və Eak onların hökümdarı oldu. Sonrakı dövrlərdə yaşayan müəlliflər yazırlar ki, qısqanc Hera Eginaya azar göndərdi, bunun nəticəsində bütün yerli sakinlər öldü. Elə onda da Zevs palıd və ya əncir ağacının yanında sürünən qarışqaları insanlara çevirdi. Pavsaninin rəvayətinə görə, Zevs Eak üçün insanları torpaqdan yaratdı.
Mirmidonlar hökümdarı insanlar arasında ən dindarı hesab olunurdu; xüsusilə Mavr Sevi Honoratın məlumatlarına əsasən, məhz Eak Zevsin ilk ibadətgahını qurmuşdur (Arkadiyada). tərəfindən və ya Pelops tərəfindən öldürülməsi səbəbindən Elladada ciddi məhsul qıtlığı başlayanda, Eak Zevsə dua etdi və bu fəlakət dayandı. Pindara əsasən, Eak Poseydon və Apollonla birgə Troya divarlarının inşasında iştirak etmişdir. İş başa çatdıqda üç ilan divarlara dırmaşdı və onlardan ikisi yerə yıxılaraq öldü, üçüncüsü isə Eakın ərazisinə sürünərək şəhərə keçə bildi. Bu hadisə belə izah edildi ki, Eakın nəsilindən olan insan Troyanı həmlə ilə zəbt edəcək.
Eakı Dionisin Hindistan kampaniyasının iştirakçısı və hökmdarı şərəfinə qurulan dəfn oyunlarında hakim kimi qeyd edir: o, araba yarışlarında hakim idi, özü isə nizə atma və güləş yarışlarında iştirak edirdi. Eakı Fessaliya regionunda yeləşən Diya şəhərinin qurucusu, Servi isə bütövlüklə bu ölkənin hökümdarı adlandırır. Nəhayət, Böyük Pliniyə əsasən, Eak gümüşü kəşf etmişdir (çox güman ki, qədim insanlar Eginanın sikkə döyülməsində birinciliyini bu cür izah edirdilər).
Eak öldükdən sonra tanrılar onu Minos və birgə ölülər dünyasının hakimlərindən biri kimi təyin etdilər.
Eakın həyat yoldaşı, və isə qızları idi, sonuncu Telamon (Ayaks Telamonidin atası) və (Axillesin atası) dünyaya gətirmişdir. Digər mənbələrdə, ( eponimi) anasınereida Psamafaya Eakın sevgilisi kimi göstərilir. Telamon və Peley analarının tapşırığı ilə atadan bir-anadan ayrı qardaşlarını öldürdülər və buna görə Eak onları qovdu.
Xatirəsi
Tarixi dövrdə Egində Eakion yerləşirdi, mərmər divarların arxasında yerləşən bu müqəddəs məntəqədə Eaka aid qəbir daşı var idi. Adanın sakinləri əfsanəvi hökümdarlarının xatirəsinə oyunlar təşkil edirdilər Afinada Eak şəxsiyyətinə pərəstiş mövcud idi. və hökümdarları nəsillərini bu qəhramandan başladığını iddia edirdilər, Makedoniyalı İsgəndər isə Pirridlərdən. Eak Aristofanın "" komediyası və Lukianın bir neçə dialoqlarında Ölülər aləminin hakimi kimi təsvir olunub. Qədim rəssamlar onu bu obrazda tez-tez təsvir edirdilər.
Tədqiqatçılar inanırlar ki, qədim müəlliflər Salamin hökumdarı Telamonu Eakın oğlu kimi göstərməklə Egina sakinlərinin Salaminə olan haqlarını əsaslandırmağa çalışırdılar.
İstinadlar
- Любкер Ф. Aeacus (rus.). // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский СПб: Общество классической филологии и педагогики, 1885. С. 21.
- Apollodor, 1972, III, 12, 6
- Гигин, 2000, Мифы, 52
- Ovid, Metamorfozlar, VII, 518—614
- Первый Ватиканский мифограф, 2000, I, 66, 3
- Pavsani, 2002, II, 29, 2
- Toepffer, 1893, s. 923
- Plutarx, 1994, Tesey, 10
- Siciliyalı Diodor, 2005, IV, 61, 2
- Pindar, 1980, Olimpiya nəğmələri, VIII, 31—46
- Toepffer, 1893, s. 923—924
- Nonn Panopollu, 1997, XIII, 198
- Nonn Panopollu, 1997, XXXVII, 238
- Nonn Panopollu, 1997, XXXVII, 769
- Nonn Panopollu, 1997, XXXVII, 564
- Böyük Plini, VII, 197
- Toepffer, 1893, s. 924
- Yarxo, 1988
- Toepffer, 1893, s. 925
- Toepffer, 1893, s. 924—925
- Pavsani, 2002, II, 29, 8
- Hattendorff, 2013, s. 17
- Toepffer, 1893, s. 926
Mənbə və ədəbiyyat
Mənbələr
- Psevdo-Apollodor. Мифологическая библиотека. Л.: Наука. Перевод, заключительная статья, примечания, указатель . 1972.
- Herodot. История. М.: Ладомир. 2001. ISBN .
- Гигин. Мифы. СПб.: Алетейя. Перевод, комментарий Д. Торшилова под общей редакцией . 2000. ISBN .
- Siciliyalı Diodor. Историческая библиотека. СПб.: Алетейя. Перевод, статья, комментарии и указатель О. Цыбенко. 2005. ISBN .
- . Деяния Диониса. СПб.: Алетейя. 1997. ISBN .
- Ovid. "Сочинения". İstifadə tarixi: 2019-09-01.
- Pavsani. Описание Эллады. М.: Ладомир. 2002. ISBN .
- Первый Ватиканский мифограф. Алетейя. Перевод, вступительная статья и комментарии . 2000. ISBN .
- Pindar. . Оды. Фрагменты. М.: Наука. 1980.
- Böyük Plini. "Естественная история". İstifadə tarixi: 2019-09-15.
- Plutarx. Сравнительные жизнеописания. 2. М.: Наука. 1994. ISBN .
Ədəbiyyat
- V. Yarxo. Эак // Мифы народов мира . 2. 1988. 654.
- Hattendorff C. Alexander // Historische Gestalten der Antike. Rezeption in Literatur, Kunst und Musik. Stuttgart/Weimar. 2013. 17—58.
- Wörner E. Aiakos // Ausführliches Lexikon der griechischen und römischen Mythologie. Leipzig: B. G. Teubner. Roscher Wilhelm Heinrich. 1886.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Eak hemcinin Ayak ve ya Oyak q yun Aἰakos lat Aeacus qedim yunan mifologiyasinda personaj Zevsin oglu ve Egina adasinin hokumdari O guclu edalet ve dindarliq hissleri ile secilirdi Axilles ve Ayaks Telamonidin de daxil oldugu Eakidler sulalesinin ecdadidir Bir mife gore vefatindan sonra axiret dunyasinda oldu Eakq yun AiakosMifologiya Yunan mifologiyasiCinsi kisiAtasi ZevsAnasi EginaQardasiArvadi PsamafayaUsaqlari Telamon Vikianbarda elaqeli mediafayllarMifologiyadaEakin anasi Egina idi hansi ki cay tanrisi qizi ve Saronikos korfezinde yerlesen adanin eponimi olmusdur qedim muelliflerinden yalniz biri Eakin anasi kimi diger qadini qeyd edir Ele mehz bu adada Eak dunyaya goz acdi Hesiod terefinden yazilmis mifin kohne versiyasina gore o orada yegane insan idi Zevs onun isteyi ile yerli qarisqalari insanlara cevirdi ve belelikle yeni xalqi yarandi ve Eak onlarin hokumdari oldu Sonraki dovrlerde yasayan muellifler yazirlar ki qisqanc Hera Eginaya azar gonderdi bunun neticesinde butun yerli sakinler oldu Ele onda da Zevs palid ve ya encir agacinin yaninda surunen qarisqalari insanlara cevirdi Pavsaninin revayetine gore Zevs Eak ucun insanlari torpaqdan yaratdi Mirmidonlar hokumdari insanlar arasinda en dindari hesab olunurdu xususile Mavr Sevi Honoratin melumatlarina esasen mehz Eak Zevsin ilk ibadetgahini qurmusdur Arkadiyada terefinden ve ya Pelops terefinden oldurulmesi sebebinden Elladada ciddi mehsul qitligi baslayanda Eak Zevse dua etdi ve bu felaket dayandi Pindara esasen Eak Poseydon ve Apollonla birge Troya divarlarinin insasinda istirak etmisdir Is basa catdiqda uc ilan divarlara dirmasdi ve onlardan ikisi yere yixilaraq oldu ucuncusu ise Eakin erazisine surunerek sehere kece bildi Bu hadise bele izah edildi ki Eakin nesilinden olan insan Troyani hemle ile zebt edecek Eaki Dionisin Hindistan kampaniyasinin istirakcisi ve hokmdari serefine qurulan defn oyunlarinda hakim kimi qeyd edir o araba yarislarinda hakim idi ozu ise nize atma ve gules yarislarinda istirak edirdi Eaki Fessaliya regionunda yelesen Diya seherinin qurucusu Servi ise butovlukle bu olkenin hokumdari adlandirir Nehayet Boyuk Pliniye esasen Eak gumusu kesf etmisdir cox guman ki qedim insanlar Eginanin sikke doyulmesinde birinciliyini bu cur izah edirdiler Eak oldukden sonra tanrilar onu Minos ve birge oluler dunyasinin hakimlerinden biri kimi teyin etdiler Eakin heyat yoldasi ve ise qizlari idi sonuncu Telamon Ayaks Telamonidin atasi ve Axillesin atasi dunyaya getirmisdir Diger menbelerde eponimi anasinereida Psamafaya Eakin sevgilisi kimi gosterilir Telamon ve Peley analarinin tapsirigi ile atadan bir anadan ayri qardaslarini oldurduler ve buna gore Eak onlari qovdu XatiresiTarixi dovrde Eginde Eakion yerlesirdi mermer divarlarin arxasinda yerlesen bu muqeddes menteqede Eaka aid qebir dasi var idi Adanin sakinleri efsanevi hokumdarlarinin xatiresine oyunlar teskil edirdiler Afinada Eak sexsiyyetine perestis movcud idi ve hokumdarlari nesillerini bu qehramandan basladigini iddia edirdiler Makedoniyali Isgender ise Pirridlerden Eak Aristofanin komediyasi ve Lukianin bir nece dialoqlarinda Oluler aleminin hakimi kimi tesvir olunub Qedim ressamlar onu bu obrazda tez tez tesvir edirdiler Tedqiqatcilar inanirlar ki qedim muellifler Salamin hokumdari Telamonu Eakin oglu kimi gostermekle Egina sakinlerinin Salamine olan haqlarini esaslandirmaga calisirdilar IstinadlarLyubker F Aeacus rus Realnyj slovar klassicheskih drevnostej po Lyubkeru pod red F F Zelinskij A I Georgievskij M S Kutorga F Gelbke P V Nikitin V A Kanskij per A D Vejsman F Gelbke L A Georgievskij A I Davidenkov V A Kanskij P V Nikitin I A Smirnov E A Vert O Yu Klemenchich N V Rubinskij SPb Obshestvo klassicheskoj filologii i pedagogiki 1885 S 21 Apollodor 1972 III 12 6 Gigin 2000 Mify 52 Ovid Metamorfozlar VII 518 614 Pervyj Vatikanskij mifograf 2000 I 66 3 Pavsani 2002 II 29 2 Toepffer 1893 s 923 Plutarx 1994 Tesey 10 Siciliyali Diodor 2005 IV 61 2 Pindar 1980 Olimpiya negmeleri VIII 31 46 Toepffer 1893 s 923 924 Nonn Panopollu 1997 XIII 198 Nonn Panopollu 1997 XXXVII 238 Nonn Panopollu 1997 XXXVII 769 Nonn Panopollu 1997 XXXVII 564 Boyuk Plini VII 197 Toepffer 1893 s 924 Yarxo 1988 Toepffer 1893 s 925 Toepffer 1893 s 924 925 Pavsani 2002 II 29 8 Hattendorff 2013 s 17 Toepffer 1893 s 926Menbe ve edebiyyatMenbeler Psevdo Apollodor Mifologicheskaya biblioteka L Nauka Perevod zaklyuchitelnaya statya primechaniya ukazatel 1972 Herodot Istoriya M Ladomir 2001 ISBN 5 86218 353 1 Gigin Mify SPb Aletejya Perevod kommentarij D Torshilova pod obshej redakciej 2000 ISBN 5 89329 198 0 Siciliyali Diodor Istoricheskaya biblioteka SPb Aletejya Perevod statya kommentarii i ukazatel O Cybenko 2005 ISBN 5 89329 716 4 Deyaniya Dionisa SPb Aletejya 1997 ISBN 5 89329 033 h Ovid Sochineniya Istifade tarixi 2019 09 01 Pavsani Opisanie Ellady M Ladomir 2002 ISBN 5 86218 298 5 Pervyj Vatikanskij mifograf Aletejya Perevod vstupitelnaya statya i kommentarii 2000 ISBN 5 89329 210 3 Pindar Ody Fragmenty M Nauka 1980 Boyuk Plini Estestvennaya istoriya Istifade tarixi 2019 09 15 Plutarx Sravnitelnye zhizneopisaniya 2 M Nauka 1994 ISBN 5 306 00240 4 Edebiyyat V Yarxo Eak Mify narodov mira 2 1988 654 Hattendorff C Alexander Historische Gestalten der Antike Rezeption in Literatur Kunst und Musik Stuttgart Weimar 2013 17 58 Worner E Aiakos Ausfuhrliches Lexikon der griechischen und romischen Mythologie Leipzig B G Teubner Roscher Wilhelm Heinrich 1886