Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aristofan (q.yun. Ἀριστοφάνης; təq. e.ə. 445, Afina – e.ə. 385[…], Afina) — qədim yunan şairi, dramaturq-komedioqraf, "komediyanin atası", klassik yunan komediyasının banisi.
| Aristofan | |
|---|---|
| q.yun. Ἀριστοφάνης | |
 | |
| Doğum tarixi | təq. e.ə. 445 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | e.ə. 385[…] |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | dramaturq, şair |
| Əsərlərinin dili | Qədim yunan dili |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Həyatı haqqında məlumat azdır. Onun yaradıcılığına 44 komediyanı aid edirlər ki, bunlardan 11-i dövrümüzə qədər gəlib çatmışdır. Aristofan komediyalarında siyasi görüşlərə geniş yer vermişdir. Buna görə də dövlət adamları tərəfindən təqib olunmuşdur. Onun əsərlərinin əsas tənqid hədəfi kleon və Afina-Sparta müharibəsi olmuşdur. Lakin Aristofan komediyalarında ədəbi və fəlsəfi görüşlərinə də yer vermişdir. Bunlarda o Sokratın sofistikasını və Evripidin faciələrini tənqid etmişdir.
Əsərləri
Axarnlılar- (425)
Atlılar- (424) Aristofanın ən yaxşı əsəri sayılan bu əsərdə demokratiya dövrü idarəçiləri və müharibələri tənqid olunur.
Buludlar- (423)
Arılar- (422) burada demokratiya dövrü məhkəmələri tənqid olunur.
Sülh- (421)
Quşlar- (414)
Lisistrata, Qadınlar Fesmofori bayramında- (hər ikisi 411)
Qurbağalar - (405), bu komediyada Esxil və Evripid qarşılaşdırılır və Evripid tənqid olunur.
Qadınlar xalq məclisində - (392)
Sərvət - (388)
Yuxarida göstərilən komediyalar tam şəkildə, digər komediyalarından isə 1000-ə yaxın fraqment dövrümüzədək qəlib çatmışdır.
Müəllifin Sülh, Lisistrata kimi komediyaları müharibənin tənqidinə, Buludlar komediyası Sokratın və sofistlərin tənqidinə həsr olunmuşdur. Sərvət utopik xarakter daşıyır və kor sərvət allahının gözünün açılması ilə kasıbların varlanmasına həsr olunmuşdur.
Aristofanın yaradıcılığı Afina demokratiyasının dərin böhran keçirdiyi kəskin ictimai-siyasi mübarizə dövrünə təsadüf edir. Əsərlərində müharibə və sülh mövzusu əsas yer tutur ("Axarnlılar", "Sülh", "Lisistrata"), zorakılıq pislənir, hakim dairələrin işğalçılıq siyasəti, xalqın iztirablarına laqeyd qalan acgöz və ikiüzlü siyasi xadimlər ("Atlılar"), bürokrat məjkəmə sistemi ("Arılar") ifşa edilir. "Qadınlar xalq məclisində", "Quşlar", "Sərvət" komediyalarında ideal cəmiyyət haqqında arzuları əks olunmuşdur. Aristofan satirik gülüş vasitələrindən - buffonada və karikaturadan məharətlə istifadə etmişdir.
Aristofanın komediyalari Avropa ədəbiyyatının inkişafına qüvvətli təsir göstarmişdir (Rotterdamlı Erazm, F.Rable, J.Rasin, İ.V.Göte və b.). "Atlılar", "Buludlar", "Qurbağalar" komediyaları azərbaycan dilinə tərcümə edilmişdir.
İstinadlar
- Istituto dell'Enciclopedia Italiana Aristòfane // Enciclopedia on line (it.).
- Pincelli M. A. Aristofane // Machiavelli. Enciclopedia machiavelliana (it.). / G. Sasso Istituto dell'Enciclopedia Italiana, 2014.
- Ярхо В. Н., Ярхо В. Н. Аристофан // Краткая литературная энциклопедия (rus.). Москва: Советская энциклопедия, 1962. Т. 1.
- R. C. J. Aristophanes (ing.). // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm 11 New York, Cambridge, England: University Press, 1911. Vol. 2. P. 499–501.
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118503987 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Аристофан (rus.). // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский Сент-Питерсберг: Брокгауз — Ефрон, 1890. Т. II. С. 93–94.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aristofan q yun Ἀristofanhs teq e e 445 Afina e e 385 Afina qedim yunan sairi dramaturq komedioqraf komediyanin atasi klassik yunan komediyasinin banisi Aristofanq yun ἈristofanhsDogum tarixi teq e e 445Dogum yeri AfinaVefat tarixi e e 385 Vefat yeri AfinaFealiyyeti dramaturq sairEserlerinin dili Qedim yunan dili Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiHeyati haqqinda melumat azdir Onun yaradiciligina 44 komediyani aid edirler ki bunlardan 11 i dovrumuze qeder gelib catmisdir Aristofan komediyalarinda siyasi goruslere genis yer vermisdir Buna gore de dovlet adamlari terefinden teqib olunmusdur Onun eserlerinin esas tenqid hedefi kleon ve Afina Sparta muharibesi olmusdur Lakin Aristofan komediyalarinda edebi ve felsefi goruslerine de yer vermisdir Bunlarda o Sokratin sofistikasini ve Evripidin facielerini tenqid etmisdir EserleriAxarnlilar 425 Atlilar 424 Aristofanin en yaxsi eseri sayilan bu eserde demokratiya dovru idarecileri ve muharibeleri tenqid olunur Buludlar 423 Arilar 422 burada demokratiya dovru mehkemeleri tenqid olunur Sulh 421 Quslar 414 Lisistrata Qadinlar Fesmofori bayraminda her ikisi 411 Qurbagalar 405 bu komediyada Esxil ve Evripid qarsilasdirilir ve Evripid tenqid olunur Qadinlar xalq meclisinde 392 Servet 388 Yuxarida gosterilen komediyalar tam sekilde diger komediyalarindan ise 1000 e yaxin fraqment dovrumuzedek qelib catmisdir Muellifin Sulh Lisistrata kimi komediyalari muharibenin tenqidine Buludlar komediyasi Sokratin ve sofistlerin tenqidine hesr olunmusdur Servet utopik xarakter dasiyir ve kor servet allahinin gozunun acilmasi ile kasiblarin varlanmasina hesr olunmusdur Aristofanin yaradiciligi Afina demokratiyasinin derin bohran kecirdiyi keskin ictimai siyasi mubarize dovrune tesaduf edir Eserlerinde muharibe ve sulh movzusu esas yer tutur Axarnlilar Sulh Lisistrata zorakiliq pislenir hakim dairelerin isgalciliq siyaseti xalqin iztirablarina laqeyd qalan acgoz ve ikiuzlu siyasi xadimler Atlilar burokrat mejkeme sistemi Arilar ifsa edilir Qadinlar xalq meclisinde Quslar Servet komediyalarinda ideal cemiyyet haqqinda arzulari eks olunmusdur Aristofan satirik gulus vasitelerinden buffonada ve karikaturadan meharetle istifade etmisdir Aristofanin komediyalari Avropa edebiyyatinin inkisafina quvvetli tesir gostarmisdir Rotterdamli Erazm F Rable J Rasin I V Gote ve b Atlilar Buludlar Qurbagalar komediyalari azerbaycan diline tercume edilmisdir IstinadlarIstituto dell Enciclopedia Italiana Aristofane Enciclopedia on line it Pincelli M A Aristofane Machiavelli Enciclopedia machiavelliana it G Sasso Istituto dell Enciclopedia Italiana 2014 Yarho V N Yarho V N Aristofan Kratkaya literaturnaya enciklopediya rus Moskva Sovetskaya enciklopediya 1962 T 1 R C J Aristophanes ing Encyclopaedia Britannica a dictionary of arts sciences literature and general information H Chisholm 11 New York Cambridge England University Press 1911 Vol 2 P 499 501 Deutsche Nationalbibliothek Record 118503987 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Aristofan rus Enciklopedicheskij slovar pod red I E Andreevskij Sent Pitersberg Brokgauz Efron 1890 T II S 93 94 Vikianbarda Aristofan ile elaqeli mediafayllar var Vikisitatda Aristofan ile elaqedar sitatlar var