Dmitrii Nikolayeviç Anuçin (27 avqust (8 sentyabr) 1843 və ya 8 sentyabr 1843, Sankt-Peterburq – 4 iyun 1923[…], Moskva) — rus coğrafiyaşünası, etnoqrafı, akademik. Rusiyada antropologiya elminin əsasını qoyan.
Dmitri Anuçin | |
---|---|
Dmitrii Nikolayeviç Anuçin | |
Doğum tarixi | 27 avqust (8 sentyabr) 1843 və ya 8 sentyabr 1843 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 4 iyun 1923[…](79 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Elm sahəsi | coğrafiya |
Elmi dərəcələri | |
İş yerləri |
|
Təhsili |
|
Tanınmış yetirmələri | Lev Berq, Aleksandr Borzov, Viktor Bunak |
Üzvlüyü | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
D. N. Anuçin 1843-cü ildə Peterburqda anadan olmuşdur. Atası Kutuzovun ordusunda əsgər kimi xidmət etməsinə baxmayaraq onda elm sahəsinə xüsusi maraq olmuşdur. Coğrafiya, etnoqrafiya və arxeologiya sahəsində geniş biliyə malik olan Anuçin Rusiyada antropologiyanın banilərindən biri olmuşdur.
1854-cü ildə gimnaziyaya daxil olmuşdur. Daha sonra Peterburq universitetinə daxil olmasına baxmayaraq, xəstəlik təhsilini yarımçıq qoymağa məcbur edir. Müalicədən qayıtdıqdan sonra Moskva universitetinə daxil olur. 1867-ci ildə universiteti bitirir və Moskva zoologiya bağına işə düzəlir. Dağılmaqda olan bağ Anuçinin fəaliyyəti nəticəsində Orta Asiya, Sibir, Afrikanın nadir heyvanları ilə əvvəlki görkəminə qaytarıldı. Elə bu bağda Anuçin ilk elmi işini yazır. 1890-cı ildə o, universitetdə antropologiyadan mühazirələr oxumağa başlayır. 1885-ci ildən ömrünün sonuna qədər ilk dəfə təşkil olunmuş coğrafiya kafedrasına rəhbərlik edir.
Dmitri Nikolayeviç Anuçinin ilk ekspedisiya fəaliyyəti 1882-ci ildə Dağıstanla başlamışdır. 1890-cı ildə o, Valday yüksəkliyinə ekspedisiya təşkil etməklə Volqa, Qərbi və Dnepr çaylarının mənbələrini tədqiq edir. Onun "Yuxarı Volqa gölləri və yuxarı Qərbi Dvina" əsəri Rusiyada göllərin öyrənilməsinin, başqa sözlə limnologiya elminin əsasını qoydu.
1894-cü ildə Anuçin "Yerşunaslıq" jurnalını təşkil edir. Jurnal qısa müddətdə coğrafiya sahəsində çalışan alimləri, müəllimləri, səyyahları, coğrafiya həvəskarlarını öz ətrafına topladı. Onun jurnalda çap olunan məqalələri əsasən müxtəlif xalqların həyat tərzi və məişətinə, zəlzələlərə, vulkanlara, göllərə, sellərə, yer səthinin formalarına həsr olunurdu. 1896-cı ildə Anuçin akademik seçilir. 1915-ci ildə Anuçinin sədrliyi altında Moskvada coğrafiya müəllimlərinin qurultayı çağrılır. Qurultay orta məktəblərdə coğrafiyanın yeni proqramını hazırladı. Anuçinin sonuncu əsəri rus səyyahı Mikluxo-Maklayın həyat və yaradıcılığına həsr olunmuşdur. 1923-cü ildə 80 yaşında Anuçin vəfat etdi. Aspirant və coğrafiya fakültəsinin tələbələrinə onun adına təqaüd təsis edilməklə xatirəsi əbədiləşdirilmişdir.
Əsərləri
- Анучин Д. Н. Сани, ладьи и кони, как принадлежности похоронного обряда // Древности, т. XIV, 1890.
- Анучин Д. Н. К истории ознакомления с Сибирью до Ермака // Древности, т. XIV, 1890.
- Анучин Д. Н. Рельеф поверхности Европейской России в последовательном развитии о нём представлений // Землеведение, 1895.
- Анучин Д. Н. К вопросу о диких лошадях и об их приручении в России // Журнал Министерства Народного Просвещения, 1896.
- Анучин Д. Н. Труды экспедиции по исследованию источников главных рек Европейской России. — М. 1897.
- Анучин Д. Н. К истории искусства и верований у Приуральской чуди в кн: "Материалы по археологии восточных губерний". — М., 1899.
- Цикл статей "Япония и японцы" // Землеведение за 1904–1906 гг.
- Анучин Д. Н. О людях русской науки и культуры. 2-е изд. — М., 1952.
- Анучин Д. Н. Географические работы. — М., 1954 (библиография).
- Анучин Д. Н. Геологическое прошлое и географическое настоящее Москвы // Москва в зеркале веков. — М.: АСТ: Астрель, 2007. — С. 3–30.
- Анучин Д. Н. Доисторическое прошлое Москвы // Москва в зеркале веков. — М.: АСТ: Астрель, 2007. — С. 31–75.
Mənbə
- Богданов В. В. Д. Н. Анучин. Антрополог и географ. — М., 1941.
- Соловьев А. И. Д. Н. Анучин (1843–1923) // Анучин Д. Н., Борзов А. А. Рельеф Европейской части СССР. — М., 1948.
- Берг Л. С. Д. Н. Анучин (1843–1923) // Очерки по истории русских географических открытий. — М.-Л., 1949.
- Д. Н. Анучин. — М.: Географгиз, 1954. — 40 с. ().
- Есаков В. А. Д. Н. Анучин и создание русской университетской географической школы. — М., 1955.
- Карпов Г. В. Д. Н. Анучин. — М., 1962.
- Ивановский, А. А. Д. Н. Анучин // , 1900, № 1.
- Ивановский, А. А. Чествование проф. Д. Н. Анучина // Русский Антропологический Журнал, 1900, № 2.
- Богданов, В. В. Анучин Д. Н. // Сборник в честь 70-летия Анучина (с портретом и библиографией трудов до 1912 г.). — М., 1913.
- Григорьев С. Г. Д. Н. Анучин // Вестник воспитания. — 1913.
- Крубер А. А. Д. Н. Анучин // Землеведение. — 1923.
- БСЭ. — М., 19??.
- Энциклопедический справочник "Тверская область". — Тверь, 1994.
İstinadlar
- Историческая энциклопедия Сибири (rus.). / под ред. В. А. Ламин Новосибирск: 2009.
- Анучин Дмитрий Николаевич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Dmitrij Nikolajevič Anučin // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (xorv.). 2009.
Xarici keçidlər
- Соловей Т. Д., Гутнов Д. А. Анучин Дмитрий Николаевич
- Д. Н. Анучин в Русском Биографическом Словаре
- Биография.ру об Анучине Д. Н.
- Бюст Д. Н. Анучина (скульптор Л. В. Присяжнюк).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dmitrii Nikolayevic Anucin 27 avqust 8 sentyabr 1843 ve ya 8 sentyabr 1843 Sankt Peterburq 4 iyun 1923 Moskva rus cografiyasunasi etnoqrafi akademik Rusiyada antropologiya elminin esasini qoyan Dmitri AnucinDmitrii Nikolayevic AnucinDogum tarixi 27 avqust 8 sentyabr 1843 ve ya 8 sentyabr 1843 1843 09 08 Dogum yeri Sankt Peterburq Rusiya imperiyasiVefat tarixi 4 iyun 1923 1923 06 04 79 yasinda Vefat yeri Moskva Moskva quberniyasi d RSFSR SSRIDefn yeri Vaqankovo qebiristanligiElm sahesi cografiyaElmi dereceleri Magistr DoktorIs yerleri Moskva Dovlet Universiteti Moskva Imperator Universiteti d Tehsili Moskva Imperator Universitetinin Fizika ve Riyaziyyat fakultesi d 1867 Taninmis yetirmeleri Lev Berq Aleksandr Borzov Viktor BunakUzvluyu Peterburq Elmler Akademiyasi 1896 Boyuk Britaniya ve Irlandiya Kral Antropologiya Institutu 1897 Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiD N Anucin 1843 cu ilde Peterburqda anadan olmusdur Atasi Kutuzovun ordusunda esger kimi xidmet etmesine baxmayaraq onda elm sahesine xususi maraq olmusdur Cografiya etnoqrafiya ve arxeologiya sahesinde genis biliye malik olan Anucin Rusiyada antropologiyanin banilerinden biri olmusdur 1854 cu ilde gimnaziyaya daxil olmusdur Daha sonra Peterburq universitetine daxil olmasina baxmayaraq xestelik tehsilini yarimciq qoymaga mecbur edir Mualiceden qayitdiqdan sonra Moskva universitetine daxil olur 1867 ci ilde universiteti bitirir ve Moskva zoologiya bagina ise duzelir Dagilmaqda olan bag Anucinin fealiyyeti neticesinde Orta Asiya Sibir Afrikanin nadir heyvanlari ile evvelki gorkemine qaytarildi Ele bu bagda Anucin ilk elmi isini yazir 1890 ci ilde o universitetde antropologiyadan muhazireler oxumaga baslayir 1885 ci ilden omrunun sonuna qeder ilk defe teskil olunmus cografiya kafedrasina rehberlik edir Dmitri Nikolayevic Anucinin ilk ekspedisiya fealiyyeti 1882 ci ilde Dagistanla baslamisdir 1890 ci ilde o Valday yuksekliyine ekspedisiya teskil etmekle Volqa Qerbi ve Dnepr caylarinin menbelerini tedqiq edir Onun Yuxari Volqa golleri ve yuxari Qerbi Dvina eseri Rusiyada gollerin oyrenilmesinin basqa sozle limnologiya elminin esasini qoydu 1894 cu ilde Anucin Yersunasliq jurnalini teskil edir Jurnal qisa muddetde cografiya sahesinde calisan alimleri muellimleri seyyahlari cografiya heveskarlarini oz etrafina topladi Onun jurnalda cap olunan meqaleleri esasen muxtelif xalqlarin heyat terzi ve meisetine zelzelelere vulkanlara gollere sellere yer sethinin formalarina hesr olunurdu 1896 ci ilde Anucin akademik secilir 1915 ci ilde Anucinin sedrliyi altinda Moskvada cografiya muellimlerinin qurultayi cagrilir Qurultay orta mekteblerde cografiyanin yeni proqramini hazirladi Anucinin sonuncu eseri rus seyyahi Mikluxo Maklayin heyat ve yaradiciligina hesr olunmusdur 1923 cu ilde 80 yasinda Anucin vefat etdi Aspirant ve cografiya fakultesinin telebelerine onun adina teqaud tesis edilmekle xatiresi ebedilesdirilmisdir EserleriAnuchin D N Sani ladi i koni kak prinadlezhnosti pohoronnogo obryada Drevnosti t XIV 1890 Anuchin D N K istorii oznakomleniya s Sibiryu do Ermaka Drevnosti t XIV 1890 Anuchin D N Relef poverhnosti Evropejskoj Rossii v posledovatelnom razvitii o nyom predstavlenij Zemlevedenie 1895 Anuchin D N K voprosu o dikih loshadyah i ob ih priruchenii v Rossii Zhurnal Ministerstva Narodnogo Prosvesheniya 1896 Anuchin D N Trudy ekspedicii po issledovaniyu istochnikov glavnyh rek Evropejskoj Rossii M 1897 Anuchin D N K istorii iskusstva i verovanij u Priuralskoj chudi v kn Materialy po arheologii vostochnyh gubernij M 1899 Cikl statej Yaponiya i yaponcy Zemlevedenie za 1904 1906 gg Anuchin D N O lyudyah russkoj nauki i kultury 2 e izd M 1952 Anuchin D N Geograficheskie raboty M 1954 bibliografiya Anuchin D N Geologicheskoe proshloe i geograficheskoe nastoyashee Moskvy Moskva v zerkale vekov M AST Astrel 2007 S 3 30 Anuchin D N Doistoricheskoe proshloe Moskvy Moskva v zerkale vekov M AST Astrel 2007 S 31 75 MenbeBogdanov V V D N Anuchin Antropolog i geograf M 1941 Solovev A I D N Anuchin 1843 1923 Anuchin D N Borzov A A Relef Evropejskoj chasti SSSR M 1948 Berg L S D N Anuchin 1843 1923 Ocherki po istorii russkih geograficheskih otkrytij M L 1949 D N Anuchin M Geografgiz 1954 40 s Esakov V A D N Anuchin i sozdanie russkoj universitetskoj geograficheskoj shkoly M 1955 Karpov G V D N Anuchin M 1962 Ivanovskij A A D N Anuchin 1900 1 Ivanovskij A A Chestvovanie prof D N Anuchina Russkij Antropologicheskij Zhurnal 1900 2 Bogdanov V V Anuchin D N Sbornik v chest 70 letiya Anuchina s portretom i bibliografiej trudov do 1912 g M 1913 Grigorev S G D N Anuchin Vestnik vospitaniya 1913 Kruber A A D N Anuchin Zemlevedenie 1923 BSE M 19 Enciklopedicheskij spravochnik Tverskaya oblast Tver 1994 IstinadlarIstoricheskaya enciklopediya Sibiri rus pod red V A Lamin Novosibirsk 2009 ISBN 5 8402 0230 4 Anuchin Dmitrij Nikolaevich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Dmitrij Nikolajevic Anucin Proleksis enciklopedija Opca i nacionalna enciklopedija xorv 2009 Xarici kecidlerSolovej T D Gutnov D A Anuchin Dmitrij Nikolaevich D N Anuchin v Russkom Biograficheskom Slovare Biografiya ru ob Anuchine D N Byust D N Anuchina skulptor L V Prisyazhnyuk