Bifenil tipli birləşmələrin ən sadəsi bifenil və ya difenil. C6H5 – C6H5-dir.
Difenil | |
---|---|
Ümumi | |
Kimyəvi formulu | C₁₂H₁₀ |
Molyar kütlə | 154,21 q/mol |
Fiziki xassələri | |
Sıxlıq | 0,992 q/sm³ |
Termik xüsusiyyətlər | |
Ərimə nöqtəsi | +68,9 °S |
Qaynama nöqtəsi | 254 °S |
Buxarın təzyiqi | 0,66661 Pa |
Təsnifatı | |
CAS-da qeyd. nöm. | 92-52-4 |
PubChem | 7095 |
RTECS | DU8050000 |
ChEBI | 17097 |
ChemSpider | 6828 |
Alınması
Difenil, daş kömür qətranında rast gəlir və benzolu yüksək temperaturda qızarmış borular içərisindən buraxmaqla alınır. 2 °C6H6→C6H5 – C6H5+H2 Sənaye də difenil almaq üçün benzol buxarlarını ərinmiş qurğuşunun içərisindən keçirirlər. Bundan başqa difenil və onun homoloqlarını, Fittinq reaksiyası vasitəsilə müvafiq halogenlərə natrium metalı ilə təsir etməklə alırlar.
Xüsusiyyətləri
Difenil 700C-də əriyən, 2540C-də qaynayan bərk maddə olub, suda həll olmur, spirtdə və efirdə yaxşı həll olur. Bir sıra kimyəvi xassələrinə görə difenil benzola bənzəyir, onun kimi asan nitrolaşır və sulfolaşır. Benzoldan fərqli olaraq difenilin birəvəzli törəməmləri üç izomer (orto, meta, para) şəklində ola bilər. difenilin özünü benzolun birəvəzli törəməsi kimi təsəvvür etsək, birəvəzli difenilin üç izomer halında olacağını dərk etmək çətin deyildir. Difenil, difenil efiri ilə bir yerdə yüksək temperaturlu istilikverici maddə kimi su buzxarı əvəzinə işlədilir. Onun törəmələri bir çox əhəmiyyətli boyağın əsasını təşkil edir.
Difenilin əhəmiyyətli törəmələri
Difenilin əhəmiyyətli törəmələrindən biri diparadiamindifenil və benzindindir. Benzidin almaq üçün hidrobezola qatı təsir edirlər. Benzidin 1220C-də əriyən bərk maddədir. Amin olduğu üçün əsas xassəyə malik olub, turşularla duz əmələ gətirir və başqa birli aminlər kimi diazolaşa bilir. Benzidinin hər iki amin qrupu diazolaşa bilir və bisdiazobirləşmə əmələ gəlir. Benzidinin diazolaşma məhsulu aminlərin və ya fenolların sulfotuşuları ilə bitişdirildikdə disazoboyaqlar əmələ gətirir. ən əhəmiyyətli disazoboyaq olan Konqo boyağı bisdiazobenzolxloridin iki molekulu naftion turşusu (amin naftalin sulfoturşu) ilə birləşməsi məhsuludur. Konqo boyağı qırmızı rəngli substativ boyaqdır. Onun vasitəsilə pambıq liflərini və sirkə turşusunun iştirakı ilə boyayırlar. Qüvvətli turşuların təairi Konqo boyağı qırmızı rəngdən, abı rəngə çevrilir. Buna görə də, Konqo boyağından analiz işlərində mineral turşuları təyin etmək üçün indikator kimi istifadə edirlər.
İstinadlar
- Biphenyl (ing.).
- http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0239.html.
Mənbə
- M. Mövsümzadə "Üzvi kimya", Maarif-1966.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bifenil tipli birlesmelerin en sadesi bifenil ve ya difenil C6H5 C6H5 dir DifenilUmumiKimyevi formulu C H Molyar kutle 154 21 q molFiziki xasseleriSixliq 0 992 q sm Termik xususiyyetlerErime noqtesi 68 9 SQaynama noqtesi 254 SBuxarin tezyiqi 0 66661 PaTesnifatiCAS da qeyd nom 92 52 4PubChem 7095RTECS DU8050000ChEBI 17097ChemSpider 6828AlinmasiDifenil das komur qetraninda rast gelir ve benzolu yuksek temperaturda qizarmis borular icerisinden buraxmaqla alinir 2 C6H6 C6H5 C6H5 H2 Senaye de difenil almaq ucun benzol buxarlarini erinmis qurgusunun icerisinden kecirirler Bundan basqa difenil ve onun homoloqlarini Fittinq reaksiyasi vasitesile muvafiq halogenlere natrium metali ile tesir etmekle alirlar XususiyyetleriDifenil 700C de eriyen 2540C de qaynayan berk madde olub suda hell olmur spirtde ve efirde yaxsi hell olur Bir sira kimyevi xasselerine gore difenil benzola benzeyir onun kimi asan nitrolasir ve sulfolasir Benzoldan ferqli olaraq difenilin birevezli torememleri uc izomer orto meta para seklinde ola biler difenilin ozunu benzolun birevezli toremesi kimi tesevvur etsek birevezli difenilin uc izomer halinda olacagini derk etmek cetin deyildir Difenil difenil efiri ile bir yerde yuksek temperaturlu istilikverici madde kimi su buzxari evezine isledilir Onun toremeleri bir cox ehemiyyetli boyagin esasini teskil edir Difenilin ehemiyyetli toremeleriDifenilin ehemiyyetli toremelerinden biri diparadiamindifenil ve benzindindir Benzidin almaq ucun hidrobezola qati tesir edirler Benzidin 1220C de eriyen berk maddedir Amin oldugu ucun esas xasseye malik olub tursularla duz emele getirir ve basqa birli aminler kimi diazolasa bilir Benzidinin her iki amin qrupu diazolasa bilir ve bisdiazobirlesme emele gelir Benzidinin diazolasma mehsulu aminlerin ve ya fenollarin sulfotusulari ile bitisdirildikde disazoboyaqlar emele getirir en ehemiyyetli disazoboyaq olan Konqo boyagi bisdiazobenzolxloridin iki molekulu naftion tursusu amin naftalin sulfotursu ile birlesmesi mehsuludur Konqo boyagi qirmizi rengli substativ boyaqdir Onun vasitesile pambiq liflerini ve sirke tursusunun istiraki ile boyayirlar Quvvetli tursularin teairi Konqo boyagi qirmizi rengden abi renge cevrilir Buna gore de Konqo boyagindan analiz islerinde mineral tursulari teyin etmek ucun indikator kimi istifade edirler IstinadlarBiphenyl ing http www cdc gov niosh npg npgd0239 html MenbeM Movsumzade Uzvi kimya Maarif 1966