Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Devon — (ing. Devon Island) — Kanada Arktik arxipelaqına daxil olan iri adalardan biridir. İnzibati cəhətdən Nunavut vilayətinin Kikiktaanuk regionuna daxildir.
| Devon adası | |
|---|---|
| ing. Devon Island | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Sahəsi | 55 247 km² |
| Uzunluğu |
|
| Hündür nöqtəsi | 1921 m |
| Əhalisi |
|
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |  Kanada |
| Vilayət | |
| Akvatoriya | |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Coğrafiya
Devon adası Kraliça Yelezaveta adalarının tərkibinə daxildir. Dünyada ən iri yaşayışı olmayan adadır. Sahəsi 55 247 km², sahil xətdinin uzunluğu 3 589 km təşkil edir. Adaların dünyada sahəsinə görə sıralamasında 27-ci, Kanadada isə 6-cı yeri tutur. Quruluşuna görə Latın "L" hərifinə bənzəyir. Şərqdən qərbə 503 km, şimaldan cənuba 289 km təşkil edir.
Ada Lankaster boğazından şimalda yerləşir. Boğaz adanı Baffin Torpağından ayırır. Qərbdə Vellinqton boğazı Kornuollis adası, Penni boğazı isə Baterst adasından ayırır. Şimalda isə Cons boğazı Elsmir adasından ayırır. Şərqdə adanın sahillərini Baffin dənizinin suları yuyur.
Adanın 12,000 km² (3 980 km³) buzlaqlar təşkil edir. Buzlağın qalınlığı 880 metrdir, buzlaqla adanın ən hündür yeri 1921 metrdir.
Ada əsasən qneys, alevrit kimi suxurlardan təşkil olunmuşdur. Adanın hündürlüyünün yüksək olması burada ancaq Müşk öküzü, kiçik quşlar və kiçik məməlilər yaşayır. Yay cəmi 40–55 gün davam edir və 10°S yüksək olmur. Burada yağıntılar çox az düşür. Qışda temperatur −50°S qədər düşür. Hoton (ing. Haughton) adlı meteorit krateri 2 km diametrə malikdir. 39 milyon il əvvəl əmələ gələn kraterin diametri 24 km olmuşdur. Hətta milyon illər kratedə göl olmuşdur.
Tarixi
Ada 1616-cı Britaniya ekspedisiyasının rəhbəri Vilyam Baffin və R.Baylot tərəfindən Şimal-Qərb keçidi keçərək Atlantik okeandan Sakit okean getmək istərkən aşkarlamışdırlar. Vilyam Parri tərəfindən 1819-cu ildə Devon qraflığı şərəfinə adlandırılıb..
1924-cü ilin avqust ayında Dandas Harbore (ing. Dundas Harbour, ) stansiyası fəaliyyətə başlayır.
1934-cü ildə müxtəlif səbəblərdən Baffin Torpağından 53 inuit ailəsi Devon adasına köçmüşdür. Havanın sərt olması səinsanlar 1936-cı ildə adanı tərk etmişlər. Dandas Harbor 1940-cı illərdə sərhəd zastavası rolunu oynayır. 1951-ci ildən isə fəaliyyətini dayandırmışdır.
2004-cü ilin iyul ayında adaya 5 alim və 2 jurnalist Marsda həyat sürmənin yolları araşdırılmışdı. Üstəlik NASA adanın geologiyası, hidrologiyası, botanikası və mikrobiologiyası örgənir.
Hal-hazırda isə Dandas Harborede bir sıra binaların qalıqları qalır.
İstinadlar
- "Atlas of Canada. List of Islands". 2012-01-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-07-09.
- "Müasir coğrafi adların lüğəti". 2017-10-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-07-09.
Mənbə
- НАСА Haughton-Mars layihəsi
- Арктическая и альпийская исследовательская группа, Университет Альберты
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Devon ing Devon Island Kanada Arktik arxipelaqina daxil olan iri adalardan biridir Inzibati cehetden Nunavut vilayetinin Kikiktaanuk regionuna daxildir Devon adasiing Devon IslandUmumi melumatlarSahesi 55 247 km Uzunlugu 524 kmHundur noqtesi 1921 mEhalisi 0 nef Yerlesmesi75 10 00 sm e 100 05 00 q u Olke KanadaVilayet NunavutAkvatoriya Baffin deniziDevon adasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyaDevon adasi Kralica Yelezaveta adalarinin terkibine daxildir Dunyada en iri yasayisi olmayan adadir Sahesi 55 247 km sahil xetdinin uzunlugu 3 589 km teskil edir Adalarin dunyada sahesine gore siralamasinda 27 ci Kanadada ise 6 ci yeri tutur Qurulusuna gore Latin L herifine benzeyir Serqden qerbe 503 km simaldan cenuba 289 km teskil edir Ada Lankaster bogazindan simalda yerlesir Bogaz adani Baffin Torpagindan ayirir Qerbde Vellinqton bogazi Kornuollis adasi Penni bogazi ise Baterst adasindan ayirir Simalda ise Cons bogazi Elsmir adasindan ayirir Serqde adanin sahillerini Baffin denizinin sulari yuyur Adanin 12 000 km 3 980 km buzlaqlar teskil edir Buzlagin qalinligi 880 metrdir buzlaqla adanin en hundur yeri 1921 metrdir Ada esasen qneys alevrit kimi suxurlardan teskil olunmusdur Adanin hundurluyunun yuksek olmasi burada ancaq Musk okuzu kicik quslar ve kicik memeliler yasayir Yay cemi 40 55 gun davam edir ve 10 S yuksek olmur Burada yagintilar cox az dusur Qisda temperatur 50 S qeder dusur Hoton ing Haughton adli meteorit krateri 2 km diametre malikdir 39 milyon il evvel emele gelen kraterin diametri 24 km olmusdur Hetta milyon iller kratede gol olmusdur TarixiAda 1616 ci Britaniya ekspedisiyasinin rehberi Vilyam Baffin ve R Baylot terefinden Simal Qerb kecidi kecerek Atlantik okeandan Sakit okean getmek isterken askarlamisdirlar Vilyam Parri terefinden 1819 cu ilde Devon qrafligi serefine adlandirilib 1924 cu ilin avqust ayinda Dandas Harbore ing Dundas Harbour 74 32 00 sm e 82 22 30 q u stansiyasi fealiyyete baslayir 1934 cu ilde muxtelif sebeblerden Baffin Torpagindan 53 inuit ailesi Devon adasina kocmusdur Havanin sert olmasi seinsanlar 1936 ci ilde adani terk etmisler Dandas Harbor 1940 ci illerde serhed zastavasi rolunu oynayir 1951 ci ilden ise fealiyyetini dayandirmisdir 2004 cu ilin iyul ayinda adaya 5 alim ve 2 jurnalist Marsda heyat surmenin yollari arasdirilmisdi Ustelik NASA adanin geologiyasi hidrologiyasi botanikasi ve mikrobiologiyasi orgenir Hal hazirda ise Dandas Harborede bir sira binalarin qaliqlari qalir Istinadlar Atlas of Canada List of Islands 2012 01 28 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 07 09 Muasir cografi adlarin lugeti 2017 10 22 tarixinde Istifade tarixi 2015 07 09 MenbeNASA Haughton Mars layihesi Arkticheskaya i alpijskaya issledovatelskaya gruppa Universitet Alberty