Dengizik Xan və ya Dengizik Xaqan (Qədim türkcə (hunca): Tengizik Kan (mənası: Balaca Dəniz; ən tezi 406 – 469, Bizans imperiyası, Akrotiri və Dekeliya) — Avropa Hunlarının 13-cü xaqanı. Atillanın 2-ci oğlu, İlekin kiçik, də böyük qardaşı.
Dengizik Xan | |
---|---|
:Tengizik Kan | |
Avropa Hun İmperiyasının 13-cü xaqanı və xanı | |
454/455 – 469 | |
Əvvəlki | İlek Xaqan |
Sonrakı | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | ən tezi 406 |
Vəfat tarixi | 469 |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | döyüşdə ölüm |
Fəaliyyəti | hərbi lider[d] |
Atası | Atilla |
Həyatı
453-cü ildə Atillanın ölümündən sonra digər qardaşları İlek və İrneklə ayrı hökmranlıq etdilər. Çökən imperiyanın bir hissəsində üç qardaş fərqli bölgələrdə hökmranlıq edirdi. 460-cı ilin ilk yarısından etibarən Dengizik və İrnek vəziyyətlərini bərpa etməyə çalışdılar. Konstantinopola elçi göndərdilər. Sülh müqaviləsi bağlamaq, dostluq qurmaq istəyirdilər. Dunayın bir hissəsində Hunlar və Romalılar üçün sərbəst ticarət bazarının qurulmasını tələb etdilər, lakin bu istəkləri rədd etdi. Bu qərardan sonra iki qardaş ayrıldı. Dengizik bunu təhqir olaraq gördü və döyüşmək istədi, İrnek isə yeni cəbhə açmağın əleyhinə idi. Dengizik ordusu ilə birlikdə girdi. Onu qarşılayan Bizans komandiri güzəştə getməkdən imtina etdi və birbaşa imperatora bir elçi göndərdi. Torpaq və vergilər tələb etdi və bu baş verməsə Trakyaya gedəcəyini bildirdi. Qətiyyətli münasibətindən narahat olan I Leo cavab verdi: "Ona itaət etsəydi hər şeyi edərdi və düşmənçiliyi dostluğa və ittifaqa çevirmək çox xoş olardı", lakin danışıqlar nəticəsiz qaldıqdan sonra, 469-cu ildə Dengizik ilə Anaqast arasındakı müharibədə Hunlar məğlub oldu. Dengizik müharibədə öldürüldü və kəsilmiş başı Bizansın paytaxtı Konstantinopolda insanlar arasında gəzdi. hadisəni belə izah edir: "Attilanın oğlu Dinzirikus (yəni Dengizik) Trakyada general Anaqastes tərəfindən öldürüldü. (Anaqastes onun) başını Konstantinopolisə gətirdi, Orta Küçədən keçdi və Taxta Sirkdəki dirəyə sabitlədi. Bütün şəhər ona baxdı."
İstinadlar
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dengizik Xan ve ya Dengizik Xaqan Qedim turkce hunca Tengizik Kan menasi Balaca Deniz en tezi 406 469 Bizans imperiyasi Akrotiri ve Dekeliya Avropa Hunlarinin 13 cu xaqani Atillanin 2 ci oglu Ilekin kicik de boyuk qardasi Dengizik Xan Tengizik KanAvropa Hun Imperiyasinin 13 cu xaqani ve xani454 455 469EvvelkiIlek XaqanSonrakiSexsi melumatlarDogum tarixi en tezi 406Vefat tarixi 469Vefat yeri Bizans imperiyasi Kipr Akrotiri ve Dekeliya Birlesmis KralliqVefat sebebi doyusde olumFealiyyeti herbi lider d Atasi AtillaHeyati453 cu ilde Atillanin olumunden sonra diger qardaslari Ilek ve Irnekle ayri hokmranliq etdiler Coken imperiyanin bir hissesinde uc qardas ferqli bolgelerde hokmranliq edirdi 460 ci ilin ilk yarisindan etibaren Dengizik ve Irnek veziyyetlerini berpa etmeye calisdilar Konstantinopola elci gonderdiler Sulh muqavilesi baglamaq dostluq qurmaq isteyirdiler Dunayin bir hissesinde Hunlar ve Romalilar ucun serbest ticaret bazarinin qurulmasini teleb etdiler lakin bu istekleri redd etdi Bu qerardan sonra iki qardas ayrildi Dengizik bunu tehqir olaraq gordu ve doyusmek istedi Irnek ise yeni cebhe acmagin eleyhine idi Dengizik ordusu ile birlikde girdi Onu qarsilayan Bizans komandiri guzeste getmekden imtina etdi ve birbasa imperatora bir elci gonderdi Torpaq ve vergiler teleb etdi ve bu bas vermese Trakyaya gedeceyini bildirdi Qetiyyetli munasibetinden narahat olan I Leo cavab verdi Ona itaet etseydi her seyi ederdi ve dusmenciliyi dostluga ve ittifaqa cevirmek cox xos olardi lakin danisiqlar neticesiz qaldiqdan sonra 469 cu ilde Dengizik ile Anaqast arasindaki muharibede Hunlar meglub oldu Dengizik muharibede olduruldu ve kesilmis basi Bizansin paytaxti Konstantinopolda insanlar arasinda gezdi hadiseni bele izah edir Attilanin oglu Dinzirikus yeni Dengizik Trakyada general Anaqastes terefinden olduruldu Anaqastes onun basini Konstantinopolise getirdi Orta Kuceden kecdi ve Taxta Sirkdeki direye sabitledi Butun seher ona baxdi IstinadlarXarici kecidler