Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Verilənlər (ing. Data) – texniki vəsaitlərlə saxlanması, emal edilməsi və ötürülməsi üçün formal şəkildə təsvir olunan (kodlaşdırılan) məlumatdır. Verilənlər faktları, mətn, qrafik, müxtəlif şəkilləri, səsləri, analoq və ya rəqəm video-seqmentləri təsvir edirlər.
Verilənlər sistemin informasiya istifadəçiləri tərəfindən istifadə olunan işlənməmiş materiallarıdır. Verilənlər termini latınca "datum" fakt sözündən yaranmışdır. Verilənlər ümumi halda ad, qiymət, tip və s. kimi struktur xarakteristikaları ilə təyin olunurlar. Verilənlər – mətn, rəqəm, zaman, pul, memo, OLE, məntiqi və s. tiplərə malik olurlar.
Terminologiya
“Verilənlər” anlayışı “informasiya” anlayışı ilə sıx bağlıdır. Verilənlər, informasiya almaq üçün “xammaldır”. Eyni bir verilən müxtəlif insanlara müxtəlif informasiyalar verə bilər. Məsələn, riyaziyyata aid kitabdan daha çox faydalı informasiyanı riyaziyyatçı ala bilər, başqa sahənin adamı (bioloq, tarixçi və s.) üçün isə həmin kitab heç bir informasiya daşımayan verilənlər yığınından ibarətdir. Eyni bir televiziya verilişi kiməsə yeni informasiyalar verməklə onu düşundürür, başqası üçün isə orada səslənənlər dəyəri olmayan verilənlər yığınıdır.
Verilənlər hər hansı maddi daşıyıcıda: kağızda, kompakt diskdə, maqnit diskində saxlanıla bilər. Deməli, verilənləri müxtəlif texniki qurğular vasitəsilə emal etmək olar. Onlar başqa formaya çevrilə, qruplaşdırıla, çeşidlənə və s. bilər. Məsələn, məktəbdəki şagirdlər haqqında məlumatlar kompüterin sərt diskində verilənlər bazası şəklində saxlanıla bilər, onları siniflər üzrə qruplaşdırmaq, yaxud əlifba sırasıyla düzmək olar.
Verilənlər yalnız insan onunla maraqlandıqda informasiyaya çevrilir. İnsan informasiyanı verilənlərdən alır, onu qiymətləndirir, təhlil edir və təhlilin nəticəsinə uyğun olaraq hər hansı qərar qəbul edir. Yuxarıda göstərilən məktəbdəki şagirdlərlə bağlı verilənlər bazasında əməliyyat aparmaqla müəyyən informasiya almaq olar. Məsələn, məktəbdə Günel adında neçə qız var, şagirdlərdən neçəsi Əli bəy Hüseynzadə küçəsində yaşayır və s.
Verilənlərin xarakteristikası
Verilən bəzən konkret və ya real fakta uyğun gəlməyə bilər. Bəzən qeyri-dəqiq həqiqətdə mövcud olmayan anlayışları ifadə edə bilər. Odur ki, verilənlər dedikdə öyrənilən obyektin, hadisənin və ya fikrin təsviri başa düşülür. Verilənlər ad, qiymət, tip və struktur xarakteristikaları ilə təsvir olunurlar.
Həmçinin bax
Mənbə
- İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
- Kərimov S.Q., Həbibullayev S.B. İbrahimzadə T.İ. "İNFORMATİKA", 2002, Bakı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Verilenler ing Data texniki vesaitlerle saxlanmasi emal edilmesi ve oturulmesi ucun formal sekilde tesvir olunan kodlasdirilan melumatdir Verilenler faktlari metn qrafik muxtelif sekilleri sesleri analoq ve ya reqem video seqmentleri tesvir edirler Verilenler sistemin informasiya istifadecileri terefinden istifade olunan islenmemis materiallaridir Verilenler termini latinca datum fakt sozunden yaranmisdir Verilenler umumi halda ad qiymet tip ve s kimi struktur xarakteristikalari ile teyin olunurlar Verilenler metn reqem zaman pul memo OLE mentiqi ve s tiplere malik olurlar Terminologiya Verilenler anlayisi informasiya anlayisi ile six baglidir Verilenler informasiya almaq ucun xammaldir Eyni bir verilen muxtelif insanlara muxtelif informasiyalar vere biler Meselen riyaziyyata aid kitabdan daha cox faydali informasiyani riyaziyyatci ala biler basqa sahenin adami bioloq tarixci ve s ucun ise hemin kitab hec bir informasiya dasimayan verilenler yiginindan ibaretdir Eyni bir televiziya verilisi kimese yeni informasiyalar vermekle onu dusundurur basqasi ucun ise orada seslenenler deyeri olmayan verilenler yiginidir Verilenler her hansi maddi dasiyicida kagizda kompakt diskde maqnit diskinde saxlanila biler Demeli verilenleri muxtelif texniki qurgular vasitesile emal etmek olar Onlar basqa formaya cevrile qruplasdirila cesidlene ve s biler Meselen mektebdeki sagirdler haqqinda melumatlar komputerin sert diskinde verilenler bazasi seklinde saxlanila biler onlari sinifler uzre qruplasdirmaq yaxud elifba sirasiyla duzmek olar Verilenler yalniz insan onunla maraqlandiqda informasiyaya cevrilir Insan informasiyani verilenlerden alir onu qiymetlendirir tehlil edir ve tehlilin neticesine uygun olaraq her hansi qerar qebul edir Yuxarida gosterilen mektebdeki sagirdlerle bagli verilenler bazasinda emeliyyat aparmaqla mueyyen informasiya almaq olar Meselen mektebde Gunel adinda nece qiz var sagirdlerden necesi Eli bey Huseynzade kucesinde yasayir ve s Verilenlerin xarakteristikasiVerilen bezen konkret ve ya real fakta uygun gelmeye biler Bezen qeyri deqiq heqiqetde movcud olmayan anlayislari ifade ede biler Odur ki verilenler dedikde oyrenilen obyektin hadisenin ve ya fikrin tesviri basa dusulur Verilenler ad qiymet tip ve struktur xarakteristikalari ile tesvir olunurlar Hemcinin baxVerilenler tipi Informatika Komputer sebekeleri Komputer proqramlari GIGO zibil giren zibil cixar Verilenlerin oturme muhitleri Verilenlerin sifrelenmesi standartiMenbeIsmayil Calalli Sadiqov Informatika terminlerinin izahli lugeti 2017 Baki nesriyyati 996 s Kerimov S Q Hebibullayev S B Ibrahimzade T I INFORMATIKA 2002 Baki