Dəməşq Atabəylər mədrəsəsi — XIII əsrə aid mədrəsə.
Haqqında
Dəməşqin qərbindəki Salihiyyə adlı məhəllədə Atabəylər mədrəsəsi və müşərrəf müqəddəs hədis evi yerləşirdi. Qazı İzzəddin əl-Hələbinin yazdığına görə onu Mosulun sahibi Nurəddin Arslan ibn Atabəyin qızı tikdirmişdi. Məliklərin şərəflisi Müzəffərəddin Musanın qadını Sultan əl-Məlik İzzəddin Məsud ibn Qütbəddin Maudid ibn Atabəy Zəngi ibn Ağ Sunqurun qızı Atabəyli Hacıxanım Xatun (v.e. h. 640/1242) mədrəsə və türbənin sahibəsi idi. Bu mədrəsədə dərs deyən müdərrislərdən biri Safiyəddin Əbu Abdulla Məhəmməd ibn Əbdürrəhim ibn Məhəmməd əl-Hindi əl-Urməvi əş-Şafii sayılırdı. Əş`ari məzhəbli bu urmiyalı mütəkəllim h. 644-cü ildə (1246) Hindistanda anadan olmuşdu. Ona qiraəti öyrədən anası tərəfdən babası fəzilətli insanlardan idi. O, h. 647-ci ildə (1249) Dehlidən çıxmış, həcc ziyarətinə getmiş, üç ay orada dolanmışdı. Sonra Yəmənə daxil olarkən oranın maliki əl-Müzəffər ona 400 dinar hədiyyə vermişdi. O,daha sonra h. 701-ci ildə (1301) Misrə çataraq dörd il orada qərarlaşmışdı. Oradan Antakiya yolu ilə Ruma səfər etmişdi. Rumda 11 il, Konyada 5 il, Sivasda 5 il, Kasyonda 1 il qalmışdı. Urmiyalı qazı Siracəddinlə görüşərkən ona ehtiram göstərmiş, sonra h.685-ci ildə Dəməşqə gələrək, oranı özünə yaşayış məskəni seçmişdi. Safuyiddin şeyxlər şeyxi rütbəsini almışdı. Urmiyalı alim Dəməşqdəki “Zahiriyyə”, “Cavaniyyə”, “Ruhaniyyə”,“Davləiyyə” və “Atabəkiyyə” mədrəsələrində dərs demişdi.
Əbdülqadir əd-Diməşqi onun fətva verməsini, qiraət, üsul, məntiq və təsnifat üzrə gərgin işlədiyini qeyd etmişdi. O, yazırdıki, insanlar onun və onun şagirdlərinin təsnifatından çox xeyir götürmüşlər. Onun bircə xətti pis idi. O, kitablarını Əşrəfi hədis evində saxlayırdı. Onda xeyirli və birləşdirə bilən bir qüvvə vardı. İbn Kəsir yazır ki, Safyuddin h. 725 (1324)-ci ildə vəfat etmişdi.
Tarixi ədəbiyyatda Qazı əl-Qudat Nəcməddin ibn Sasarinində urmiyalı Safiyuddin Əbu Abdulla ilə birlikdə Atabəkiyyə mədrəsəsində dərs deməsi haqqında da məlumat verilir. Urmiyalı müdərrisdən iki il əvvəl h. 725 (1324)-ci ildə vəfat edən Qadı əl Qudat (baş qazı) Nəcməddin ibn Sasari də bu mədrəsədə fəaliyyət göstərmişdi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Nərgiz Əliyeva. Orta əsrlərdə Azərbaycan alimlərinin elmi əlaqələri və tədris fəaliyyəti. Bakı: «Turxan» NPB, 2015. - s.81-82" (PDF). 2021-09-25 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2021-03-07.
- Əbdülqadir əd-Diməşqi. Əd-Dəris fi-l mədəris. I c., s. 96-97.
- Əbdülqadir əd-Diməşqi. Əd-Dəris fi-l mədəris. I c., s. 98.
Xarici keçidlər
- Nərgiz Əliyeva. Orta əsrlərdə Azərbaycan alimlərinin elmi əlaqələri və tədris fəaliyyəti. Bakı: «Turxan» NPB, 2015.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Demesq Atabeyler medresesi XIII esre aid medrese HaqqindaDemesqin qerbindeki Salihiyye adli mehellede Atabeyler medresesi ve muserref muqeddes hedis evi yerlesirdi Qazi Izzeddin el Helebinin yazdigina gore onu Mosulun sahibi Nureddin Arslan ibn Atabeyin qizi tikdirmisdi Meliklerin sereflisi Muzeffereddin Musanin qadini Sultan el Melik Izzeddin Mesud ibn Qutbeddin Maudid ibn Atabey Zengi ibn Ag Sunqurun qizi Atabeyli Hacixanim Xatun v e h 640 1242 medrese ve turbenin sahibesi idi Bu medresede ders deyen muderrislerden biri Safiyeddin Ebu Abdulla Mehemmed ibn Ebdurrehim ibn Mehemmed el Hindi el Urmevi es Safii sayilirdi Es ari mezhebli bu urmiyali mutekellim h 644 cu ilde 1246 Hindistanda anadan olmusdu Ona qiraeti oyreden anasi terefden babasi feziletli insanlardan idi O h 647 ci ilde 1249 Dehliden cixmis hecc ziyaretine getmis uc ay orada dolanmisdi Sonra Yemene daxil olarken oranin maliki el Muzeffer ona 400 dinar hediyye vermisdi O daha sonra h 701 ci ilde 1301 Misre cataraq dord il orada qerarlasmisdi Oradan Antakiya yolu ile Ruma sefer etmisdi Rumda 11 il Konyada 5 il Sivasda 5 il Kasyonda 1 il qalmisdi Urmiyali qazi Siraceddinle goruserken ona ehtiram gostermis sonra h 685 ci ilde Demesqe gelerek orani ozune yasayis meskeni secmisdi Safuyiddin seyxler seyxi rutbesini almisdi Urmiyali alim Demesqdeki Zahiriyye Cavaniyye Ruhaniyye Davleiyye ve Atabekiyye medreselerinde ders demisdi Ebdulqadir ed Dimesqi onun fetva vermesini qiraet usul mentiq ve tesnifat uzre gergin islediyini qeyd etmisdi O yazirdiki insanlar onun ve onun sagirdlerinin tesnifatindan cox xeyir goturmusler Onun birce xetti pis idi O kitablarini Esrefi hedis evinde saxlayirdi Onda xeyirli ve birlesdire bilen bir quvve vardi Ibn Kesir yazir ki Safyuddin h 725 1324 ci ilde vefat etmisdi Tarixi edebiyyatda Qazi el Qudat Necmeddin ibn Sasarininde urmiyali Safiyuddin Ebu Abdulla ile birlikde Atabekiyye medresesinde ders demesi haqqinda da melumat verilir Urmiyali muderrisden iki il evvel h 725 1324 ci ilde vefat eden Qadi el Qudat bas qazi Necmeddin ibn Sasari de bu medresede fealiyyet gostermisdi Hemcinin baxNizamiyye medresesi Gence medresesi Ordubad medresesi Zaviye medresesi Nizamiyye medresesi Gence Beyleqan medresesi Maraga medreseleri Samaxi medresesiIstinadlar Nergiz Eliyeva Orta esrlerde Azerbaycan alimlerinin elmi elaqeleri ve tedris fealiyyeti Baki Turxan NPB 2015 s 81 82 PDF 2021 09 25 tarixinde PDF Istifade tarixi 2021 03 07 Ebdulqadir ed Dimesqi Ed Deris fi l mederis I c s 96 97 Ebdulqadir ed Dimesqi Ed Deris fi l mederis I c s 98 Xarici kecidlerNergiz Eliyeva Orta esrlerde Azerbaycan alimlerinin elmi elaqeleri ve tedris fealiyyeti Baki Turxan NPB 2015