Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dördüncü Cenevrə Konvensiyası — Müharibə zamanı mülki şəxslərin müdafiəsi ilə bağlı 12 avqust 1949-cu ildə qəbul edilmiş dörd Cenevrə Konvensiyasından sonuncusu. Konvensiya 1950-ci ilin oktyabrında qüvvəyə minmişdir. İlk üç konvensiya döyüşçülərlə bağlı olduğu halda halda, Dördüncü Cenevrə Konvensiyası müharibə zonasında mülki şəxslərin humanitar müdafiəsini nəzərdə tuturdu və buna görə də bir ilk idi. Hazırda sonuncu saziş və digər üç sənəd də daxil olmaqla, 1949-cu il Cenevrə konvensiyalarının 196 iştirakçısı var.
| Dördüncü Cenevrə Konvensiyası | |
|---|---|
| ing. The Geneva Convention relative to the Protection of Civilian Persons in Time of War | |
 Varşavada qaçqınları mühafizə edən əsgərlər (1939) | |
| İmzalanma tarixi | 12 avqust 1949 |
| İmzalanma yeri | Cenevrə, İsveçrə |
| Tərəflər | |
| Dili | çex dili |
Cenevrə Konvensiyalarına I Əlavə Protokol 1977-ci ildə tərtib edilmişdir. Konvensiyanın 48-ci maddədə ifadə olunmuş mülki şəxslərə aid "əsas qaydası" "mülki əhaliyə və mülki obyektlərə" hər cür qəsdən hücumu qadağan edir. "Təsadüfi hücumlar" anlayışını müəyyən edən sənəd belə hücumları da qadağan edir. "Mülki əhalinin təsadüfən məhv edilməsi, mülki şəxslərin xəsarət alması və mülki obyektlərə dəyən ziyan" da sənəddə əhatə olunur. Hətta 51-ci maddəyə əsasən, "gözlənilən konkret və birbaşa hərbi üstünlük təmin etməsi səbəbindən həddi aşacağına görə", "təsadüfi" mülki itkilərə və ya zərərə səbəb olacağı gözlənildiyi halda mülki şəxslərə qarşı yönəlməyən hücumlar da qadağan edilir. Buna elmi ədəbiyyatda deyilir. 1945-ci ildə İkinci Dünya müharibəsi başa çatana qədər isə qarşılıqlılıq norması silahlı münaqişədə davranış üçün əsas verirdi.
1993-cü ildə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurası Baş katibin və Ekspertlər Komissiyasının hesabatını qəbul etmişdir. Həmin sənədə əsasən Cenevrə Konvensiyalarının müddəaları kimi tanınmış və beləliklə, silahlı münaqişələrdə iştirak etdikləri halda həmin Konvensiyaları imzalamayan dövlətlər üçün də məcburi olmuşdur.
Məzmunu
I–IV CK və I–III P-ların tərəfləri | I–IV CK və I–II P-ların tərəfləri |
I–IV CK və I və III P-ların tərəfləri | I–IV CK və I P-un tərəfləri |
I–IV CK və III P-un tərəfləri | yalnız I–IV CK-nın tərəfləri |
Konvensiyanın 2-ci maddəsinə əsasən, onu imzalayan tərəflər həm müharibə, həm silahlı münaqişələr, həm də başqa ölkənin ərazisinin işğalı zamanı konvensiyaya tabedirlər.
47—78-ci maddələr işğalçı dövlətlərin üzərinə mühüm öhdəliklər qoyur. Belə ki, işğal edilmiş ərazinin sakinlərinin ümumi rifahına dair çoxsaylı müddəalarda olduğu kimi, işğalçı tərəf müdafiə olunan şəxsləri zorla deportasiya edə, yaxud öz mülki əhalisinin bir hissəsini işğal olunmuş əraziyə deportasiya edə və ya köçürə bilməz. Buradakı "deportasiya" ifadəsi adətən əcnəbilərin ölkədən çıxarılması kimi başa düşülür; vətəndaşların ölkədən çıxarılması isə "ekstradisiya" və ya "sürgün" adlanır. Etnik qruplar deportasiyanın təsirinə məruz qalarsa, buna "əhalinin köçürülməsi" də deyilir. Bu halda "köçürmə" hərfi mənada bir yerdən başqa yerə köçmək mənasını ifadə edir. Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsinin bəyanatına görə "beynəlxalq humanitar hüquq (işğal edilmiş ərazilərdə) yaşayış məntəqələrinin salınmasını qadağan edir; çünki bu, əhalinin işğal olunmuş əraziyə köçürülməsinin bir formasıdır."
51-ci maddəyə görə, işğalçı tərəf müdafiə olunan şəxsləri onun silahlı və ya yardımçı qüvvələrində xidmət etməyə məcbur edə bilməz. Könüllü əsgərliyi təmin etmək məqsədi daşıyan heç bir təzyiq və ya təbliğata icazə verilmir. İşğalçı dövlət müdafiə olunan şəxsləri on səkkiz yaşına çatmamış, eləcə də yalnız işğalçı ordunun ehtiyacları, yaxud ictimai işlər, qidalanma, sığınacaq və ya işğal olunmuş ölkənin əhalisinin geyimi, daşınması və ya sağlamlığı üçün zəruri olan işlərdə işləməyə məcbur edə bilməz.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Convention (IV) relative to the Protection of Civilian Persons in Time of War. Geneva, 12 August 1949". International Committee of the Red Cross. 11 April 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 28 May 2023.
- "States party to the main treaties". The American National Red Cross. 15 August 2009 tarixində . İstifadə tarixi: 5 December 2009.
- "Protocol Additional to the Geneva Conventions of 12 August 1949, and Relating to the Protection of Victims of International Armed Conflicts (Protocol I), June 8, 1977" (PDF). United Nations Treaty Series. 1125 (17512). 11 November 2021 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 28 May 2023.
- Rabkin, Jeremy. "PROPORTIONALITY IN PERSPECTIVE: HISTORICAL LIGHT ON THE LAW OF ARMED CONFLICT" (PDF). San Diego International Law Journal. 16 (2). 2015: 263–340. 2022-12-26 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-05-28.
- Gardam, Judith. "Protocols Additional to the Geneva Conventions of 12 August 1949: Introductory Note". United Nations. Audiovisual Library of International Law. 25 April 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 15 December 2022.
- BENNETT, JOHN. "REAPING THE WHIRLWIND: THE NORM OF RECIPROCITY AND THE LAW OF AERIAL BOMBARDMENT DURING WORLD WAR II" (PDF). Melbourne Journal of International Law. 20. 2019: 1–44. 2023-02-18 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-05-28.
- "United Nations Audiovisual Library of International Law". United Nations. 12 June 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 15 March 2017.
- "What does the law say about the establishment of settlements in occupied territory?". www.icrc.org (ingilis). ICRC. 5 October 2010. 23 December 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 30 may 2023.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dorduncu Cenevre Konvensiyasi Muharibe zamani mulki sexslerin mudafiesi ile bagli 12 avqust 1949 cu ilde qebul edilmis dord Cenevre Konvensiyasindan sonuncusu Konvensiya 1950 ci ilin oktyabrinda quvveye minmisdir Ilk uc konvensiya doyusculerle bagli oldugu halda halda Dorduncu Cenevre Konvensiyasi muharibe zonasinda mulki sexslerin humanitar mudafiesini nezerde tuturdu ve buna gore de bir ilk idi Hazirda sonuncu sazis ve diger uc sened de daxil olmaqla 1949 cu il Cenevre konvensiyalarinin 196 istirakcisi var Dorduncu Cenevre Konvensiyasiing The Geneva Convention relative to the Protection of Civilian Persons in Time of WarVarsavada qacqinlari muhafize eden esgerler 1939 Imzalanma tarixi 12 avqust 1949Imzalanma yeri Cenevre IsvecreTereflerDili cex dili Cenevre Konvensiyalarina I Elave Protokol 1977 ci ilde tertib edilmisdir Konvensiyanin 48 ci maddede ifade olunmus mulki sexslere aid esas qaydasi mulki ehaliye ve mulki obyektlere her cur qesden hucumu qadagan edir Tesadufi hucumlar anlayisini mueyyen eden sened bele hucumlari da qadagan edir Mulki ehalinin tesadufen mehv edilmesi mulki sexslerin xesaret almasi ve mulki obyektlere deyen ziyan da senedde ehate olunur Hetta 51 ci maddeye esasen gozlenilen konkret ve birbasa herbi ustunluk temin etmesi sebebinden heddi asacagina gore tesadufi mulki itkilere ve ya zerere sebeb olacagi gozlenildiyi halda mulki sexslere qarsi yonelmeyen hucumlar da qadagan edilir Buna elmi edebiyyatda deyilir 1945 ci ilde Ikinci Dunya muharibesi basa catana qeder ise qarsiliqliliq normasi silahli munaqisede davranis ucun esas verirdi 1993 cu ilde Birlesmis Milletler Teskilatinin Tehlukesizlik Surasi Bas katibin ve Ekspertler Komissiyasinin hesabatini qebul etmisdir Hemin senede esasen Cenevre Konvensiyalarinin muddealari kimi taninmis ve belelikle silahli munaqiselerde istirak etdikleri halda hemin Konvensiyalari imzalamayan dovletler ucun de mecburi olmusdur MezmunuCenevre Konvensiyalari CK ve Protokollarinin P terefleri I IV CK ve I III P larin terefleri I IV CK ve I II P larin terefleri I IV CK ve I ve III P larin terefleri I IV CK ve I P un terefleri I IV CK ve III P un terefleri yalniz I IV CK nin terefleri Konvensiyanin 2 ci maddesine esasen onu imzalayan terefler hem muharibe hem silahli munaqiseler hem de basqa olkenin erazisinin isgali zamani konvensiyaya tabedirler 47 78 ci maddeler isgalci dovletlerin uzerine muhum ohdelikler qoyur Bele ki isgal edilmis erazinin sakinlerinin umumi rifahina dair coxsayli muddealarda oldugu kimi isgalci teref mudafie olunan sexsleri zorla deportasiya ede yaxud oz mulki ehalisinin bir hissesini isgal olunmus eraziye deportasiya ede ve ya kocure bilmez Buradaki deportasiya ifadesi adeten ecnebilerin olkeden cixarilmasi kimi basa dusulur vetendaslarin olkeden cixarilmasi ise ekstradisiya ve ya surgun adlanir Etnik qruplar deportasiyanin tesirine meruz qalarsa buna ehalinin kocurulmesi de deyilir Bu halda kocurme herfi menada bir yerden basqa yere kocmek menasini ifade edir Beynelxalq Qirmizi Xac Komitesinin beyanatina gore beynelxalq humanitar huquq isgal edilmis erazilerde yasayis menteqelerinin salinmasini qadagan edir cunki bu ehalinin isgal olunmus eraziye kocurulmesinin bir formasidir 51 ci maddeye gore isgalci teref mudafie olunan sexsleri onun silahli ve ya yardimci quvvelerinde xidmet etmeye mecbur ede bilmez Konullu esgerliyi temin etmek meqsedi dasiyan hec bir tezyiq ve ya tebligata icaze verilmir Isgalci dovlet mudafie olunan sexsleri on sekkiz yasina catmamis elece de yalniz isgalci ordunun ehtiyaclari yaxud ictimai isler qidalanma siginacaq ve ya isgal olunmus olkenin ehalisinin geyimi dasinmasi ve ya saglamligi ucun zeruri olan islerde islemeye mecbur ede bilmez Hemcinin baxCenevre konvensiyalari Beynelxalq Qirmizi Xac Komitesi Beynelxalq humanitar huquqIstinadlar Convention IV relative to the Protection of Civilian Persons in Time of War Geneva 12 August 1949 International Committee of the Red Cross 11 April 2013 tarixinde Istifade tarixi 28 May 2023 States party to the main treaties The American National Red Cross 15 August 2009 tarixinde Istifade tarixi 5 December 2009 Protocol Additional to the Geneva Conventions of 12 August 1949 and Relating to the Protection of Victims of International Armed Conflicts Protocol I June 8 1977 PDF United Nations Treaty Series 1125 17512 11 November 2021 tarixinde PDF Istifade tarixi 28 May 2023 Rabkin Jeremy PROPORTIONALITY IN PERSPECTIVE HISTORICAL LIGHT ON THE LAW OF ARMED CONFLICT PDF San Diego International Law Journal 16 2 2015 263 340 2022 12 26 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 05 28 Gardam Judith Protocols Additional to the Geneva Conventions of 12 August 1949 Introductory Note United Nations Audiovisual Library of International Law 25 April 2023 tarixinde Istifade tarixi 15 December 2022 BENNETT JOHN REAPING THE WHIRLWIND THE NORM OF RECIPROCITY AND THE LAW OF AERIAL BOMBARDMENT DURING WORLD WAR II PDF Melbourne Journal of International Law 20 2019 1 44 2023 02 18 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 05 28 United Nations Audiovisual Library of International Law United Nations 12 June 2019 tarixinde Istifade tarixi 15 March 2017 What does the law say about the establishment of settlements in occupied territory www icrc org ingilis ICRC 5 October 2010 23 December 2022 tarixinde Istifade tarixi 30 may 2023 Xarici kecidler