Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cəbrayıl rayonunda Tarix-Diyarşünaslıq müzeyi — II Dünya Müharibəsindən əvvəl təsis olunmuşdu. İ.V.Stalinin adını daşıyan muzey 1953-ci ildə ləğv edildi və eksponatları arxivə verildi. Az müddət sonra onun yerində yenidən Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi yaradılaraq, iyirmi ildən artıq bir müddətdə ictimai əsaslarla fəaliyyət göstərdi. Bu gün Cəbrayıl Rayon Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi fəaliyyətini paytaxtdakı "İstiqlal" muzeyində davam etdirir.
| Cəbrayıl Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi | |
|---|---|
 Azərbaycan İstiqlal Muzeyi | |
| Əsası qoyulub | 8 dekabr 1980 |
| Mövzu | tarix |
| Yerləşir | Cəbrayıl, Azərbaycan |
| Kolleksiyası | Hazırda Bakı şəhər İstiqlal muzeyində saxlanılır. |
| Direktor | Tariyel Abbaslı |
Muzeyin tarixi
Muzey 1980-ci ilin dekabrında rəsmi status aldı və ştat cədvəli təsdiqləndi. Həmin ildə Cəbrayıl rayon Partiya Komitəsinin təşəbbüsü ilə şəhər orta internat məktəbinin dörd otağı muzeyin sərəncamına verilmiş və qısa müddət ərzində təmir edilərək Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi Heydər Əliyevin yanvar 1980-ci il tarixli "Azərbaycanın rayonlarında tarix – diyarşünaslıq muzeylərinin yaradılması haqqında" xüsusi qərarından sonra – 1980-ci il dekabrın 8-də yaradılmışdır. Muzeyin sığındığı internat binası şəhərin "Sağ sahil" küçəsində yerləşirdi.
Muzeyin eksponatları
1993-cü ilə qədər muzeydə Cəbrayıl rayonu ilə bağlı 19 minə yaxın eksponat toplanmışdı. 1993-cü ildə Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin hücumları zamanı muzeyin təxminən 16 minə yaxın eksponatını xilas etmək mümkün olmuşdur. Muzeydə daşınması çətin olan bir sıra əşyalar, ümumilikdə 2 mindən artıq eksponat hazırda erməni işğalçıları tərəfindən məhv edilmişdir. Muzeydə rayonun tarixinə dair arxeoloji və etnoqrafik materiallar, , dekorativ sənət nümunələri, qədim və orta əsrlərə aid məişət əşyaları, fotolar, sənədlər, rayonun flora və faunasını əks etdirən eksponatlar sərgilənirdi.
17 mindən çox eksponatın təxminən 16 mini xilas edilmişdir. Bu sıraya xalça və xalça məmulatları, gümüş və qızıl qadın bəzəkləri, gümüşdən kişi və qadın kəmərləri, gümüş xəncərlər, tariximizin müxtəlif dövrlərini əks etdirən tarixi və etnoqrafik materiallar, rayonun tarixi ilə bağlı fotolar, sənədlər aiddir. Muzeyin daşınması çətin olan bir sıra əşyaları, ümumilikdə 2 mindən artıq eksponat erməni işğalçıları tərəfindən talandı.
Cəbrayıl rayon Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi fəaliyyətini paytaxtdakı İstiqlal muzeyində davam etdirir.
İşğaldan sonra
Cəbrayıl rayonu müharibənin 5-ci ili düşmənin əlinə keçdi. Belə bir vəziyyətdə imkan daxilində muzeyin ən qiymətli eksponatları işğal zonasından çıxarıldı. Bunlar muzeyin fondunda mühafizə olunan xalça və xalça məmulatları, gümüş və qızıl bəzəklər, kəmərlər, saxsı və mis qablar, fotolar, sənədlər və s. materiallardır.
Hazırda muzey Bakıda – İstiqlal muzeyində öz fəaliyyətini davam etdirir. İndi muzeydə 18 mindən çox eksponat toplanmışdır.
1993-cü ildə erməni təcavüzü zamanı T.Abbaslının şəxsi təşəbbüsü ilə muzeyin əmlakının məhvinə imkan verilməmiş, eksponatları işğal altından çıxarmağa nail olmuşlar.
Eksponatın təxminən 17 mini düşmən işğalı altında çıxarmaq mümkün olmuşdur.
Rəhbərlik
Cəbrayıl rayon tarix-diyarşünaslıq muzeyi yaradılarkən onun ilk direktoru Fazil Quliyev olmuşdur. Muzeyin araya-ərsəyə gəlib ilk illərdə formalaşmasında böyük – ziyalı bir insanın – Şəhriyar Quliyevin əvəzsiz xidməti olmuşdur. O, Fazil Quliyevlə, sonralar isə muzeyin indiki direktoru Tariyel Abbaslı ilə birlikdə Cəbrayılı qarış-qarış gəzmiş, muzeyin zənginləşməsini təmin etmişdir.
Hal-hazırda muzeyin direktoru Tariyel Abbaslıdır.
Muzeyin ilk direktoru Şəhriyar Paşa oğlu Quliyev ilyarım bu vəzifədə çalışdı. 1981–1988-ci illərdə Fazil Quliyev, 1982-ci ildən muzeydə kiçik elmi işçi kimi fəaliyyət göstərən Tariyel Abbaslı isə 1988-ci ildən sonra muzeyin direktoru vəzifəsini icra edir.
Materialların xronologiyası
Mədəniyyət Nazirliyinin yaxından iştirakı ilə əldə olan materialların xronolojı ardıcıllığı və dövrlərə görə düzülməsi, tərtibat işləri həyata keçirilmişdir. Muzeyin təşkilində rayon ziyalısı Şəhriyar Quliyev də yaxından kömək göstərib. Ş.Quliyev sonradan muzeyin ilk direktoru təyin olunur.
Təlimata uyğun olaraq muzey ekspozisiyası üç bölmədən ibarət idi:
- Təbiət bölməsi
- Qədim dövr
- Sovet dövrü
Təbiət bölməsi
Rayonun florası – bitki örtüyü, faunası – heyvanlar aləmi haqqında geniş və hərtərəfli məlumat verirdi. Burada ayrı-ayrı bitki növlərindən qurudulmuş nümunələr, toxumlar, müxtəlif yazılı informasiyalar, o cümlədən rayon ərazisində vəhşi heyvan və quşların müqəvvaları, onların qidalanması və sair sərgilənirdi.
Qədim dövr bölməsi
Ən qədim dövrlərdən – b.e. əvvəlki cəmiyyətin müxtəlif inkişaf dövrlərindən tutmuş bizim eranın ilk əsrləri və orta əsrləri əhatə edirdi. Bu materialların əsas hissəsi müxtəlif qazıntılar və təsadüflər nəticəsində tapılmış qədim əmək və döyüş alətləri, qab nümunələri, müxtəlif sirli qalıqlar, taxta və mis qablardan ibarətdir. XIX və XX əsrin əvvəllərində Qarabağ xalça məktəbinin Cəbrayıl qrupuna aid xovlu və xovsuz xalça nümunələri, dekorativ tətbiqi sənətin digər bir qolu olan gümüş qadın və kişi kəmərləri, qadın döş və baş bəzəkləri, müxtəlif etnoqrafik alətlər – xış, araba, kotan, vəl, qədim geyimlər və s. muzeyin dəyərli eksponatları sırasında idi.
Sovet dövrü
İki otağı əhatələyən sovet dövrü eksponatları muzeyin ən geniş bölməsi idi. Azərbaycanda Sovet hakimiyyətinin yarandığı vaxtdan — 1920-ci ildən sonrakı dövrdə kollektivləşmə, kolxoz qurulucuğu, 1941–1945-ci illərdə Böyük Vətən Müharibəsi və müharibədən sonrakı dinc quruculuq illərinə aid ayrı-ayrı stendlər, fotolar, sənədlər və digər qiymətli əşyalar nümayiş etdirilirdi.
23 avqust 1993-cü ilə — Cəbrayıl rayonu Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal olunana qədər rayon tarix-diyarşünaslıq muzeyinin kollektivi işlərini davam etdirməklə müxtəlif tədbirlər keçirirdi.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Cəbrayıl Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi 2016-11-02 at the Wayback Machine
- Respublika qəzeti[ölü keçid]
- Muzeydə İsmayıl İmanzadənin yaradıcılıq gecəsi keçirildi.
- Cəbrayıl Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyinin bir sıra eksponatları üzərində bərpa işləri aparılıb
- Tarix və diyarşünaslıq muzeyləri — yaşayan tariximizin təkrarsız ünvanı…
- Tarix və Diyarşünaslıq Muzeyləri
- Cəbrayıl rayon Tarix-diyarşünaslıq muzeyi 2020-02-19 at the Wayback Machine
- Eksponatlar üzərində bərpa işləri aparılıb 2020-02-17 at the Wayback Machine
- Dədə yurdlarımızda dağıdılmış muzeylərimiz.
- Muzeyin eksponatları üzərində bərpa işləri aparılıb
İstinadlar
- "Qarabağ muzeyləri". 2021-09-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-21. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- . 2020-07-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-21. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- "Cəbrayıl rayon Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi". 2023-07-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-21. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- "Eksponatlar". 2020-02-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-21. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- "Muzey haqqında". 2023-07-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-21. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cebrayil rayonunda Tarix Diyarsunasliq muzeyi II Dunya Muharibesinden evvel tesis olunmusdu I V Stalinin adini dasiyan muzey 1953 ci ilde legv edildi ve eksponatlari arxive verildi Az muddet sonra onun yerinde yeniden Tarix Diyarsunasliq Muzeyi yaradilaraq iyirmi ilden artiq bir muddetde ictimai esaslarla fealiyyet gosterdi Bu gun Cebrayil Rayon Tarix Diyarsunasliq Muzeyi fealiyyetini paytaxtdaki Istiqlal muzeyinde davam etdirir Cebrayil Tarix Diyarsunasliq MuzeyiAzerbaycan Istiqlal MuzeyiEsasi qoyulub 8 dekabr 1980Movzu tarixYerlesir Cebrayil AzerbaycanKolleksiyasi Hazirda Baki seher Istiqlal muzeyinde saxlanilir Direktor Tariyel AbbasliMuzeyin tarixiMuzey 1980 ci ilin dekabrinda resmi status aldi ve stat cedveli tesdiqlendi Hemin ilde Cebrayil rayon Partiya Komitesinin tesebbusu ile seher orta internat mektebinin dord otagi muzeyin serencamina verilmis ve qisa muddet erzinde temir edilerek Azerbaycan Kommunist Partiyasi Merkezi Komitesinin birinci katibi Heyder Eliyevin yanvar 1980 ci il tarixli Azerbaycanin rayonlarinda tarix diyarsunasliq muzeylerinin yaradilmasi haqqinda xususi qerarindan sonra 1980 ci il dekabrin 8 de yaradilmisdir Muzeyin sigindigi internat binasi seherin Sag sahil kucesinde yerlesirdi Muzeyin eksponatlari1993 cu ile qeder muzeyde Cebrayil rayonu ile bagli 19 mine yaxin eksponat toplanmisdi 1993 cu ilde Ermenistan Silahli Quvvelerinin hucumlari zamani muzeyin texminen 16 mine yaxin eksponatini xilas etmek mumkun olmusdur Muzeyde dasinmasi cetin olan bir sira esyalar umumilikde 2 minden artiq eksponat hazirda ermeni isgalcilari terefinden mehv edilmisdir Muzeyde rayonun tarixine dair arxeoloji ve etnoqrafik materiallar dekorativ senet numuneleri qedim ve orta esrlere aid meiset esyalari fotolar senedler rayonun flora ve faunasini eks etdiren eksponatlar sergilenirdi 17 minden cox eksponatin texminen 16 mini xilas edilmisdir Bu siraya xalca ve xalca memulatlari gumus ve qizil qadin bezekleri gumusden kisi ve qadin kemerleri gumus xencerler tariximizin muxtelif dovrlerini eks etdiren tarixi ve etnoqrafik materiallar rayonun tarixi ile bagli fotolar senedler aiddir Muzeyin dasinmasi cetin olan bir sira esyalari umumilikde 2 minden artiq eksponat ermeni isgalcilari terefinden talandi Cebrayil rayon Tarix Diyarsunasliq Muzeyi fealiyyetini paytaxtdaki Istiqlal muzeyinde davam etdirir Isgaldan sonraCebrayil rayonu muharibenin 5 ci ili dusmenin eline kecdi Bele bir veziyyetde imkan daxilinde muzeyin en qiymetli eksponatlari isgal zonasindan cixarildi Bunlar muzeyin fondunda muhafize olunan xalca ve xalca memulatlari gumus ve qizil bezekler kemerler saxsi ve mis qablar fotolar senedler ve s materiallardir Hazirda muzey Bakida Istiqlal muzeyinde oz fealiyyetini davam etdirir Indi muzeyde 18 minden cox eksponat toplanmisdir 1993 cu ilde ermeni tecavuzu zamani T Abbaslinin sexsi tesebbusu ile muzeyin emlakinin mehvine imkan verilmemis eksponatlari isgal altindan cixarmaga nail olmuslar Eksponatin texminen 17 mini dusmen isgali altinda cixarmaq mumkun olmusdur RehberlikCebrayil rayon tarix diyarsunasliq muzeyi yaradilarken onun ilk direktoru Fazil Quliyev olmusdur Muzeyin araya erseye gelib ilk illerde formalasmasinda boyuk ziyali bir insanin Sehriyar Quliyevin evezsiz xidmeti olmusdur O Fazil Quliyevle sonralar ise muzeyin indiki direktoru Tariyel Abbasli ile birlikde Cebrayili qaris qaris gezmis muzeyin zenginlesmesini temin etmisdir Hal hazirda muzeyin direktoru Tariyel Abbaslidir Muzeyin ilk direktoru Sehriyar Pasa oglu Quliyev ilyarim bu vezifede calisdi 1981 1988 ci illerde Fazil Quliyev 1982 ci ilden muzeyde kicik elmi isci kimi fealiyyet gosteren Tariyel Abbasli ise 1988 ci ilden sonra muzeyin direktoru vezifesini icra edir Materiallarin xronologiyasiMedeniyyet Nazirliyinin yaxindan istiraki ile elde olan materiallarin xronoloji ardicilligi ve dovrlere gore duzulmesi tertibat isleri heyata kecirilmisdir Muzeyin teskilinde rayon ziyalisi Sehriyar Quliyev de yaxindan komek gosterib S Quliyev sonradan muzeyin ilk direktoru teyin olunur Telimata uygun olaraq muzey ekspozisiyasi uc bolmeden ibaret idi Tebiet bolmesi Qedim dovr Sovet dovruTebiet bolmesi Rayonun florasi bitki ortuyu faunasi heyvanlar alemi haqqinda genis ve herterefli melumat verirdi Burada ayri ayri bitki novlerinden qurudulmus numuneler toxumlar muxtelif yazili informasiyalar o cumleden rayon erazisinde vehsi heyvan ve quslarin muqevvalari onlarin qidalanmasi ve sair sergilenirdi Qedim dovr bolmesi En qedim dovrlerden b e evvelki cemiyyetin muxtelif inkisaf dovrlerinden tutmus bizim eranin ilk esrleri ve orta esrleri ehate edirdi Bu materiallarin esas hissesi muxtelif qazintilar ve tesadufler neticesinde tapilmis qedim emek ve doyus aletleri qab numuneleri muxtelif sirli qaliqlar taxta ve mis qablardan ibaretdir XIX ve XX esrin evvellerinde Qarabag xalca mektebinin Cebrayil qrupuna aid xovlu ve xovsuz xalca numuneleri dekorativ tetbiqi senetin diger bir qolu olan gumus qadin ve kisi kemerleri qadin dos ve bas bezekleri muxtelif etnoqrafik aletler xis araba kotan vel qedim geyimler ve s muzeyin deyerli eksponatlari sirasinda idi Sovet dovru Iki otagi ehateleyen sovet dovru eksponatlari muzeyin en genis bolmesi idi Azerbaycanda Sovet hakimiyyetinin yarandigi vaxtdan 1920 ci ilden sonraki dovrde kollektivlesme kolxoz qurulucugu 1941 1945 ci illerde Boyuk Veten Muharibesi ve muharibeden sonraki dinc quruculuq illerine aid ayri ayri stendler fotolar senedler ve diger qiymetli esyalar numayis etdirilirdi 23 avqust 1993 cu ile Cebrayil rayonu Ermenistan Silahli Quvveleri terefinden isgal olunana qeder rayon tarix diyarsunasliq muzeyinin kollektivi islerini davam etdirmekle muxtelif tedbirler kecirirdi Hemcinin baxQarabag Cebrayil rayonu Muzey Azerbaycan muzeyleriXarici kecidlerCebrayil Tarix Diyarsunasliq Muzeyi 2016 11 02 at the Wayback Machine Respublika qezeti olu kecid Muzeyde Ismayil Imanzadenin yaradiciliq gecesi kecirildi Cebrayil Tarix Diyarsunasliq Muzeyinin bir sira eksponatlari uzerinde berpa isleri aparilib Tarix ve diyarsunasliq muzeyleri yasayan tariximizin tekrarsiz unvani Tarix ve Diyarsunasliq Muzeyleri Cebrayil rayon Tarix diyarsunasliq muzeyi 2020 02 19 at the Wayback Machine Eksponatlar uzerinde berpa isleri aparilib 2020 02 17 at the Wayback Machine Dede yurdlarimizda dagidilmis muzeylerimiz Muzeyin eksponatlari uzerinde berpa isleri aparilibIstinadlar Qarabag muzeyleri 2021 09 28 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 21 redundant parameters redundant parameters redundant parameters 2020 07 20 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 08 21 redundant parameters redundant parameters Cebrayil rayon Tarix Diyarsunasliq Muzeyi 2023 07 05 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 21 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Eksponatlar 2020 02 19 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 21 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Muzey haqqinda 2023 07 05 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 21 redundant parameters redundant parameters redundant parameters