Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Covanni Qronki (10 sentyabr 1887[…], Pontedera kommunası[d], Toskana – 17 oktyabr 1978[…], Roma) — İtaliyanın üçüncü prezindenti (11 may 1955 – 11 may 1962). Xristian-Demokrat partiyasını təmsil edib. O, ədəbiyyat və fəlsəfə üzrə ilk dərəcəsini Pisa Scuola Normale Superiore-də alıb. 1911-1915-ci illər arasında o, İtaliyanın bir sıra şəhərlərində (Parma, Massa di Karrara, Berqamo və Monza) orta məktəbdə klassika müəllimi işləmişdir. Birinci Dünya Müharibəsində könüllü olaraq hərbi xidmətə getdi və 1919-cu ildə Katolik İtaliya Xalq Partiyasının qurucu üzvlərindən biri oldu. O, həm 1919, həm də 1921-ci il parlament seçkilərində Pizanı təmsil etmək üçün seçildi. İtaliya Xristian İşçiləri Konfederasiyasında həmkarlar ittifaqı lideri, 1922-1923-cü illərdə Benito Mussolininin ilk hökumətində Sənaye və Ticarət katibinin müavini vəzifəsində çalışdı. Lakin 1923-cü ilin aprelində Turində keçirilən Xalq Partiyasının ümummilli toplantısı bütün PPI nümayəndələrini hökumətdən geri çağırmaq qərarına gəldi. Sonra o, katolik həmkarlar ittifaqlarının rəhbərliyindəki roluna qayıtdı və faşist dəstələrinin onlara qarşı gündəlik zorakılığı ilə üzləşməyə çalışdı. 1924-cü ildə Luici Sturzo PPI katibi vəzifəsindən istefa verdikdən sonra Qronçi digər iki "triumvir" (Spataro və Rodino) ilə birlikdə partiyanın lideri oldu. Həmin il yenidən parlamentə seçilərək, Aventin Secession adlanan antifaşist müxalifətinə (Romada müxalifətin parlamentdən çəkildiyi təpədən) qoşuldu. 1926-cı ildə yeni rejim tərəfindən parlamentdən çıxarıldı. 1925-1943-cü illərdə o, siyasi karyerasını belə dayandırdı. Faşist Partiyasına üzv olmaq məcburiyyətində qalmamaq üçün o, məktəb müəllimliyindən də istefa verib, əvvəlcə satıcı, sonra isə sənayeçi kimi uğurlu bir iş adamı kimi çörəkpulu qazanıb.
| Covanni Qronki | |
|---|---|
| it. Giovanni Gronchi | |
 | |
İtaliya senatoru[d] | |
| 11 may 1962 – 17 oktyabr 1978 | |
İtaliya Prezidenti[d] | |
| 11 may 1955 – 11 may 1962 | |
| Əvvəlki | Luici Eynaudi |
| Sonrakı | Antonio Senyi |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum adı | Giovanni Gronchi |
| Doğum tarixi | 10 sentyabr 1887[…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 17 oktyabr 1978[…](91 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Dini | katolisizm |
| Hərbi xidmət | |
| Qoşun növü | İtaliya Kral Ordusu |
| Döyüşlər | |
| | |
| Təltifləri |       |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İkinci Dünya Müharibəsindən sonra
1943-1944-cü illərdə o, yeni Xristian-Demokrat Partiyasının (DC) həmtəsisçisi idi və onun solçu fraksiyasının lideri oldu.Giorgio La Pira, Giuseppe Dossetti və Enrico Mattei (İtaliya hökumətinə məxsus neft-kimya nəhəngi ENI-nin gələcək rəhbəri) kimi kişilərlə birlikdə. O, həm də partiyasının nümayəndəsi kimi İtaliya Müqavimətinin çoxpartiyalı komitəsi olan Comitato di Liberazione Nazionale-nin üzvü idi. Tez-tez partiyasının əksəriyyəti və onun katibi Alcide De Qasperi ilə ziddiyyət təşkil etsə də, o, 1944–1946-cı illərdə sənaye naziri və 1946-cı ildə Müəssislər Məclisinin üzvü kimi fəaliyyət göstərib. 1947-ci ildə, soyuq müharibə başlayan kimi, o, partiyasının qərarına kəskin şəkildə qarşı çıxdı. İtaliya kommunist və sosialist partiyalarını milli hökumətdən çıxarmaq. 1948-1955-ci illərdə İtaliya Deputatlar Palatasının (Parlamentin aşağı qolu) prezidenti seçilmişdir.
Prezident (1955-1962)
1955-ci ildə Luici Einaudinin İtaliya Respublikasının ilk prezidenti kimi səlahiyyət müddəti başa çatdı və parlament onun varisini seçməli oldu. DC-nin yeni katibi Amintore Fanfani bu vəzifəyə o zaman Senatın prezidenti olan liberal Çezare Merzaqoranı irəli sürürdü. Bununla belə, Cüzeppe Pella, Guido Gonella, Salvatore Scoca və Giulio Andreottinin rəhbərlik etdiyi partiyanın ifrat sağ qanadı Covanni Pastore, Giorgio Bo və Achille Marazzanın başçılıq etdiyi həmkarlar ittifaqı solçusu ilə əl-ələ verib. Onun yerinə Giovanni Qronçinin (“Parlamentin adamı”) seçilməsini təmin etmək üçün partiya rəhbərliyi Hərəkət Kommunist və Sosialist partiyalarının, həmçinin monarxik və neofaşist sağın dəstəyini aldı. Acılı döyüşdən və mərkəzçi cəbhənin son süqutundan sonra 29 aprel 1955-ci ildə Qronçi 883 səsdən 658 səslə Respublika Prezidenti seçildi. O, İtaliya Dövlətinin Başçısı olan ilk katolik siyasətçi idi. Onun vəzifədə olduğu dövr 1962-ci ilə qədər davam etdi. Bu, sosialistlərin və Kommunist Partiyasının yenidən milli hökumətə qaytarılması, İtaliyanın isə NATO-dan imtina edərək tədricən “sola açılma” ehtirası ilə yadda qaldı. Bloklara qoşulmayan ölkə. Bununla belə, parlamentin bu layihəyə sərt müxalifəti var idi, xüsusən də hər hansı bir canlı çoxluğun zəruri tərkib hissəsi hesab edilən kiçik İtaliya Liberal Partiyası tərəfindən. 1959-cu ildə Qronçi çıxılmaz vəziyyətdən xilas olmaq üçün özünün Katolik solçu fraksiyasının etibarlı üzvü Fernando Tambroni baş nazir təyin etdi və onu "Prezident hökuməti" ilə Parlamentə göndərdi, lakin əvvəlcədən razılaşdırılmış səs çoxluğu olmadı. Ancaq Tambroni parlamentdə yalnız neofaşist səsləri sayəsində sağ qaldı. Bu gözlənilməz “sağa açılma” ciddi nəticələr verdi. 1960-cı ildə İtaliyanın bir sıra şəhərlərində, xüsusən də Genuya, Likata və Reggio Emiliyada şiddətli iğtişaşlar baş verdi, polis nümayişçilərə atəş açıb, beş nəfər həlak olub. Tambroni hökuməti beləcə rüsvayçılıqla başa çatdı; istefa vermək məcburiyyətində qaldı, onun ardınca ənənəvi olaraq mərkəzçi parlament çoxluğuna sahib olan bütövlükdə DC hökuməti gəldi. Bədbəxt Tambroni təcrübəsi Qronçinin reputasiyasını həmişəlik ləkələdi və səlahiyyət müddətinin sonuna qədər o, axsaq prezident olaraq qaldı. 1962-ci ildə Enriko Matteinin güclü köməyi ilə ikinci mandat almağa cəhd etdi, lakin cəhd uğursuz oldu və onun yerinə Antonio Seqni seçildi. O, dövlət başçısı vəzifəsini dayandırdığı üçün İtaliya Konstitusiyasına əsasən, ömürlük senator oldu. O, 1978-ci il oktyabrın 17-də 91 yaşında Romada vəfat edib.
Qiymətləndirilməsi
Onun prezidentliyinə ümumi tarixi qiymət vermək üçün avtoritar yanaşma təklifi ilə Tambroni uğursuzluğunu nəzərə almaq lazımdır. Onun mandatı bitdikdən sonra bir növ “sola açılma” baş verdi; ilk mərkəz sol koalisiya 1964-cü ildə sosialistlər (lakin kommunistlər deyil) hökumətə daxil olan kimi Aldo Moro tərəfindən yaradılmışdır. 1970-ci illərdə Xristian Demokratlar və Kommunistlər Tarixi Kompromis adlanan doğru səy göstərdilər. Bu əsasda o, bəzi mühüm uzaqgörənliyə və davamlı təsirə malik ola bilər. Bununla belə, onun siyasi layihəsinin 1964-1992-ci illər arasında bir-birini izləyən sol mərkəzçi hökumətlərlə həqiqətən də çox əlaqəsi olduğunu söyləmək çətindir. Bu dövrün böyük bir hissəsində kommunistlər əvvəlkindən daha sıx təcrid olunmuşdular. Keçmiş sosialist müttəfiqlərinin itkisi və xüsusilə Bettino Craxi Sosialist lider olduqdan sonra onlarla davam edən şiddətli münaqişə, kənar təsirlərin də iş başında olduğu sonradan məlum oldu. 2000-ci il Parlament Komissiyasının hesabatı belə nəticəyə gəldi ki, gizli, ABŞ-ın dəstəklədiyi, “arxada qalan” Gladio-nun strategiyası və əməliyyatları “PCI-nin və müəyyən dərəcədə PSI-nin (İtaliya Sosialist Partiyasının) icra hakimiyyətinə nail olmasını dayandırmaq üçün hazırlanmışdır, ölkədə güc”.Hər halda, İtaliya bazar iqtisadiyyatı kimi sosial-iqtisadi quruluşunu və xarici siyasət uyğunluğunu saxladı.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Giovanni Gronchi // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Гронки Джованни // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Françoise Boucek. Factional Politics. How Dominant Parties Implode or Stabilize. Houndmills, Basingstoke, Hampshire: Palgrave Macmillan. 2012. səh. 146. doi:10.1057/9781137283924. ISBN .
- "Italy: Danger on the Left". . 9 May 1955. 19 January 2024 tarixində . İstifadə tarixi: 18 April 2024. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- "Giovanni Gronchi Dies". 18 October 1978. 29 January 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 29 January 2018 – www.WashingtonPost.com vasitəsilə. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
Xarici keçidlər
Bu məqalə . |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Covanni Qronki 10 sentyabr 1887 Pontedera kommunasi d Toskana 17 oktyabr 1978 Roma Italiyanin ucuncu prezindenti 11 may 1955 11 may 1962 Xristian Demokrat partiyasini temsil edib O edebiyyat ve felsefe uzre ilk derecesini Pisa Scuola Normale Superiore de alib 1911 1915 ci iller arasinda o Italiyanin bir sira seherlerinde Parma Massa di Karrara Berqamo ve Monza orta mektebde klassika muellimi islemisdir Birinci Dunya Muharibesinde konullu olaraq herbi xidmete getdi ve 1919 cu ilde Katolik Italiya Xalq Partiyasinin qurucu uzvlerinden biri oldu O hem 1919 hem de 1921 ci il parlament seckilerinde Pizani temsil etmek ucun secildi Italiya Xristian Iscileri Konfederasiyasinda hemkarlar ittifaqi lideri 1922 1923 cu illerde Benito Mussolininin ilk hokumetinde Senaye ve Ticaret katibinin muavini vezifesinde calisdi Lakin 1923 cu ilin aprelinde Turinde kecirilen Xalq Partiyasinin umummilli toplantisi butun PPI numayendelerini hokumetden geri cagirmaq qerarina geldi Sonra o katolik hemkarlar ittifaqlarinin rehberliyindeki roluna qayitdi ve fasist destelerinin onlara qarsi gundelik zorakiligi ile uzlesmeye calisdi 1924 cu ilde Luici Sturzo PPI katibi vezifesinden istefa verdikden sonra Qronci diger iki triumvir Spataro ve Rodino ile birlikde partiyanin lideri oldu Hemin il yeniden parlamente secilerek Aventin Secession adlanan antifasist muxalifetine Romada muxalifetin parlamentden cekildiyi tepeden qosuldu 1926 ci ilde yeni rejim terefinden parlamentden cixarildi 1925 1943 cu illerde o siyasi karyerasini bele dayandirdi Fasist Partiyasina uzv olmaq mecburiyyetinde qalmamaq ucun o mekteb muellimliyinden de istefa verib evvelce satici sonra ise senayeci kimi ugurlu bir is adami kimi corekpulu qazanib Covanni Qronkiit Giovanni GronchiItaliya senatoru d 11 may 1962 17 oktyabr 1978Italiya Prezidenti d 11 may 1955 11 may 1962EvvelkiLuici EynaudiSonrakiAntonio SenyiSexsi melumatlarDogum adi Giovanni GronchiDogum tarixi 10 sentyabr 1887 1887 09 10 Dogum yeri Pontedera kommunasi d Piza eyaleti d Toskana ItaliyaVefat tarixi 17 oktyabr 1978 1978 10 17 91 yasinda Vefat yeri Roma Roma eyaleti d Latsio ItaliyaTehsili Piza UniversitetiFealiyyeti siyasetciDini katolisizmHerbi xidmetQosun novu Italiya Kral OrdusuDoyusler Birinci Dunya muharibesiTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllarIkinci Dunya Muharibesinden sonra1943 1944 cu illerde o yeni Xristian Demokrat Partiyasinin DC hemtesiscisi idi ve onun solcu fraksiyasinin lideri oldu Giorgio La Pira Giuseppe Dossetti ve Enrico Mattei Italiya hokumetine mexsus neft kimya nehengi ENI nin gelecek rehberi kimi kisilerle birlikde O hem de partiyasinin numayendesi kimi Italiya Muqavimetinin coxpartiyali komitesi olan Comitato di Liberazione Nazionale nin uzvu idi Tez tez partiyasinin ekseriyyeti ve onun katibi Alcide De Qasperi ile ziddiyyet teskil etse de o 1944 1946 ci illerde senaye naziri ve 1946 ci ilde Muessisler Meclisinin uzvu kimi fealiyyet gosterib 1947 ci ilde soyuq muharibe baslayan kimi o partiyasinin qerarina keskin sekilde qarsi cixdi Italiya kommunist ve sosialist partiyalarini milli hokumetden cixarmaq 1948 1955 ci illerde Italiya Deputatlar Palatasinin Parlamentin asagi qolu prezidenti secilmisdir Prezident 1955 1962 1955 ci ilde Luici Einaudinin Italiya Respublikasinin ilk prezidenti kimi selahiyyet muddeti basa catdi ve parlament onun varisini secmeli oldu DC nin yeni katibi Amintore Fanfani bu vezifeye o zaman Senatin prezidenti olan liberal Cezare Merzaqorani ireli sururdu Bununla bele Cuzeppe Pella Guido Gonella Salvatore Scoca ve Giulio Andreottinin rehberlik etdiyi partiyanin ifrat sag qanadi Covanni Pastore Giorgio Bo ve Achille Marazzanin basciliq etdiyi hemkarlar ittifaqi solcusu ile el ele verib Onun yerine Giovanni Qroncinin Parlamentin adami secilmesini temin etmek ucun partiya rehberliyi Hereket Kommunist ve Sosialist partiyalarinin hemcinin monarxik ve neofasist sagin desteyini aldi Acili doyusden ve merkezci cebhenin son suqutundan sonra 29 aprel 1955 ci ilde Qronci 883 sesden 658 sesle Respublika Prezidenti secildi O Italiya Dovletinin Bascisi olan ilk katolik siyasetci idi Onun vezifede oldugu dovr 1962 ci ile qeder davam etdi Bu sosialistlerin ve Kommunist Partiyasinin yeniden milli hokumete qaytarilmasi Italiyanin ise NATO dan imtina ederek tedricen sola acilma ehtirasi ile yadda qaldi Bloklara qosulmayan olke Bununla bele parlamentin bu layiheye sert muxalifeti var idi xususen de her hansi bir canli coxlugun zeruri terkib hissesi hesab edilen kicik Italiya Liberal Partiyasi terefinden 1959 cu ilde Qronci cixilmaz veziyyetden xilas olmaq ucun ozunun Katolik solcu fraksiyasinin etibarli uzvu Fernando Tambroni bas nazir teyin etdi ve onu Prezident hokumeti ile Parlamente gonderdi lakin evvelceden razilasdirilmis ses coxlugu olmadi Ancaq Tambroni parlamentde yalniz neofasist sesleri sayesinde sag qaldi Bu gozlenilmez saga acilma ciddi neticeler verdi 1960 ci ilde Italiyanin bir sira seherlerinde xususen de Genuya Likata ve Reggio Emiliyada siddetli igtisaslar bas verdi polis numayiscilere ates acib bes nefer helak olub Tambroni hokumeti belece rusvayciliqla basa catdi istefa vermek mecburiyyetinde qaldi onun ardinca enenevi olaraq merkezci parlament coxluguna sahib olan butovlukde DC hokumeti geldi Bedbext Tambroni tecrubesi Qroncinin reputasiyasini hemiselik lekeledi ve selahiyyet muddetinin sonuna qeder o axsaq prezident olaraq qaldi 1962 ci ilde Enriko Matteinin guclu komeyi ile ikinci mandat almaga cehd etdi lakin cehd ugursuz oldu ve onun yerine Antonio Seqni secildi O dovlet bascisi vezifesini dayandirdigi ucun Italiya Konstitusiyasina esasen omurluk senator oldu O 1978 ci il oktyabrin 17 de 91 yasinda Romada vefat edib QiymetlendirilmesiOnun prezidentliyine umumi tarixi qiymet vermek ucun avtoritar yanasma teklifi ile Tambroni ugursuzlugunu nezere almaq lazimdir Onun mandati bitdikden sonra bir nov sola acilma bas verdi ilk merkez sol koalisiya 1964 cu ilde sosialistler lakin kommunistler deyil hokumete daxil olan kimi Aldo Moro terefinden yaradilmisdir 1970 ci illerde Xristian Demokratlar ve Kommunistler Tarixi Kompromis adlanan dogru sey gosterdiler Bu esasda o bezi muhum uzaqgorenliye ve davamli tesire malik ola biler Bununla bele onun siyasi layihesinin 1964 1992 ci iller arasinda bir birini izleyen sol merkezci hokumetlerle heqiqeten de cox elaqesi oldugunu soylemek cetindir Bu dovrun boyuk bir hissesinde kommunistler evvelkinden daha six tecrid olunmusdular Kecmis sosialist muttefiqlerinin itkisi ve xususile Bettino Craxi Sosialist lider olduqdan sonra onlarla davam eden siddetli munaqise kenar tesirlerin de is basinda oldugu sonradan melum oldu 2000 ci il Parlament Komissiyasinin hesabati bele neticeye geldi ki gizli ABS in desteklediyi arxada qalan Gladio nun strategiyasi ve emeliyyatlari PCI nin ve mueyyen derecede PSI nin Italiya Sosialist Partiyasinin icra hakimiyyetine nail olmasini dayandirmaq ucun hazirlanmisdir olkede guc Her halda Italiya bazar iqtisadiyyati kimi sosial iqtisadi qurulusunu ve xarici siyaset uygunlugunu saxladi IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Giovanni Gronchi Encyclopaedia Britannica ing Gronki Dzhovanni Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Francoise Boucek Factional Politics How Dominant Parties Implode or Stabilize Houndmills Basingstoke Hampshire Palgrave Macmillan 2012 seh 146 doi 10 1057 9781137283924 ISBN 978 0 230 01993 5 Italy Danger on the Left 9 May 1955 19 January 2024 tarixinde Istifade tarixi 18 April 2024 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Giovanni Gronchi Dies 18 October 1978 29 January 2018 tarixinde Istifade tarixi 29 January 2018 www WashingtonPost com vasitesile redundant parameters redundant parameters redundant parameters Xarici kecidlerBu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin