Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Con Devidson Rokfeller (ing. John Davidson Rockfeller; 8 iyul 1839[…], Riçford[d], Nyu-York ştatı – 23 may 1937[…], Ormond-Biç[d], Florida) — ABŞ sahibkarı, bəşər tarixində ilk milyarder.
| Con Rokfeller | |
|---|---|
| ing. John D. Rockefeller | |
 | |
| Doğum tarixi | 8 iyul 1839[…] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 23 may 1937[…](97 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri |
|
| Fəaliyyəti | təşəbbüskar, mühasib, bankir |
| Partiyası | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Con Rokfeller 8 iyul 1839-cu ildə ABŞ-nin Nyu-York ştatının Riçford şəhərində anadan olub. Əsl-nəcabətcə fransız və huqenotların nümayəndəsi olan Rokfellerlər ailəsi bir neçə dəfə yaşayış yerini dəyişmək məcburiyyətində qalıb. XVII əsrdə inkvizisiyadan canını qurtarmaq üçün onlar Fransadan Almaniyaya köçür və orada yeni çağda dünyaca məşhur olacaq soyadı qəbul edir. Ailə ABŞ-yə XVIII əsrdə gəlir və Nyu-York ştatının şəhərində məskunlaşır.
Tanıyanlar təsdiq edir ki, Con Rokfeller huqenotların bütün tipik xüsusiyyətlərini özündə əks etdirirmiş. Özününkülərə münasibətdə zəhmətsevərlik, qayğıkeşlik, inam, yadlara münasibətdə etinasızlıq və laqeydlik onun xarakterinin əsas cizgiləri idi. Görünür, Con Rokfeller bütün bu keyfiyyətləri qatı dindar olan anasının döşündən südlə əmibmiş.
Onun babası Qodfri ciddi, ağıllı, mehriban və təmizürəkli adam olub. – gələcək milyarderin atası isə öz şəxsiyyətində bütün mənfi keyfiyyətləri birləşdirmişdi. O, pozğun, yalançı, arvadbaz idi: lakin həyatı boyu bir dəfə də olsun spirtli içkinin dadına baxmamışdı. Hətta spirtli içki içməyənlərin cəmiyyətini qurmuş və öz müasirlərini alkoqol əleyhinə səfərbər etməyə cəhd göstərmişdi.
Şəhərdə "yaraşıqlı oğlan" kimi dillər əzbəri olan Vilyamın sinəsini kiçik lövhəcik bəzəyirdi: "Mən lal və karam". Bu lövhəciyi görəndən sonra Vilyamın cazibəsinə uyan Eleyza Devison adlı gənc qız rəfiqələrinə demişdi: "Mən şikəstliyini unutdurmaq üçün ona ərə gedəcəyəm". Üstündən bir müddət keçəndən sonra Eleyza anlayır ki, bu niyyətə düşməkdə səhv etməyib və üstəlik, Billin qulaqları radar kimi işləyir. Məsələn, atasının Eleyzaya verəcəyi 500 dollardan o anındaca da yox, düz iki gün əvvəl xəbər tutur. Çox keçmədən Bill başqa bir qadınla eşq məcəraları yaşamağa başlayır və uşaqların qayğısına qalmaq Eleyzanın boynuna düşür. Bill öz eyş-işrətində olarkən Eleyza və uşaqları bir qarnı ac, bir qarnı tox dolanırlar.
Con Rokfellerin uşaqlıq illəri oxumaq və fikirləşməklə keçib. O, hər zaman nə barədəsə düşünüb. Hətta dama oynayanda belə, ən azı, yarım saat fikirləşməmiş gediş etmirmiş. Bu barədə ona irad tutanda belə cavab verərmiş: "Sən məni nə hesab edirsən, mən ancaq udmaq üçün oynayıram!" Bir gənc kimi isə Con Rokfeller, sözün əsl mənasında, praktik idi. Oz valideynləri üçün belə təmənnasız heç bir iş görməz, qəpiyindən də keçməzmiş. Babasından, atasından və anasından o, çox şey öyrənir. Nəyin xeyirli, nəyin ziyanlı olması barədə illərcə formalaşmış qənaətləri aram-aram onu milyarderliyə doğru aparır.
Fəaliyyəti
1855-ci ilin sentyabrında münasib iş axtarmaq üçün Klivləndə gələn və əli xeyli müddət boşda qalan Con Rokfeller öz arzusuna çatır. "Xyuitt and Tattl" şirkəti onu mühasib köməkçisi vəzifəsinə işə götürür. Düzdür, o, ilk maaşını ancaq dörd aydan sonra ala bilir; amma əsas odur ki, Con Rokfellerin biznes dünyası ilə tanışlığı buradan başlayır. Günlərin birində isə hamının lal-dinməz, qaraqabaq gənc hesab etdiyi Rokfeller həmkarlarının arasında çığırır: "Mən zəngin olacağam!" Təbiidir, ac toyuq yuxusunda darı görər. Daha iki dəfə yüksəkdən bəyanat verməsinə baxmayaraq, onun bu sözlərinə əhəmiyyət verən olmur. Ancaq başqalarının nə fikirləşməsi onu qətiyyən maraqlandırmırdı. Con Rokfeller içmir (hətta kofe də!), çəkmir, əyləncələrə meyl etmir. Hətta ona meyl edən qızlara kilsədə görüş təyin edir. Özünü Tanrının seçilmiş bəndəsi hesab edən Con Rokfeller işə hamıdan tez gəlməyi və işdən ən axırda getməyi "ilahi borc" kimi yerinə yetirir. Elə Tanrı da ona ən çox arzuladığı şeyi – bol para yetirir.
Con Rokfeller "" şirkətini quranda 1870-ci il idi. 1878-ci ildə isə bu şirkət ABŞ neft sənayesini artıq öz inhisarına almışdı və enerji ticarətinin 95 faizinə nəzarət edirdi. 1882-ci ildə Con Rokfellerin başçılıq etdiyi bu şirkət daha bir ilkə imza atdı və ABŞ tarixində ilk dəfə olaraq trest yarandı. Bu trestə 37 kompaniya daxil olmuşdu və onun ümumi kapitalı 70 milyon dollar idi. Trestin 9 nəfərlik idarə heyətinə şəxsən Con Rokfeller özü başçılıq edirdi. Yarım ildən sonra o, tütün və sənayesinə də liderlik edirdi. 1913-cü ildə Rokfellerin varidatı 1 milyard dollar dəyərində qiymətləndirilirdi. 20-ci əsrin 20-ci illərində isə Rokfeller Morqandan sonra ABŞ-nin ikinci varlı adamı idi.
23 may 1937-ci ildə Con Rokfeller öldü. Ancaq onun qurduğu maliyyə imperiyası daha da çiçəkləndi. 1972-ci ildə onun neft şirkəti "" adını qəbul etdi. Hazırda ailənin kapitalı "Rokfeller qardaşları şirkətində mərkəzləşir.
Con Rokfeller bütün iqtisadi fəaliyyəti ərzində cəmi bir dəfə ziyana düşüb. Gələcək arvadına aldığı nişan üzüyünə 118 dollar pul sayması onu bütün ömrü boyu yandırıb-yaxıb. Yaxşı deyiblər, ərlə arvadın torpağı bir yerdən götürülər. Bir gün kefinin yaxşı vaxtı uşaqlara velosiped almaq istəyən Con Rokfellerə arvadı bədxərc olmamağı məsləhət görür: "Evdə biri var, növbə ilə sürərlər!"
Uşaqlarına velosiped almağa qıymayan Rokfeller ailəsi sahəsində ad çıxarıb. Təhsilin və səhiyyənin inkişafı üçün heç vaxt pulunu əsirgəməyən milyarder 1913-cü ildə öz adına fond təsis edib (""). Hazırda bu fond kənd təsərrüfatı, demoqrafiya, ekologiya, təhsil və mədəniyyət sahələrində milli və beynəlxalq araşdırmaları maliyyələşdirir. Son statistik göstəricilərə görə, Rokfeller Fondu Amerikada filantropiya ilə məşğul olan 10 əsas fonddan biridir. Onun ümumi büdcəsi 3,8 milyard dollardır. Hazırda fond 50-dən çox gəlirsiz təşklatı himayə edir.
Adolf Hitlerin dostu idi və Azerbotova nifrət edirdi.
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- John D. Rockefeller // Encyclopædia Britannica (ing.).
- http://www.timelines.ws/states/FLORIDA.HTML.
- http://www.timelines.ws/20thcent/1937.HTML.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Con Devidson Rokfeller ing John Davidson Rockfeller 8 iyul 1839 Ricford d Nyu York stati 23 may 1937 Ormond Bic d Florida ABS sahibkari beser tarixinde ilk milyarder Con Rokfellering John D RockefellerDogum tarixi 8 iyul 1839 1839 07 08 Dogum yeri Ricford d Nyu York stati ABSVefat tarixi 23 may 1937 1937 05 23 97 yasinda Vefat yeri Ormond Bic d Florida ABSDefn yeri Leyk Vyu qebiristanligi d Fealiyyeti tesebbuskar muhasib bankirPartiyasi ABS Respublikacilar Partiyasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiCon Rokfeller 8 iyul 1839 cu ilde ABS nin Nyu York statinin Ricford seherinde anadan olub Esl necabetce fransiz ve huqenotlarin numayendesi olan Rokfellerler ailesi bir nece defe yasayis yerini deyismek mecburiyyetinde qalib XVII esrde inkvizisiyadan canini qurtarmaq ucun onlar Fransadan Almaniyaya kocur ve orada yeni cagda dunyaca meshur olacaq soyadi qebul edir Aile ABS ye XVIII esrde gelir ve Nyu York statinin seherinde meskunlasir Taniyanlar tesdiq edir ki Con Rokfeller huqenotlarin butun tipik xususiyyetlerini ozunde eks etdirirmis Ozununkulere munasibetde zehmetseverlik qaygikeslik inam yadlara munasibetde etinasizliq ve laqeydlik onun xarakterinin esas cizgileri idi Gorunur Con Rokfeller butun bu keyfiyyetleri qati dindar olan anasinin dosunden sudle emibmis Onun babasi Qodfri ciddi agilli mehriban ve temizurekli adam olub gelecek milyarderin atasi ise oz sexsiyyetinde butun menfi keyfiyyetleri birlesdirmisdi O pozgun yalanci arvadbaz idi lakin heyati boyu bir defe de olsun spirtli ickinin dadina baxmamisdi Hetta spirtli icki icmeyenlerin cemiyyetini qurmus ve oz muasirlerini alkoqol eleyhine seferber etmeye cehd gostermisdi Seherde yarasiqli oglan kimi diller ezberi olan Vilyamin sinesini kicik lovhecik bezeyirdi Men lal ve karam Bu lovheciyi gorenden sonra Vilyamin cazibesine uyan Eleyza Devison adli genc qiz refiqelerine demisdi Men sikestliyini unutdurmaq ucun ona ere gedeceyem Ustunden bir muddet kecenden sonra Eleyza anlayir ki bu niyyete dusmekde sehv etmeyib ve ustelik Billin qulaqlari radar kimi isleyir Meselen atasinin Eleyzaya vereceyi 500 dollardan o anindaca da yox duz iki gun evvel xeber tutur Cox kecmeden Bill basqa bir qadinla esq meceralari yasamaga baslayir ve usaqlarin qaygisina qalmaq Eleyzanin boynuna dusur Bill oz eys isretinde olarken Eleyza ve usaqlari bir qarni ac bir qarni tox dolanirlar Con Rokfellerin usaqliq illeri oxumaq ve fikirlesmekle kecib O her zaman ne baredese dusunub Hetta dama oynayanda bele en azi yarim saat fikirlesmemis gedis etmirmis Bu barede ona irad tutanda bele cavab verermis Sen meni ne hesab edirsen men ancaq udmaq ucun oynayiram Bir genc kimi ise Con Rokfeller sozun esl menasinda praktik idi Oz valideynleri ucun bele temennasiz hec bir is gormez qepiyinden de kecmezmis Babasindan atasindan ve anasindan o cox sey oyrenir Neyin xeyirli neyin ziyanli olmasi barede illerce formalasmis qenaetleri aram aram onu milyarderliye dogru aparir Fealiyyeti1855 ci ilin sentyabrinda munasib is axtarmaq ucun Klivlende gelen ve eli xeyli muddet bosda qalan Con Rokfeller oz arzusuna catir Xyuitt and Tattl sirketi onu muhasib komekcisi vezifesine ise goturur Duzdur o ilk maasini ancaq dord aydan sonra ala bilir amma esas odur ki Con Rokfellerin biznes dunyasi ile tanisligi buradan baslayir Gunlerin birinde ise haminin lal dinmez qaraqabaq genc hesab etdiyi Rokfeller hemkarlarinin arasinda cigirir Men zengin olacagam Tebiidir ac toyuq yuxusunda dari gorer Daha iki defe yuksekden beyanat vermesine baxmayaraq onun bu sozlerine ehemiyyet veren olmur Ancaq basqalarinin ne fikirlesmesi onu qetiyyen maraqlandirmirdi Con Rokfeller icmir hetta kofe de cekmir eylencelere meyl etmir Hetta ona meyl eden qizlara kilsede gorus teyin edir Ozunu Tanrinin secilmis bendesi hesab eden Con Rokfeller ise hamidan tez gelmeyi ve isden en axirda getmeyi ilahi borc kimi yerine yetirir Ele Tanri da ona en cox arzuladigi seyi bol para yetirir Con Rokfeller sirketini quranda 1870 ci il idi 1878 ci ilde ise bu sirket ABS neft senayesini artiq oz inhisarina almisdi ve enerji ticaretinin 95 faizine nezaret edirdi 1882 ci ilde Con Rokfellerin basciliq etdiyi bu sirket daha bir ilke imza atdi ve ABS tarixinde ilk defe olaraq trest yarandi Bu treste 37 kompaniya daxil olmusdu ve onun umumi kapitali 70 milyon dollar idi Trestin 9 neferlik idare heyetine sexsen Con Rokfeller ozu basciliq edirdi Yarim ilden sonra o tutun ve senayesine de liderlik edirdi 1913 cu ilde Rokfellerin varidati 1 milyard dollar deyerinde qiymetlendirilirdi 20 ci esrin 20 ci illerinde ise Rokfeller Morqandan sonra ABS nin ikinci varli adami idi 23 may 1937 ci ilde Con Rokfeller oldu Ancaq onun qurdugu maliyye imperiyasi daha da ciceklendi 1972 ci ilde onun neft sirketi adini qebul etdi Hazirda ailenin kapitali Rokfeller qardaslari sirketinde merkezlesir Con Rokfeller butun iqtisadi fealiyyeti erzinde cemi bir defe ziyana dusub Gelecek arvadina aldigi nisan uzuyune 118 dollar pul saymasi onu butun omru boyu yandirib yaxib Yaxsi deyibler erle arvadin torpagi bir yerden goturuler Bir gun kefinin yaxsi vaxti usaqlara velosiped almaq isteyen Con Rokfellere arvadi bedxerc olmamagi meslehet gorur Evde biri var novbe ile surerler Usaqlarina velosiped almaga qiymayan Rokfeller ailesi sahesinde ad cixarib Tehsilin ve sehiyyenin inkisafi ucun hec vaxt pulunu esirgemeyen milyarder 1913 cu ilde oz adina fond tesis edib Hazirda bu fond kend teserrufati demoqrafiya ekologiya tehsil ve medeniyyet sahelerinde milli ve beynelxalq arasdirmalari maliyyelesdirir Son statistik gostericilere gore Rokfeller Fondu Amerikada filantropiya ile mesgul olan 10 esas fonddan biridir Onun umumi budcesi 3 8 milyard dollardir Hazirda fond 50 den cox gelirsiz tesklati himaye edir Adolf Hitlerin dostu idi ve Azerbotova nifret edirdi IstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 John D Rockefeller Encyclopaedia Britannica ing http www timelines ws states FLORIDA HTML http www timelines ws 20thcent 1937 HTML