Cicimli – Azərbaycan Respublikasının Laçın rayonu Cicimli kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.
Cicimli | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Rayon | Laçın rayonu |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Cicimli Azərbaycanın ən qədim yaşayış məntəqələrindən biri hesab olunur. Buna əyani sübut kimi bu kənddə yerləşən Məlik Əjdər türbəsi, və bu abidələr ətrafında yerləşən "Çoban daş" abidəsini göstərmək olar. Cicimli kəndi XX əsrin 70-ci illərinədək bölgədə əsas məskunlaşma məntəqəsi olmuşdur. Bu kəndin mərkəzində XIX əsrin 2-ci yarısında inşa edilmiş Məscid uzun illər (Azərbaycanın Sovet Rusiyası tərəfindən işğalınadək) mədrəsə kimi fəaliiyət göstərmişdir və bu təhsil ocağında dövrünün görkəmli din xadimləri islam dinini tədris etmişlər. Peyk görüntüləri ilə müşahidə etdikdə həmin Məscid binasının bu gün də mövcud olduğunun şahidi oluruq.
Cicimli kəndi 1828-ci il Türkmənçay "sülh" müqaviləsindən sonra Rusiya İmperiyasının bu ərazilərdə məskunlşdırdığı ermənilər tərəfindən 8 dəfə işğal edilib, 7 dəfə əhalisi soyrırıma məruz qalıb və bütünlüklə yandırılaraq dağıdılmışdır. Sonuncu işğal 1992-ci ilin may ayında baş verib. İşğal nəticəsində kənddə yerləşən orta məktəbin 1948-ci ildə və 1976-cı ildə inşa edilmiş binaları, İcra nümayəndəliyinin, poçtun, tikiş fabrikinin, M.Ə.Sabir adına kolxozun, klubun, kitabxananın, qarışıq mallar mağazasının, tibb məntəsinin və dəyirmanın binaları, həmçinin kənd sakinlərinə məxsus 80-ə yaxın fərdi yaşayış evi Rusiya və Ermənistan Silahlı Qüvvələri və onların himayədarlıq etdiyi erməni terrorçuları tərəfindən yandırılaraq tamamilə məhv edilmişdir. Döyüş əməlyyatları zamanı yaxınlığında heç bir hərbi hədəfin olmamasına baxmayaraq 12 may 1992-ci il tarixdə terrorçu erməni ordusuna məxsus artilleriya qurğusundan açılan atəş nəticəsində bu kənddə yerləşən XII-XIII əsr abidəsi Məlik Əjdər türbəsinin günbəz hissəsi dağıdılmışdır. 1988-ci ildən 1992-ci ilədək öz imkanları ilə, həmçinin Laçın alayının və Laçın polisinin köməkliyi ilə kəndi müdafiə edən kənd əhalisi isə soyqırım və terror təhlükəsi qarşısında qalaraq məcburi şəkildə deportasiya olunmuşdur.
İşğal dövründə Cicimli kəndinin əhalisinin 95%-ə qədəri Sumqayıt şəhərində məskunlaşıb. 2020-ci ildə İkinci Qarabağ müharibəsi sonunda imzalanmış atəşkəs bəyanatına əsasən 1 dekabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad olunub.
Abidələri
Məlik Əjdər türbəsi, Kar günbəz, Çobandaş abidəsi və 19-cu əsrə aid məscid.
Coğrafiyası və iqlimi
Kəndin yerləşdiyi ərazi Qarabağ vulkanik yaylasına xas olan təbiətə və relyefə malikdir. Dəniz səviyyəsindən maksimal hündürlüyü 1230m., minimal hündürlüyü isə 1000m.-dir. Hər tərəfdən çox da hündür olmayan təpəliklərlə əhatə olunan kəndi Ağçay iki hissəyə - yerli əhali tərəfindən Güney və Quzey adlandırılan hissələrə bölür. Çay şimali-qərb hissədən daxil olaraq kəndin düz ortasından - sıldırım qayalıqlar arasından şərq istiqamətində 9 km axıb keçərək Həkəri çayına qovuşur. Qışı çox sərt soyuq keçsə də, yayda maksimal temperatur müsbət 33-35 dərəcə C-dən artıq olmur.
Dekabr və yanvar aylarında Güney adlandırılan hissədə mülayim isti hava olduğu halda, Quzeydə qarın qalınlığı 25-30 sm-ə çatır.
Əhalisi
2006-cı ilin statstikasına görə kəndin əhali sayı 400 nəfər olmuşdur. İşğala qədər bu kənddə 100-dən artıq ailə təsərrüfatını özündə birləşdirən 80-ə yaxın evdə, təqribən 320 nəfər əhali yaşayırdı. Kiçik istisnalar nəzərə alınmasa kəndin əhalisi bütünlüklə türk əsilli azərbaycanlılardan ibarətdir.
Tanınmışları
- Mir Həmzə Nigari (1795-1886) — sufi şair, təsəvvüf alimi
- Şəhidləri
- - “Hərbi xidmətlərə görə” medalı ilə təltif edilmiş döyüşçü.
- Fürüzəddin Cəfərov
- Elman Yusifov
- Mehdi Məmmədov
İqtisadiyyatı
Əsas təsərrüfatı heyvandarlıq və əkinçilik idi.
Cicimli kəndində yer adları
Hacı Allahverdi yurdu, Safxan dərəsi (və ya Səfixan dərəsi), Qoşa təpələr, Gözəloğlunun çuxuru, Çobandaş, Daranlı, Zahar kahası, Qoşa Günbəzlər, Camahanın çuxuru (və ya Camalxanın çuxuru), Oyuğun yalı, Əbilin çuxuru, Çınqıllı, Səmədin çuxuru, Qəhrəmanın çuxuru, Ağ çəvlik (türkcə çiflik, yəni ferma), Tülkü dərəsi, Şotlannı yurdu (şotlanlı kürdlərinin oba yeri), Vəlioğlunun güneyi, Başmaqçının yalı, Eşşək meydanı, Tək kol, Dübək dərəsi, Mir Həsən zəmisi, Umudun çuxuru, Çələbi yurdu, Qoşa qara qayalar, Bədəloğlunun taxtası, Muncuqçıxan, Rəfi yurdu, Novruzəkən dərə, Anbarın quzeyi, Nəbioğlunun qayası, Mayılın kahası, Mahmudun taxtası, Qırmızılıq, Puçqalıyan, Əhmədin bağ yeri, Ag daş, Qara daş, Qumluq, Sarı yoxuş, Düyütorpaq kahası, Qızıl qaya, Pəriləng kahası, Sarılıq, Göy daş, Kənd meşəsi, Div kahası, Kəmərə məhlə, Aşağı məhlə, Güney məhlə, Şıx əfəndinin (Şeyx Mir Həmzə Əfəndi) zikrə yeri, Xaləddin ağanın evi, Məscid, Daş bulaq, Daş bulağın düzü, Qırmızı daş, Çıraq daşı, Yastı daş, Qara arxac, Çatım, Yeddi bulaq, Camahan bulağı, Orta bulaq, Tacının bulağı, Rzanın kahası, Qurbanın kahası, Şor dərə, Umudun çəvliyi, Mircəfər qalası, Dübəkli, Tanəhli (və ya tənəkli), Sulu kaha, Cinlicə, Muzla bulağı, Qara gab ("Qara keçid" mənasını verir), Quş oturan qaya, Dəvə boynu, Əzimin kahası.
İstinadlar
- Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı" (PDF) (az.). stat.gov.az. 2019. 2020-04-16 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-04-16.
- Faiq İsmayılov. Laçın rayonunun tarixi abidələri haqqında[ölü keçid]
Laçın rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Cicimli Cicimli Azerbaycan Respublikasinin Lacin rayonu Cicimli kend inzibati erazi dairesinde kend Cicimli39 31 00 sm e 46 31 00 s u Olke AzerbaycanRayon Lacin rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00Xeriteni goster gizle Cicimli Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiCicimli Azerbaycanin en qedim yasayis menteqelerinden biri hesab olunur Buna eyani subut kimi bu kendde yerlesen Melik Ejder turbesi ve bu abideler etrafinda yerlesen Coban das abidesini gostermek olar Cicimli kendi XX esrin 70 ci illerinedek bolgede esas meskunlasma menteqesi olmusdur Bu kendin merkezinde XIX esrin 2 ci yarisinda insa edilmis Mescid uzun iller Azerbaycanin Sovet Rusiyasi terefinden isgalinadek medrese kimi fealiiyet gostermisdir ve bu tehsil ocaginda dovrunun gorkemli din xadimleri islam dinini tedris etmisler Peyk goruntuleri ile musahide etdikde hemin Mescid binasinin bu gun de movcud oldugunun sahidi oluruq Cicimli kendi 1828 ci il Turkmencay sulh muqavilesinden sonra Rusiya Imperiyasinin bu erazilerde meskunlsdirdigi ermeniler terefinden 8 defe isgal edilib 7 defe ehalisi soyririma meruz qalib ve butunlukle yandirilaraq dagidilmisdir Sonuncu isgal 1992 ci ilin may ayinda bas verib Isgal neticesinde kendde yerlesen orta mektebin 1948 ci ilde ve 1976 ci ilde insa edilmis binalari Icra numayendeliyinin poctun tikis fabrikinin M E Sabir adina kolxozun klubun kitabxananin qarisiq mallar magazasinin tibb mentesinin ve deyirmanin binalari hemcinin kend sakinlerine mexsus 80 e yaxin ferdi yasayis evi Rusiya ve Ermenistan Silahli Quvveleri ve onlarin himayedarliq etdiyi ermeni terrorculari terefinden yandirilaraq tamamile mehv edilmisdir Doyus emelyyatlari zamani yaxinliginda hec bir herbi hedefin olmamasina baxmayaraq 12 may 1992 ci il tarixde terrorcu ermeni ordusuna mexsus artilleriya qurgusundan acilan ates neticesinde bu kendde yerlesen XII XIII esr abidesi Melik Ejder turbesinin gunbez hissesi dagidilmisdir 1988 ci ilden 1992 ci iledek oz imkanlari ile hemcinin Lacin alayinin ve Lacin polisinin komekliyi ile kendi mudafie eden kend ehalisi ise soyqirim ve terror tehlukesi qarsisinda qalaraq mecburi sekilde deportasiya olunmusdur Isgal dovrunde Cicimli kendinin ehalisinin 95 e qederi Sumqayit seherinde meskunlasib 2020 ci ilde Ikinci Qarabag muharibesi sonunda imzalanmis ateskes beyanatina esasen 1 dekabr 2020 ci ilde Azerbaycan Silahli Quvveleri terefinden isgaldan azad olunub AbideleriMelik Ejder turbesi Kar gunbez Cobandas abidesi ve 19 cu esre aid mescid Cografiyasi ve iqlimiKendin yerlesdiyi erazi Qarabag vulkanik yaylasina xas olan tebiete ve relyefe malikdir Deniz seviyyesinden maksimal hundurluyu 1230m minimal hundurluyu ise 1000m dir Her terefden cox da hundur olmayan tepeliklerle ehate olunan kendi Agcay iki hisseye yerli ehali terefinden Guney ve Quzey adlandirilan hisselere bolur Cay simali qerb hisseden daxil olaraq kendin duz ortasindan sildirim qayaliqlar arasindan serq istiqametinde 9 km axib kecerek Hekeri cayina qovusur Qisi cox sert soyuq kecse de yayda maksimal temperatur musbet 33 35 derece C den artiq olmur Dekabr ve yanvar aylarinda Guney adlandirilan hissede mulayim isti hava oldugu halda Quzeyde qarin qalinligi 25 30 sm e catir Ehalisi2006 ci ilin statstikasina gore kendin ehali sayi 400 nefer olmusdur Isgala qeder bu kendde 100 den artiq aile teserrufatini ozunde birlesdiren 80 e yaxin evde teqriben 320 nefer ehali yasayirdi Kicik istisnalar nezere alinmasa kendin ehalisi butunlukle turk esilli azerbaycanlilardan ibaretdir Taninmislari Mir Hemze Nigari 1795 1886 sufi sair tesevvuf alimiSehidleri Herbi xidmetlere gore medali ile teltif edilmis doyuscu Furuzeddin Ceferov Elman Yusifov Mehdi MemmedovIqtisadiyyatiEsas teserrufati heyvandarliq ve ekincilik idi Cicimli kendinde yer adlariHaci Allahverdi yurdu Safxan deresi ve ya Sefixan deresi Qosa tepeler Gozeloglunun cuxuru Cobandas Daranli Zahar kahasi Qosa Gunbezler Camahanin cuxuru ve ya Camalxanin cuxuru Oyugun yali Ebilin cuxuru Cinqilli Semedin cuxuru Qehremanin cuxuru Ag cevlik turkce ciflik yeni ferma Tulku deresi Sotlanni yurdu sotlanli kurdlerinin oba yeri Velioglunun guneyi Basmaqcinin yali Essek meydani Tek kol Dubek deresi Mir Hesen zemisi Umudun cuxuru Celebi yurdu Qosa qara qayalar Bedeloglunun taxtasi Muncuqcixan Refi yurdu Novruzeken dere Anbarin quzeyi Nebioglunun qayasi Mayilin kahasi Mahmudun taxtasi Qirmiziliq Pucqaliyan Ehmedin bag yeri Ag das Qara das Qumluq Sari yoxus Duyutorpaq kahasi Qizil qaya Perileng kahasi Sariliq Goy das Kend mesesi Div kahasi Kemere mehle Asagi mehle Guney mehle Six efendinin Seyx Mir Hemze Efendi zikre yeri Xaleddin aganin evi Mescid Das bulaq Das bulagin duzu Qirmizi das Ciraq dasi Yasti das Qara arxac Catim Yeddi bulaq Camahan bulagi Orta bulaq Tacinin bulagi Rzanin kahasi Qurbanin kahasi Sor dere Umudun cevliyi Mircefer qalasi Dubekli Tanehli ve ya tenekli Sulu kaha Cinlice Muzla bulagi Qara gab Qara kecid menasini verir Qus oturan qaya Deve boynu Ezimin kahasi IstinadlarAzerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Inzibati erazi bolgusu tesnifati PDF az stat gov az 2019 2020 04 16 tarixinde PDF Istifade tarixi 2020 04 16 Faiq Ismayilov Lacin rayonunun tarixi abideleri haqqinda olu kecid Lacin rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin