Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ceyranbatan su anbarı — Bakı və Sumqayıt şəhərlərində içməli və texniki suya tələbatın kəskin artması ilə əlaqədar olaraq 1955-ci ildə yaradılmışdır. Su anbarının sututumu 186 mln m³, faydalı həcmi 150 mln. m³-dur. Anbarın uzunluğu 8,74 km, maksimum eni 2,15 km, sahil xəttinin uzunluğu 23,3 km, maksimum dərinliyi 28,5 metr, ölü həcmi səviyyəsində isə 14,5 metrdir, su güzgüsünün sahəsi 1389 hektar təşkil edir. Qidalanma mənbəyi Samurçay, Vəlvələçay və Qudyalçay çaylarından su götürən Samur-Abşeron kanalıdır. Ceyranbatan su anbarı içməli su mənbəyi olduğuna görə, 1960-cı ildə onun ətrafında üç zolaqdan ibarət sanitar-mühafizə zonası yaradılmışdır. 2001-ci ildə Ceyranbatan su anbarının 1-ci sanitar-mühafizə zonası genişləndirilərək hasara alınmışdır. Eyni zamanda, Ceyranbatan su anbarının ekoloji vəziyyətini yaxşılaşdırmaq üçün müvafiq tədbirlər (meşəsalma, sututucu kanallar və s.) həyata keçirlişmişdir.
| Ceyranbatan su anbarı | |
 | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Yerləşməsi | Azərbaycan Abşeron |
| Uzunluğu | 8,74 m |
| Eni | 2,15 m |
| Sahəsi | 13,9 m² |
| Həcmi | 0,186 m³ |
| Tökülən çaylar | Samur-Abşeron (Vəlvələçay, Qudyalçay) |
Tarixi
Samur-Abşeron kanalından qidalanan Ceyranbatan su anbarı və anbarın sahilində tikilmiş sutəmizləyici qurğular kompleksi Abşeron yarımadasının içməli su təchizatında böyük paya malikdir. Anbar ingilis mühəndis Uilyam Lindleyin 1900-cü illərin əvvəlində hazırladığı layihə əsasında yaradılıb. Layihə Samurçayın suyunun Ceyranbatan anbarına gətirilməsini və burada təmizlənərək istehlakçılara çatdırılmasını nəzərdə tutur. Layihənin işlənməsindən təxminən yarım əsr sonra orada nəzərdə tutulan işlərin icrasına başlanır. İlkin olaraq Samur-Dəvəçi kanalının Abşerona qədər uzadılmasına qərar verilir. Paralel olaraq Dəvəyatağı və Ceyranbatan göllərinin yerində ümumi tutumu 186 milyon kubmetr olan anbar yaradılır və 1957-ci ildə hövzənin su ilə doldurulmasına başlanır. Anbarın əsas üstünlüklərindən biri odur ki, burada toplanan su 80 % təbii durulmadan keçdikdən sonra emal prosesinə ötürülür. Ceyranbatan sutəmizləyici qurğular kompleksi və magistral su kəmərləri Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin 21 noyabr 1957-ci il tarixli 655 nömrəli və 02 iyun 1960-cı il tarixli 420 nömrəli qərarları əsasında 3 mərhələdə inşa edilib. Ceyranbatan sutəmizləyici qurğular kompleksinin birinci mərhələsi 8 sentyabr 1961-ci idə istismara verilib. Kompleksin ikinci mərhələsi 1966-cı ildə, üçüncü mərhələsi isə 1978-ci ildə işə salınıb. Birinci və ikinci mərhələdə tikilən qurğuların hər birinin məhzuldarlığı saniyədə 2,64 kubmetr, üçüncü qurğunun məhzuldarlığı isə 2,1 kubmetrdir. Ceyranbatan sutəmizləyici qurğular kompleksində su iki pilləli texnoloji təmizləmə prosesindən keçir. Birinci və ikinci mərhələdə inşa olunan qurğularda su şəffaflandırıcı və sürətli süzgəclər, üçüncü mərhələdə tikilən qurğularda isə üfüqi durulducu və sürətli süzgəclər vasitəsi ilə təmizlənir.
Bu gün Sumqayıt şəhəri, Abşeron, Xəzər, Sabunçu və Suraxanı rayonlarının əksər hissələrinə verilən su Ceyranbatanda emal olunur. İçməli suyu istehlakçılara çatdırmaq üçün Sutəmizləyici Qurğular Kompleksindən 6 ədəd iri diametrli su xətti çəkilmişdir. Bunların 2-si Maştağa anbarına, 3-ü Binəqədi mərkəzi nasos stansiyasına, 1-i isə Sumqayıt şəhərinə içməli su nəql edir. Eyni zamanda Ceyranbatandan Abşerondakı sənaye müəssisələrinə texniki su verilir. Bu məqsədlə Ceyranbatan sutəmizləyici qurğularından məhzuldarlığı saniyədə 2,8 kubmetr olan 2 texniki su kəməri çəkilib. Ceyranbatan sutəmizləyici qurğular kompleksində indiyə qədər yalnız bir dəfə əsaslı təmir aparılıb. 1998–2005-ci illərdə "Böyük Bakının su təchizatı sisteminin yenidənqurulması layihəsi" çərçivəsində Dünya Bankı və Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankının maliyyə dəstəyi ilə kompleksin reagent təsərrüfatı, şəffaflaşdırıcılar, 1-ci növbə süzgəclər sexi tam bərpa olunub. Kredit müqaviləsinin şərtlərinə uyğun olaraq 2-ci və 3-cü növbə süzgəclər sexi qismən yenidən qurulub, hər 3 növbə üçün yeni xlorator təsərrüfatı yaradılıb. Həyata keçirilən yenidənqurma işləri nəticəsində emal olunan suyun keyfiyyət göstəriciləri standartlara uyğunlaşdırılıb. Gələcəkdə Ceyranbatanda məhzuldarlığı saniyədə 6 kubmetr olan yeni təmizləyici qurğu tikiləcək və Ceyranbatan-Maştağa magistral su kəməri çəkiləcək. Artıq 8 sentyabr 2011-ci ildə Ceyranbatanda ultrasüzgəcli təmizləyici qurğunun təməli qoyulub. Yeni qurğunun tikintisi 18 aya başa çatdırılacaqdır.
İstinadlar
- "Azərbaycan Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin balansında olan iri su anbarları". 2022-07-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-09-19.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ceyranbatan su anbari Baki ve Sumqayit seherlerinde icmeli ve texniki suya telebatin keskin artmasi ile elaqedar olaraq 1955 ci ilde yaradilmisdir Su anbarinin sututumu 186 mln m faydali hecmi 150 mln m dur Anbarin uzunlugu 8 74 km maksimum eni 2 15 km sahil xettinin uzunlugu 23 3 km maksimum derinliyi 28 5 metr olu hecmi seviyyesinde ise 14 5 metrdir su guzgusunun sahesi 1389 hektar teskil edir Qidalanma menbeyi Samurcay Velvelecay ve Qudyalcay caylarindan su goturen Samur Abseron kanalidir Ceyranbatan su anbari icmeli su menbeyi olduguna gore 1960 ci ilde onun etrafinda uc zolaqdan ibaret sanitar muhafize zonasi yaradilmisdir 2001 ci ilde Ceyranbatan su anbarinin 1 ci sanitar muhafize zonasi genislendirilerek hasara alinmisdir Eyni zamanda Ceyranbatan su anbarinin ekoloji veziyyetini yaxsilasdirmaq ucun muvafiq tedbirler mesesalma sututucu kanallar ve s heyata kecirlismisdir Ceyranbatan su anbariOlke AzerbaycanYerlesmesiAzerbaycan AbseronUzunlugu8 74 mEni2 15 mSahesi13 9 m Hecmi0 186 m Tokulen caylarSamur Abseron Velvelecay Qudyalcay TarixiSamur Abseron kanalindan qidalanan Ceyranbatan su anbari ve anbarin sahilinde tikilmis sutemizleyici qurgular kompleksi Abseron yarimadasinin icmeli su techizatinda boyuk paya malikdir Anbar ingilis muhendis Uilyam Lindleyin 1900 cu illerin evvelinde hazirladigi layihe esasinda yaradilib Layihe Samurcayin suyunun Ceyranbatan anbarina getirilmesini ve burada temizlenerek istehlakcilara catdirilmasini nezerde tutur Layihenin islenmesinden texminen yarim esr sonra orada nezerde tutulan islerin icrasina baslanir Ilkin olaraq Samur Deveci kanalinin Abserona qeder uzadilmasina qerar verilir Paralel olaraq Deveyatagi ve Ceyranbatan gollerinin yerinde umumi tutumu 186 milyon kubmetr olan anbar yaradilir ve 1957 ci ilde hovzenin su ile doldurulmasina baslanir Anbarin esas ustunluklerinden biri odur ki burada toplanan su 80 tebii durulmadan kecdikden sonra emal prosesine oturulur Ceyranbatan sutemizleyici qurgular kompleksi ve magistral su kemerleri Azerbaycan SSR Nazirler Sovetinin 21 noyabr 1957 ci il tarixli 655 nomreli ve 02 iyun 1960 ci il tarixli 420 nomreli qerarlari esasinda 3 merhelede insa edilib Ceyranbatan sutemizleyici qurgular kompleksinin birinci merhelesi 8 sentyabr 1961 ci ide istismara verilib Kompleksin ikinci merhelesi 1966 ci ilde ucuncu merhelesi ise 1978 ci ilde ise salinib Birinci ve ikinci merhelede tikilen qurgularin her birinin mehzuldarligi saniyede 2 64 kubmetr ucuncu qurgunun mehzuldarligi ise 2 1 kubmetrdir Ceyranbatan sutemizleyici qurgular kompleksinde su iki pilleli texnoloji temizleme prosesinden kecir Birinci ve ikinci merhelede insa olunan qurgularda su seffaflandirici ve suretli suzgecler ucuncu merhelede tikilen qurgularda ise ufuqi durulducu ve suretli suzgecler vasitesi ile temizlenir Bu gun Sumqayit seheri Abseron Xezer Sabuncu ve Suraxani rayonlarinin ekser hisselerine verilen su Ceyranbatanda emal olunur Icmeli suyu istehlakcilara catdirmaq ucun Sutemizleyici Qurgular Kompleksinden 6 eded iri diametrli su xetti cekilmisdir Bunlarin 2 si Mastaga anbarina 3 u Bineqedi merkezi nasos stansiyasina 1 i ise Sumqayit seherine icmeli su neql edir Eyni zamanda Ceyranbatandan Abserondaki senaye muessiselerine texniki su verilir Bu meqsedle Ceyranbatan sutemizleyici qurgularindan mehzuldarligi saniyede 2 8 kubmetr olan 2 texniki su kemeri cekilib Ceyranbatan sutemizleyici qurgular kompleksinde indiye qeder yalniz bir defe esasli temir aparilib 1998 2005 ci illerde Boyuk Bakinin su techizati sisteminin yenidenqurulmasi layihesi cercivesinde Dunya Banki ve Avropa Yenidenqurma ve Inkisaf Bankinin maliyye desteyi ile kompleksin reagent teserrufati seffaflasdiricilar 1 ci novbe suzgecler sexi tam berpa olunub Kredit muqavilesinin sertlerine uygun olaraq 2 ci ve 3 cu novbe suzgecler sexi qismen yeniden qurulub her 3 novbe ucun yeni xlorator teserrufati yaradilib Heyata kecirilen yenidenqurma isleri neticesinde emal olunan suyun keyfiyyet gostericileri standartlara uygunlasdirilib Gelecekde Ceyranbatanda mehzuldarligi saniyede 6 kubmetr olan yeni temizleyici qurgu tikilecek ve Ceyranbatan Mastaga magistral su kemeri cekilecek Artiq 8 sentyabr 2011 ci ilde Ceyranbatanda ultrasuzgecli temizleyici qurgunun temeli qoyulub Yeni qurgunun tikintisi 18 aya basa catdirilacaqdir Istinadlar Azerbaycan Meliorasiya ve Su Teserrufati Aciq Sehmdar Cemiyyetinin balansinda olan iri su anbarlari 2022 07 06 tarixinde Istifade tarixi 2013 09 19 Hemcinin bax