Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cənub-Qərbi Azərbaycan general-qubernatorluğu, Naxçıvan General-Qubernatorluğu və ya Əlahiddə Naxçıvan general-qubernatorluğu — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Naxçıvan bölgəsində yaratdığı idarəçilik orqanı; yerli azərbaycanlı əhalinin qəti tələbinə uyğun olaraq Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökumətinin 28 fevral 1919-cu il tarixli qərarı ilə yaradılmışdı (sənədlərdə həmçinin "Cənub-Qərbi Azərbaycan general-qubernatorluğu", yaxud "Naxçıvan, Ordubad, Şərur-Dərələyəz və Vedibasar rayonlarının general-qubernatorluğu" da adlanır).
| General—qubernatorluq | |||
| Cənub-Qərbi Azərbaycan general-qubernatorluğu | |||
|---|---|---|---|
| Əlahiddə Naxçıvan general-qubernatorluğu və ya Naxçıvan General-Qubernatorluğu | |||
| |||
|
| |||
| Ölkə |  AXC | ||
| İnzibati mərkəz | Naxçıvan | ||
| General-qubernator | Bəhram xan Naxçıvanski (28 fevral 1919-16 mart 1919) Əliyar bəy Haşımbəyov (16 mart 1919-avqust 1918) Səməd bəy Cəmillinski (avqust 1919-fevral 1920) | ||
| Hərbi işlər üzrə müavin Mülki işlər üzrə müavin | Kərim xan İrəvanski Hacı Mehdi Bağırov | ||
| Tarixi və coğrafiyası | |||
| Yaradılıb | 28 fevral 1919 | ||
| Ləğv edilib | 28 aprel 1920 | ||
Tarixi
General-qubernatorluğun yaradılmasını şərtləndirən mühüm amillərdən biri də bölgənin müsəlman əhalisinin problemlərini həll etmək zərurəti olmuşdur. Naxçıvanın Müvəqqəti hökuməti Azərbaycan torpaqları olan Naxçıvan, Şərur, Ordubad qəzalarının "Cənub-Qərbi Azərbaycan" adı altında Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ilə birləşməsi üçün həm ingilis komandanlığına, həm də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti rəhbərliyinə müraciət etmişdi.
Yerli hakimiyyətin təşkili üçün daxili işlər nazirliyinin 20 milyon manatlıq fondundan 500 min manatın general-qubernatorluq üçün ayrılması, Hökumətin bundan əvvəlki 1918 il 6 dekabr tarixli qərarına müvafiq olaraq ayrılmış bir milyon manatın 150 mininin Ermənistan ərazisində yaşayan müsəlman qaçqınlarının ehtiyacları üçün Ermənistandakı diplomatik nümayəndəyə, qalan 850 min manatın isə Cənub-Qərbi Azərbaycan qaçqınlarına yardım göstərmək üçün general-qubertorun sərəncamına verilməsi də qərarda öz əksini tapmışdı. Hökumətin 1919 il 3 mart tarixli qərarı ilə hərbi nazirliyə Cənub-Qərbi Azərbaycandakı silahlı qüvvələrin sayını və vəziyyətini aydınlaşdırmaq məqsədilə general-qubernatorluğa nümayəndə göndərilməsi, əlavə olaraq, bölgəyə daha 500 min manat vəsait ayrılması tapşırılmışdı.
Rəhbərlik
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökumətinin 28 fevral 1919-cu il tarixində qəbul etdiyi qərara əsasən Bəhram xan Naxçıvanski general-qubernator, Kərim xan İrəvanski hərbi, Hacı Mehdi Bağırov isə mülki işlər üzrə general-qubernatorun müavinləri təyin olunmuşdular. General-qubernatorluğun nəzdində 7 nəfərdən ibarət Şura yaradılmışdı. Şuranın tərkibinə Naxçıvan qəzasından 2, Sürməli, İrəvan qəzalarının və Ordubad mahalının hərəsindən 1 nümayəndə daxil edilmişdi.
16 mart 1919-cu il tarixində Azərbaycan hökumətinin qərarına əsasən Cənub-Qərbi Azərbaycan general-qubernatoru Bəhram xan Naxçıvanski öz xahişinə görə tutduğu vəzifədən azad olundu. Elə həmin gün digər bir qərarla Zaqatalanın qubernatoru general Əliyar bəy Haşımbəyov general-qubernator, Kərim xan İrəvanski hərbi, Bəhram xan Naxçıvanski isə mülki işlər üzrə general-qubernatorun müavin təyin edildilər. isə vəzifəsindən azad edilmiş sayıldı. Martın 26-da bölgənin ümumi vəziyyəti haqqında Cümhuriyyət Hökumətinə məlumat vermək üçün Bakıya Teymur bəy Makinski (sədr), Q. Qənizadə və R. İsmayılovdan ibarət nümayəndə heyəti göndərmək qərara alındı.
31 mart 1919-cu il tarixində Azərbaycan hökumətinin qərarı ilə Kəlbəli xan Naxçıvanski Qarabağ general-qubernatorunun hərbi işlər üzrə müavini təyin edildi. Kərim xan İrəvanski isə vəzifəsindən kənarlaşdırıldı.
Avqust ayında isə Səməd bəy Cəmillinski Naxçıvan general-qubernatoru təyin olunmuşdu. Siyasi şəraitin mürəkkəbliyi, ilk növbədə isə Ermənistan daşnak hökumətinin fitnəkar hərəkətləri üzündən yüksək vəzifəli şəxslərin Naxçıvana gələrək vaxında öz vəzifələrinin icrasına başlaya bilməmələri general-qubernatorluğun işində ciddi çətinliklər yaratmışdı.
İqamətgah
1919-cu ilin avqustunda qısa müddət Ordubadda fəaliyyət göstərməyə məcbur olan general qubernatorluğun iqamətgahı sonra yenidən Naxçıvana köçürülmüşdü.
Mənbə
Ədəbiyyat
- Азербайджанская Демократическая Республика: 1918–1920: законодательные акты. Azərbaycan Nəşriyyatı. 1998. 560.
İstinadlar
- Naxçıvan General-Qubernatorluğu// Naxçıvan Ensiklopediyası / V. Y. Talıbov. — Təkminləşdirilmiş və yenidən işlənmiş ikinci nəşr. — Naxçıvan, 2005. — 2 cilddə. — II cild. — Səhifələrin sayı: 380. — Səh.: 84. —
- Qanunverici aktlar, 1998, 454
- Qanunverici aktlar, 1998. səh. 471
- Qanunverici aktlar, 1998. səh. 472
- Qanunverici aktlar, 1998. səh. 492
Xarici keçidlər
- Naxçıvan general-qubernatorluğu
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cenub Qerbi Azerbaycan general qubernatorlugu Naxcivan General Qubernatorlugu ve ya Elahidde Naxcivan general qubernatorlugu Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Naxcivan bolgesinde yaratdigi idarecilik orqani yerli azerbaycanli ehalinin qeti telebine uygun olaraq Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti hokumetinin 28 fevral 1919 cu il tarixli qerari ile yaradilmisdi senedlerde hemcinin Cenub Qerbi Azerbaycan general qubernatorlugu yaxud Naxcivan Ordubad Serur Dereleyez ve Vedibasar rayonlarinin general qubernatorlugu da adlanir General qubernatorluqCenub Qerbi Azerbaycan general qubernatorluguElahidde Naxcivan general qubernatorlugu ve ya Naxcivan General QubernatorluguBayraq39 20 sm e 45 30 s u Olke AXCInzibati merkez NaxcivanGeneral qubernator Behram xan Naxcivanski 28 fevral 1919 16 mart 1919 Eliyar bey Hasimbeyov 16 mart 1919 avqust 1918 Semed bey Cemillinski avqust 1919 fevral 1920 Herbi isler uzre muavin Mulki isler uzre muavin Kerim xan Irevanski Haci Mehdi BagirovTarixi ve cografiyasiYaradilib 28 fevral 1919Legv edilib 28 aprel 1920TarixiGeneral qubernatorlugun yaradilmasini sertlendiren muhum amillerden biri de bolgenin muselman ehalisinin problemlerini hell etmek zerureti olmusdur Naxcivanin Muveqqeti hokumeti Azerbaycan torpaqlari olan Naxcivan Serur Ordubad qezalarinin Cenub Qerbi Azerbaycan adi altinda Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti ile birlesmesi ucun hem ingilis komandanligina hem de Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti rehberliyine muraciet etmisdi Yerli hakimiyyetin teskili ucun daxili isler nazirliyinin 20 milyon manatliq fondundan 500 min manatin general qubernatorluq ucun ayrilmasi Hokumetin bundan evvelki 1918 il 6 dekabr tarixli qerarina muvafiq olaraq ayrilmis bir milyon manatin 150 mininin Ermenistan erazisinde yasayan muselman qacqinlarinin ehtiyaclari ucun Ermenistandaki diplomatik numayendeye qalan 850 min manatin ise Cenub Qerbi Azerbaycan qacqinlarina yardim gostermek ucun general qubertorun serencamina verilmesi de qerarda oz eksini tapmisdi Hokumetin 1919 il 3 mart tarixli qerari ile herbi nazirliye Cenub Qerbi Azerbaycandaki silahli quvvelerin sayini ve veziyyetini aydinlasdirmaq meqsedile general qubernatorluga numayende gonderilmesi elave olaraq bolgeye daha 500 min manat vesait ayrilmasi tapsirilmisdi RehberlikAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Hokumetinin 28 fevral 1919 cu il tarixinde qebul etdiyi qerara esasen Behram xan Naxcivanski general qubernator Kerim xan Irevanski herbi Haci Mehdi Bagirov ise mulki isler uzre general qubernatorun muavinleri teyin olunmusdular General qubernatorlugun nezdinde 7 neferden ibaret Sura yaradilmisdi Suranin terkibine Naxcivan qezasindan 2 Surmeli Irevan qezalarinin ve Ordubad mahalinin heresinden 1 numayende daxil edilmisdi 16 mart 1919 cu il tarixinde Azerbaycan hokumetinin qerarina esasen Cenub Qerbi Azerbaycan general qubernatoru Behram xan Naxcivanski oz xahisine gore tutdugu vezifeden azad olundu Ele hemin gun diger bir qerarla Zaqatalanin qubernatoru general Eliyar bey Hasimbeyov general qubernator Kerim xan Irevanski herbi Behram xan Naxcivanski ise mulki isler uzre general qubernatorun muavin teyin edildiler ise vezifesinden azad edilmis sayildi Martin 26 da bolgenin umumi veziyyeti haqqinda Cumhuriyyet Hokumetine melumat vermek ucun Bakiya Teymur bey Makinski sedr Q Qenizade ve R Ismayilovdan ibaret numayende heyeti gondermek qerara alindi 31 mart 1919 cu il tarixinde Azerbaycan hokumetinin qerari ile Kelbeli xan Naxcivanski Qarabag general qubernatorunun herbi isler uzre muavini teyin edildi Kerim xan Irevanski ise vezifesinden kenarlasdirildi Avqust ayinda ise Semed bey Cemillinski Naxcivan general qubernatoru teyin olunmusdu Siyasi seraitin murekkebliyi ilk novbede ise Ermenistan dasnak hokumetinin fitnekar hereketleri uzunden yuksek vezifeli sexslerin Naxcivana gelerek vaxinda oz vezifelerinin icrasina baslaya bilmemeleri general qubernatorlugun isinde ciddi cetinlikler yaratmisdi Iqametgah1919 cu ilin avqustunda qisa muddet Ordubadda fealiyyet gostermeye mecbur olan general qubernatorlugun iqametgahi sonra yeniden Naxcivana kocurulmusdu MenbeEdebiyyat Azerbajdzhanskaya Demokraticheskaya Respublika 1918 1920 zakonodatelnye akty Azerbaycan Nesriyyati 1998 560 Istinadlar Naxcivan General Qubernatorlugu Naxcivan Ensiklopediyasi V Y Talibov Tekminlesdirilmis ve yeniden islenmis ikinci nesr Naxcivan 2005 2 cildde II cild Sehifelerin sayi 380 Seh 84 ISBN 5 8066 1468 9 Qanunverici aktlar 1998 454 Qanunverici aktlar 1998 seh 471 Qanunverici aktlar 1998 seh 472 Qanunverici aktlar 1998 seh 492Xarici kecidlerNaxcivan general qubernatorlugu