Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bərdə Rayon Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi — Bərdə rayonunda fəaliyyət göstərən muzey. Rayon ərazisindən aşkar edilən arxeoloji tapıntılar, qədim əmək alətləri və əşyalar Bərdə Rayon Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyində qorunub saxlanılır.
| Bərdə Rayon Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi | |
|---|---|
 | |
| Əsası qoyulub | 1982 |
| Mövzu | Tarix |
| Yerləşir | Bərdə, Heydər Əliyev prospekti 88. |
| Kolleksiyası | 3000-dən çox eksponat |
Muzeyin tarixi
Bərdə Rayon Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi 1982-ci ildən fəaliyyət göstərir. Muzey 2008-ci ildə əsaslı təmir edilmiş, 2009-cu ildə mart ayının 2-də prezident İlham Əliyev və xanımı Mehriban Əliyevanın iştirakı ilə muzeyin açılışı olmuşdur.
Muzeydə hazırda Bərdənin qədimliyini əks etdirən 3179 eksponat qorunub saxlanmaqdadır. Muzeyin bir foyesi bir zalı və 4 yardımçı otağı var, Muzeyin foyesində Bərdənin orta əsrlərə aid, yəni VII-IX əsrə aid maketi yer tutur. Zalda isə Bərdənin qədimliyini əks etdirən eksponatlar sərgilənmişdir.
Ekspozisiyası
Muzeydə Bərdənin tarixini, mədəniyyətini, etnoqrafiyasını, məişətini, adət-ənənəsini əks etdirən 3179 eksponat, o cümlədən qədim şəhərin maketi nümayiş etdirilir. Burada VII-IX əsrlərdəki Bərdənin şəhər həyatı canlandırılıb. Şəhərin ikiqat qala divarları ilə mühafizəsi təsvir olunur. Çöl qala divarları ilə yanaşı içəri məhəllələr, mədrəsə, məscidlər var. Qala divarlarının hər tərəfi su ilə dolu xəndəklərlə əhatə olunub. Hökmdarın sarayı və Cümə məscidi Qala divarının içərisində yerləşir. Vaxtilə Yaxın Şərqin ən böyük bazarı olan Əl-Kürki bazarı da Bərdə şəhərinin maketində yer alıb.
Eksponatların bir çoxu şəhərdə aparılmış arxeoloji qazıntılar zamanı tapılmışdır. Burada ən qədim eksponatın — daş dövrünə aid daşdan hazırlanmış əmək alətinin 3500 yaşı var. Arxeoloji qazıntılar zamanı tapılmış bir çox əmək alətləri, misgərlik nümunələri, saxsı qablar, III-V əsrlərə aid, Sasanilər dövründə zərb edilmiş dəmir pullar, e.ə. aid şüşə parçaları Bərdənin qədim tarixini özündə yaşadır. Eksponatlardan 900-ü arxeoloji əşya, 1086-sı məişət və etnoqrafik əşya, 104-ü fotoşəkil, 10-u isə sənəddir. Şəhərin VII-IX əsrlər dövrünü əks etdirən maketi isə muzeyin ziyarətçilərinin daha çox marağına səbəb olur. Maketdə şəhərin qala divarları, müxtəlif istiqamətlərdə qapılar, Nüşabə qalası, Tərtər çayı üzərində körpü, yaşayış evləri, mədrəsə və məscidlər, bazar, sənətkar məhəlləsi orta əsrlərdə Bərdə şəhəri, onun əhalisi haqqında geniş təsəvvür yaradır.
Rayon ərazisində aparılan arxeoloji tədqiqatlar nəticəsində tapılan maddi mədəniyyət nümunələri hesabına muzeyin ekspozisiyası getdikcə zənginləşir. Təkcə 2016-cı ildə Həsənqaya kəndində aparılan qazıntı zamanı aşkar edilən 150 ədəd, Şatırlı kəndi ərazisindəki arxeoloji tədqiqatlar nəticəsində isə tapılan 50 ədəd maddi mədəniyyət nümunəsi muzeyə təhvil verilmişdir. Bu eksponatlar içərisində nadir və maraqlı arxeoloji və etnoqrafik əşyalar diqqəti cəlb edir.
Ekspozisiyaların zənginləşməsinin nəticəsidir ki, muzeyi ziyarət edənlərin sayı ildən-ilə artır. Muzey rayon sakinlərinin, xüsusən də məktəblilərin və şəhərin qonaqlarının ən çox ziyarət etdikləri məkanlardandır. 2015-ci ildə muzeyi 12 min nəfər ziyarət etmişdir. Onlardan iki mini xarici turistdir. Muzeydə mütəmadi olaraq müxtəlif sosial və yaş təbəqələri, məktəblilər üçün tədbirlər, mühazirə, sərgi və tarix dərsləri keçirilir.
Əhəmiyyəti
Tarix-diyarşünaslıq muzeyində nümayiş etdirilən eksponatlar Bərdənin keçmişi, məişəti, təsərrüfatı, sənətkarlığı, ticarəti haqqında hərtərəfli informasiya verə bilir. Fondda toplanan müxtəlif çeşidli eksponatlardan da görünür ki, burada sənətkarlığın bir çox sahələri inkişaf yolu keçib. Misgərlik, dulusçuluq, sahəsində mahir sənətkarların əl işləri muzeyin vitrinlərini bəzəyir. Mis qablar, sərnic, səhəng, güyüm misgərlik sənətinin keçmiş ənənələrindən xəbər verir. Saxsı küplər, badyalar da dulusçuların yadigarıdır. Toxuculuğa aid daraqlar, cəhrələr də var ki, bu da misgərlik və dulusçuluqla yanaşı, toxuculuğun da məişətimizdə önəmli rola malik olduğunu göstərir.
Xalçalar, fərməclər, xurcunlar tək məişət nümunələri yox, həm də yerli camaatın tətbiqi dekorativ sənət düşüncəsinin estetikasına malik olması deməkdir. Sənətkarların yaratdığı əl işləri onların geniş dünya görüşünü, yüksək fəlsəfi fikirlərini təcəssüm elətdirir.
Muzeydə maraq doğuran eksponatlardan biri də eramızdan əvvəl III-II əsrlərə aid edilən şüşə parçalarıdır. Burada aşkar olunan şüşə parçaları Bərdədə hələ qədim zamanlarda şüşə istehsalının həyata keçirildiyini göstərir.
Muzeydəki antik dövrə — e.ə. VI-II əsrlərə aid su qabları, vazalar, gil, çiy saxsı qabları, məişətdə işlənən küp, qazan, bardaq, e.ə. XI-VIII əsrlər erkən dəmir dövrünə aid qablar, XIX əsrə aid dəmirçilikdə istifadə olunan körük tarixilik baxımından çox qiymətlidir.
Muzeyin numizmatika bölməsində Bərdə də tapılmış bir çox qədim dövlətlərin pulları saxlanılır. Həmin dövrdə tərkibində olduğu Sasanilər dövləti ilə yanaşı başqa xarici ölkələrə aid pullardan istifadə göstərir ki, Bərdə ticarət əlaqələrində əhəmiyyətli rola malik olub.
Muzeydə 2016-cı il Aprel döyüşlərində şəhid olan qəhrəman Vətən övladlarının şəkillərindən ibarət guşə yaradılmışdır.
Qalereya
İstinadlar
- . 2019-10-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-09-11.
- "Bərdə Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyinin ekspozisiyası zənginləşir". 2019-03-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-09-11.
- "Bərdə Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi haqqında". 2020-08-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-09-11.
- "Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi". 2023-07-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-09-11.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Berde Rayon Tarix Diyarsunasliq Muzeyi Berde rayonunda fealiyyet gosteren muzey Rayon erazisinden askar edilen arxeoloji tapintilar qedim emek aletleri ve esyalar Berde Rayon Tarix Diyarsunasliq Muzeyinde qorunub saxlanilir Berde Rayon Tarix Diyarsunasliq MuzeyiEsasi qoyulub 1982Movzu TarixYerlesir Berde Heyder Eliyev prospekti 88 Kolleksiyasi 3000 den cox eksponatMuzeyin tarixiBerde Rayon Tarix Diyarsunasliq Muzeyi 1982 ci ilden fealiyyet gosterir Muzey 2008 ci ilde esasli temir edilmis 2009 cu ilde mart ayinin 2 de prezident Ilham Eliyev ve xanimi Mehriban Eliyevanin istiraki ile muzeyin acilisi olmusdur Muzeyde hazirda Berdenin qedimliyini eks etdiren 3179 eksponat qorunub saxlanmaqdadir Muzeyin bir foyesi bir zali ve 4 yardimci otagi var Muzeyin foyesinde Berdenin orta esrlere aid yeni VII IX esre aid maketi yer tutur Zalda ise Berdenin qedimliyini eks etdiren eksponatlar sergilenmisdir EkspozisiyasiMuzeyde Berdenin tarixini medeniyyetini etnoqrafiyasini meisetini adet enenesini eks etdiren 3179 eksponat o cumleden qedim seherin maketi numayis etdirilir Burada VII IX esrlerdeki Berdenin seher heyati canlandirilib Seherin ikiqat qala divarlari ile muhafizesi tesvir olunur Col qala divarlari ile yanasi iceri mehelleler medrese mescidler var Qala divarlarinin her terefi su ile dolu xendeklerle ehate olunub Hokmdarin sarayi ve Cume mescidi Qala divarinin icerisinde yerlesir Vaxtile Yaxin Serqin en boyuk bazari olan El Kurki bazari da Berde seherinin maketinde yer alib Eksponatlarin bir coxu seherde aparilmis arxeoloji qazintilar zamani tapilmisdir Burada en qedim eksponatin das dovrune aid dasdan hazirlanmis emek aletinin 3500 yasi var Arxeoloji qazintilar zamani tapilmis bir cox emek aletleri misgerlik numuneleri saxsi qablar III V esrlere aid Sasaniler dovrunde zerb edilmis demir pullar e e aid suse parcalari Berdenin qedim tarixini ozunde yasadir Eksponatlardan 900 u arxeoloji esya 1086 si meiset ve etnoqrafik esya 104 u fotosekil 10 u ise seneddir Seherin VII IX esrler dovrunu eks etdiren maketi ise muzeyin ziyaretcilerinin daha cox maragina sebeb olur Maketde seherin qala divarlari muxtelif istiqametlerde qapilar Nusabe qalasi Terter cayi uzerinde korpu yasayis evleri medrese ve mescidler bazar senetkar mehellesi orta esrlerde Berde seheri onun ehalisi haqqinda genis tesevvur yaradir Rayon erazisinde aparilan arxeoloji tedqiqatlar neticesinde tapilan maddi medeniyyet numuneleri hesabina muzeyin ekspozisiyasi getdikce zenginlesir Tekce 2016 ci ilde Hesenqaya kendinde aparilan qazinti zamani askar edilen 150 eded Satirli kendi erazisindeki arxeoloji tedqiqatlar neticesinde ise tapilan 50 eded maddi medeniyyet numunesi muzeye tehvil verilmisdir Bu eksponatlar icerisinde nadir ve maraqli arxeoloji ve etnoqrafik esyalar diqqeti celb edir Ekspozisiyalarin zenginlesmesinin neticesidir ki muzeyi ziyaret edenlerin sayi ilden ile artir Muzey rayon sakinlerinin xususen de mekteblilerin ve seherin qonaqlarinin en cox ziyaret etdikleri mekanlardandir 2015 ci ilde muzeyi 12 min nefer ziyaret etmisdir Onlardan iki mini xarici turistdir Muzeyde mutemadi olaraq muxtelif sosial ve yas tebeqeleri mektebliler ucun tedbirler muhazire sergi ve tarix dersleri kecirilir EhemiyyetiTarix diyarsunasliq muzeyinde numayis etdirilen eksponatlar Berdenin kecmisi meiseti teserrufati senetkarligi ticareti haqqinda herterefli informasiya vere bilir Fondda toplanan muxtelif cesidli eksponatlardan da gorunur ki burada senetkarligin bir cox saheleri inkisaf yolu kecib Misgerlik dulusculuq sahesinde mahir senetkarlarin el isleri muzeyin vitrinlerini bezeyir Mis qablar sernic seheng guyum misgerlik senetinin kecmis enenelerinden xeber verir Saxsi kupler badyalar da duluscularin yadigaridir Toxuculuga aid daraqlar cehreler de var ki bu da misgerlik ve dulusculuqla yanasi toxuculugun da meisetimizde onemli rola malik oldugunu gosterir Xalcalar fermecler xurcunlar tek meiset numuneleri yox hem de yerli camaatin tetbiqi dekorativ senet dusuncesinin estetikasina malik olmasi demekdir Senetkarlarin yaratdigi el isleri onlarin genis dunya gorusunu yuksek felsefi fikirlerini tecessum eletdirir Muzeyde maraq doguran eksponatlardan biri de eramizdan evvel III II esrlere aid edilen suse parcalaridir Burada askar olunan suse parcalari Berdede hele qedim zamanlarda suse istehsalinin heyata kecirildiyini gosterir Muzeydeki antik dovre e e VI II esrlere aid su qablari vazalar gil ciy saxsi qablari meisetde islenen kup qazan bardaq e e XI VIII esrler erken demir dovrune aid qablar XIX esre aid demircilikde istifade olunan koruk tarixilik baximindan cox qiymetlidir Muzeyin numizmatika bolmesinde Berde de tapilmis bir cox qedim dovletlerin pullari saxlanilir Hemin dovrde terkibinde oldugu Sasaniler dovleti ile yanasi basqa xarici olkelere aid pullardan istifade gosterir ki Berde ticaret elaqelerinde ehemiyyetli rola malik olub Muzeyde 2016 ci il Aprel doyuslerinde sehid olan qehreman Veten ovladlarinin sekillerinden ibaret guse yaradilmisdir QalereyaIstinadlar 2019 10 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 09 11 Berde Tarix Diyarsunasliq Muzeyinin ekspozisiyasi zenginlesir 2019 03 27 tarixinde Istifade tarixi 2019 09 11 Berde Tarix Diyarsunasliq Muzeyi haqqinda 2020 08 09 tarixinde Istifade tarixi 2019 09 11 Tarix Diyarsunasliq Muzeyi 2023 07 04 tarixinde Istifade tarixi 2019 09 11