Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bobruysk (belar. Бабруйск) — Belarusda şəhər. Mogilyov vilayətində yerləşən bu şəhər Bobruysk rayonunun inzibati mərkəzidir.
| Şəhər | |||||
| Bobruysk | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| belar. Бабруйск | |||||
 | |||||
| |||||
| Ölkə |  Belarus | ||||
| Vilayət | [[Mogilyov vilayəti]] | ||||
| Rayon | [[]] | ||||
| Başçı | Aleksandr Studnev | ||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Əsası qoyulub | 1387 | ||||
| İlk məlumat | 1387 | ||||
| Sahəsi | 96.4 | ||||
| Mərkəzin hündürlüyü | 157 m | ||||
| Saat qurşağı | |||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi | 217 940 nəfər (2017) | ||||
| Sıxlığı | 2261 nəf./km² | ||||
| Milli tərkibi | belaruslar: 83.06% ruslar: 13.22% ukraynalılar: 1.89% digərləri: 1.83% | ||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| Telefon kodu | +375 225 | ||||
| Poçt indeksi | 213801–213830 | ||||
| Nəqliyyat kodu | 6 | ||||
| Digər | |||||
| bobruisk.by | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Tarixi
Bobruysk şəhəri Belarus ərazisində yerləşmiş ən qədim tarixə malik şəhərlərdən biri hesab olunur. Bu yaşayış məntəqəsi barədə ilk məlumat XIV əsrin ortalarına təsadüf etsə də, şəhər ərazisində aparılmış arxeoloji qazıntılar zamanı burada ilk insan məskənlərinin tunc dövründə mövcud olduğu təsdiqlənmişdir. Arxeoloqlar tərəfindən həyata keçirilən növbəti araşdırmalar zamanı şəhərin V-VI əsrlərdən bəri slavyan xalqları tərəfindən məskunlaşmış ərazi olduğu sübut olunmuşdur.
Kiyev Rus dövlətinin hökmdarı olmuş I Vladimirin dövründə müasir Bobruysk şəhərinin yerləşdiyi ərazi əhalisi əsasən balıqçılıq və ovçuluqla məşğul olan kənd idi. Sonralar Bobruysk şəhəri uzun müddət Reç Pospolita dövlətinin tabeçiliyində vacib hərbi məntəqə olmuşdur. XIV əsrdə şəhərin müdafiə qüdrətini artırmaq məqsədilə sahilindəki yüksəkliklərdən birinin üzərində qala tikilmişdir.
Orta əsrlər dövründə Bobruysk şəhəri Şərqi Avropa ərazisində yerləşən vacib ticarət şəhərlərindən biri hesab olunurdu. Berezina çayının sahilində, mühüm ticarət qovşağında yerləşən şəhər strateji məntəqə olduğuna görə, ticari əlaqələrdən daim yüksək səviyyədə gəlir əldə etmişdir. XVII əsrin ilk yarısında şəhər əhalisinin sayı 2000–5000 nəfər olmuşdur.
1793-cü ildə Polşanın ikinci dəfə bölüşdürülməsindən sonra, şəhər Rusiya imperiyasının tabeçiliyi altına keçmişdir. 1810-cu ildə burada mövcud olan qalanın təmir olunmasından sonra, şəhər Rusiya, Avstriya və Prussiya dövlətləri arasında sərhəd rolunu oynamışdır. 1812-ci ildə Napoleonun yürüşünü dəf etməyi bacarmışdır. Qala müharibədən sonra geniş miqyasda təmir olunmuş və Rusiyanın qərb istiqamətində yerləşən vacib məntəqəsi olaraq fəaliyyət göstərmişdir. Bobruysk qalası hazırda bir çox məqsədlər üçün istifadə olunur və şəhərin əsas turizm ərazilərindən biri hesab olunur.
1861-ci ildə siyahıya alınma zamanı burada 15,766 nəfər əhali hesablanmışdır. Əhalisinin əksəriyyəti belaruslar, ukraynalılar, polyaklar və yəhudilərdən ibarət olmuşdur. Belarusun digər şəhərlərində olduğu kimi burada da evlərin əksər hissəsi taxtadan tikilmiş evlər idi. 1866-cı ildə şəhərdə yerləşən 1498 evdən yalnız 29-u kərpicdən tikilmişdi.
Şəhərdəki yəhudi əhalisinin sayı Napoleon müharibələrindən sonra sürətlə artmağa başlamışdır. 1897-ci ildə 34,366 nəfərlik şəhər əhalisinin 71%-i və ya 20,760 nəfəri etnik yəhudi idi. Onların əksəriyyəti sənaye və ticarət sahələrində işləyirdi. Həmin dövrdə şəhərdə 40-a yaxın sinaqoq var idi.
1902-ci ildə baş vermiş böyük yanğın nəticəsində 2500 ailə evsiz qalmış, şəhərə 7 milyon rubl dəyərində ziyan dəymişdir.
Birinci dünya müharibəsi ərzində polyak və rus qoşunlarının arasında ağır döyüşlərin baş verdiyi ərazilərdən biri olan Bobruysk şəhəri İkinci dünya müharibəsi zamanı da ağır vəziyyətlə üzləşmişdir. Şəhər 1941-ci ildə Vermaxt qoşunları tərəfindən işğal olunmuşdur. Müharibə ərzində şəhərin cənub-qərb hissəsində toplama və həbs düşərgəsi qurulmuş və 20,000 nəfər Bobruysk yəhudisi güllələnərək öldürülmüşdür. 1943-cü ildən etibarən bu düşərgələrdə sağ qalan bütün yəhudilər ölümə məhkum edilmişdir. Çox az sayda yəhudi bu düşərgələrdən qaçmağı bacarmış və partizan dəstələrinə qoşulmuşdur. Müharibə ərzində həlak olmuş Bobruysk yəhudilərinin xatirəsinə İsrailin şəhərində memorial vardır.
Bobruysk şəhəri 29 iyun 1944-cü ildə Qırmızı Ordu tərəfindən azad olunmuşdur.
Şəhər 1944–1954-cü illər aralığında Bobruysk vilayətinin mərkəzi olmuşdur.
Müharibədən sonra şəhər əhalisi yenidən artmağa başlamışdır. 1959-cu ildə 96,000 nəfərin yaşadığı Bobruysk şəhərinin əhalisi 1989-cu ildə 232,000 nəfərə çatmışdır.
Coğrafiya
Bobruysk şəhəri vilayətin inzibati mərkəzi olan Mogilyov şəhərindən 110 km cənub-qərbdə, paytaxt Minsk 150 km məsafədə yerləşir. şəhərindən Berezina çayının sahilində yerləşir.
Şəhərin orta hündürlüyü dəniz səviyyəsindən 165 metr yüksəkdir.
| Bobruyskun iqlimi | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Göstərici | Yan | Fev | Mar | Apr | May | İyn | İyl | Avq | Sen | Okt | Noy | Dek | İl |
| Maksimum orta, °C | −2,2 | −1,3 | 4,3 | 13,1 | 19,6 | 22,2 | 24,4 | 23,5 | 17,5 | 11,0 | 3,1 | −1,2 | 11,2 |
| Orta temperatur, °C | −4,7 | −4,6 | −0,1 | 7,3 | 13,4 | 16,4 | 18,4 | 17,2 | 11,9 | 6,5 | 0,5 | −3,6 | 6,6 |
| Minimum orta, °C | −7,4 | −7,8 | −3,8 | 1,9 | 7,1 | 10,6 | 12,5 | 11,4 | 7,0 | 2,8 | −2 | −6,1 | 2,2 |
| Mütləq minimum, °C | −37,2 | −36,1 | −27,2 | −8,4 | −4,1 | −1 | 2,2 | 1,1 | −4,6 | −12 | −23,8 | −30,7 | −37,2 |
| Yağıntı norması, mm | 36 | 33 | 38 | 40 | 52 | 86 | 84 | 59 | 55 | 51 | 43 | 42 | 619 |
Həmçinin bax
İstinadlar
- https://bobruisk.ru/news/2017/05/12/v-bobrujsk-naznachen-novyj-mer 2018-03-18 at the Wayback Machine В Бобруйск назначен новый мэр. Первое интервью Александра Студнева «Вечернему Бобруйску»
- «Государственный земельный кадастр Республики Беларусь» 2019-07-15 at the Wayback Machine (по состоянию на 1 января 2017 г.)
- Численность населения на 1 января 2017 г. и среднегодовая численность населения за 2016 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и посёлков городского типа. 2017-08-12 at the Wayback Machine // Национальный статистический комитет Республики Беларусь. — Мн., 2017.
- "Еврейское наследие Бобруйска". 2012-03-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-24.
- "Бобруйск. Религия и национально-культурные объединения". 2017-01-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-24.
Xarici keçidlər
- Bobruysk şəhərinin rəsmi veb-saytı 2017-12-25 at the Wayback Machine
- Бобруйск. Все достопримечательности на сайте "Глобус Беларуси"
- Истории Бобруйской крепости в рубрике "В поисках утраченного"
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bobruysk belar Babrujsk Belarusda seher Mogilyov vilayetinde yerlesen bu seher Bobruysk rayonunun inzibati merkezidir SeherBobruyskbelar BabrujskBayraq d Gerb d 53 06 sm e 29 13 s u Olke BelarusVilayet Mogilyov vilayeti Rayon Basci Aleksandr StudnevTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1387Ilk melumat 1387Sahesi 96 4Merkezin hundurluyu 157 mSaat qursagi UTC 3EhalisiEhalisi 217 940 nefer 2017 Sixligi 2261 nef km Milli terkibi belaruslar 83 06 ruslar 13 22 ukraynalilar 1 89 digerleri 1 83 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 375 225Poct indeksi 213801 213830Neqliyyat kodu 6Digerbobruisk byBobruysk Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiBobruysk seheri Belarus erazisinde yerlesmis en qedim tarixe malik seherlerden biri hesab olunur Bu yasayis menteqesi barede ilk melumat XIV esrin ortalarina tesaduf etse de seher erazisinde aparilmis arxeoloji qazintilar zamani burada ilk insan meskenlerinin tunc dovrunde movcud oldugu tesdiqlenmisdir Arxeoloqlar terefinden heyata kecirilen novbeti arasdirmalar zamani seherin V VI esrlerden beri slavyan xalqlari terefinden meskunlasmis erazi oldugu subut olunmusdur Kiyev Rus dovletinin hokmdari olmus I Vladimirin dovrunde muasir Bobruysk seherinin yerlesdiyi erazi ehalisi esasen baliqciliq ve ovculuqla mesgul olan kend idi Sonralar Bobruysk seheri uzun muddet Rec Pospolita dovletinin tabeciliyinde vacib herbi menteqe olmusdur XIV esrde seherin mudafie qudretini artirmaq meqsedile sahilindeki yuksekliklerden birinin uzerinde qala tikilmisdir Orta esrler dovrunde Bobruysk seheri Serqi Avropa erazisinde yerlesen vacib ticaret seherlerinden biri hesab olunurdu Berezina cayinin sahilinde muhum ticaret qovsaginda yerlesen seher strateji menteqe olduguna gore ticari elaqelerden daim yuksek seviyyede gelir elde etmisdir XVII esrin ilk yarisinda seher ehalisinin sayi 2000 5000 nefer olmusdur 1793 cu ilde Polsanin ikinci defe bolusdurulmesinden sonra seher Rusiya imperiyasinin tabeciliyi altina kecmisdir 1810 cu ilde burada movcud olan qalanin temir olunmasindan sonra seher Rusiya Avstriya ve Prussiya dovletleri arasinda serhed rolunu oynamisdir 1812 ci ilde Napoleonun yurusunu def etmeyi bacarmisdir Qala muharibeden sonra genis miqyasda temir olunmus ve Rusiyanin qerb istiqametinde yerlesen vacib menteqesi olaraq fealiyyet gostermisdir Bobruysk qalasi hazirda bir cox meqsedler ucun istifade olunur ve seherin esas turizm erazilerinden biri hesab olunur 1861 ci ilde siyahiya alinma zamani burada 15 766 nefer ehali hesablanmisdir Ehalisinin ekseriyyeti belaruslar ukraynalilar polyaklar ve yehudilerden ibaret olmusdur Belarusun diger seherlerinde oldugu kimi burada da evlerin ekser hissesi taxtadan tikilmis evler idi 1866 ci ilde seherde yerlesen 1498 evden yalniz 29 u kerpicden tikilmisdi Seherdeki yehudi ehalisinin sayi Napoleon muharibelerinden sonra suretle artmaga baslamisdir 1897 ci ilde 34 366 neferlik seher ehalisinin 71 i ve ya 20 760 neferi etnik yehudi idi Onlarin ekseriyyeti senaye ve ticaret sahelerinde isleyirdi Hemin dovrde seherde 40 a yaxin sinaqoq var idi 1902 ci ilde bas vermis boyuk yangin neticesinde 2500 aile evsiz qalmis sehere 7 milyon rubl deyerinde ziyan deymisdir Birinci dunya muharibesi erzinde polyak ve rus qosunlarinin arasinda agir doyuslerin bas verdiyi erazilerden biri olan Bobruysk seheri Ikinci dunya muharibesi zamani da agir veziyyetle uzlesmisdir Seher 1941 ci ilde Vermaxt qosunlari terefinden isgal olunmusdur Muharibe erzinde seherin cenub qerb hissesinde toplama ve hebs dusergesi qurulmus ve 20 000 nefer Bobruysk yehudisi gullelenerek oldurulmusdur 1943 cu ilden etibaren bu dusergelerde sag qalan butun yehudiler olume mehkum edilmisdir Cox az sayda yehudi bu dusergelerden qacmagi bacarmis ve partizan destelerine qosulmusdur Muharibe erzinde helak olmus Bobruysk yehudilerinin xatiresine Israilin seherinde memorial vardir Bobruysk seheri 29 iyun 1944 cu ilde Qirmizi Ordu terefinden azad olunmusdur Seher 1944 1954 cu iller araliginda Bobruysk vilayetinin merkezi olmusdur Muharibeden sonra seher ehalisi yeniden artmaga baslamisdir 1959 cu ilde 96 000 neferin yasadigi Bobruysk seherinin ehalisi 1989 cu ilde 232 000 nefere catmisdir CografiyaBobruysk seheri vilayetin inzibati merkezi olan Mogilyov seherinden 110 km cenub qerbde paytaxt Minsk 150 km mesafede yerlesir seherinden Berezina cayinin sahilinde yerlesir Seherin orta hundurluyu deniz seviyyesinden 165 metr yuksekdir Bobruyskun iqlimiGosterici Yan Fev Mar Apr May Iyn Iyl Avq Sen Okt Noy Dek IlMaksimum orta C 2 2 1 3 4 3 13 1 19 6 22 2 24 4 23 5 17 5 11 0 3 1 1 2 11 2Orta temperatur C 4 7 4 6 0 1 7 3 13 4 16 4 18 4 17 2 11 9 6 5 0 5 3 6 6 6Minimum orta C 7 4 7 8 3 8 1 9 7 1 10 6 12 5 11 4 7 0 2 8 2 6 1 2 2Mutleq minimum C 37 2 36 1 27 2 8 4 4 1 1 2 2 1 1 4 6 12 23 8 30 7 37 2Yaginti normasi mm 36 33 38 40 52 86 84 59 55 51 43 42 619Hemcinin baxBelarus seherleri Mogilyov vilayetiIstinadlarhttps bobruisk ru news 2017 05 12 v bobrujsk naznachen novyj mer 2018 03 18 at the Wayback Machine V Bobrujsk naznachen novyj mer Pervoe intervyu Aleksandra Studneva Vechernemu Bobrujsku Gosudarstvennyj zemelnyj kadastr Respubliki Belarus 2019 07 15 at the Wayback Machine po sostoyaniyu na 1 yanvarya 2017 g Chislennost naseleniya na 1 yanvarya 2017 g i srednegodovaya chislennost naseleniya za 2016 god po Respublike Belarus v razreze oblastej rajonov gorodov i posyolkov gorodskogo tipa 2017 08 12 at the Wayback Machine Nacionalnyj statisticheskij komitet Respubliki Belarus Mn 2017 Evrejskoe nasledie Bobrujska 2012 03 22 tarixinde Istifade tarixi 2017 10 24 Bobrujsk Religiya i nacionalno kulturnye obedineniya 2017 01 08 tarixinde Istifade tarixi 2017 10 24 Xarici kecidlerBobruysk seherinin resmi veb sayti 2017 12 25 at the Wayback Machine Bobrujsk Vse dostoprimechatelnosti na sajte Globus Belarusi Istorii Bobrujskoj kreposti v rubrike V poiskah utrachennogo