Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bimetallizm (lat. bis – iki dəfə və yun. metallum – metal) — ümumi ekvivalent rolunu eyni zamanda iki metalın – qızıl və gümüş metalların oynadığı tədavüldə olan banknotların bu metallara dəyişilən pul sistemi.
Tarixi
Sistem XVI–XVIII əsrlərdə bir çox ölkələrdə (Fransada, Belçikada, İsveçrədə) geniş yayılmışdı və XIX əsrin təxminən son qərinəsinə qədər mövcud olmuşdur. Ənənəvi tərifə görə bimetallizm qızıl və gümüş sikkələrin sərbəst zərb edilməsini, yəni nəcib metaldan olan külçələrin sikkə sarayına gətirilməsi və bu külçələrin rəsmi dəyərinə bərabər məbləğdə xüsusi şəxslər üçün sikkə almaq imkanıdır. Qızıl və gümüş arasında rəsmi nisbətin – bimetal paritetinin müəyyən edilməsini tələb edir.
Növləri
Bimetalizmin aşağıdakı növləri məlumdur:
- Paralel valyuta sistemi;
- İkiqat valyuta sistemi;
- "Axsayan" valyuta sistemi.
Paralel valyuta sistemi
Paralel valyuta sistemi zamanı qanunvericilik qızıl ilə gümüş arasında müəyyən qiymət nisbətini müəyyən etmir, qızıl və gümüş sikkələr isə qızıl və gümüşün bazar dəyərinə uyğun olaraq alqı-satqı və digər sövdələr zamanı qəbul olunur.
İkiqat valyuta sistemi
İkiqat valyuta sistemi zamanı dövlət iki metal arasında müəyyən qiymət nisbətini təsbit edir, qızıl və gümüş sikkələrin zərb olunması və onların əhali tərəfindən qəbul olunması isə bu nisbətdə həyata keçirilir.
"Axsayan" valyuta sistemi
"Axsayan" valyuta sistemi zamanı qızıl və gümüş külçələr bərabər olmayan nisbətdə qanuni tədiyyə vasitələridir, yəni gümüş sikkələr qızıl sikkələrin sərbəst zərb olunmasından fərqli olaraq qapalı qaydada zərb olunurdu (bimetalizm gümüş "ayaqla" "axsayırdı"). Bu halda gümüş sikkələr qızıl nişanına çevrildi. Ümumi ekvivalent kimi iki metalın tədavülü müəyyən çətinliklərə səbəb olurdu. Nəticədə bu rolun iki metalla yerinə yetirilməsi pulun mahiyyətinə zidd gəlirdi. İki ekvivalent – iki dəyər ölçüsü, deməli iki qiymətdir. Qızıl və gümüşün hasilatı zamanı əmək məhsuldarlığının qeyri-bərabər olması ilə əlaqədar, dəyərcə onlar arasında nisbət dəyişir. Bu, qızıl ilə gümüş arasında həqiqi nisbətin düzgün müəyyən edilməsini çətinləşdirirdi və müvafiq olaraq tədiyyənin həyata keçirilməsini mürəkkəbləşdirirdi. XIX əsrin sonunda əksəriyyət ölkələrdə bimetalizm monometallizmlə əvəz olundu.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bimetallizm lat bis iki defe ve yun metallum metal umumi ekvivalent rolunu eyni zamanda iki metalin qizil ve gumus metallarin oynadigi tedavulde olan banknotlarin bu metallara deyisilen pul sistemi TarixiSistem XVI XVIII esrlerde bir cox olkelerde Fransada Belcikada Isvecrede genis yayilmisdi ve XIX esrin texminen son qerinesine qeder movcud olmusdur Enenevi terife gore bimetallizm qizil ve gumus sikkelerin serbest zerb edilmesini yeni necib metaldan olan kulcelerin sikke sarayina getirilmesi ve bu kulcelerin resmi deyerine beraber meblegde xususi sexsler ucun sikke almaq imkanidir Qizil ve gumus arasinda resmi nisbetin bimetal paritetinin mueyyen edilmesini teleb edir NovleriBimetalizmin asagidaki novleri melumdur Paralel valyuta sistemi Ikiqat valyuta sistemi Axsayan valyuta sistemi Paralel valyuta sistemi Paralel valyuta sistemi zamani qanunvericilik qizil ile gumus arasinda mueyyen qiymet nisbetini mueyyen etmir qizil ve gumus sikkeler ise qizil ve gumusun bazar deyerine uygun olaraq alqi satqi ve diger sovdeler zamani qebul olunur Ikiqat valyuta sistemi Ikiqat valyuta sistemi zamani dovlet iki metal arasinda mueyyen qiymet nisbetini tesbit edir qizil ve gumus sikkelerin zerb olunmasi ve onlarin ehali terefinden qebul olunmasi ise bu nisbetde heyata kecirilir Axsayan valyuta sistemi Axsayan valyuta sistemi zamani qizil ve gumus kulceler beraber olmayan nisbetde qanuni tediyye vasiteleridir yeni gumus sikkeler qizil sikkelerin serbest zerb olunmasindan ferqli olaraq qapali qaydada zerb olunurdu bimetalizm gumus ayaqla axsayirdi Bu halda gumus sikkeler qizil nisanina cevrildi Umumi ekvivalent kimi iki metalin tedavulu mueyyen cetinliklere sebeb olurdu Neticede bu rolun iki metalla yerine yetirilmesi pulun mahiyyetine zidd gelirdi Iki ekvivalent iki deyer olcusu demeli iki qiymetdir Qizil ve gumusun hasilati zamani emek mehsuldarliginin qeyri beraber olmasi ile elaqedar deyerce onlar arasinda nisbet deyisir Bu qizil ile gumus arasinda heqiqi nisbetin duzgun mueyyen edilmesini cetinlesdirirdi ve muvafiq olaraq tediyyenin heyata kecirilmesini murekkeblesdirirdi XIX esrin sonunda ekseriyyet olkelerde bimetalizm monometallizmle evez olundu