Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bağ-behişt xalçaları — Təbriz xalçaçılıq məktəbinə aid Azərbaycan xalçaları.
| Xalça | |
| Bağ-behişt xalçaları | |
|---|---|
    | |
 | |
| Xalça haqqında məlumatlar | |
| Məktəbi | Təbriz xalçaçılıq məktəbi |
| Toxunması haqqında məlumatlar | |
| Tarixi | XVI əsr, XVII əsr |
| Üslubu | Təbriz xalçaçılıq məktəbi |
Təbriz xalçaçılıq sənəti
Təbriz xalçaçılıq sənətinin çiçəklənmə dövrü XII–XVI əsrlərə aiddir. Təbriz məktəbinin XVI əsr qızıl dövrünün 200-ə qədər şah əsəri miniatür rəssamlıq sənəti ilə toxuculuğun harmonik birləşməsi, peşəkar rəssam və xalçaçıların yüksək ustalığı ilə səciyyələnir. Həmin şəhər dekorativ-tətbiqi sənətin zəngin ənənələrinin inkişafında mühüm rol oynamışdır. Təbriz xalçaları arasında saray üçün toxunan iri xalılar daha məşhur olub. Sərdabələri, məqbərələri bəzəmək üçün böyük ölçüdə xalçalar toxunub. Hətta xalçaların toxunmasında ipəkdən, bahalı daş-qaşdan da istifadə olunub. Xalça üzərində əks olunan hər bir ornamentin özünün simvolik mənası olub. Alimlər illərdir bunun tədqiqatı ilə məşğul olurlar.
Təbriz xalçaları kompozisiya baxımından mürəkkəbliyi, naxışlarının incə və nəfisliyi, ən başlıcası isə dinamikliyi ilə göz oxşayır. Bu xalça qrupu incə naxışlı kompozisiyalarla yanaşı, həm də süjetli xalçaların toxunması ilə seçilir ("Leyli və Məcnun", "Ovçuluq", "Dörd fəsil", Dərvişlər" və s.).
Təbrizdə "Dörd fəsil" ənənəvi təsvirli xalçalar istehsal olunurdu (Ilin dörd fəsli). Bu xalçalarda mövzu dəyişməz olaraq qalırdı, kompozisiya isə rəssasmın zövqü və baxışlarına uyğun dəyişirdi. Kompozisiyasına görə orta sahə hər biri ilin bir fəslini simvolizə edərək ənənəvi dörd yerə ayrılır. Xalçaların ən dəyərlisi onun ilmələrinin həm sayca, həm də çalarca zəngin olmasıdır ki, bu sahədə Təbriz xalçaları birinciliyini bu günə qədər qoruyub saxlayır.
Təbriz xalçaçılıq məktəbi "Bağ-behişt xalçası", "Bağ-meşə xalçası", "Balıq xalçası", "Buta xalçası", "Dərviş xalçası", "Kətəbəli xalçası", "Gördəst xalçası", "Göllü-guşəli xalçası", "Güldanlı xalçası", "Leyli və Məcnun xalçası", "Məşahir xalçası", "Mun xalçası", "Namazlıq xalçası", "Nəcaqlı xalçası", "Sərvistan xalçası", "Sərdari xalçası", "Səhənd xalçası", "Silsiləvi ləçək xalçası", "Fərhad və Şirin xalçası", "Xəyyam xalçası", "Xətai xalçası", "Həddad xalçası", "Çərxi-gül xalçası", "Ceyranlı xalçası" və s. klassik kompozisiyaları ilə məşhurdur.
Təbriz xalçaçılıq məktəbinin xalçaları dünya muzeylərində
- Xalça "Ovçuluq"-Təbriz, 1522–1523 (m) / 929 (hicri), Poldi-Peccoli Muzeyi, Milan
- Xalça "Heyvani"-Təbriz, XVI əsr, Viktoriya və Albert Muzeyi, London
- Xalça "Heyvani"-Təbriz, XVI əsrin ortaları, Metropoliten İncəsənət Muzeyi, Nyu-York
- Süjetli xalça-Tətbiqi Sənət Muzeyi, Budapeşt
Filmoqrafiya
Həmçinin bax
İstinadlar
- garden carpet // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Muranov V., Gasimoova D. Azerbaijani Carpets Tabriz Group (ing.). 2013. P. 10.
- "Təbrizim, Təbrizim, gözəl Təbrizim". sherg.az (az.). 2023-03-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-03-17.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bag behist xalcalari Tebriz xalcaciliq mektebine aid Azerbaycan xalcalari XalcaBag behist xalcalariXalca haqqinda melumatlarMektebi Tebriz xalcaciliq mektebiToxunmasi haqqinda melumatlarTarixi XVI esr XVII esrUslubu Tebriz xalcaciliq mektebiTebriz xalcaciliq senetiTebriz xalcaciliq senetinin ciceklenme dovru XII XVI esrlere aiddir Tebriz mektebinin XVI esr qizil dovrunun 200 e qeder sah eseri miniatur ressamliq seneti ile toxuculugun harmonik birlesmesi pesekar ressam ve xalcacilarin yuksek ustaligi ile seciyyelenir Hemin seher dekorativ tetbiqi senetin zengin enenelerinin inkisafinda muhum rol oynamisdir Tebriz xalcalari arasinda saray ucun toxunan iri xalilar daha meshur olub Serdabeleri meqbereleri bezemek ucun boyuk olcude xalcalar toxunub Hetta xalcalarin toxunmasinda ipekden bahali das qasdan da istifade olunub Xalca uzerinde eks olunan her bir ornamentin ozunun simvolik menasi olub Alimler illerdir bunun tedqiqati ile mesgul olurlar Tebriz xalcalari kompozisiya baximindan murekkebliyi naxislarinin ince ve nefisliyi en baslicasi ise dinamikliyi ile goz oxsayir Bu xalca qrupu ince naxisli kompozisiyalarla yanasi hem de sujetli xalcalarin toxunmasi ile secilir Leyli ve Mecnun Ovculuq Dord fesil Dervisler ve s Tebrizde Dord fesil enenevi tesvirli xalcalar istehsal olunurdu Ilin dord fesli Bu xalcalarda movzu deyismez olaraq qalirdi kompozisiya ise ressasmin zovqu ve baxislarina uygun deyisirdi Kompozisiyasina gore orta sahe her biri ilin bir feslini simvolize ederek enenevi dord yere ayrilir Xalcalarin en deyerlisi onun ilmelerinin hem sayca hem de calarca zengin olmasidir ki bu sahede Tebriz xalcalari birinciliyini bu gune qeder qoruyub saxlayir Tebriz xalcaciliq mektebi Bag behist xalcasi Bag mese xalcasi Baliq xalcasi Buta xalcasi Dervis xalcasi Ketebeli xalcasi Gordest xalcasi Gollu guseli xalcasi Guldanli xalcasi Leyli ve Mecnun xalcasi Mesahir xalcasi Mun xalcasi Namazliq xalcasi Necaqli xalcasi Servistan xalcasi Serdari xalcasi Sehend xalcasi Silsilevi lecek xalcasi Ferhad ve Sirin xalcasi Xeyyam xalcasi Xetai xalcasi Heddad xalcasi Cerxi gul xalcasi Ceyranli xalcasi ve s klassik kompozisiyalari ile meshurdur Tebriz xalcaciliq mektebinin xalcalari dunya muzeylerindeXalca Ovculuq Tebriz 1522 1523 m 929 hicri Poldi Peccoli Muzeyi Milan Xalca Heyvani Tebriz XVI esr Viktoriya ve Albert Muzeyi London Xalca Heyvani Tebriz XVI esrin ortalari Metropoliten Incesenet Muzeyi Nyu York Sujetli xalca Tetbiqi Senet Muzeyi BudapestFilmoqrafiyaCeten film 1995 Hemcinin baxAzerbaycan xalcalari Tebriz xalcaciliq mektebi Erdebil xalcalarIstinadlargarden carpet Encyclopaedia Britannica ing Muranov V Gasimoova D Azerbaijani Carpets Tabriz Group ing 2013 P 10 Tebrizim Tebrizim gozel Tebrizim sherg az az 2023 03 15 tarixinde Istifade tarixi 2023 03 17