Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bakı şikəstəsi - Hər bölgənin özünəməxsus şikəstəsi vardır: Bakı şikəstəsi, Qarabağ şikəstəsi və Şirvan şikəstəsi. Bu məclislər arasında müsabiqələr keçirilir, qaliblər mükafatlandırılırdı. Məclisin harada keçirilməsindən asılı olmayaraq hər üç şikəstə mənsub olduğu müvafiq bölgənin ifaçıları tərəfindən “himn” kimi səsləndirilirdi.
| Bakı şikəstəsi |
|---|
Bakı şikəstəsi haqqında
A.İ.Nəcəfzadənin Etnoorqanologiya musiqi təmayüllü ali məktəblər üçün dərsliyində haqqında danışdığımız zərbli muğamın ilkin adının Bakı şikəstəsi olduğu bildirilir Xalq artisti Baba Mahmudoğlu (1940-2006) Dastan folklor ansamblı ilə Kəsmə şikəstə ni məşq edərkən söyləyirdi: Bu şikəstənin əsl adı Bakı şikəstəsi olub. 5 Sonradan ifaçıların dilində Bakı sözü kəsmə ilə əvəzlənib və elmi ədəbiyyata da bu şəkildə düşüb . Mən 10 il (1979-1989) həmin ansambılın musiqi rəhbəri olmuşam. B.Mahmudoğlu oxuyacağı hər hansı musiqi haqqında öncə bizə, ansamblın üzvlərinə ətraflı məlumat verirdi. Sonra həmin melodiyanı məşq edib lentə alırdıq. Kəsmə şikəstə ni də Azərbaycan radiosunun fondu üçün belə ifa etmişik.1954-cü ildə Əziz Özər Türkiyədə Azərbaycan türkü və oyun havalan adlı əsərində Bakı şikəstəsindən bəhs edirKəsmə şikəstəsi nin ilkin adının Bakı şikəstəsi olduğunu təsdiqləyən faktların ən mühümü etnoqrafik, xalqm yaddaşından süzülüb gələn mənbələrdir. Onlardan da Aşıq Məhəmmədin, Vamiq Məmmədəliyevin, Möhlət Müslümovun, Faiq Çələbiyevin, Valeh Rəhimovun, Vüqar Əhmədin, Elxan Müzəffərovun dediklərinə əsaslanırıq. Xalq artisti, professor Möhlət Müslümovun fikirləri: Bu zərbli muğam bakılıların ana laylasıdır və onun ritmi, poetik mətni və melodiyası Abşeron camaatının ümumi ruhuna uyğun yaradılıb. Bakı şikəstəsi barədə mətbuatda illər boyu yazılar gedib və müxtəlif teleproqramlarda verilişlər hazırlanıb, dissertasiya mövzusuna çevrilib. Onları yazılma tarixinə görə, xronoloji ardıcıllıqla təqdim edirik Əlihüseyn Dağlının 1924-1958-ci illərdə yazdığı və AMEA M.Füzuli adma Əlyazmalar İnstitutunda C-1021/9974 şifrəsilə qorunan əlyazması əsasmda A.Nəcəfzadə tərəfindən tərtib edilib nəşr edilmiş Ozan Qaravəli kitabında müəllif Kəsmə (Bakı) yazmaqla, bu şikəstənin Bakıya aid olduğunu bildirib (28, s. 163). Dünya şöhrətli xanəndə, xalq artisti, professor Alim Qasımov, xalq artisti, professor Zamiq Əliyev, əməkdar artist, dosent Mirnazim Əsədullayev də haqqında söhbət açdığımız zərbli muğamın əsl adının Bakı şikəstəsi olduğunu təsdiqləyirlər. Alim Qasımıv belə dedi ki: eşitdiyimə görə bu zərbli muğama Bakı şikəstəsi deyiblər. Amma qulaq günahkarı da ola bilərəm. Zamiq müəllimdən isə Kəsmə şikəstə haqqında nə deyə bilərsiniz?; soruşduqda, o, fikirləşmədən dedi: Təxminən 20 il bundan əvvəl Vahid Poeziya Evində Kəsmə şikəstə yə sənət möhürünü vurmuş Fatma Mehrəliyevaya həsr olunmuş televerilişə dəvət edilmişdim. Orada vurğulandı ki, əvvəllər bu zərbli muğamın adı Bakı şikəstəsi olub. Çəkilişdə ölkəmizin bir çox tanınmış ziyalılan iştirak edirdi: qəzəlxan Həkim Qəni (1918- 2008), virtuoz kamança çalan - Habil Əliyev (1927-2015), dünya şöhrətli opera müğənnisi Lütfiyar İmanov (1928-2008), müğənni - Məmməd Salmanov (1930- 2000), şair — Həmid Abbas (1935-1999), professor Vaqif Arzumanlı (1947-2014), xanəndələr -- Sara Qədimova (1922-2005), Yaqub Məmmədov (1930-2002), Tələt Qasımov (1933-2013), İslam Rzayev (1934-2008), Əlibaba Məmmədov, Arif Babayev, virtuoz tarzən Ramiz Quliyev, Hacı Şahin Verdiyev, Xalq qəzetinin əməkdaşları — Rafiq Salmanov, İlham Abbasov və başqalan”.
Faiq Çələbiyev də indi Kəsmə şikəstə adlanan zərbli muğamı elmi dəlillərlə bir vaxtlar Bakı şikəstəsi (Qədeşi şikəstə) olduğunu sübuta yetirib. O, bu fikirləri söyləyərkən ustadları Mirzə Mənsur və Bəhram Mansurovlara istinad edir. F.Çələbiyev hətta Məmmədsaleh İsmayılovun (1912- 1994) bu barədə çıxışının lent yazılarım şəxsi arxivində saxladığım söyləyir. Bakı şikəstəsi (eləcə də Qədeşi şikəstə”) zərbli muğamının adım F.Çələbiyev elmi dairələrdə aprobasiyadan keçmiş dissertasiya işində çəkir (12, s. 427).
Kəsmə şikəstəsi nin ilkin adının Bakı şikəstəsi olduğunu təsdiqləyən faktların ən mühümü etnoqrafik, xalqın yaddaşından süzülüb gələn mənbələrdir. Onlardan da Aşıq Məhəmmədin, Vamiq Məmmədəliyevin, Möhlət Müslümovun, Faiq Çələbiyevin, Valeh Rəhimovun, Vüqar Əhmədin, Elxan Müzəffərovun dediklərinə əsaslanırıq. Xalq artisti, professor Möhlət Müslümovun fikirləri: Bu zərbli muğam bakılıların ana laylasıdır və onun ritmi, poetik mətni və melodiyası Abşeron camaatının ümumi ruhuna uyğun yaradılıb.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- http://konservatoriya.az/?tag=n%C9%99c%C9%99fzad%C9%99-abbasqulu
Ədəbiyyat
- Televeriliş: “Kəsmə şikəstə” sehri. 7 iyul 1997-ci il, Vahid Poeziya Evi, xro- nometrajı 60 dəqiqə. Tədbiri AzTV “Xalq” qəzeti ilə birgə hazırlayıb.
- Zöhrabov R.F. Zərbi muğamlar (musiqi-nəzəri tədqiqat). B.: Mars-Print, 2004,406 s.
- Muğam ensiklopediyası. Redaksiya heyətinin sədri və baş redaktor M.Əliye- va. B.: Heydər Əliyev Fondu, 2008,216 s.
- İsmayılov M.C. Azərbaycan xalq musiqisinin janrları. B.: 1960.
- İsmayılov M.C. Azərbaycan xalq musiqisinin janrlan (yenidən işlənmiş variantı). B.: İşıq, 1984,100 s
İstinadlar
- Nəcəfzadə A.İ Etnoorqanologiya. Musiqi təmayüllü ali məktəblər üçün dərslik. B.:Ecoprint, 2016,304s.
- “Konservatoriya” jurnalı 2016 No 3(33) (19, s. 277).
- "Konservatoriya” jurnalı 2U16 JNo 3(33)(3, s. 28).
- Konservatoriya” jumah 2016 No 3(33)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Baki sikestesi Her bolgenin ozunemexsus sikestesi vardir Baki sikestesi Qarabag sikestesi ve Sirvan sikestesi Bu meclisler arasinda musabiqeler kecirilir qalibler mukafatlandirilirdi Meclisin harada kecirilmesinden asili olmayaraq her uc sikeste mensub oldugu muvafiq bolgenin ifacilari terefinden himn kimi seslendirilirdi Baki sikestesiBaki sikestesi haqqindaA I Necefzadenin Etnoorqanologiya musiqi temayullu ali mektebler ucun dersliyinde haqqinda danisdigimiz zerbli mugamin ilkin adinin Baki sikestesi oldugu bildirilir Xalq artisti Baba Mahmudoglu 1940 2006 Dastan folklor ansambli ile Kesme sikeste ni mesq ederken soyleyirdi Bu sikestenin esl adi Baki sikestesi olub 5 Sonradan ifacilarin dilinde Baki sozu kesme ile evezlenib ve elmi edebiyyata da bu sekilde dusub Men 10 il 1979 1989 hemin ansambilin musiqi rehberi olmusam B Mahmudoglu oxuyacagi her hansi musiqi haqqinda once bize ansamblin uzvlerine etrafli melumat verirdi Sonra hemin melodiyani mesq edib lente alirdiq Kesme sikeste ni de Azerbaycan radiosunun fondu ucun bele ifa etmisik 1954 cu ilde Eziz Ozer Turkiyede Azerbaycan turku ve oyun havalan adli eserinde Baki sikestesinden behs edirKesme sikestesi nin ilkin adinin Baki sikestesi oldugunu tesdiqleyen faktlarin en muhumu etnoqrafik xalqm yaddasindan suzulub gelen menbelerdir Onlardan da Asiq Mehemmedin Vamiq Memmedeliyevin Mohlet Muslumovun Faiq Celebiyevin Valeh Rehimovun Vuqar Ehmedin Elxan Muzefferovun dediklerine esaslaniriq Xalq artisti professor Mohlet Muslumovun fikirleri Bu zerbli mugam bakililarin ana laylasidir ve onun ritmi poetik metni ve melodiyasi Abseron camaatinin umumi ruhuna uygun yaradilib Baki sikestesi barede metbuatda iller boyu yazilar gedib ve muxtelif teleproqramlarda verilisler hazirlanib dissertasiya movzusuna cevrilib Onlari yazilma tarixine gore xronoloji ardicilliqla teqdim edirik Elihuseyn Daglinin 1924 1958 ci illerde yazdigi ve AMEA M Fuzuli adma Elyazmalar Institutunda C 1021 9974 sifresile qorunan elyazmasi esasmda A Necefzade terefinden tertib edilib nesr edilmis Ozan Qaraveli kitabinda muellif Kesme Baki yazmaqla bu sikestenin Bakiya aid oldugunu bildirib 28 s 163 Dunya sohretli xanende xalq artisti professor Alim Qasimov xalq artisti professor Zamiq Eliyev emekdar artist dosent Mirnazim Esedullayev de haqqinda sohbet acdigimiz zerbli mugamin esl adinin Baki sikestesi oldugunu tesdiqleyirler Alim Qasimiv bele dedi ki esitdiyime gore bu zerbli mugama Baki sikestesi deyibler Amma qulaq gunahkari da ola bilerem Zamiq muellimden ise Kesme sikeste haqqinda ne deye bilersiniz sorusduqda o fikirlesmeden dedi Texminen 20 il bundan evvel Vahid Poeziya Evinde Kesme sikeste ye senet mohurunu vurmus Fatma Mehreliyevaya hesr olunmus televerilise devet edilmisdim Orada vurgulandi ki evveller bu zerbli mugamin adi Baki sikestesi olub Cekilisde olkemizin bir cox taninmis ziyalilan istirak edirdi qezelxan Hekim Qeni 1918 2008 virtuoz kamanca calan Habil Eliyev 1927 2015 dunya sohretli opera mugennisi Lutfiyar Imanov 1928 2008 mugenni Memmed Salmanov 1930 2000 sair Hemid Abbas 1935 1999 professor Vaqif Arzumanli 1947 2014 xanendeler Sara Qedimova 1922 2005 Yaqub Memmedov 1930 2002 Telet Qasimov 1933 2013 Islam Rzayev 1934 2008 Elibaba Memmedov Arif Babayev virtuoz tarzen Ramiz Quliyev Haci Sahin Verdiyev Xalq qezetinin emekdaslari Rafiq Salmanov Ilham Abbasov ve basqalan Faiq Celebiyev de indi Kesme sikeste adlanan zerbli mugami elmi delillerle bir vaxtlar Baki sikestesi Qedesi sikeste oldugunu subuta yetirib O bu fikirleri soyleyerken ustadlari Mirze Mensur ve Behram Mansurovlara istinad edir F Celebiyev hetta Memmedsaleh Ismayilovun 1912 1994 bu barede cixisinin lent yazilarim sexsi arxivinde saxladigim soyleyir Baki sikestesi elece de Qedesi sikeste zerbli mugaminin adim F Celebiyev elmi dairelerde aprobasiyadan kecmis dissertasiya isinde cekir 12 s 427 Kesme sikestesi nin ilkin adinin Baki sikestesi oldugunu tesdiqleyen faktlarin en muhumu etnoqrafik xalqin yaddasindan suzulub gelen menbelerdir Onlardan da Asiq Mehemmedin Vamiq Memmedeliyevin Mohlet Muslumovun Faiq Celebiyevin Valeh Rehimovun Vuqar Ehmedin Elxan Muzefferovun dediklerine esaslaniriq Xalq artisti professor Mohlet Muslumovun fikirleri Bu zerbli mugam bakililarin ana laylasidir ve onun ritmi poetik metni ve melodiyasi Abseron camaatinin umumi ruhuna uygun yaradilib Hemcinin baxBakililar film 1938 Xarici kecidlerhttp konservatoriya az tag n C9 99c C9 99fzad C9 99 abbasquluEdebiyyatTeleverilis Kesme sikeste sehri 7 iyul 1997 ci il Vahid Poeziya Evi xro nometraji 60 deqiqe Tedbiri AzTV Xalq qezeti ile birge hazirlayib Zohrabov R F Zerbi mugamlar musiqi nezeri tedqiqat B Mars Print 2004 406 s Mugam ensiklopediyasi Redaksiya heyetinin sedri ve bas redaktor M Eliye va B Heyder Eliyev Fondu 2008 216 s Ismayilov M C Azerbaycan xalq musiqisinin janrlari B 1960 Ismayilov M C Azerbaycan xalq musiqisinin janrlan yeniden islenmis varianti B Isiq 1984 100 sIstinadlarNecefzade A I Etnoorqanologiya Musiqi temayullu ali mektebler ucun derslik B Ecoprint 2016 304s Konservatoriya jurnali 2016 No 3 33 19 s 277 Konservatoriya jurnali 2U16 JNo 3 33 3 s 28 Konservatoriya jumah 2016 No 3 33