Böyük Toskana hersoqluğu (it. Granducato di Toscana, lat. Magnus Ducatus Etrurıae) — 1569-1859-cu illərdə bəzi aralıqlarda Mərkəzi İtaliyada mövcud olan dövlətdir. Bu dövlət 1569-cu ildə yerinə qurulmuşdur. Toskana hersoqluğunun paytaxtı Florensiya şəhəridir.
Hersoqluq | |||||
Böyük Toskana hersoqluğu | |||||
---|---|---|---|---|---|
it. Granducato di Toscana lat. Magnus Ducatus Etrurıae | |||||
| |||||
| |||||
| |||||
Paytaxt | Florensiya | ||||
Rəsmi dilləri | italyanca | ||||
Əhalisi | 1096641 (1801) | ||||
İdarəetmə forması | monarxiya, mütləq monarxiya | ||||
Böyük hersoq | |||||
• 1569–1574 | I Kozimo (ilk) | ||||
• 1824–1859 | (son) | ||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Qurulduğu dövrdə hersoqluğu Mediçilər idarə edirdilər. Böyük Toskana hersoqluğu qurulmamışdan əvvəl həmin ərazidə hökm sürən Florensiya Respublikası (1115-1532) və Florensiya hersoqluğu (1532-1569) ilə müqayisədə tarixdə daha az tanınır.
Böyük Toskana hersoqluğunun ən qüvvətli dövrü Medicilər dövründə olmuşdur. İlk böyük hersoq olan I Kozimo Medici və xələfləri dövründə Florensiya iqtisadi və hərbi cəhətdən mühüm uğurlar əldə etmişdi. Bu inkişaf dövrünə qədər davam etmişdi. II Ferdinandinonun hakimiyyəti dövründə uzun müddətli iqtisadi geriləmə prosesi başladı. Bu iqtisadi zəifləmə dövründə ən aşağı səviyyəsinə çatdı. Onun dövründə yeganə uğur Müqəddəs Roma İmperatoru tərəfindən 1691-ci ildə Yüksək Kraliyyət ləqəbinə layiq görülməsi olmuşdur. Mənbələrdə bu fakt alçaldıcı şəkildə qeyd edilir.
1737-ci ildə Medicilər sülaləsində oğlan övlad olmadığı üçün hakimiyyət sülaləsinə keçmişdir. Bundan sonra isə böyük hersoqluq Lorenin hersoqu əlinə keçmişdir. 1753-cü ilə qədər krallıq belə idarə edilmişdir. 1753-cü ildən sonra isə hakimiyyət Avstriya sülaləsi Habsburqların əlinə keçmişdir.
1797-ci ildə imzalanmış qədər Toskana Müqəddəs Roma imperiyasının vassalı kimi sayılırdısa müqavilədən sonra tamamilə həmin imperiyanın hakimiyyətinə son verildi. 1796-cı ildə bu Böyük Toskana hersoqluğunun Şimali İtaliyadakı əraziləri Fransa Respublikasının işğalı altında idi. 1801-1807-ci illərdə Napoleon Bonapartın rəhbərlik etdiyi Fransa Respublikasının İspaniya krallığı arasında imzalanmış əsasən Böyük Toskana hersoqluğuna aid olan ərazilərdə Fransadan asılı qurulmuşdur. Etruriya krallığı Napoleon tərəfindən 1807-ci ildə ləğv edilmişdir və əraziləri Fransaya ilhaq edilmişdir.
1814-cü ildə Napoleon sistemi aradan qaldırıldıqdan sonra Toskana hersoqluğu İtaliyada mühüm bir dövlət kimi yenidən quruldu. Ferdinand, yenidən "böyük hersoq" kimi hakimiyyətə gəldi. ölümündən sonra isə hakimiyyətə gəlmişdir.
1848-ci Florensiyada liberal inqilab başladığı dövrdə II Leopold qarışıqlıqlardan çəkinərək şəhərdən qaçmışdır. Lakin böyük hersoq əks-inqilab nəticəsində, Avstriya ordusunun dəstəyi ilə geri qayıtmışdır.
dövründə 1860-cu ildə Böyük Toskana hersoqluğu süqut etmişdir. Hersoqluğun əraziləri Sardiniya krallığına verilmişdir.
Bayraqlar
- (1562-1737)
- (1737-1749)
- (1815-1840)
- (1840-1848, 1849-1860)
- (1840-1848, 1849-1860)
- 1848-1849
İstinadlar
- United Kingdom of Great Britain and Ireland; House of Commons, John Bowring, 1839, sayfa 6
- Strathern, Paul (2003). The Medici: Godfathers of the Renaissance (ing.). Londra: Vintage books. .
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Toskana Büyük Dükalığının resmen kurulması için Papalık FermanI
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Boyuk Toskana hersoqlugu it Granducato di Toscana lat Magnus Ducatus Etruriae 1569 1859 cu illerde bezi araliqlarda Merkezi Italiyada movcud olan dovletdir Bu dovlet 1569 cu ilde yerine qurulmusdur Toskana hersoqlugunun paytaxti Florensiya seheridir HersoqluqBoyuk Toskana hersoqluguit Granducato di Toscana lat Magnus Ducatus EtruriaeBayraq GerbBoyuk Toskana hersoqlugu 1796 27 avqust 1569 1859Paytaxt FlorensiyaResmi dilleri italyancaEhalisi 1096641 1801 Idareetme formasi monarxiya mutleq monarxiyaBoyuk hersoq 1569 1574 I Kozimo ilk 1824 1859 son Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiQuruldugu dovrde hersoqlugu Mediciler idare edirdiler Boyuk Toskana hersoqlugu qurulmamisdan evvel hemin erazide hokm suren Florensiya Respublikasi 1115 1532 ve Florensiya hersoqlugu 1532 1569 ile muqayisede tarixde daha az taninir Boyuk Toskana hersoqlugunun en quvvetli dovru Mediciler dovrunde olmusdur Ilk boyuk hersoq olan I Kozimo Medici ve xelefleri dovrunde Florensiya iqtisadi ve herbi cehetden muhum ugurlar elde etmisdi Bu inkisaf dovrune qeder davam etmisdi II Ferdinandinonun hakimiyyeti dovrunde uzun muddetli iqtisadi gerileme prosesi basladi Bu iqtisadi zeifleme dovrunde en asagi seviyyesine catdi Onun dovrunde yegane ugur Muqeddes Roma Imperatoru terefinden 1691 ci ilde Yuksek Kraliyyet leqebine layiq gorulmesi olmusdur Menbelerde bu fakt alcaldici sekilde qeyd edilir 1737 ci ilde Mediciler sulalesinde oglan ovlad olmadigi ucun hakimiyyet sulalesine kecmisdir Bundan sonra ise boyuk hersoqluq Lorenin hersoqu eline kecmisdir 1753 cu ile qeder kralliq bele idare edilmisdir 1753 cu ilden sonra ise hakimiyyet Avstriya sulalesi Habsburqlarin eline kecmisdir 1797 ci ilde imzalanmis qeder Toskana Muqeddes Roma imperiyasinin vassali kimi sayilirdisa muqavileden sonra tamamile hemin imperiyanin hakimiyyetine son verildi 1796 ci ilde bu Boyuk Toskana hersoqlugunun Simali Italiyadaki erazileri Fransa Respublikasinin isgali altinda idi 1801 1807 ci illerde Napoleon Bonapartin rehberlik etdiyi Fransa Respublikasinin Ispaniya kralligi arasinda imzalanmis esasen Boyuk Toskana hersoqluguna aid olan erazilerde Fransadan asili qurulmusdur Etruriya kralligi Napoleon terefinden 1807 ci ilde legv edilmisdir ve erazileri Fransaya ilhaq edilmisdir 1814 cu ilde Napoleon sistemi aradan qaldirildiqdan sonra Toskana hersoqlugu Italiyada muhum bir dovlet kimi yeniden quruldu Ferdinand yeniden boyuk hersoq kimi hakimiyyete geldi olumunden sonra ise hakimiyyete gelmisdir 1848 ci Florensiyada liberal inqilab basladigi dovrde II Leopold qarisiqliqlardan cekinerek seherden qacmisdir Lakin boyuk hersoq eks inqilab neticesinde Avstriya ordusunun desteyi ile geri qayitmisdir dovrunde 1860 cu ilde Boyuk Toskana hersoqlugu suqut etmisdir Hersoqlugun erazileri Sardiniya kralligina verilmisdir Bayraqlar 1562 1737 1737 1749 1815 1840 1840 1848 1849 1860 1840 1848 1849 1860 1848 1849IstinadlarUnited Kingdom of Great Britain and Ireland House of Commons John Bowring 1839 sayfa 6 Strathern Paul 2003 The Medici Godfathers of the Renaissance ing Londra Vintage books ISBN 978 0 09 952297 3 Hemcinin baxEtruriyaXarici kecidlerToskana Buyuk Dukaliginin resmen kurulmasi icin Papalik FermanI