Ayona (ing. Iona; şot.kelt I Chaluim Chille, ) — Böyük Britaniyanın tərkindəki Şotlandiyanın qərbində, ada. ərazisində yerləşir. Bərə vasitəsilə bağlanan təxminən 1 mil (1.6 km) uzaqda yerləşir. 2011-ci ilin əhali siyahıyaalmasına görə, adanın 177 nəfərlik bir əhalisi var. Adanın ölçüsü – 5,6 km × 1,6 km.
Ayona | |
---|---|
ing. Iona şot.kelt I Chaluim Chille | |
| |
Ümumi məlumatlar | |
Sahəsi | 8,77 km² |
Uzunluğu | 5,6 km |
Eni | 1,6 km |
Hündür nöqtəsi | 101 m |
Əhalisi | 177 nəfər (2011-ci il) |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Böyük Britaniya |
Region | |
Rayon | |
Arxipelaq | |
| |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Etimologiya
Toponim gel dilindən tərcümədə "Müqəddəs Kolumbanın adası" deməkdir. Ada əsasən tikdirdiyi abbatlığa görə tanınır.
Tarix
563-cü ildə İrlandiya keşişi olan daha on iki din adamı ilə birlikdə adada bir monastır qurur. Bu, Şotlandiya və Şimali İngiltərədə yaşayan büdpərəstləri xristianlaşdırmaqda ilk addım idi. Tezliklə adanın xristian doktrinasını qoruyan bir yer olaraq məşhurluğu Avropanın hər tərəfinə yayılır. Buna görə də Ayona dini ziyarətlərin mərkəzinə çevrilir.
Monastırda xidmət göstərən adamlardan biri idi.
Orta əsrlərin ən yaxşı miniatür və ornamentlərinə malik əsərlərindən biri olan "" VIII əsrin axırlarında Ayonadakı monastırda hazırlanmışdır. 806-cı ildə Ayona bir vikinq dəstəsinin basqınına məruz qalmışdır.
Ada sadəcə əhəmmiyyətli dini mərkəz yox, eləcə də Dal Riada kralları və onların nəticələrinin dəfn edildiyi yer idi. Tarixi Şotlandiya kralları – Kennet mak Alpin, , , , və burada dəfn edilmişdir. Ayonanın 10 kilometr şimalındakı Staff adasında Fingal mağarası yerləşir.
1609-cu ildə adada imzalanmışdır. Müqavilənin şərtlərinə görə, dağlıq ərazilərdə yerləşən klanlar Şotlandiya kralı VI Yakova tabe oldular.
Qeydlər
- Burada büdpərəstlər şimal və şimal-şərqi Şotlandiyada yaşamış piktlər, eləcə də da yaşamış anqllar idi. Bu dövrdə Dal Riadanın sakinləri və Şotlandiyanın cənubundə və qərbindəki Böyük Britaniya krallıqları, eləcə də Lotian vilayətinin sakinləri xristianlığı qəbul etmişdilər.
Mənbə
İstinadlar
- Appendix 2: Population and households on Scotland's inhabited islands // Statistical Bulletin: 2011 Census: First Results on Population and Household Estimates for Scotland - Release 1C (Part Two) (pdf). . 15 avqust 2013. 2019-07-27 tarixində . İstifadə tarixi: 17 fevral 2019.
- Mac an Tàilleir, 2003. səh. 67
- Haswell-Smith, 2004. səh. 80
Ədəbiyyat
- Christian, J & Stiller, C (2000), Iona Portrayed – The Island through Artists’ Eyes 1760–1960, The New Iona Press, Inverness, 96pp, numerous illustrations in B&W and colour, with list of artists.
- Dwelly, Edward (1911). Faclair Gàidhlig gu Beurla le Dealbhan/The Illustrated [Scottish] Gaelic- English Dictionary. Edinburgh. Birlinn. ISBN .
- Fraser, James E. From Caledonia to Pictland: Scotland to 795. The New Edinburgh History of Scotland. 1. Edinburgh: Edinburgh University Press. 2009. ISBN .
- (1881) The History of the Western Highlands and Isles of Scotland 1493–1625. Edinburgh. Birlinn. 2008 reprint – originally published by Thomas D. Morrison. ISBN .
- Haswell-Smith, Hamish. The Scottish Islands. Edinburq: Canongate. 2004.ISBN .
- (2000). Last of the Free: A History of the Highlands and Islands of Scotland. Edinburgh. Mainstream. ISBN
- (1775). . London: Chapman & Dodd. (1924 edition).
- Koch, John T. Celtic Culture: A Historical Encyclopedia. ABC-CLIO. 2006.
- Mac an Tàilleir, Iain. (PDF). Edinburgh: Scottish Parliament. 2003. səh. 67. 15 November 2014 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 June 2012.
- Marsden, John (1995). The Illustrated Life of Columba. Edinburgh. Floris Books. ISBN .
- Murray, W. H. (1966). The Hebrides. London. Heinemann.
- Ó Corráin, Donnchadh (1998) Vikings in Ireland and Scotland in the Ninth Century CELT.
- Watson, W. J., The History of the Celtic Place-names of Scotland. Reprinted with an introduction by Simon Taylor, Birlinn, Edinburgh, 2004. ISBN .
- Woolf, Alex, From Pictland to Alba, 789–1070, The New Edinburgh History of Scotland, Edinburgh: Edinburgh University Press, 2007, ISBN
Xarici keçidlər
- VikiSəyahətdə Iona haqqında səyahət məlumatları var.
- visitmullandiona.co.uk — Mall və Ayona adalarının rəsmi saytı
- Isle of Iona, Scotland – isle-of-iona.net saytında.
- The Iona Community – iona.org.uk saytında.
- Adanın fotoşəkilləri – Flickr.com saytında.
- Prehistoric village found on Iona – Pressandjournal.co.uk saytında.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ayona ing Iona sot kelt I Chaluim Chille Boyuk Britaniyanin terkindeki Sotlandiyanin qerbinde ada erazisinde yerlesir Bere vasitesile baglanan texminen 1 mil 1 6 km uzaqda yerlesir 2011 ci ilin ehali siyahiyaalmasina gore adanin 177 neferlik bir ehalisi var Adanin olcusu 5 6 km 1 6 km Ayonaing Iona sot kelt I Chaluim ChilleAdanin denizden gorusunusuUmumi melumatlarSahesi 8 77 km Uzunlugu 5 6 kmEni 1 6 kmHundur noqtesi 101 mEhalisi 177 nefer 2011 ci il Yerlesmesi56 19 48 sm e 06 24 40 q u Olke Boyuk BritaniyaRegion SotlandiyaRayonArxipelaqAyonaAyona Vikianbarda elaqeli mediafayllarEtimologiyaToponim gel dilinden tercumede Muqeddes Kolumbanin adasi demekdir Ada esasen tikdirdiyi abbatliga gore taninir Tarix563 cu ilde Irlandiya kesisi olan daha on iki din adami ile birlikde adada bir monastir qurur Bu Sotlandiya ve Simali Ingilterede yasayan budperestleri xristianlasdirmaqda ilk addim idi Tezlikle adanin xristian doktrinasini qoruyan bir yer olaraq meshurlugu Avropanin her terefine yayilir Buna gore de Ayona dini ziyaretlerin merkezine cevrilir Monastirda xidmet gosteren adamlardan biri idi Orta esrlerin en yaxsi miniatur ve ornamentlerine malik eserlerinden biri olan VIII esrin axirlarinda Ayonadaki monastirda hazirlanmisdir 806 ci ilde Ayona bir vikinq destesinin basqinina meruz qalmisdir Ada sadece ehemmiyyetli dini merkez yox elece de Dal Riada krallari ve onlarin neticelerinin defn edildiyi yer idi Tarixi Sotlandiya krallari Kennet mak Alpin ve burada defn edilmisdir Ayonanin 10 kilometr simalindaki Staff adasinda Fingal magarasi yerlesir 1609 cu ilde adada imzalanmisdir Muqavilenin sertlerine gore dagliq erazilerde yerlesen klanlar Sotlandiya krali VI Yakova tabe oldular QeydlerBurada budperestler simal ve simal serqi Sotlandiyada yasamis piktler elece de da yasamis anqllar idi Bu dovrde Dal Riadanin sakinleri ve Sotlandiyanin cenubunde ve qerbindeki Boyuk Britaniya kralliqlari elece de Lotian vilayetinin sakinleri xristianligi qebul etmisdiler MenbeIstinadlar Appendix 2 Population and households on Scotland s inhabited islands Statistical Bulletin 2011 Census First Results on Population and Household Estimates for Scotland Release 1C Part Two pdf 15 avqust 2013 2019 07 27 tarixinde Istifade tarixi 17 fevral 2019 Mac an Tailleir 2003 seh 67 Haswell Smith 2004 seh 80 Edebiyyat Christian J amp Stiller C 2000 Iona Portrayed The Island through Artists Eyes 1760 1960 The New Iona Press Inverness 96pp numerous illustrations in B amp W and colour with list of artists Dwelly Edward 1911 Faclair Gaidhlig gu Beurla le Dealbhan The Illustrated Scottish Gaelic English Dictionary Edinburgh Birlinn ISBN 1 874744 04 1 Fraser James E From Caledonia to Pictland Scotland to 795 The New Edinburgh History of Scotland 1 Edinburgh Edinburgh University Press 2009 ISBN 978 0 7486 1232 1 1881 The History of the Western Highlands and Isles of Scotland 1493 1625 Edinburgh Birlinn 2008 reprint originally published by Thomas D Morrison ISBN 1 904607 57 8 Haswell Smith Hamish The Scottish Islands Edinburq Canongate 2004 ISBN 978 1 84195 454 7 2000 Last of the Free A History of the Highlands and Islands of Scotland Edinburgh Mainstream ISBN 1 84018 376 4 1775 London Chapman amp Dodd 1924 edition Koch John T Celtic Culture A Historical Encyclopedia ABC CLIO 2006 Mac an Tailleir Iain PDF Edinburgh Scottish Parliament 2003 seh 67 15 November 2014 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 June 2012 Marsden John 1995 The Illustrated Life of Columba Edinburgh Floris Books ISBN 0 86315 211 2 Murray W H 1966 The Hebrides London Heinemann o Corrain Donnchadh 1998 Vikings in Ireland and Scotland in the Ninth Century CELT Watson W J The History of the Celtic Place names of Scotland Reprinted with an introduction by Simon Taylor Birlinn Edinburgh 2004 ISBN 1 84158 323 5 Woolf Alex From Pictland to Alba 789 1070 The New Edinburgh History of Scotland Edinburgh Edinburgh University Press 2007 ISBN 978 0 7486 1234 5Xarici kecidlerVikianbarda Ayona ile elaqeli mediafayllar var VikiSeyahetde Iona haqqinda seyahet melumatlari var visitmullandiona co uk Mall ve Ayona adalarinin resmi sayti Isle of Iona Scotland isle of iona net saytinda The Iona Community iona org uk saytinda Adanin fotosekilleri Flickr com saytinda Prehistoric village found on Iona Pressandjournal co uk saytinda