Autotransplantasiya — orqan, toxuma və hətta müəyyən zülalların eyni şəxsdə bədənin bir hissəsindən digərinə transplantasiyası (köçürülməsi).
Autotransplantasiya | |
---|---|
| |
MeSH | D014182 |
Belə bir prosedurla transplantasiya edilən autoloji toxuma (həmçinin autogen, autogeneik və ya autogenik toxuma adlanır) autotransplant deyilir.
Bu, allotransplantasiyadan (eyni növdən olan digər fərddən), singenik transplantasiyadan (eyni növdən olan iki genetik eyni fərd arasında transplantasiya edilmiş transplantasiya) və ksenotransplantasiyadan (digər növlərdən) tam fərqlidir. Tipik bir nümunə, bir sümük parçasının (adətən ombadan) çıxarılması və sümüyün başqa bir hissəsinin yenidən qurulması üçün toz halına salınmasıdır.
Autoloji qan donorluğu
Qan bankı terminologiyasında, autolog qan donorluğu donor tərəfindən, adətən planlaşdırılmış bir əməliyyat üçün istifadə üçün qeyd olunan qan donorluğuna aiddir. Onlar adətən qan bankının əməkdaşları tərəfindən "auto" adlandırılır və bu, daha ümumi autotransfuziya konsepsiyasının əsas formalarından biridir (digəri əməliyyatdaxili qan qənaətidir).
Autoloji qan donorluğunun üstünlükləri:
- Qan qrupu nadir bir qan qrupu və ya antitel növü ilə həmişə uyğun olacaq.
- Əməliyyat zamanı yalnız autoloji qan istifadə edilərsə, hepatit və ya HİV kimi yoluxucu xəstəliklərin qan vasitəsilə ötürülməsi riski yoxdur.
- Allergik reaksiyaların riski azalır.
Mənfi cəhətləri:
- Fərdi emal, uçot və idarəetmə sayəsində daha yüksək xərc.
- Əksər hallarda qan ümumi tədarükü əlavə etmək əvəzinə istifadə edilmədikdə atılır.
- Kolorektal xərçəng üçün əməliyyatdan əvvəl qan donorluğu kolorektal xərçəng üçün daha pis ümumi və spesifik sağ qalma səbəbi kimi ortaya çıxdı.
Fövqəladə vəziyyətdə və ya əvvəlcədən rezerv edilmiş qandan daha çox qan tələb olunarsa, xəstənin autoloji qan əvəzinə donor qanı ala bilməsi riski də var. Autodonasiya həmçinin tibbi cəhətdən qan verə bilməyən və ya ürək xəstələri və ya kiçik uşaqlar və körpələr kimi qan verməmək tövsiyə olunan xəstələr üçün uyğun deyil.
Sümük autotransplantasiyası
Ortopedik təbabətdə boşluğu doldurmaq və sümük qüsurunda osteogen reaksiya yaratmaq üçün sümük transplantasiyası xəstənin öz sümüyündən əldə edilə bilər. Bununla belə, autotransplantasiya ilə bağlı donor yerində xəstəliyə görə, alternativ olaraq sümük autotransplantı və sümük morfogenetik zülalları və sintetik materiallar kimi digər üsullar tez-tez istifadə olunur.
Autonransplantlar ən yaxşı regenerasiya nəticələrini təmin etdiyi üçün üz-çənə cərrahiyyəsi və implantologiyada uzun müddətdir ki, "qızıl standart" hesab edilir. Bu yaxınlarda morfogenlə gücləndirilmiş sümük transplantlarını əvəzedicilərinin tətbiqi müvəffəqiyyət və regenerasiya keyfiyyətinin oxşar nisbətlərini göstərdi; lakin onların qiyməti hələ də çox yüksəkdir.
Orqan autotransplantasiyası
Seçilmiş orqanların autotransplantasiyası həyata keçirilir. Məsələn, ex vivo qaraciyər rezeksiyası və autotransplantasiyası şərti olaraq rezeksiyası mümkün olmayan qaraciyər şişlərinin seçilmiş hallarının müalicəsində istifadə olunur.
Nadir hallarda küt qarın travması zamanı da istifadə oluna bilər. Böyrək autotransplantasiyası nefronu qoruyarkən və ya mürəkkəb böyrək arteriya anevrizmasının müalicəsi zamanı böyrək şişinin çıxarılması üsuludur. Multivisseral yanaşmalar da daxil olmaqla, ürək, ağciyərlər və bağırsaqlar üçün də ex vivo cərrahiyyədən sonra autotransplantasiyadan istifadə edildiyi bildirilmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Andreasen, J.; Paulsen, HU; Yu, Z.; Ahlquist, R. A long‐term study of 370 autotransplanted premolars. Part I. Surgical procedures and standardized techniques for monitoring healing. Eur J Orthod. 1990. 12: 3– 13.
- Harlaar, JJ; Gosselink, MP; Hop, WC; Lange, JF; Busch, OR; Jeekel, H. "Blood transfusions and prognosis in colorectal cancer: long-term results of a randomized controlled trial". Annals of Surgery. 256 (5). November 2012: 681–7. doi:10.1097/SLA.0b013e318271cedf. PMID 23095610.
- Regina Hwang; Peter Liou; Tomoaki Kato. "Ex vivo liver resection and autotransplantation: An emerging option in selected indications". Journal of Hepatology. 69 (5). November 2018: 1037–1046. doi:10.1016/j.jhep.2018.09.005. PMID 30243765 – Plum xMetrics vasitəsilə.
- Ciubotaru, Anatol; Haverich, Axel. "Ex vivo Approach to Treat Failing Organs: Expanding the Limits". European Surgical Research (english). 54 (1–2). 2015: 64–74. doi:10.1159/000367942. ISSN 0014-312X. PMID 25358862. 2023-03-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-30.
- Zawistowski, Michał; Nowaczyk, Joanna; Jakubczyk, Michał; Domagała, Piotr. "Outcomes of ex vivo liver resection and autotransplantation: A systematic review and meta-analysis". Surgery. 168 (4). October 2020: 631–642. doi:10.1016/j.surg.2020.05.036. ISSN 0039-6060. PMID 32727659 (#bad_pmid).
- Boggi, Ugo; Vistoli, Fabio; Del Chiaro, Marco; Signori, Stefano; Sgambelluri, Francesco; Roncella, Manuela; Filipponi, Franco; Mosca, Franco. "Extracorporeal Repair and Liver Autotransplantation after Total Avulsion of Hepatic Veins and Retrohepatic Inferior Vena Cava Injury Secondary to Blunt Abdominal Trauma". The Journal of Trauma: Injury, Infection, and Critical Care (ingilis). 60 (2). February 2006: 405–406. doi:10.1097/01.ta.0000203562.90036.05. ISSN 0022-5282. PMID 16508504.
- Janssen, Martin W. W.; Linxweiler, Johannes; Philipps, Ines; Bütow, Zentia; Siemer, Stefan; Stöckle, Michael; Ohlmann, Carsten-Henning. "Kidney autotransplantation after nephrectomy and work bench surgery as an ultimate approach to nephron-sparing surgery". World Journal of Surgical Oncology. 16 (1). 2018-02-20: 35. doi:10.1186/s12957-018-1338-1. ISSN 1477-7819. PMC 5819675. PMID 29463251.
- Gallagher, Katherine A.; Phelan, Michael W.; Stern, Tina; Bartlett, Stephen T. "Repair of complex renal artery aneurysms by laparoscopic nephrectomy with ex vivo repair and autotransplantation". Journal of Vascular Surgery. 48 (6). December 2008: 1408–1413. doi:10.1016/j.jvs.2008.07.015. ISSN 0741-5214. PMID 18804939.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Autotransplantasiya orqan toxuma ve hetta mueyyen zulallarin eyni sexsde bedenin bir hissesinden digerine transplantasiyasi kocurulmesi AutotransplantasiyaAgil disinin autotransplantasiyasiMeSH D014182 Bele bir prosedurla transplantasiya edilen autoloji toxuma hemcinin autogen autogeneik ve ya autogenik toxuma adlanir autotransplant deyilir Bu allotransplantasiyadan eyni novden olan diger ferdden singenik transplantasiyadan eyni novden olan iki genetik eyni ferd arasinda transplantasiya edilmis transplantasiya ve ksenotransplantasiyadan diger novlerden tam ferqlidir Tipik bir numune bir sumuk parcasinin adeten ombadan cixarilmasi ve sumuyun basqa bir hissesinin yeniden qurulmasi ucun toz halina salinmasidir Autoloji qan donorluguQan banki terminologiyasinda autolog qan donorlugu donor terefinden adeten planlasdirilmis bir emeliyyat ucun istifade ucun qeyd olunan qan donorluguna aiddir Onlar adeten qan bankinin emekdaslari terefinden auto adlandirilir ve bu daha umumi autotransfuziya konsepsiyasinin esas formalarindan biridir digeri emeliyyatdaxili qan qenaetidir Autoloji qan donorlugunun ustunlukleri Qan qrupu nadir bir qan qrupu ve ya antitel novu ile hemise uygun olacaq Emeliyyat zamani yalniz autoloji qan istifade edilerse hepatit ve ya HIV kimi yoluxucu xesteliklerin qan vasitesile oturulmesi riski yoxdur Allergik reaksiyalarin riski azalir Menfi cehetleri Ferdi emal ucot ve idareetme sayesinde daha yuksek xerc Ekser hallarda qan umumi tedaruku elave etmek evezine istifade edilmedikde atilir Kolorektal xerceng ucun emeliyyatdan evvel qan donorlugu kolorektal xerceng ucun daha pis umumi ve spesifik sag qalma sebebi kimi ortaya cixdi Fovqelade veziyyetde ve ya evvelceden rezerv edilmis qandan daha cox qan teleb olunarsa xestenin autoloji qan evezine donor qani ala bilmesi riski de var Autodonasiya hemcinin tibbi cehetden qan vere bilmeyen ve ya urek xesteleri ve ya kicik usaqlar ve korpeler kimi qan vermemek tovsiye olunan xesteler ucun uygun deyil Sumuk autotransplantasiyasiSumuk autotransplantini tesvir eden illustrasiya Ortopedik tebabetde boslugu doldurmaq ve sumuk qusurunda osteogen reaksiya yaratmaq ucun sumuk transplantasiyasi xestenin oz sumuyunden elde edile biler Bununla bele autotransplantasiya ile bagli donor yerinde xesteliye gore alternativ olaraq sumuk autotransplanti ve sumuk morfogenetik zulallari ve sintetik materiallar kimi diger usullar tez tez istifade olunur Autonransplantlar en yaxsi regenerasiya neticelerini temin etdiyi ucun uz cene cerrahiyyesi ve implantologiyada uzun muddetdir ki qizil standart hesab edilir Bu yaxinlarda morfogenle guclendirilmis sumuk transplantlarini evezedicilerinin tetbiqi muveffeqiyyet ve regenerasiya keyfiyyetinin oxsar nisbetlerini gosterdi lakin onlarin qiymeti hele de cox yuksekdir Orqan autotransplantasiyasiSecilmis orqanlarin autotransplantasiyasi heyata kecirilir Meselen ex vivo qaraciyer rezeksiyasi ve autotransplantasiyasi serti olaraq rezeksiyasi mumkun olmayan qaraciyer sislerinin secilmis hallarinin mualicesinde istifade olunur Nadir hallarda kut qarin travmasi zamani da istifade oluna biler Boyrek autotransplantasiyasi nefronu qoruyarken ve ya murekkeb boyrek arteriya anevrizmasinin mualicesi zamani boyrek sisinin cixarilmasi usuludur Multivisseral yanasmalar da daxil olmaqla urek agciyerler ve bagirsaqlar ucun de ex vivo cerrahiyyeden sonra autotransplantasiyadan istifade edildiyi bildirilmisdir Hemcinin baxReplantasiyaIstinadlarAndreasen J Paulsen HU Yu Z Ahlquist R A long term study of 370 autotransplanted premolars Part I Surgical procedures and standardized techniques for monitoring healing Eur J Orthod 1990 12 3 13 Harlaar JJ Gosselink MP Hop WC Lange JF Busch OR Jeekel H Blood transfusions and prognosis in colorectal cancer long term results of a randomized controlled trial Annals of Surgery 256 5 November 2012 681 7 doi 10 1097 SLA 0b013e318271cedf PMID 23095610 Regina Hwang Peter Liou Tomoaki Kato Ex vivo liver resection and autotransplantation An emerging option in selected indications Journal of Hepatology 69 5 November 2018 1037 1046 doi 10 1016 j jhep 2018 09 005 PMID 30243765 Plum xMetrics vasitesile Ciubotaru Anatol Haverich Axel Ex vivo Approach to Treat Failing Organs Expanding the Limits European Surgical Research english 54 1 2 2015 64 74 doi 10 1159 000367942 ISSN 0014 312X PMID 25358862 2023 03 30 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 03 30 Zawistowski Michal Nowaczyk Joanna Jakubczyk Michal Domagala Piotr Outcomes of ex vivo liver resection and autotransplantation A systematic review and meta analysis Surgery 168 4 October 2020 631 642 doi 10 1016 j surg 2020 05 036 ISSN 0039 6060 PMID 32727659 bad pmid Boggi Ugo Vistoli Fabio Del Chiaro Marco Signori Stefano Sgambelluri Francesco Roncella Manuela Filipponi Franco Mosca Franco Extracorporeal Repair and Liver Autotransplantation after Total Avulsion of Hepatic Veins and Retrohepatic Inferior Vena Cava Injury Secondary to Blunt Abdominal Trauma The Journal of Trauma Injury Infection and Critical Care ingilis 60 2 February 2006 405 406 doi 10 1097 01 ta 0000203562 90036 05 ISSN 0022 5282 PMID 16508504 Janssen Martin W W Linxweiler Johannes Philipps Ines Butow Zentia Siemer Stefan Stockle Michael Ohlmann Carsten Henning Kidney autotransplantation after nephrectomy and work bench surgery as an ultimate approach to nephron sparing surgery World Journal of Surgical Oncology 16 1 2018 02 20 35 doi 10 1186 s12957 018 1338 1 ISSN 1477 7819 PMC 5819675 PMID 29463251 Gallagher Katherine A Phelan Michael W Stern Tina Bartlett Stephen T Repair of complex renal artery aneurysms by laparoscopic nephrectomy with ex vivo repair and autotransplantation Journal of Vascular Surgery 48 6 December 2008 1408 1413 doi 10 1016 j jvs 2008 07 015 ISSN 0741 5214 PMID 18804939 Xarici kecidler