Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Abdomen — bədənin üçüncü qismidir. Yetişkin dövrdəayaqlardan məhrum olan bu hissənin, thoraks ilə qarşılaşdırılarsa olduqca bəsid bir quruluşa sahib olduğu görünər. Əsas olaraq 12-ci segmentdən yaranmasına baxmayaraq bu segmentlər ancaq Protura'nın embriyon dövrlərində görünə bilər. olaraq 11-ci segment (sadəcə Collembola dəstəsi embriyolojik olaraq, 9-cu segment və bir telsona sahibdir) və Solo kisəsi ilə ganglionu olmadığı üçün seqment olaraq qəbul edilməyən "Telson" dan meydana gəlmişdir. Bəzi formalarda məsələn, yetkin Collembolada (alti seqment) olduğu kimi seqment sayında böyük azalmalar vardır. Milçəklərdə olduğu kimi böcək qruplarının çoxunda abdomenin son seqmentləri istirahət halında özündən əvvəlki seqment içinə çəkilə bilən cütləşmə organlarina çevrilmişdir. Qayda olaraq dişi eseysel açıqlığı 8-ci seqmentdə ya da onun arxasında olub erkəklərdə 9-cu segmentden çölə açılır. Bu iki seqmentdə Genital seqment, bundan əvvəlki segmentlərə Pregenital, sonrakı seqmentlər də Postgenital seqmentlər deyilir.
| Abdomen | |
|---|---|
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Seqmentlərin quruluşu: Yetkin böcəkdə tipik abdomen seqmenti: 1 — Tergum və ya bel təbəqə, 2 — Sternum və ya ventral təbəqə, 3 — Tergum və sternumu birləşdirən lateral membran qisimləri, 4 — Ümumiyyətlə lateral membranlar üzərində və hər iki tərəfdə iştirak edən stigma qisimlərində əmələ gəlir. Bunlar iki qrup olaraq müzakirə oluna bilər: l. Çoxalma fəaliyyəti ilə əlaqədar olmayan, 2. Cütləşmə ya da yumurta qoyma fəaliyyətində istifadə edilənlər.
Çoxalma ilə əlaqəsi olmayan tiplər: Terminal seqmentlər bir yana qoyulacaq olursa, yetkin böcəklərin çoxunun abdomenində ətrafları tapılmaz. Thysanura'da olduğu kimi bəzi primitiv formalarda degenerasiya abdomen qıçları, Sytiluslar halında görülməkdədir. Üzvləri, yetkin mərhələdə xüsusilə ilk 7 seqmentdə tamamilə itir. 10-cu seqment postgenital Segment ən primitiv olub, çox vaxt sternumu kiçilmişdir. Bu təbəqələrdən dorsal olan bir parçalı tergumu Epiprokt, anusun alt tərəfində olan və sternumdan törəmiş bir cüt plakcikta Paraprokt olaraq adlandırılar. Epiprokt və paraproktin arasındakı əlaqə pərdəsindən çıxan və son seqmentin (11-ci seqment) üzv layihəsində əmələ gəldiyi düşünülən və bütün həşəratlarda olan Cercus isə hərəkətdə istifadə edilməyib duyğu vəzifəsi icra edən bir abdomen üzvüdür. Həmçinin Trichoptera kimi bəzi qruplarda, erkək organının bir qismi formasındadır.
Mənbə
- TÜRKİYE ENTOMOLOJİ VE ZİRAİ ZOOLOJİ BİBLİYOGRAFYASI (Fauna, Tarımsal Savaş, Konukçulara Göre Zararlılar, Yöntemler) (1595–1978)
- BOULENGER, G. A., 1928. Voyage zoologique d'Henri Gadeau de Kerville en Asie-Mineure, Avril-Mai 1962. Paris. Batrachia et Reptilia: 135–144.
İstinadlar
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Abdomen bedenin ucuncu qismidir Yetiskin dovrdeayaqlardan mehrum olan bu hissenin thoraks ile qarsilasdirilarsa olduqca besid bir qurulusa sahib oldugu goruner Esas olaraq 12 ci segmentden yaranmasina baxmayaraq bu segmentler ancaq Protura nin embriyon dovrlerinde gorune biler olaraq 11 ci segment sadece Collembola destesi embriyolojik olaraq 9 cu segment ve bir telsona sahibdir ve Solo kisesi ile ganglionu olmadigi ucun seqment olaraq qebul edilmeyen Telson dan meydana gelmisdir Bezi formalarda meselen yetkin Collembolada alti seqment oldugu kimi seqment sayinda boyuk azalmalar vardir Milceklerde oldugu kimi bocek qruplarinin coxunda abdomenin son seqmentleri istirahet halinda ozunden evvelki seqment icine cekile bilen cutlesme organlarina cevrilmisdir Qayda olaraq disi eseysel aciqligi 8 ci seqmentde ya da onun arxasinda olub erkeklerde 9 cu segmentden cole acilir Bu iki seqmentde Genital seqment bundan evvelki segmentlere Pregenital sonraki seqmentler de Postgenital seqmentler deyilir Abdomen Vikianbarda elaqeli mediafayllar Seqmentlerin qurulusu Yetkin bocekde tipik abdomen seqmenti 1 Tergum ve ya bel tebeqe 2 Sternum ve ya ventral tebeqe 3 Tergum ve sternumu birlesdiren lateral membran qisimleri 4 Umumiyyetle lateral membranlar uzerinde ve her iki terefde istirak eden stigma qisimlerinde emele gelir Bunlar iki qrup olaraq muzakire oluna biler l Coxalma fealiyyeti ile elaqedar olmayan 2 Cutlesme ya da yumurta qoyma fealiyyetinde istifade edilenler Coxalma ile elaqesi olmayan tipler Terminal seqmentler bir yana qoyulacaq olursa yetkin boceklerin coxunun abdomeninde etraflari tapilmaz Thysanura da oldugu kimi bezi primitiv formalarda degenerasiya abdomen qiclari Sytiluslar halinda gorulmekdedir Uzvleri yetkin merhelede xususile ilk 7 seqmentde tamamile itir 10 cu seqment postgenital Segment en primitiv olub cox vaxt sternumu kicilmisdir Bu tebeqelerden dorsal olan bir parcali tergumu Epiprokt anusun alt terefinde olan ve sternumdan toremis bir cut plakcikta Paraprokt olaraq adlandirilar Epiprokt ve paraproktin arasindaki elaqe perdesinden cixan ve son seqmentin 11 ci seqment uzv layihesinde emele geldiyi dusunulen ve butun heseratlarda olan Cercus ise hereketde istifade edilmeyib duygu vezifesi icra eden bir abdomen uzvudur Hemcinin Trichoptera kimi bezi qruplarda erkek organinin bir qismi formasindadir MenbeTURKIYE ENTOMOLOJI VE ZIRAI ZOOLOJI BIBLIYOGRAFYASI Fauna Tarimsal Savas Konukculara Gore Zararlilar Yontemler 1595 1978 BOULENGER G A 1928 Voyage zoologique d Henri Gadeau de Kerville en Asie Mineure Avril Mai 1962 Paris Batrachia et Reptilia 135 144 IstinadlarXarici kecidler