Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Auşvitz həbs düşərgəsi (alm. Konzentrationslager Auschwitz, pol. Obóz Koncentracyjny Auschwitz) — ikinci dünya müharibəsi və holokost zamanı nasistlərin yaratdığı ən böyük ölüm düşərgəsi. Polşanın Krakov şəhərindən 60 km. qərbdə yerləşir. Bu həbs düşərgəsi Auşvitz I (əsas həbs düşərgəsi), Auşvitz II-Birkenau (məhvetmə düşərgəsi), (işçi düşərgəsi) və 45 peyk düşərgədən ibarət idi.
| Auşvitz | |
|---|---|
| Həbs düşərgəsi | |
 Auşvitz düşərgəsinin giriş qapısı | |
 | |
| Digər adları | Birkenau |
| Tanınır | Holokost |
| Yerləşir | Osventsim |
| İdarə edən | Nasist Almaniyası və SS |
| Komendant | Artur Libexenşel |
| İlkin istifadəsi | Ordu kazarması |
| Fəaliyyət dövrü | 1940–1945 |
| Dustaqlar | Əsasən yəhudilər, polyaklar, qaraçılar və Sovet hərbi əsirləri |
| Öldürülüb | 1.1 milyon - 1.6 milyon |
| Azad edən | Sovet İttifaqı (27 yanvar 1945) |
| Görkəmli kitablar | Bu insandırsa (1947) Gecə (1956) Məna axtaran insan (1946) |
| Veb sayt | en.auschwitz.org.pl/m/ |
Auşvitz I ilk olaraq 1940-cı ilin may ayında polyak siyasi məhbusların saxlanılması məqsədilə inşa olunmuşdur. Burada ilk dəfə kütləvi məhv etmə prosesinə 1941-ci ilin sentyabrında başlanılıb. 1942-ci ilin əvvəlindən 1944-cü ilin sonlarına qədər almanlar tərəfindən işğal olunmuş Avropanın hər yerindən qatarlar vasitəsilə yəhudilər buradakı qaz kameralarına gətirilir və burada zəhərli maddə olan vasitəsilə zəhərlənirdilər ki, bu da məhbusların kütləvi şəkildə ölməsinə səbəb olurdu. Hesablamalara görə bu düşərgədə saxlanılan 1.3 milyon nəfərdən 1.1 milyon nəfəri öldürülmüşdür. Auşvitzə deportasiya olunanlar arasında 150,000 nəfər polyak, 23000 nəfər qaraçı, 15000 nəfər Sovet müharibə əsiri, 400 nəfər Yehovanın Şahidləri beynəlxalq təşkilatının üzvü, həmçinin on minlərlə müxtəlif millətlərin nümayəndələri də var idi. Burada ölənlərin əksər hissəsi qaz kamerasında saxlanılma nəticəsində deyil, daha çox aclıq, məcburi əmək, yoluxucu infeksiyalar və tibbi sınaqlar zamanı həlak olmuşdur.
Müharibə ərzində düşərgənin şəxsi heyəti yeddi min nəfərdən ibarət olan SS qüvvələrindən ibarət idi ki, onların da təqribən 12 faizi müharibə cinayətləri törətməkdə günahkar elan olunmuşdur. Bu düşərgənin komendantı olan də daxil olmaqla bəzi üzvləri isə edam olunmuşdur. Müharibənin sonuna qədər 144 nəfər məhbus Auşvitzdən qaçmağı bacarmışdır.
1945-ci ilin yanvar ayında Sovet Ordusu Auşvitzə çatanda artıq burdakı məhbusların çox hissəsi qərbə aparılmışdı. Sovet qoşunlarının buranı azad etdiyi 27 yanvar 1945-ci il tarixi olaraq qeyd edilir. Müharibə başa çatdıqdan sonra Auşvitz həbs düşərgəsi Holokostun əsas simvolu hesab olunurdu. 1947-ci ildə Polşada yerləşmiş Auşvitz I və II düşərgələrinin ərazisində yaradıldı. 1979-cu ildə bu muzeyin adı UNESCO tərəfindən Ümumdünya irsi siyahısına əlavə edildi.
İstinadlar
- Tarixin 10 ən rəzil möcüzəsi. ann.az 2016-03-05 at the Wayback Machine (az.)
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ausvitz hebs dusergesi alm Konzentrationslager Auschwitz pol Oboz Koncentracyjny Auschwitz ikinci dunya muharibesi ve holokost zamani nasistlerin yaratdigi en boyuk olum dusergesi Polsanin Krakov seherinden 60 km qerbde yerlesir Bu hebs dusergesi Ausvitz I esas hebs dusergesi Ausvitz II Birkenau mehvetme dusergesi isci dusergesi ve 45 peyk dusergeden ibaret idi AusvitzHebs dusergesiAusvitz dusergesinin giris qapisiDiger adlariBirkenauTaninirHolokostYerlesirOsventsimIdare edenNasist Almaniyasi ve SSKomendantArtur LibexenselIlkin istifadesiOrdu kazarmasiFealiyyet dovru1940 1945DustaqlarEsasen yehudiler polyaklar qaracilar ve Sovet herbi esirleriOldurulub1 1 milyon 1 6 milyonAzad edenSovet Ittifaqi 27 yanvar 1945 Gorkemli kitablarBu insandirsa 1947 Gece 1956 Mena axtaran insan 1946 Veb sayten auschwitz org pl m Ausvits I hebs dusergesi giris qapisi Qapida Islemek azad eder yazilib Ausvitz I ilk olaraq 1940 ci ilin may ayinda polyak siyasi mehbuslarin saxlanilmasi meqsedile insa olunmusdur Burada ilk defe kutlevi mehv etme prosesine 1941 ci ilin sentyabrinda baslanilib 1942 ci ilin evvelinden 1944 cu ilin sonlarina qeder almanlar terefinden isgal olunmus Avropanin her yerinden qatarlar vasitesile yehudiler buradaki qaz kameralarina getirilir ve burada zeherli madde olan vasitesile zeherlenirdiler ki bu da mehbuslarin kutlevi sekilde olmesine sebeb olurdu Hesablamalara gore bu dusergede saxlanilan 1 3 milyon neferden 1 1 milyon neferi oldurulmusdur Ausvitze deportasiya olunanlar arasinda 150 000 nefer polyak 23000 nefer qaraci 15000 nefer Sovet muharibe esiri 400 nefer Yehovanin Sahidleri beynelxalq teskilatinin uzvu hemcinin on minlerle muxtelif milletlerin numayendeleri de var idi Burada olenlerin ekser hissesi qaz kamerasinda saxlanilma neticesinde deyil daha cox acliq mecburi emek yoluxucu infeksiyalar ve tibbi sinaqlar zamani helak olmusdur Muharibe erzinde dusergenin sexsi heyeti yeddi min neferden ibaret olan SS quvvelerinden ibaret idi ki onlarin da teqriben 12 faizi muharibe cinayetleri toretmekde gunahkar elan olunmusdur Bu dusergenin komendanti olan de daxil olmaqla bezi uzvleri ise edam olunmusdur Muharibenin sonuna qeder 144 nefer mehbus Ausvitzden qacmagi bacarmisdir 1945 ci ilin yanvar ayinda Sovet Ordusu Ausvitze catanda artiq burdaki mehbuslarin cox hissesi qerbe aparilmisdi Sovet qosunlarinin burani azad etdiyi 27 yanvar 1945 ci il tarixi olaraq qeyd edilir Muharibe basa catdiqdan sonra Ausvitz hebs dusergesi Holokostun esas simvolu hesab olunurdu 1947 ci ilde Polsada yerlesmis Ausvitz I ve II dusergelerinin erazisinde yaradildi 1979 cu ilde bu muzeyin adi UNESCO terefinden Umumdunya irsi siyahisina elave edildi IstinadlarTarixin 10 en rezil mocuzesi ann az 2016 03 05 at the Wayback Machine az Hemcinin baxNasist hebs dusergelerinin siyahisi Holokost SS