Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Arqun (çeçen. Чӏаьнтий-Орг, gürc. არღუნი) - Şimali Qafqazda Gürcüstan və Rusiya ərazisindən axan çaydır. Sunja çayının sağ qoludur (Terek hövzəsi).
| Arqun | |
|---|---|
 | |
| Ölkə | |
| Mənsəbi | Sunja (Terekin qolu) |
| Uzunluğu |
|
| Su sərfi | 45,6 m³/s |
| Hövzəsinin sahəsi | 3.390 km² |
| [ru] | 07020001212108200005795 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Coğrafiya
Arqun çayının uzunluğu 148 km, hövzəsinin sahəsi isə 3390 km²-dir. Çayın Orta yamacı 17,63 m / km təşkil edir. Su axınının orta sürəti 45,6 m³ / s-dir. Arqun çayının qidalanma mənbələri müxtəlifdir. Arqun üzərində davamlı donma müşahidə olunmur. Arqun çayı, Böyük Qafqaz dağ silsiləsinin şimal yamacındakı buzlaqlardan başlayır. Yuxarı çaylarda, Şaroarqun çayı ilə birləşmədən əvvəl, tarixən Çantı-Arqun adlanmışdır.
Bundan əlavə, düzənliyə çatmamışdan əvvəl ("Arqun qapısı" deyilən (Yan Qafqaz silsiləsi), çay mənbələri yaxınlığında və ya aşağıda demək olar ki, davamlı meşələrlə örtülmüşdür. Çay, Arqun dərəsində dağlıq Çeçenistan ərazisindən axır. Arqun çayı bir çox dağ çayını birləşdirir. Arqun hövzəsinin dağlıq hissəsi və onun qolları dağlıq Çeçenistanın qərb hissəsini - Itum-Kalinski və Şatoy rayonlarını təşkil edir. Bu bölgə çeçenlərin məskunlaşdığı yerlərdən biridir və ənənəvi qüllə tipli quruluşa malik qədim kəndlərin çoxsaylı xarabalıqları ilə xarakterizə olunur. Arqun, Çeçenistan Respublikasından əlavə, Gürcüstan ərazisindən, o cümlədən Kevsureti bölgəsinin şimal-şərqindən axır.
Arqun çayı düzənliyə çatdıqdan sonra Çeçenistanın Qroznı və Şali bölgələri arasındakı sərhəd Sunja çayına axanadək davam edir.
Arqun çayının vadisində əhali sıx məskunlaşmışdır. Çayın meşə dərəsində olması çeçenlərə sahilində çox sayda kənd və digər yaşayış evləri tikməyə imkan verir. Bura müharibədən əvvəl, özəl mülklərin demək olar ki, davamlı inkişafı ilə fərqlənirdi.
Arqun çayının aşağı axınında VXIII əsrdə əsası qoyulan Arqun şəhəri yerləşir. Çay suvarma və su təchizatı üçün istifadə olunur. Arqun çayı üzərində kiçik su elektrik stansiyalarının qurulması planlaşdırır.
Hidronimin mənşəyi
Çeçen dilində Arqun (Çeçen. Орга) dərə, çuxur, hidronim (dağlıq çeçen dilində " ark, arg " olub "çay" mənasını verir) deməkdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- GEOnet Names Server. 2018.
- Аргун // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- "Река Аргун (Чанты-Аргун, Аргун)". 2022-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-07.
- "Река Аргун » Родники святые минеральные источники". 2020-07-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-07.
- Чанты-Аргун .// Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- "«Вода России» - Аргун". 2019-03-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-07.
Xarici keçidlər
- Река Аргун
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Arqun Arqun cecen Chӏantij Org gurc არღუნი Simali Qafqazda Gurcustan ve Rusiya erazisinden axan caydir Sunja cayinin sag qoludur Terek hovzesi ArqunOlke Gurcustan RusiyaMensebi Sunja Terekin qolu Uzunlugu 148 kmSu serfi 45 6 m sHovzesinin sahesi 3 390 km ru 07020001212108200005795 Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyaArqun cayinin uzunlugu 148 km hovzesinin sahesi ise 3390 km dir Cayin Orta yamaci 17 63 m km teskil edir Su axininin orta sureti 45 6 m s dir Arqun cayinin qidalanma menbeleri muxtelifdir Arqun uzerinde davamli donma musahide olunmur Arqun cayi Boyuk Qafqaz dag silsilesinin simal yamacindaki buzlaqlardan baslayir Yuxari caylarda Saroarqun cayi ile birlesmeden evvel tarixen Canti Arqun adlanmisdir Bundan elave duzenliye catmamisdan evvel Arqun qapisi deyilen Yan Qafqaz silsilesi cay menbeleri yaxinliginda ve ya asagida demek olar ki davamli meselerle ortulmusdur Cay Arqun deresinde dagliq Cecenistan erazisinden axir Arqun cayi bir cox dag cayini birlesdirir Arqun hovzesinin dagliq hissesi ve onun qollari dagliq Cecenistanin qerb hissesini Itum Kalinski ve Satoy rayonlarini teskil edir Bu bolge cecenlerin meskunlasdigi yerlerden biridir ve enenevi qulle tipli qurulusa malik qedim kendlerin coxsayli xarabaliqlari ile xarakterize olunur Arqun Cecenistan Respublikasindan elave Gurcustan erazisinden o cumleden Kevsureti bolgesinin simal serqinden axir Arqun cayi duzenliye catdiqdan sonra Cecenistanin Qrozni ve Sali bolgeleri arasindaki serhed Sunja cayina axanadek davam edir Arqun cayinin vadisinde ehali six meskunlasmisdir Cayin mese deresinde olmasi cecenlere sahilinde cox sayda kend ve diger yasayis evleri tikmeye imkan verir Bura muharibeden evvel ozel mulklerin demek olar ki davamli inkisafi ile ferqlenirdi Arqun cayinin asagi axininda VXIII esrde esasi qoyulan Arqun seheri yerlesir Cay suvarma ve su techizati ucun istifade olunur Arqun cayi uzerinde kicik su elektrik stansiyalarinin qurulmasi planlasdirir Hidronimin menseyiCecen dilinde Arqun Cecen Orga dere cuxur hidronim dagliq cecen dilinde ark arg olub cay menasini verir demekdir Hemcinin baxTumsoy LamIstinadlarGEOnet Names Server 2018 Argun Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona v 86 t 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Reka Argun Chanty Argun Argun 2022 04 01 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 07 Reka Argun Rodniki svyatye mineralnye istochniki 2020 07 10 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 07 Chanty Argun Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona v 86 t 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Voda Rossii Argun 2019 03 24 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 07 Xarici kecidlerReka Argun