Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Antigel (fr.antigel — donmayan, donmadan qoruyan, soyuğa davamlılığı artıran aşqar) — depressor aşqarlarının ümumi qəbul olunmuş adıdır. Antigel dizel yanacağının aşağı temperaturlu xassələrini yaxşılaşdırmaq üçün nəzərdə tutulmuşdur. 1965–1969-cu illərdə dizel yanacağı üçün cəmi 10 patent alınmışdı, 1975–1984-cü illərdə isə bu göstərici 110-u ötdü. Patentlərin 90%-də depressor aşqarları kimi polimerlər göstərilir.
Tarix
Müxtəlif neft məhsullarına, əsasən, yağlara depressor aşqarlarının inkişafı 1931-ci ilə gedib çıxır, bu ildə yağlara sintetik aşqar — paraflou alınmışdı. Dizel yanacaqlarına depressor aşqarlarının yaradılması istiqamətində işlər XX əsrin 60-cı illərinin ortasından başlamışdı. Bu problemə belə gec fikir verilməsi onunla izah olunur ki, depressor aşqarları donma temperaturunu yetərincə azaltdığı halda onun bulanma temperaturuna təsir etmir. Məhz bu göstəırici uzun müddət yanacaqların qış mövsümündə yararlı olduğunu göstərən meyar idi. Sonralar məlum oldu ki, bu meyar bulanma temperaturu deyil, yanacağın — onun axıcılığıdır. Yalnız bundan sonra depressor aşqarlarının sintezinə başlanıldı.
Təsnifat
Hal-hazırda dizel yanacaqlarına depressor aşqarlarını kimyəvi təbiətinə görə aşağıdakı kimi təsnif etmək olar:
- Etilenin polyar monomerlərlə (etilen-vinilasetat sopolimerləri və onların kompozisiyaları, etilen və vinilasetat əsasında üçlü sopolimerlər, etilenin digər polyar monomerlərlə sopolimerləri);
- tipli məhsullar (etilen-propilen, etilen-propilen-dien məhsulları və onların parçalanma məhsulları, α-olefinlərin sopolimerləri, modifikasiya olunmuş poliolefinlər);
- (polialkil(мet)akrilatlar, alkil(met)akrilatların sopolimerləri;
- Polimer olmayan kimyəvi birləşmələr (alkilnaftalinlər; çoxatomlu turşular və spirtlərin efirləri; tərkibində uzun alkil radikalları saxlayan amidlər).
Etilenin polyar monomerlərlə sopolimerləri
Bu qrupa etilenin sadə və mürəkkəb doymuş ketonlar, doymamış turşuların efir və amidləri ilə müxtəlif binar və üçlü sopolimerləri daxildir. Ümumi halda onlar qolları müxtəlif funksional qruplar olan polimetilen zənciridir. Dünya bazarında təklif olunan depressor aşqarları sırasında mühüm yeri əsasını etilenin vinil asetatla sopolimerləri təşkil edən aşqarlar tutur.
Poliolefin tipli aşqarlar
Poliolefinlərdən ən sadəsi — yüksək təzyiqli polietilenin istehsalı zamanı əlavə məhsul kimi alınan kiçik molekullu şaxələnmiş polietilen (KMŞP)dir. KMŞP soba yanacaqlarına depressor kimi təsir edir, həm də yay dizel yanacaqlarında effektivdir, 0,1–0,2 % (kütlə) qatılığında onların donma temperaturunu 1200С-dək azaldır. Təəssüf ki, dizel yanacağının tərkibində KMŞP olduqda onun filtrlənmə əmsalı azalır. Müəyyən edilmişdir ki, KMŞP (molekul kütləsi 1800–4200) –in dizel yanacağına depressor kimi xassələri yüksək molekullu fraksiyaların sentrafuqa vasitəsilə ləğv edilməsi yolu ilə yaxşılaşır.
Polimetakrialt aşqarlar
polimetakrilat depressor aşqarları sahəsində müasir tendensiyalar yüksək molekullu alkil(met)akrilatlar və vinilasetat tipli sopolimerlərin alınmasına əsaslanır. Bu sinif birləşmələri əsasında aşqarlar dizel yanacağında yüksək effektlilik göstərir: onlar dizel yanacaqlarının qış növünün bulanma temperaturunu aşağı salma qabiliyyətinə malikdir və onlar sadə üsulla (atmosfer təzyiqi, standart avadanlıq, yüksək olmayan temperatur −10000С-yə qədər) alınır.
Polimer olmayan (kondensasiya) depressor aşqarları
Yağlara АзНИИ и АзНИИ-ЦИАТИМ-1 kimi məşhur depressorlarla təqdim olunan alkilnaftalin və alkilfenol birləşmələri dizel yanacağına daxil edildikdə az effektlilik göstərir. Lakin bu aşqarlar digər depressor aşqarları ilə kompozisiyada istifadə oluna bilər. Polimer olmayan (kondensasiya) depressor aşqarları arasında mürəkkəb efir (oksigensaxlayan) və amid (azotsaxlayan)aşqarlar geniş yayılmışdır. Əsas sinif aşqarların effektliliyinin müqayisəsi Cədvəldən göründüyü kimi, məsrəfə görə tərkibində oksigen saxlayan funksional qruplar olan polimer və sopolimer depressor aşqarlar digər sinif aşqarları üstələyir. Temperaturu azaltmağa görə bütün aşqarlar təxminən eyni səviyyədədir. Yanacağın filtrdən keçmədiyi ən yüksək temperaturun depressiya effekti poliolefin aşqarlar istisna olmaqla bütün aşqarlar üçün təxminən eynidir. Sonuncu bu effekti yay dizel yanacaqları üçün də göstərir. Texnoloji parametrlər baxımından şübhəsiz üstünlük polimetakrilat və kondensasiya aşqarlarına məxsusdur.
Vinilasetat sopolimerləri — əsas aşağıtemperaturlu göstəricilərinə görə digər aşqarlarla müqayisədə bir sıra üstünlüklərə malik olsa da, onlar əlverişsiz sintez üsulu ilə alınır. Məhz bu səbəbdən onlar Rusiyada kifayət qədər geniş yayılmamışdır.
Dizel yanacaqlarında aşqarların effektliliyini göstərən amillər
Dizel yanacaqlarında depressor aşqarlarının effektliliyi onların iştirakı ilədonma temperaturu, bulanma temperaturu, yanacağın filtrdən keçmədiyi ən yüksək temperaturun depressiyası ilə müəyyən olunur. Depressor aşqarlarının effektliliyinə aşağıdakı amillər təsir edir: aşqarların quruluşu, qatılığı və molekul kütləsi; dizelyanacaqlarının özlülüyü və kimyəvi tərkibi; onlarda olan bərk karbohidrogenlər və asfalt-qətranlı maddələrin tərkibi və təbiəti. Artıq az miqdarda depressorun yanacağa daxil edilməsi çox vaxt onun donma temperaturunun kəskin aşağı düşməsinə kömək edir. Depressorun qatılığı yanacaqda son həddə çatdıqda onun donma temperaturuna təsiri azalır. Naften əsaslı yanacaqlarda depressorun qatılığı parafinli yanacaqlara nisbətən azdır. Depressorun effektliliyi yanacağın təbiəti və tərkibindən çox və onları donma temperaturundan, yanacağın filtrdən keçə bilmədiyi ən yüksək temperaturdan az asılıdır. Depressorun effektliliyi yanacağın təbiəti və tərkibindən çox, onları donma temperaturundan və yanacağın filtrdən keçə bilmədiyi ən yüksək temperaturdan az asılıdır. Depressor aşqarlarının effektliliyi həm dizel yanacağında n-parafinlərin miqdarından və onların molekul kütləsinə görə paylanmasından asılıdır. Tərkibində n-parafinlərin qatılığı az və molekul kütləsi üzrə geniş paylanma diapozonu olan dizel yanacaqları n-parafinlərin qatılığı yüksək və molekul kütləsi üzrə dar paylanma diapozonu olan yanacaqlara nisbətən depressor aşqarlarına qarşı daha həssasdır.
Müasir çoxfunksiyalı antigellərə qoyulan ximmotoloji tələblər
Dizel mühərriyi ilə işləyən müasir avtomobillər yanacaqlara bir sıra tələblər qoyur. Məsələn, və cavab verən yanacaqların bir sıra nöqsanları var. Kükürd və törəmələrinin az miqdarda olduğu üçün yanacağın yağlayıcı xassələri kəskin pisləşir. Ümumiyyətlə, keyfiyyətli kompozisiyalar əvəzinə sadə depressor aşqarlarının istifadə olunması yanacaq elementləri ehtiyatlarının azalmasına gətirib çıxara bilər. Ona görə də son zamanlar bir çox istehsalçılar aşağıdakı tələblərə cavab verən çoxfunksiyalı kompozisiyalar yaradıblar:
- Avtomobilin yanacaq sistemi ehtiyatının qorunub saxlanması və artmasının təmin edilməsi
- Dizel yanacağının donma temperaturunun aşağı salınması
- Yanacağın filtrdən keçə bilmədiyi ən yüksək temperaturun aşağı salınması
- Dizel yanacağının yağlayıcı xassələrinin yüksəldilməsi
- Forsunkalar və yanacaq armaturunun yumşaq təmizlənməsinin təmin edilməsi
- Dizel yanacağınını setan ədədinin korreksiya edilməsi.
Amerika aşqar bazarında dizel yanacağı
| MASS/WHOLESALE | AUTO PARTS | ||
|---|---|---|---|
| BJ’s | 186 | Advance | 3,434 |
| Fred Meyer | 125 | Auto Zone | 4,526 |
| Kmart | 1,306 | CARQUEST | 2,311 |
| Meijer | 190 | O’Railly | 3,717 |
| Pamida | 185 | Parts Alliance | 443 |
| Sam’s Club | 602 | Uni-Select | 241 |
| Sears | 929 | VIP | 56 |
| Shopko | 143 | ||
| Target | 1,742 | ||
| Walmart | 3,656 | ||
| 9,064 | 14,728 |
Amerika bazarı:
| Brand Family | 12 Months Ending September 2013 | Brand Share Rank | Brand Share |
|---|---|---|---|
| Grand Total | 1982469 | 100 | |
| Power Service | 1866750 | 1 | 94.2 |
| Gumout | 45234 | 2 | 2.3 |
| Heet | 29658 | 3 | 1.5 |
| Sta-Bil | 20654 | 4 | 1 |
| Gunk | 9966 | 5 | 0.5 |
| Howe’s | 4697 | 6 | 0.2 |
| CRC | 2007 | 7 | 0.1 |
| Lucas | 1771 | 8 | 0.1 |
| STP | 1387 | 9 | 0.1 |
| Star Brite | 159 | 10 |
Mənbə
- Davis G. H. B., Blackwood A. J. Improved Paraffin-Base Lubricating Oils//Industrial and engineering chemistry. — 1931. — Vol. 23, №. 12. — P. 1452–1458.
- Б. А. Энглин. Применение жидких топлив при низких температурах. — М.: Химия, 1980. — 208 с.
- Башкатова С. Т. Присадки к дизельным топливам. — М.: Химия, 1994. — 256 с.
- Schultze Georg R., Moos Josef, Göttner Georg-Heinz, Acanal Micdad. Zur Verbesserung des Kälteverhaltens von Dieselkraftstoffen durch Stockpunkterniedriger//Erdöl und Kohle, 1964, V. 17, № 2, s. 100–106.
- Агаев С. Г. Влияние ПАВ на поведение дисперсных систем нефтяных твёрдых углеводородов в электрическом поле // Дис.канд.техн.наук.-М.:МИНХ и ГП им. И. М. Губкина, 1972.-161с.
İstinadlar
- Американский рынок присадок в дизельное топливо.
- Антигель в Украине — каталог, сравнение, характеристики и фотографии
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Antigel fr antigel donmayan donmadan qoruyan soyuga davamliligi artiran asqar depressor asqarlarinin umumi qebul olunmus adidir Antigel dizel yanacaginin asagi temperaturlu xasselerini yaxsilasdirmaq ucun nezerde tutulmusdur 1965 1969 cu illerde dizel yanacagi ucun cemi 10 patent alinmisdi 1975 1984 cu illerde ise bu gosterici 110 u otdu Patentlerin 90 de depressor asqarlari kimi polimerler gosterilir TarixMuxtelif neft mehsullarina esasen yaglara depressor asqarlarinin inkisafi 1931 ci ile gedib cixir bu ilde yaglara sintetik asqar paraflou alinmisdi Dizel yanacaqlarina depressor asqarlarinin yaradilmasi istiqametinde isler XX esrin 60 ci illerinin ortasindan baslamisdi Bu probleme bele gec fikir verilmesi onunla izah olunur ki depressor asqarlari donma temperaturunu yeterince azaltdigi halda onun bulanma temperaturuna tesir etmir Mehz bu gosteirici uzun muddet yanacaqlarin qis movsumunde yararli oldugunu gosteren meyar idi Sonralar melum oldu ki bu meyar bulanma temperaturu deyil yanacagin onun axiciligidir Yalniz bundan sonra depressor asqarlarinin sintezine baslanildi TesnifatHal hazirda dizel yanacaqlarina depressor asqarlarini kimyevi tebietine gore asagidaki kimi tesnif etmek olar Etilenin polyar monomerlerle etilen vinilasetat sopolimerleri ve onlarin kompozisiyalari etilen ve vinilasetat esasinda uclu sopolimerler etilenin diger polyar monomerlerle sopolimerleri tipli mehsullar etilen propilen etilen propilen dien mehsullari ve onlarin parcalanma mehsullari a olefinlerin sopolimerleri modifikasiya olunmus poliolefinler polialkil met akrilatlar alkil met akrilatlarin sopolimerleri Polimer olmayan kimyevi birlesmeler alkilnaftalinler coxatomlu tursular ve spirtlerin efirleri terkibinde uzun alkil radikallari saxlayan amidler Etilenin polyar monomerlerle sopolimerleriBu qrupa etilenin sade ve murekkeb doymus ketonlar doymamis tursularin efir ve amidleri ile muxtelif binar ve uclu sopolimerleri daxildir Umumi halda onlar qollari muxtelif funksional qruplar olan polimetilen zenciridir Dunya bazarinda teklif olunan depressor asqarlari sirasinda muhum yeri esasini etilenin vinil asetatla sopolimerleri teskil eden asqarlar tutur Poliolefin tipli asqarlarPoliolefinlerden en sadesi yuksek tezyiqli polietilenin istehsali zamani elave mehsul kimi alinan kicik molekullu saxelenmis polietilen KMSP dir KMSP soba yanacaqlarina depressor kimi tesir edir hem de yay dizel yanacaqlarinda effektivdir 0 1 0 2 kutle qatiliginda onlarin donma temperaturunu 1200S dek azaldir Teessuf ki dizel yanacaginin terkibinde KMSP olduqda onun filtrlenme emsali azalir Mueyyen edilmisdir ki KMSP molekul kutlesi 1800 4200 in dizel yanacagina depressor kimi xasseleri yuksek molekullu fraksiyalarin sentrafuqa vasitesile legv edilmesi yolu ile yaxsilasir Polimetakrialt asqarlarpolimetakrilat depressor asqarlari sahesinde muasir tendensiyalar yuksek molekullu alkil met akrilatlar ve vinilasetat tipli sopolimerlerin alinmasina esaslanir Bu sinif birlesmeleri esasinda asqarlar dizel yanacaginda yuksek effektlilik gosterir onlar dizel yanacaqlarinin qis novunun bulanma temperaturunu asagi salma qabiliyyetine malikdir ve onlar sade usulla atmosfer tezyiqi standart avadanliq yuksek olmayan temperatur 10000S ye qeder alinir Polimer olmayan kondensasiya depressor asqarlariYaglara AzNII i AzNII CIATIM 1 kimi meshur depressorlarla teqdim olunan alkilnaftalin ve alkilfenol birlesmeleri dizel yanacagina daxil edildikde az effektlilik gosterir Lakin bu asqarlar diger depressor asqarlari ile kompozisiyada istifade oluna biler Polimer olmayan kondensasiya depressor asqarlari arasinda murekkeb efir oksigensaxlayan ve amid azotsaxlayan asqarlar genis yayilmisdir Esas sinif asqarlarin effektliliyinin muqayisesi Cedvelden gorunduyu kimi mesrefe gore terkibinde oksigen saxlayan funksional qruplar olan polimer ve sopolimer depressor asqarlar diger sinif asqarlari usteleyir Temperaturu azaltmaga gore butun asqarlar texminen eyni seviyyededir Yanacagin filtrden kecmediyi en yuksek temperaturun depressiya effekti poliolefin asqarlar istisna olmaqla butun asqarlar ucun texminen eynidir Sonuncu bu effekti yay dizel yanacaqlari ucun de gosterir Texnoloji parametrler baximindan subhesiz ustunluk polimetakrilat ve kondensasiya asqarlarina mexsusdur Vinilasetat sopolimerleri esas asagitemperaturlu gostericilerine gore diger asqarlarla muqayisede bir sira ustunluklere malik olsa da onlar elverissiz sintez usulu ile alinir Mehz bu sebebden onlar Rusiyada kifayet qeder genis yayilmamisdir Dizel yanacaqlarinda asqarlarin effektliliyini gosteren amillerDizel yanacaqlarinda depressor asqarlarinin effektliliyi onlarin istiraki iledonma temperaturu bulanma temperaturu yanacagin filtrden kecmediyi en yuksek temperaturun depressiyasi ile mueyyen olunur Depressor asqarlarinin effektliliyine asagidaki amiller tesir edir asqarlarin qurulusu qatiligi ve molekul kutlesi dizelyanacaqlarinin ozluluyu ve kimyevi terkibi onlarda olan berk karbohidrogenler ve asfalt qetranli maddelerin terkibi ve tebieti Artiq az miqdarda depressorun yanacaga daxil edilmesi cox vaxt onun donma temperaturunun keskin asagi dusmesine komek edir Depressorun qatiligi yanacaqda son hedde catdiqda onun donma temperaturuna tesiri azalir Naften esasli yanacaqlarda depressorun qatiligi parafinli yanacaqlara nisbeten azdir Depressorun effektliliyi yanacagin tebieti ve terkibinden cox ve onlari donma temperaturundan yanacagin filtrden kece bilmediyi en yuksek temperaturdan az asilidir Depressorun effektliliyi yanacagin tebieti ve terkibinden cox onlari donma temperaturundan ve yanacagin filtrden kece bilmediyi en yuksek temperaturdan az asilidir Depressor asqarlarinin effektliliyi hem dizel yanacaginda n parafinlerin miqdarindan ve onlarin molekul kutlesine gore paylanmasindan asilidir Terkibinde n parafinlerin qatiligi az ve molekul kutlesi uzre genis paylanma diapozonu olan dizel yanacaqlari n parafinlerin qatiligi yuksek ve molekul kutlesi uzre dar paylanma diapozonu olan yanacaqlara nisbeten depressor asqarlarina qarsi daha hessasdir Muasir coxfunksiyali antigellere qoyulan ximmotoloji teleblerDizel muherriyi ile isleyen muasir avtomobiller yanacaqlara bir sira telebler qoyur Meselen ve cavab veren yanacaqlarin bir sira noqsanlari var Kukurd ve toremelerinin az miqdarda oldugu ucun yanacagin yaglayici xasseleri keskin pislesir Umumiyyetle keyfiyyetli kompozisiyalar evezine sade depressor asqarlarinin istifade olunmasi yanacaq elementleri ehtiyatlarinin azalmasina getirib cixara biler Ona gore de son zamanlar bir cox istehsalcilar asagidaki teleblere cavab veren coxfunksiyali kompozisiyalar yaradiblar Avtomobilin yanacaq sistemi ehtiyatinin qorunub saxlanmasi ve artmasinin temin edilmesi Dizel yanacaginin donma temperaturunun asagi salinmasi Yanacagin filtrden kece bilmediyi en yuksek temperaturun asagi salinmasi Dizel yanacaginin yaglayici xasselerinin yukseldilmesi Forsunkalar ve yanacaq armaturunun yumsaq temizlenmesinin temin edilmesi Dizel yanacaginini setan ededinin korreksiya edilmesi Amerika asqar bazarinda dizel yanacagiRETAIL TRACKING SERVICE ESTIMATED INCLUSION OF ALMOST 25 000 OUTLETS MASS WHOLESALE AUTO PARTSBJ s 186 Advance 3 434Fred Meyer 125 Auto Zone 4 526Kmart 1 306 CARQUEST 2 311Meijer 190 O Railly 3 717Pamida 185 Parts Alliance 443Sam s Club 602 Uni Select 241Sears 929 VIP 56Shopko 143Target 1 742Walmart 3 6569 064 14 728 Amerika bazari Brand Family 12 Months Ending September 2013 Brand Share Rank Brand ShareGrand Total 1982469 100Power Service 1866750 1 94 2Gumout 45234 2 2 3Heet 29658 3 1 5Sta Bil 20654 4 1Gunk 9966 5 0 5Howe s 4697 6 0 2CRC 2007 7 0 1Lucas 1771 8 0 1STP 1387 9 0 1Star Brite 159 10MenbeDavis G H B Blackwood A J Improved Paraffin Base Lubricating Oils Industrial and engineering chemistry 1931 Vol 23 12 P 1452 1458 B A Englin Primenenie zhidkih topliv pri nizkih temperaturah M Himiya 1980 208 s Bashkatova S T Prisadki k dizelnym toplivam M Himiya 1994 256 s Schultze Georg R Moos Josef Gottner Georg Heinz Acanal Micdad Zur Verbesserung des Kalteverhaltens von Dieselkraftstoffen durch Stockpunkterniedriger Erdol und Kohle 1964 V 17 2 s 100 106 Agaev S G Vliyanie PAV na povedenie dispersnyh sistem neftyanyh tvyordyh uglevodorodov v elektricheskom pole Dis kand tehn nauk M MINH i GP im I M Gubkina 1972 161s IstinadlarAmerikanskij rynok prisadok v dizelnoe toplivo Antigel v Ukraine katalog sravnenie harakteristiki i fotografii