Etilen (C2H4) - alken sırasına daxil olan doymamış karbohidrogendir.
Etilen | |
---|---|
Ümumi | |
Kimyəvi formulu | C2H4 |
Molyar kütlə | 28.05 q/mol |
Fiziki xassələri | |
Sıxlıq | 0,001178 q/sm³ |
Termik xüsusiyyətlər | |
Ərimə nöqtəsi | −169.2 °S |
Qaynama nöqtəsi | −103.7 °S |
Təsnifatı | |
CAS-da qeyd. nöm. | 74-85-1 |
PubChem | 6325 |
RTECS | KU5340000 |
ChEBI | 18153 |
ChemSpider | 6085 |
Alınması
Etilen, üzvi maddələri quru distillə etdikdə əmələ gəlir. İşıq qazı və krekinq qazlarının tərkibində çox olur. Laboratoriyalarda etileni etil spirtindən, qatı sulfat turşusu vasitəsilə, su ayirmaqla alırlar.
Xassələri
Etilen rəngsiz, iysiz və yanıcı qazdır, suda pis, spirt və efirdə yaxşı həll olur. Etilen qazından sənayedə müxtəlif sintezlər üçün istifadə edilir. Ondan etil spirti, etilxlorid, dixloretan, etilenoksid, iprit və başqa maddələr alırlar. Yüksək təzyiqdə müxtəlif temperaturlarda və müxtəlif katalizatorlar vasitəsilə etileni polimerləşdirərək ondan maye olefin karbohidrogenləri, yüksəközlülü sürtkü yağları, kayçukabənzər elastik bərk polimer alırlar. Etilenin özü vasitəsiz olaraq az işlənir. Onu bəzən meyvələri tez yetişdirmək üçün tətbiq edilir, asetilenlə qatışığını metal emalında işlədir və ya ondan narsilen adlanan natrkotok maddə kimi təbabətdə istifadə edirlər.
Kimyəvi xassələri
- Halogenləşmə:
- CH2=CH2 + Br2 → CH2Br—CH2Br
- Hidridləşmə:
- CH2=CH2 + H — H → CH3 — CH3 (Nikelin iştirakıilə)
- Hidrohalogenləşmə:
- CH2=CH2 + HBr → CH3 — CH2Br
- Hidratlaşma:
- CH2=CH2 + HOH → CH3CH2OH (katalizatorun iştirakı ilə)
- Oksidləşmə:
- 3CH2=CH2 + 2KMnO4 + 4H2O → 3HOH2C — CH2OH + 2MnO2 + 2KOH
- Yanma:
- C2H4 + 3O2 → 2CO2 + 2H2O
- Polimerləşmə (polietilenin alınması):
- nCH2=CH2 → (-CH2-CH2-)n
- Sublimasiya bərkdən qaza keçmə ani
Ədəbiyyat
- Claus-Jürgen Estler: Pharmakologie und Toxikologie. Schattauer, Stuttgart 1992, 2000, .
- Thomas Heidermann: Rußbildung in vorgemischten Ethen-Luft-Flammen bei hohem Druck. Cuvillier, Göttingen 1995, .
- Christoph Richter: Transport von Ethen durch Polyelektrolytgele mit Silberionen als Carriern. Shaker, Aachen 1995, .
- Sven Rudolph: Synthese, Eigenschaften und Blends von Ethen/1-Hexen-Copolymeren. Tectum, Marburg 2000, .
- M.Mövsümzadə, P.Qurbanov "Üzvi kimya", Maarif-1983.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Etilen C2H4 alken sirasina daxil olan doymamis karbohidrogendir EtilenUmumiKimyevi formulu C2H4Molyar kutle 28 05 q molFiziki xasseleriSixliq 0 001178 q sm Termik xususiyyetlerErime noqtesi 169 2 SQaynama noqtesi 103 7 STesnifatiCAS da qeyd nom 74 85 1PubChem 6325RTECS KU5340000ChEBI 18153ChemSpider 6085AlinmasiEtilen uzvi maddeleri quru distille etdikde emele gelir Isiq qazi ve krekinq qazlarinin terkibinde cox olur Laboratoriyalarda etileni etil spirtinden qati sulfat tursusu vasitesile su ayirmaqla alirlar XasseleriEtilen rengsiz iysiz ve yanici qazdir suda pis spirt ve efirde yaxsi hell olur Etilen qazindan senayede muxtelif sintezler ucun istifade edilir Ondan etil spirti etilxlorid dixloretan etilenoksid iprit ve basqa maddeler alirlar Yuksek tezyiqde muxtelif temperaturlarda ve muxtelif katalizatorlar vasitesile etileni polimerlesdirerek ondan maye olefin karbohidrogenleri yuksekozlulu surtku yaglari kaycukabenzer elastik berk polimer alirlar Etilenin ozu vasitesiz olaraq az islenir Onu bezen meyveleri tez yetisdirmek ucun tetbiq edilir asetilenle qatisigini metal emalinda isledir ve ya ondan narsilen adlanan natrkotok madde kimi tebabetde istifade edirler Kimyevi xasseleriHalogenlesme CH2 CH2 Br2 CH2Br CH2BrHidridlesme CH2 CH2 H H CH3 CH3 Nikelin istirakiile Hidrohalogenlesme CH2 CH2 HBr CH3 CH2BrHidratlasma CH2 CH2 HOH CH3CH2OH katalizatorun istiraki ile Oksidlesme 3CH2 CH2 2KMnO4 4H2O 3HOH2C CH2OH 2MnO2 2KOHYanma C2H4 3O2 2CO2 2H2OPolimerlesme polietilenin alinmasi nCH2 CH2 CH2 CH2 nSublimasiya berkden qaza kecme aniEdebiyyatClaus Jurgen Estler Pharmakologie und Toxikologie Schattauer Stuttgart 1992 2000 ISBN 3 7945 1898 5 Thomas Heidermann Russbildung in vorgemischten Ethen Luft Flammen bei hohem Druck Cuvillier Gottingen 1995 ISBN 978 3 89588 231 9 Christoph Richter Transport von Ethen durch Polyelektrolytgele mit Silberionen als Carriern Shaker Aachen 1995 ISBN 3 8265 0401 1 Sven Rudolph Synthese Eigenschaften und Blends von Ethen 1 Hexen Copolymeren Tectum Marburg 2000 ISBN 3 8288 0869 7 M Movsumzade P Qurbanov Uzvi kimya Maarif 1983