Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Anahit və ya Anais (erm. Անահիտ) — bərəkət, sağlamlıq, zəka, təbiət və fahişəlik ilahəsi. Erkən dövrlərdə Anahit müharibə ilahəsi olmuşdur.
| Anahit | |
|---|---|
| erm. Անահիտ | |
 Ermənistanın poçt markasında Anahitin bürünc heykəli (Ermənistan, 2007) | |
| Mifologiya | |
| Yer | Ermənistan |
| Yunanca adı | Artemida |
| Latınca adı | Afrodita |
| Cinsi | qadın[d] |
| Atası | |
| Əri | |
| Atributlar | Qucaqda tutulmuş körpə |
| Mənşəyi | erməni |
| Digər mədəniyyətlərdə | Artemida, Afrodita, Diana |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
E.ə. III əsrdən başlayaraq b.e. I əsrinə, yəni xristianlığın yayılmasına qədər bu ilahə ilə birlikdə Ermənistanın əsas tanrıçası olmuşdur ki, bir çox mütəxəssislər həmin dövrü Anahit məbədlərinin təsiri ilə fahişəliyin geniş yayılması dövrü kimi xarakterizə edirlər.
Erməni müəllifləri Anahiti daha çox Afrodita və Artemida ilə müqayisə etsələr də, adları çəkilən iki ilahədən fərqli olaraq Anahit daha çox fahişəlik ilahəsi kimi şöhrət tapmış, onun şərəfinə Ermənistanın müxtəlif ərazilərində ucaldılan və yüzlərlə erməni qızlarının və gənc oğlanların saxlandığı məbədlər dünyanın müxtəlif ölkələrindən gələn kişilər tərəfindən ziyarət edilmişdir. Strabondan başlayaraq antik tarixçilərin əksəriyyəti Anahitin fahişəlik ilahəsi olması və onun şərəfinə inşa edilmiş məbədlər haqqında maraqlı məlumatlar verirlər. Starbon xüsusi olaraq qeyd edir ki,
"Anahitə ibadət edənlər fahişəliyə qurşanmışdılar … həmin vaxt Böyük Ermənistan hökmdarı Anahitə nəcib qadın, erməni xalqının isməti, şöhrəti və canlandırıcısı, böyük qızı və arvadı kimi həmd edirdi." Strabon, XI, XIX
Ermənistanda əsas Anahit məbədləri Erez, Armavir və Artaşatda yerləşirdi. Sofen rayonu ərazisindəki dağlar isə Anahitin taxtı (Athor Anahta) hesab edilirdi.
Plutarxın sözlərinə görə, Erezdəki Anahit məbədi qədimliyinə və zənginliyinə görə digərlərindən fərqlənirdi. Mark Antoninin Ermənistana yürüşü zamanı bu məbəddə saxlanan ilahənin heykəli Roma əsgərləri tərəfindən sındırılmışdı. Böyük Plini bu hadisəni təsvir edərək yazır:
|
Navasard (erm. Նավասարդ) ayında keçirilən illik mərasimlər zamanı ilahə Anahitin şərəfinə xüsusi bayramlar və kef məclisləri təşkil edilirdi ki, bu məclislər də şərqin ən böyük kef məclislərindən hesab edilirdi. İldə bir dəfə, bir ay müddətində keçirilən bu cür məclislər ermənilərin (hayların) bir millət kimi çoxalmasında və etnogenezinin formalaşmasında, mümkündür ki, müəyyən rol oynamışdır.
Müxtəlif qaynaqlarda Anahit məbədlərinin təsvirləri də qorunmuşdur. Mənbələrdə qeyd olunur ki, onun şərəfinə ucaldılmış məbəd Babilistandakı ilahə Melitanın məbədini xatırladırdı. Məbədin ətrafı hündür hasara alınmış çəmənliklərdən ibarət idi, burada həyatını bu ilahəyə həsr etmiş qadınlar yaşayırdı. Məbədə yalnız əcnəbilər buraxılırdı. Məbədin həm qadın, həm də kişi kahinləri ən varlı və tanınmış erməni ailələrindən seçilirdilər. Onların ilahənin məbədində xidmət etmə müddətini isə bir qayda olaraq valideynləri müəyyənləşdirirdilər. İlahəyə xidmət vaxtlarını bitirən qadınlar məbədi tərk edərkən bütün qazandıqları pulu məbəddə qoyurdular və ərə gedirdilər. Vaxtaşırı buradakı ərə gedəcək qadınların adaxlısı məbədin kahinlərindən onun nişanlısının ozünü necə aparması barədə məlumat alırdı. Ən çox əcnəbinin ziyarət etdiyi qadın ermənilərdə ən arzulanan gəlin hesab olunurdu.
|
Anahit məbədlərini xəstələr şəfa tapmaq üçün də ziyarət edirdilər. İlahə Anahitin qızılla üzlənmiş tunc heykəlinin başı hazırda Britaniya muzeyində saxlanılır.
Mənbə
- Cesare Lombroso e Guglielmo Ferrerò. La donna delinquente: la prostituta e la donna normale. Torino e Roma: L. Roux e C., 1893, XI+640 pagina.
- Чезаре Ломброзо. Женщина преступница и проститутка, Минск-2000, ООО "Попурри". (rus.)
- Измайлова, Татьяна Алексеевна // // Византийский Временник. Том 27 (52). Издательство "Наука", Москва, 1967-ой год, (rus.)
İstinadlar
- Чезаре Ломброзо. Женщина преступница и проститутка 2022-05-30 at the Wayback Machine — lib.ru
- Vahan M. Kurkjian — A History of Armenia [ölü keçid]
- Михаил Окунь Гостеприимная проституция [ölü keçid] (rus.)
- Проституция в Малой Азии 2010-09-14 at the Wayback Machine (rus.)
- Вещественные памятники истории проституции 2012-02-23 at the Wayback Machine (rus.)
- Story of Phallicism, səh. 393, 394; müəlliflər Lee Alexander Stone, Frederick Starr 1927-ci il (ing.)
- Qədimdə Fahişəlik E. Dupui Kişinev 1991-ci il 2021-03-06 at the Wayback Machine (rus.)
 | Seksuallıq ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Anahit ve ya Anais erm Անահիտ bereket saglamliq zeka tebiet ve fahiselik ilahesi Erken dovrlerde Anahit muharibe ilahesi olmusdur Anahiterm ԱնահիտErmenistanin poct markasinda Anahitin burunc heykeli Ermenistan 2007 MifologiyaYer ErmenistanYunanca adi ArtemidaLatinca adi AfroditaCinsi qadin d AtasiEriAtributlar Qucaqda tutulmus korpeMenseyi ermeniDiger medeniyyetlerde Artemida Afrodita Diana Vikianbarda elaqeli mediafayllar 1997 ci ilde Ermenistan Merkezi Banki terefinden kesilmis muasir sikke E e III esrden baslayaraq b e I esrine yeni xristianligin yayilmasina qeder bu ilahe ile birlikde Ermenistanin esas tanricasi olmusdur ki bir cox mutexessisler hemin dovru Anahit mebedlerinin tesiri ile fahiseliyin genis yayilmasi dovru kimi xarakterize edirler Ermeni muellifleri Anahiti daha cox Afrodita ve Artemida ile muqayise etseler de adlari cekilen iki ilaheden ferqli olaraq Anahit daha cox fahiselik ilahesi kimi sohret tapmis onun serefine Ermenistanin muxtelif erazilerinde ucaldilan ve yuzlerle ermeni qizlarinin ve genc oglanlarin saxlandigi mebedler dunyanin muxtelif olkelerinden gelen kisiler terefinden ziyaret edilmisdir Strabondan baslayaraq antik tarixcilerin ekseriyyeti Anahitin fahiselik ilahesi olmasi ve onun serefine insa edilmis mebedler haqqinda maraqli melumatlar verirler Starbon xususi olaraq qeyd edir ki Anahite ibadet edenler fahiseliye qursanmisdilar hemin vaxt Boyuk Ermenistan hokmdari Anahite necib qadin ermeni xalqinin ismeti sohreti ve canlandiricisi boyuk qizi ve arvadi kimi hemd edirdi Strabon XI XIX Ermenistanda esas Anahit mebedleri Erez Armavir ve Artasatda yerlesirdi Sofen rayonu erazisindeki daglar ise Anahitin taxti Athor Anahta hesab edilirdi Plutarxin sozlerine gore Erezdeki Anahit mebedi qedimliyine ve zenginliyine gore digerlerinden ferqlenirdi Mark Antoninin Ermenistana yurusu zamani bu mebedde saxlanan ilahenin heykeli Roma esgerleri terefinden sindirilmisdi Boyuk Plini bu hadiseni tesvir ederek yazir Imperator Avqust serkerdelerinden birinin teskil etdiyi ziyafete devet olunmusdu Nahar zamani imperator dogrudanmi Anahitin heykeline zerer vuran sexs ilahenin qezebine ducar olur deye sorusur Yox eksine ilahenin qizil heykelnin ayaqlarindan birini qopardiqdan sonra menim bu gunum cox yaxsi kecib deye serkerde cavab verir Boyuk Plini XXXV Navasard erm Նավասարդ ayinda kecirilen illik merasimler zamani ilahe Anahitin serefine xususi bayramlar ve kef meclisleri teskil edilirdi ki bu meclisler de serqin en boyuk kef meclislerinden hesab edilirdi Ilde bir defe bir ay muddetinde kecirilen bu cur meclisler ermenilerin haylarin bir millet kimi coxalmasinda ve etnogenezinin formalasmasinda mumkundur ki mueyyen rol oynamisdir Muxtelif qaynaqlarda Anahit mebedlerinin tesvirleri de qorunmusdur Menbelerde qeyd olunur ki onun serefine ucaldilmis mebed Babilistandaki ilahe Melitanin mebedini xatirladirdi Mebedin etrafi hundur hasara alinmis cemenliklerden ibaret idi burada heyatini bu ilaheye hesr etmis qadinlar yasayirdi Mebede yalniz ecnebiler buraxilirdi Mebedin hem qadin hem de kisi kahinleri en varli ve taninmis ermeni ailelerinden secilirdiler Onlarin ilahenin mebedinde xidmet etme muddetini ise bir qayda olaraq valideynleri mueyyenlesdirirdiler Ilaheye xidmet vaxtlarini bitiren qadinlar mebedi terk ederken butun qazandiqlari pulu mebedde qoyurdular ve ere gedirdiler Vaxtasiri buradaki ere gedecek qadinlarin adaxlisi mebedin kahinlerinden onun nisanlisinin ozunu nece aparmasi barede melumat alirdi En cox ecnebinin ziyaret etdiyi qadin ermenilerde en arzulanan gelin hesab olunurdu Bu olkenin qanunlarina gore adli sanli ailelerin qizlari yalniz ilahenin mebedinde uzun muddet erzinde fahiselikle mesgul olduqdan sonra ere gede bilerdiler Bundan sonra onlarin ere getmesinde hec bir problem olmurdu Strabon XI XIX Anahit mebedlerini xesteler sefa tapmaq ucun de ziyaret edirdiler Ilahe Anahitin qizilla uzlenmis tunc heykelinin basi hazirda Britaniya muzeyinde saxlanilir MenbeCesare Lombroso e Guglielmo Ferrero La donna delinquente la prostituta e la donna normale Torino e Roma L Roux e C 1893 XI 640 pagina Chezare Lombrozo Zhenshina prestupnica i prostitutka Minsk 2000 OOO Popurri ISBN 985 438 163 3 rus Izmajlova Tatyana Alekseevna Vizantijskij Vremennik Tom 27 52 Izdatelstvo Nauka Moskva 1967 oj god rus IstinadlarChezare Lombrozo Zhenshina prestupnica i prostitutka 2022 05 30 at the Wayback Machine lib ru Vahan M Kurkjian A History of Armenia olu kecid Mihail Okun Gostepriimnaya prostituciya olu kecid rus Prostituciya v Maloj Azii 2010 09 14 at the Wayback Machine rus Veshestvennye pamyatniki istorii prostitucii 2012 02 23 at the Wayback Machine rus Story of Phallicism seh 393 394 muellifler Lee Alexander Stone Frederick Starr 1927 ci il ing Qedimde Fahiselik E Dupui Kisinev 1991 ci il 2021 03 06 at the Wayback Machine rus Seksualliq ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin