Adi sıf (lat. Sander lucioperca) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin xanıkimilər dəstəsinin xanılar fəsiləsinin sıf cinsinə aid heyvan növü.
Adi sıf | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Sinifüstü: Sinif: Ranqsız: Yarımsinif: İnfrasinif: Ranqsız: Dəstəüstü: Klad: Dəstə: Yarımdəstə: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Adi sıf | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
Morfoloji əlamətləri
Bədəni uzunsov və yanlardan basıqdır. Çənələrində və damaq sümüklərinin üzərində köpək dişləri yerləşir. Qəlsəmə qapağı pulsuqlarla tam örtülüdür. Rostrumu uzun və enlidir. Bel üzgəcləri bir-birinə yaxın durur və ya toxunurlar. Bədənin rəngi yaşımtıl-bozdur. Yanlarında eninə yerləşən 8-12 ədəd qonur-qara rəngli zolaqlar, belində və quyruq üzgəcinin üzərində bir neçə sırada yerləşən tünd ləkələr olur. Yerdə qalan üzgəcləri açıq sarı rəngdə olur. Yan xətt pulcuqlarının sayı 87 - 98 arasında dəyişir.
Yayılması
Baltik, Qara, Azov, Xəzər və Aral dənizləri hövzələrində yayılmışdır. Balxaş, İssık-göl, Xanka göllərində və b. su hövzələrində iqlimləşdirilmişdir. Azərbaycanda Xəzərin demək olar ki, bütün dayazlıqlarında, Kürdə və onun sahilyanı su hövzələrində, Arazda, Lənkəran təbii vilayətinin çaylarında rast gəlinir.
Yaşayış yeri və həyat tərzi
Yaşayışına görə, sıfın oturaq və yarımkeçici formaları var. Oturaq formanın fərdləri göllərdə, çaylarda, su anbarlarında yaşayır. Dəniz sıfı oturaq həyat keçirdiyindən müxtəlif rayonlarda (Sara, Jiloy, Manqışlaq, Tarta) bir-birindən başının əlamətlərinə və üzgəclərin böyüklüyünə görə fərqlənən yerli populyasiyalar əmələ gətirir. Başlıca olaraq balıqla qidalanır, yalnız həyatının ilk günlərində xərçəng sürfələrini və xırda siklopları yeyir. Bu dövr erkən sıf üçün çox böhranlıdır, çünki ilk baharda həmin obektlərin sayı çox az olur. Bədənin uzunluğu 20-30 mm-ə çatanda yırtıcı qidalanmaya keçir. Daha iri cavan və yaşlı fərdlər Xəzərdə kilkə, xırda xul, külmə, şişqarın; Kürdə-külmə, qızılüzgəc, yastıqarın, çəki, çapaq və b.
Çoxalması
Adi sıfın yarımkeçici formasının fərdləri daha sürətlə böyüyür. Bu balıqlar 3-5 yaşlarında cinsiyyət yetkinliyinə çatır. Məhsuldar növdür. Mingəçevir su anbarında uzunluğu 1m-dən artıq, kütləsi 18-20 kq-a qədər olan fərdlərdə 2 mln-a qədər, Kür balıqlarında 140-820 min, Kiçik Qızılağac fərdlərində 60-280 min kürü olmuşdur. Kürütökmə fevralın ortalarında başlayır, qızğın çağı marta, sonu isə aprelin evvəllərinə düşür. İnkubasiya dövrü yemperaturdan asılıdır və 8,5-130 - də 9, 11-170-də isə 7 gün çəkir.
Təsərrüfat əhəmiyyəti
Mühüm vətəgə balığıdır, ətinin keyfiyyəti yüksəkdir.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2004.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Adi sif lat Sander lucioperca heyvanlar aleminin xordalilar tipinin suauzgecliler sinfinin xanikimiler destesinin xanilar fesilesinin sif cinsine aid heyvan novu Adi sifElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Sinifustu Sumuklu baliqlarSinif SuauzgeclilerRanqsiz Yarimsinif Infrasinif Sumuklu baliqlarRanqsiz Desteustu Klad Deste XanikimilerYarimdeste Fesileustu Fesile XanilarYarimfesile Triba Cins SifNov Adi sifBeynelxalq elmi adiSander lucioperca L 1758Sekil axtarisiITIS 650172NCBI 283035Morfoloji elametleriBedeni uzunsov ve yanlardan basiqdir Cenelerinde ve damaq sumuklerinin uzerinde kopek disleri yerlesir Qelseme qapagi pulsuqlarla tam ortuludur Rostrumu uzun ve enlidir Bel uzgecleri bir birine yaxin durur ve ya toxunurlar Bedenin rengi yasimtil bozdur Yanlarinda enine yerlesen 8 12 eded qonur qara rengli zolaqlar belinde ve quyruq uzgecinin uzerinde bir nece sirada yerlesen tund lekeler olur Yerde qalan uzgecleri aciq sari rengde olur Yan xett pulcuqlarinin sayi 87 98 arasinda deyisir YayilmasiBaltik Qara Azov Xezer ve Aral denizleri hovzelerinde yayilmisdir Balxas Issik gol Xanka gollerinde ve b su hovzelerinde iqlimlesdirilmisdir Azerbaycanda Xezerin demek olar ki butun dayazliqlarinda Kurde ve onun sahilyani su hovzelerinde Arazda Lenkeran tebii vilayetinin caylarinda rast gelinir Yasayis yeri ve heyat terziYasayisina gore sifin oturaq ve yarimkecici formalari var Oturaq formanin ferdleri gollerde caylarda su anbarlarinda yasayir Deniz sifi oturaq heyat kecirdiyinden muxtelif rayonlarda Sara Jiloy Manqislaq Tarta bir birinden basinin elametlerine ve uzgeclerin boyukluyune gore ferqlenen yerli populyasiyalar emele getirir Baslica olaraq baliqla qidalanir yalniz heyatinin ilk gunlerinde xerceng surfelerini ve xirda sikloplari yeyir Bu dovr erken sif ucun cox bohranlidir cunki ilk baharda hemin obektlerin sayi cox az olur Bedenin uzunlugu 20 30 mm e catanda yirtici qidalanmaya kecir Daha iri cavan ve yasli ferdler Xezerde kilke xirda xul kulme sisqarin Kurde kulme qiziluzgec yastiqarin ceki capaq ve b CoxalmasiAdi sifin yarimkecici formasinin ferdleri daha suretle boyuyur Bu baliqlar 3 5 yaslarinda cinsiyyet yetkinliyine catir Mehsuldar novdur Mingecevir su anbarinda uzunlugu 1m den artiq kutlesi 18 20 kq a qeder olan ferdlerde 2 mln a qeder Kur baliqlarinda 140 820 min Kicik Qizilagac ferdlerinde 60 280 min kuru olmusdur Kurutokme fevralin ortalarinda baslayir qizgin cagi marta sonu ise aprelin evvellerine dusur Inkubasiya dovru yemperaturdan asilidir ve 8 5 130 de 9 11 170 de ise 7 gun cekir Teserrufat ehemiyyetiMuhum vetege baligidir etinin keyfiyyeti yuksekdir IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2004 Hemcinin bax