Adəm Şoqensukov (31 avqust (13 sentyabr) 1916, Baksan, Terek vilayəti – 5 may 1995, Baksan, Kabardin-Balkariya) — Kabardin şairi, nasir, dramaturq və publisist. Kabardin-Balkar MSSR xalq şairi (1969). Əsərlərini Kabardin və rus dillərində yazmışdır.
Adəm Şoqensukov | |
---|---|
Doğum tarixi | 31 avqust (13 sentyabr) 1916 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 5 may 1995 (78 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | şair, nasir, dramaturq, publisist, tərcüməçi |
Üzvlüyü |
Bioqrafiyası
Adəm Şoqentsukov 1916-cı il avqustun 31-də Rusiya İmperiyasının Terek vilayətinin Nalçik dairəsinin Kuçmazukino (indiki Baksan şəhəri) kəndində anadan olmuşdur.
İbtidai kənd məktəbində təhsil alır. 1940-cı ildə Kabardin-Balkar Universitetinin dil və ədəbiyyat fakültəsini bitirir. O, 1938-ci ildə ilk əsərlərini nəşr etdirir. 1939-cu ildə şeirlər silsiləsinə SSRİ Yazıçılar İttifaqına qəbul olunur.
1941-ci ilin noyabrından müharibənin sonuna kimi Adəm Şoqensukov Böyük Vətən müharibəsi cəbhələrində vuruşmuş, Qafqazdan Praqa, Budapeşt və Vyanaya yürüş etmişdir.
Tərxis olunduqdan sonra Adəm Şoqentsukov Maksim Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutuna daxil olur. O zaman "Oşxamaho" jurnalının baş redaktoru işləyir. Uzun illər Kabardin-Balkar Respublikası Yazıçılar İttifaqı İdarə Heyətinin sədri (1951–54, 1956–58, 1970-ci ildən) olmuşdur.
Adəm Şoqentsukov "Ürəkdən ürəyə" (1962), "Tufan" (1966), "Yer üzünün xeyirxahlığı" (1974), "Yer sevinci" (1977), "Ürəkdə iz" (1980), "Yollar" (1981), "Oxuyan taxıl" (1986), "Bütün gecə yağış yağdı" və s. şeir toplularının, məşhur "Sofiyatı baharı" (1955), "Sənin adınla adlandıracam" (1970), İşıqlı pəncərə" (1984) povestlərini, həmçinin "Görüş", "Sakit payız", "Ayaqsız yalan", "Kunanın incikliyi" hekayələrini yazmışdır.
O, "Mədinə", "Aşiqlər", "Məhəbbət və hünər" pyeslərini yazır. yazdığı pyeslər, milli teatrının səhnəsində tamaşaya qoyulur.
Adəm Şoqentsukov həm də rus və xarici klassiklərin tərcüməçisi kimi tanınır. Şeirdə Əlişir Nəvai, Aleksandr Puşkin, Mixail Lermontov, Nikolay Nekrasovun əsərlərini kabardin dilinə tərcümə etmişdir. Şekspirin və Lope de Veqanın pyeslərini ana dilinə çevirmişdir.
Mükafatları
I dərəcəli (06.11.1985);
II dərəcəli Vətən müharibəsi ordeni (04.06.1985);
(12.09.1986);
İki dəfə ;
;
Kabardin-Balkar MSSR xalq şairi (1969);
KBMSSR Dövlət Mükafatı laureatı.
Mənbə
- Ордена
- М. С. Ахматова. Художественное единство лирического и эпического в творчестве А. Шогенцукова
Ədəbiyyat
- Краткая литературная энциклопедия.
- "Что мне делать с нею, с неутолённой жаждой бытия" — в кн. Шогенцукова Н. А. Лабиринты текста, Нальчик, "Эльбрус", 2002; Писатели Кабардино-Балкарии, Нальчик, 2003, с. 410–414.
- Писатели Кабардино-Балкарии, Нальчик, 2003.
- Куянцева Е. А. Художественные образы мира в кабардинской лирике, Нальчик, 2006.
- Из сердца извлекаю звуки. Нальчик, издательство М. и В. Котляровых, 2016.
İstinadlar
- Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- "Подвиг народа". podvignaroda.ru. 2018-01-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-07.
- "Подвиг народа". podvignaroda.ru. 2018-01-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-07.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Adem Soqensukov 31 avqust 13 sentyabr 1916 Baksan Terek vilayeti 5 may 1995 Baksan Kabardin Balkariya Kabardin sairi nasir dramaturq ve publisist Kabardin Balkar MSSR xalq sairi 1969 Eserlerini Kabardin ve rus dillerinde yazmisdir Adem SoqensukovDogum tarixi 31 avqust 13 sentyabr 1916Dogum yeri Baksan Terek vilayeti Rusiya imperiyasiVefat tarixi 5 may 1995 1995 05 05 78 yasinda Vefat yeri Baksan Baksan rayonu Kabardin Balkariya RusiyaTehsili Kabardin Balkariya Universiteti d 1940 Fealiyyeti sair nasir dramaturq publisist tercumeciUzvluyu SSRI Yazicilar IttifaqiBioqrafiyasiAdem Soqentsukov 1916 ci il avqustun 31 de Rusiya Imperiyasinin Terek vilayetinin Nalcik dairesinin Kucmazukino indiki Baksan seheri kendinde anadan olmusdur Ibtidai kend mektebinde tehsil alir 1940 ci ilde Kabardin Balkar Universitetinin dil ve edebiyyat fakultesini bitirir O 1938 ci ilde ilk eserlerini nesr etdirir 1939 cu ilde seirler silsilesine SSRI Yazicilar Ittifaqina qebul olunur 1941 ci ilin noyabrindan muharibenin sonuna kimi Adem Soqensukov Boyuk Veten muharibesi cebhelerinde vurusmus Qafqazdan Praqa Budapest ve Vyanaya yurus etmisdir Terxis olunduqdan sonra Adem Soqentsukov Maksim Qorki adina Edebiyyat Institutuna daxil olur O zaman Osxamaho jurnalinin bas redaktoru isleyir Uzun iller Kabardin Balkar Respublikasi Yazicilar Ittifaqi Idare Heyetinin sedri 1951 54 1956 58 1970 ci ilden olmusdur Adem Soqentsukov Urekden ureye 1962 Tufan 1966 Yer uzunun xeyirxahligi 1974 Yer sevinci 1977 Urekde iz 1980 Yollar 1981 Oxuyan taxil 1986 Butun gece yagis yagdi ve s seir toplularinin meshur Sofiyati bahari 1955 Senin adinla adlandiracam 1970 Isiqli pencere 1984 povestlerini hemcinin Gorus Sakit payiz Ayaqsiz yalan Kunanin incikliyi hekayelerini yazmisdir O Medine Asiqler Mehebbet ve huner pyeslerini yazir yazdigi pyesler milli teatrinin sehnesinde tamasaya qoyulur Adem Soqentsukov hem de rus ve xarici klassiklerin tercumecisi kimi taninir Seirde Elisir Nevai Aleksandr Puskin Mixail Lermontov Nikolay Nekrasovun eserlerini kabardin diline tercume etmisdir Sekspirin ve Lope de Veqanin pyeslerini ana diline cevirmisdir MukafatlariI dereceli Veten muharibesi ordeni 06 11 1985 II dereceli Veten muharibesi ordeni 04 06 1985 Xalqlar Dostlugu ordeni 12 09 1986 Iki defe Qirmizi Emek Bayragi ordeni Seref nisani ordeni Kabardin Balkar MSSR xalq sairi 1969 KBMSSR Dovlet Mukafati laureati MenbeOrdena M S Ahmatova Hudozhestvennoe edinstvo liricheskogo i epicheskogo v tvorchestve A ShogencukovaEdebiyyatKratkaya literaturnaya enciklopediya Chto mne delat s neyu s neutolyonnoj zhazhdoj bytiya v kn Shogencukova N A Labirinty teksta Nalchik Elbrus 2002 Pisateli Kabardino Balkarii Nalchik 2003 s 410 414 Pisateli Kabardino Balkarii Nalchik 2003 Kuyanceva E A Hudozhestvennye obrazy mira v kabardinskoj lirike Nalchik 2006 Iz serdca izvlekayu zvuki Nalchik izdatelstvo M i V Kotlyarovyh 2016 IstinadlarBolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorova 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Podvig naroda podvignaroda ru 2018 01 24 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 04 07 Podvig naroda podvignaroda ru 2018 01 24 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 04 07