Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tunku Abdul Rahman Putra əl-Xəcc (malay Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj ibni Almarhum Sultan Abdul Hamid Halim Shah); 8 fevral 1903[…], Alor-Setar[d], Kedah sultanlığı – 6 dekabr 1990, Pinanq) — müstəqil Malay Federasiyasının ilk Baş Naziri, 1963-cü ildən Malayziya şahzadəsi (putra)
| Abdul Rahman | |
|---|---|
| malay Abdul Rahman Putra Al-Haj ibni Almarhum Sultan Abdul Hamid Halim Shah | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 8 fevral 1903[…] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 6 dekabr 1990(87 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri |
|
| Partiya | |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | siyasətçi, vəkil |
| Dini | sünni islam |
| | |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tərcümeyi-halı
Kedah sultanının (şərqi Malay) qardaşı Tunku Abdul Rahman 8 fevral 1903-cü ildə anadan olmuşdur. O. 1920–1931-ci illərdə Kembric Universitetində oxumuşdur. Malayziyanın Yaponiya tərəfindən işğalı dövründə (dekabr 1941–1945) Kedah sultanlığının inzibati orqanlarında işləmişdir.
Tunku Abdul Rahman 1951-ci ildə ölkənin Malay icmasını təmsil edən siyasi qüvvəyə — Birləşmiş Malay Milli Təşkilatına (BMMT — UMNO) rəhbərlik edirdi. 1955-ci ildə 3 müxalifət partiyasının (Birləşmiş Malay Milli Təşkilatı, Malayziyanın Çin Assosiasiyası və Malayziyanın Hindistan Konqresi) İttifaq Partiyası halında birləşdikdən sonra bu təşkilatın sədri oldu. 1955-ci ildə parlament seçkilərində qələbədən sonra Tunku Abdul Rahman Malay Federasiyasının Baş Naziri və daxili işlər naziri olmuşdur.
1956-cı ildə o, Londonda Malaya təxirəsalınmadan daxil özünüidarə hüququnun, daha sonralar isə müstəqillik verilməsi ilə bağlı danışıqlara başçılıq etmişdir. 1957-ci il 31 avqustda müstəqillik elan edildikdən sonra Malay Federasiyasının (1963-cü ildən Malayziyanın) Baş Naziri və daxili işlər naziri vəzifələrini tutaraq hökumətin rəhbəri vəzifəsində qalmışdır.
1961-ci ildə Malay Federasiyasının və Böyük Britaniya müstəmləkələri olan Sinqapur, Sabaxa, Saravaka, Bruneyin Malayziya Federasiyası halında birləşdirilməsi planını irəli sürdü. 16 sentyabr 1963-cü ildə birləşmə baş tutdu. (Bruney federasiyaya daxil olmadı, Sinqapur isə 9 avqust 1965-ci ildə federasiyanın tərkibindən çıxdı). 1967-ci ildə Malayziya Cənub-Şərqi Asiya ölkələrinin Assosiasiyasının təsisçilərindən biri oldu.
1960-cı illərin ortalarında ölkədə icmalararası ziddiyyətlər (xüsusilə, 1967-ci ildə malay dilinin rəsmi dil elan edilməsi barədə qanun qəbul edildikdən sonra) kəskinləşdi. Bu ziddiyyərlər 1969-cu ildə etnik toqquşmalara və ölkədə fövqəladə vəziyyət elan edilməsinə səbəb oldu. Hakimiyyət faktiki olaraq hökumətdən Baş Nazirin müavini Abdul Razak Husseinın başçılıq etdiyi operativ milli şuranın əlinə keçdi. 1970-ci ildə Abdul Razak Hussein Malayziyanın Baş Naziri vəzifəsini tutdu.
1969–1973-cü illərdə Tunku Abdul Rahman İslam Konfransı Təşkilatının Baş katibi vəzifəsini tutmuşdur.
Xarici keçid
- История Малайзии 2-й половины XX века в энциклопедии ""
- tunkuabdulrahman.com 2012-10-10 at the Wayback Machine
- The Tunku Abdul Rahman centennial PhD scholarship fund at Cambridge University
İstinadlar
- Абдул Рахман // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969. Т. 1 : А — Ангоб. С. 16.
- Tunku Abdul Rahman Putra Alhaj // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Biography.com. "Tunku Abdul Rahman biography". 10 July 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 5 May 2012.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tunku Abdul Rahman Putra el Xecc malay Tunku Abdul Rahman Putra Al Haj ibni Almarhum Sultan Abdul Hamid Halim Shah 8 fevral 1903 Alor Setar d Kedah sultanligi 6 dekabr 1990 Pinanq musteqil Malay Federasiyasinin ilk Bas Naziri 1963 cu ilden Malayziya sahzadesi putra Abdul Rahmanmalay Abdul Rahman Putra Al Haj ibni Almarhum Sultan Abdul Hamid Halim ShahSexsi melumatlarDogum tarixi 8 fevral 1903 1903 02 08 Dogum yeri Alor Setar d Kedah sultanligiVefat tarixi 6 dekabr 1990 1990 12 06 87 yasinda Vefat yeri Pinanq MalayziyaDefn yeri Kedah Royal Mavzoleyi d Partiya Birlesmis Malay Milli TeskilatiTehsili Muqeddes Ketrin Kolleci Kembric d Fealiyyeti siyasetci vekilDini sunni islam Vikianbarda elaqeli mediafayllarTercumeyi haliKedah sultaninin serqi Malay qardasi Tunku Abdul Rahman 8 fevral 1903 cu ilde anadan olmusdur O 1920 1931 ci illerde Kembric Universitetinde oxumusdur Malayziyanin Yaponiya terefinden isgali dovrunde dekabr 1941 1945 Kedah sultanliginin inzibati orqanlarinda islemisdir Tunku Abdul Rahman 1951 ci ilde olkenin Malay icmasini temsil eden siyasi quvveye Birlesmis Malay Milli Teskilatina BMMT UMNO rehberlik edirdi 1955 ci ilde 3 muxalifet partiyasinin Birlesmis Malay Milli Teskilati Malayziyanin Cin Assosiasiyasi ve Malayziyanin Hindistan Konqresi Ittifaq Partiyasi halinda birlesdikden sonra bu teskilatin sedri oldu 1955 ci ilde parlament seckilerinde qelebeden sonra Tunku Abdul Rahman Malay Federasiyasinin Bas Naziri ve daxili isler naziri olmusdur 1956 ci ilde o Londonda Malaya texiresalinmadan daxil ozunuidare huququnun daha sonralar ise musteqillik verilmesi ile bagli danisiqlara basciliq etmisdir 1957 ci il 31 avqustda musteqillik elan edildikden sonra Malay Federasiyasinin 1963 cu ilden Malayziyanin Bas Naziri ve daxili isler naziri vezifelerini tutaraq hokumetin rehberi vezifesinde qalmisdir 1961 ci ilde Malay Federasiyasinin ve Boyuk Britaniya mustemlekeleri olan Sinqapur Sabaxa Saravaka Bruneyin Malayziya Federasiyasi halinda birlesdirilmesi planini ireli surdu 16 sentyabr 1963 cu ilde birlesme bas tutdu Bruney federasiyaya daxil olmadi Sinqapur ise 9 avqust 1965 ci ilde federasiyanin terkibinden cixdi 1967 ci ilde Malayziya Cenub Serqi Asiya olkelerinin Assosiasiyasinin tesiscilerinden biri oldu 1960 ci illerin ortalarinda olkede icmalararasi ziddiyyetler xususile 1967 ci ilde malay dilinin resmi dil elan edilmesi barede qanun qebul edildikden sonra keskinlesdi Bu ziddiyyerler 1969 cu ilde etnik toqqusmalara ve olkede fovqelade veziyyet elan edilmesine sebeb oldu Hakimiyyet faktiki olaraq hokumetden Bas Nazirin muavini Abdul Razak Husseinin basciliq etdiyi operativ milli suranin eline kecdi 1970 ci ilde Abdul Razak Hussein Malayziyanin Bas Naziri vezifesini tutdu 1969 1973 cu illerde Tunku Abdul Rahman Islam Konfransi Teskilatinin Bas katibi vezifesini tutmusdur Xarici kecidIstoriya Malajzii 2 j poloviny XX veka v enciklopedii tunkuabdulrahman com 2012 10 10 at the Wayback Machine The Tunku Abdul Rahman centennial PhD scholarship fund at Cambridge UniversityIstinadlarAbdul Rahman Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 T 1 A Angob S 16 Tunku Abdul Rahman Putra Alhaj Encyclopaedia Britannica ing Biography com Tunku Abdul Rahman biography 10 July 2015 tarixinde Istifade tarixi 5 May 2012